Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi (Kisha Orthodokse Autokefale e Shqiperise), Başpiskoposluğu idaresi Tiran, Dıraç bölgeleriyle beraber, genelde ülkenin güney bölgesini kapsar. Ayin dili Arnavutçadır. Ortodoks cemaat yaklaşık yarım milyon üyeye sahiptir. ABD'de yaşayan 15.000 ortodoks Arnavut için iki ayrı idari birim kurulmuş olup, bunlardan birisi dolaysız şekilde İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlıdır.
| Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi Amblemi | |
|---|---|
 | |
| Kurucu | Pavlus, Fan Noli |
| Bağımsızlık | 17 Eylül 1922 |
| Tanınma | Otosefallik Konstantinopolis Ekümenik Patrikhanesi tarafından 1937'de |
| Başpiskopos | Başepiskopos |
| Merkezi | Tiran, Arnavutluk |
| Alan |  Arnavutluk |
| Dil | Arnavutça, liturjide diğer diller kullanılabilir |
| Üyesi | 500.000-700.000 |
| Episkoposları | 6 |
| Rahipler | 135 |
| Yönetimi | 909 |
| Manastırlar | 150 |
Arnavut Ortodoks Kilisesi'nin Tarihi
Antik Çağ'da Hristiyanlığın Arnavutluk'a yayılması çok erken tarihlerde gerçekleşti. Dıraç kenti dünyadaki en eski piskoposluk merkezlerinden biridir. Aziz Paulus daha 1.yüzyılda İllirya'ya Hristiyanlığı tanıtmıştı.
325 yılındaki İznik Konsili'nde tüm İllirya Roma idaresine bırakılmıştı. 731 yılında ise Bizans İmparatoru III. Leo Dıraç Metropollüğünü Bizans'a bağladı. 927 yılında Bizans Bulgar Patrikhanesini kabul etmeye mecbur kalınca, Arnavut Kilisesi de Bağımsız Ohri Piskoposluğuna bağlandı. 1054 yılındaki Roma ve Bizans Kiliseleri arasındaki büyük bölünme (Schisma), önceleri Arnavut Kilisesi için etki yapmadıysa da, 13. yüzyılda Arnavut Kiliseleri de iki rakip olan Katolik ve Ortodoks yani Roma ve Bizans Kiliseleri arasında ikiye bölündüler.
Osmanlı Dönemi
Arnavutluk'un Osmanlılarca fethinden sonra İslam dini, Arnavutlar'a üçüncü bir din olarak katıldı. 15. ve 16. yüzyıllarda yarım milyon civarında islamlaşmak istemeyen Arnavut İtalya'ya kaçmak zorunda kaldı. 17. yüzyıldan sonra diğer Balkan milletleri gibi Arnavutlar da müslümanlaştılar. Bu sayede İstanbul'da yüksek mevkiler (sadrazamlık, paşalık) elde ettiler. Osmanlılar'ın Katolik Arnavutlara karşı politika sürdürmelerine karşın, Arnavut Ortodoks kilisesi herhangi bir baskı görmedi, ayrıca 17. yy.'dan sonra bir kalkınma ve gelişim yaşadı. Pek çok ortodoks kilise imar gördü, en son imar gören kilise 1797'de Berat katedraliydi. 17.yy'ın başında Korça metopolitliği kuruldu.
1766'ya kadar Ohri'ye bağlı olan ortodoks Arnavutlar, 1766'da Ohri kilisesinin özerkliğinin İstanbul'da padişahlık tarafından kaldırılmasıyla tekrar İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'ne bağlanmış oldular.
Ortodoks Arnavutlar 19.yüzyıl sonuna kadar Yunan Ortodoks Kilisesine çok yakındılar. 1912'deki Arnavut bağımsızlığı ve kültürel yeniden doğuş (Rilindija) döneminde Katolik ve Müslüman Arnavutların birlikte mücadele etmesi ve Arnavut Devletini birlikte kurma azim ve iradelerine karşın, Arnavut Ortodoks Kilisesi Arnavutluk'un güneyinin Yunanistan ile birleşmesine yönelik bir çizgideydi (Bkz. Arvanitler).
20. yüzyıl
İlk bağımsız Arnavut Kilisesinin oluşumu, ABD'de yaşayan Arnavutlarca gerçekleşti. Kendilerini buradaki Yunanların baskısı altında hisseden Arnavutlar ayrı bir cemaat oluşturdular. 1908'de New York'ta, daha sonra Korça piskoposu olacak olan Fan Noli, Arnavut Kilisesi'nin piskoposluğuna getirildi. Fan Noli ayinlerin arnavutça dilinde okunmasını sağladı. İstanbul Ekümenik Patrikhanesi'nin karşı çıkmasına rağmen 1921'de dört Yunan vatandaşı piskopos Arnavutluğu terke mecbur bırakıldı. Yunanca ayinler Arnavutluk'ta yasaklandı. 1929'da Arnavut Ortodoks Kilisesi tek taraflı olarak kendini bağımsız (autokefal) ilan etti ve Archimandrit Bessarion Juvani'yi Metropol'lüğe getirdi. İstanbul Ekümenik Patrikhanesi bağımsızlığı ancak 1937'de tanıdı.
1929 - 1943 arasında Arnavutluk'u yöneten İtalyan ordusu, Arnavut ortodokslarını katolikliğe geçmeye ve İtalyan-Arnavut Katolik kilisesi ile birleşmeye zorladı ancak ortodokslar buna karşı direndiler. Bu dönemde Arnavut Ortodoks kilisesinin 440 papazı vardı.
1944'te Enver Hoca önderliğinde komünistler Arnavutluk'ta iktidara geldi. Ortodokslar başlangıçta komünist yönetimle iyi geçinebileceklerini zannettiler, ancak kilise üzerindeki baskılar giderek daha da arttı. Piskoposlar ve papazlar çok uzun ve ağır hapis cezalarına çarptırıldılar.
1967'de Arnavutluk dünyanın ilk ve tek ateist devleti olarak ilan edildiğinde Arnavut Ortodoks Kilisesi artık yıkılmış sayılırdı.
İlk ayin tekrar ancak 1990 yılının sonbaharında gerçekleşebildi.
Ayrıca bakınız
![image]()
Wikimedia Commons'ta Arnavut Ortodoks Kilisesi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Dış bağlantılar
- Resmî site
Kaynakça
- ^ (PDF). 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015.
- ^ (PDF). 18 Haziran 2006 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015.
- ^ John Anthony McGuckin (28 Aralık 2010). The Orthodox Church: An Introduction to Its History, Doctrine, and Spiritual Culture. John Wiley & Sons. s. 72. ISBN . 8 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2012.
The Orthodox currently represent about half a million faithful, worshipping in 909 parishes.
- ^ . 26 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Nisan 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi Kisha Orthodokse Autokefale e Shqiperise Baspiskoposlugu idaresi Tiran Dirac bolgeleriyle beraber genelde ulkenin guney bolgesini kapsar Ayin dili Arnavutcadir Ortodoks cemaat yaklasik yarim milyon uyeye sahiptir ABD de yasayan 15 000 ortodoks Arnavut icin iki ayri idari birim kurulmus olup bunlardan birisi dolaysiz sekilde Istanbul Ekumenik Patrikhanesi ne baglidir Arnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi AmblemiArnavutluk Otosefal Ortodoks Kilisesi AmblemiKurucuPavlus Fan NoliBagimsizlik17 Eylul 1922TaninmaOtosefallik Konstantinopolis Ekumenik Patrikhanesi tarafindan 1937 deBaspiskoposBasepiskoposMerkeziTiran ArnavutlukAlan ArnavutlukDilArnavutca liturjide diger diller kullanilabilirUyesi500 000 700 000Episkoposlari6Rahipler135Yonetimi909Manastirlar150Arnavut Ortodoks Kilisesi nin TarihiAntik Cag da Hristiyanligin Arnavutluk a yayilmasi cok erken tarihlerde gerceklesti Dirac kenti dunyadaki en eski piskoposluk merkezlerinden biridir Aziz Paulus daha 1 yuzyilda Illirya ya Hristiyanligi tanitmisti 325 yilindaki Iznik Konsili nde tum Illirya Roma idaresine birakilmisti 731 yilinda ise Bizans Imparatoru III Leo Dirac Metropollugunu Bizans a bagladi 927 yilinda Bizans Bulgar Patrikhanesini kabul etmeye mecbur kalinca Arnavut Kilisesi de Bagimsiz Ohri Piskoposluguna baglandi 1054 yilindaki Roma ve Bizans Kiliseleri arasindaki buyuk bolunme Schisma onceleri Arnavut Kilisesi icin etki yapmadiysa da 13 yuzyilda Arnavut Kiliseleri de iki rakip olan Katolik ve Ortodoks yani Roma ve Bizans Kiliseleri arasinda ikiye bolunduler Osmanli DonemiArnavutluk un Osmanlilarca fethinden sonra Islam dini Arnavutlar a ucuncu bir din olarak katildi 15 ve 16 yuzyillarda yarim milyon civarinda islamlasmak istemeyen Arnavut Italya ya kacmak zorunda kaldi 17 yuzyildan sonra diger Balkan milletleri gibi Arnavutlar da muslumanlastilar Bu sayede Istanbul da yuksek mevkiler sadrazamlik pasalik elde ettiler Osmanlilar in Katolik Arnavutlara karsi politika surdurmelerine karsin Arnavut Ortodoks kilisesi herhangi bir baski gormedi ayrica 17 yy dan sonra bir kalkinma ve gelisim yasadi Pek cok ortodoks kilise imar gordu en son imar goren kilise 1797 de Berat katedraliydi 17 yy in basinda Korca metopolitligi kuruldu 1766 ya kadar Ohri ye bagli olan ortodoks Arnavutlar 1766 da Ohri kilisesinin ozerkliginin Istanbul da padisahlik tarafindan kaldirilmasiyla tekrar Istanbul Ekumenik Patrikhanesi ne baglanmis oldular Ortodoks Arnavutlar 19 yuzyil sonuna kadar Yunan Ortodoks Kilisesine cok yakindilar 1912 deki Arnavut bagimsizligi ve kulturel yeniden dogus Rilindija doneminde Katolik ve Musluman Arnavutlarin birlikte mucadele etmesi ve Arnavut Devletini birlikte kurma azim ve iradelerine karsin Arnavut Ortodoks Kilisesi Arnavutluk un guneyinin Yunanistan ile birlesmesine yonelik bir cizgideydi Bkz Arvanitler 20 yuzyilIlk bagimsiz Arnavut Kilisesinin olusumu ABD de yasayan Arnavutlarca gerceklesti Kendilerini buradaki Yunanlarin baskisi altinda hisseden Arnavutlar ayri bir cemaat olusturdular 1908 de New York ta daha sonra Korca piskoposu olacak olan Fan Noli Arnavut Kilisesi nin piskoposluguna getirildi Fan Noli ayinlerin arnavutca dilinde okunmasini sagladi Istanbul Ekumenik Patrikhanesi nin karsi cikmasina ragmen 1921 de dort Yunan vatandasi piskopos Arnavutlugu terke mecbur birakildi Yunanca ayinler Arnavutluk ta yasaklandi 1929 da Arnavut Ortodoks Kilisesi tek tarafli olarak kendini bagimsiz autokefal ilan etti ve Archimandrit Bessarion Juvani yi Metropol luge getirdi Istanbul Ekumenik Patrikhanesi bagimsizligi ancak 1937 de tanidi 1929 1943 arasinda Arnavutluk u yoneten Italyan ordusu Arnavut ortodokslarini katoliklige gecmeye ve Italyan Arnavut Katolik kilisesi ile birlesmeye zorladi ancak ortodokslar buna karsi direndiler Bu donemde Arnavut Ortodoks kilisesinin 440 papazi vardi 1944 te Enver Hoca onderliginde komunistler Arnavutluk ta iktidara geldi Ortodokslar baslangicta komunist yonetimle iyi gecinebileceklerini zannettiler ancak kilise uzerindeki baskilar giderek daha da artti Piskoposlar ve papazlar cok uzun ve agir hapis cezalarina carptirildilar 1967 de Arnavutluk dunyanin ilk ve tek ateist devleti olarak ilan edildiginde Arnavut Ortodoks Kilisesi artik yikilmis sayilirdi Ilk ayin tekrar ancak 1990 yilinin sonbaharinda gerceklesebildi Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Arnavut Ortodoks Kilisesi ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDis baglantilarResmi siteKaynakca PDF 16 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2015 PDF 18 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2015 John Anthony McGuckin 28 Aralik 2010 The Orthodox Church An Introduction to Its History Doctrine and Spiritual Culture John Wiley amp Sons s 72 ISBN 978 1 4443 3731 0 8 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2012 The Orthodox currently represent about half a million faithful worshipping in 909 parishes 26 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Nisan 2015