Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gürcistan'da zeytin cinsleri, tarihsel Gürcistan sınırları içinde yetişen zeytin cinslerini ifade eder. 1960 yılında yayımlanan bir kaynakta altmıştan fazla zeytin türü tanımlanmıştır. Gürcü zeytin cinslerinin çoğunun kökeni Artvin bölgesine dayanır. Gürcü coğrafyasının diğer bölgelerine de eski çağlarda buradan yayılmıştır.
Bugünkü Gürcistan coğrafyasında altmıştan fazla zeytin türü bulunuyordu. Dünyada ise üç yüzün üzerinde zeytin türü tespit edilmiştir. Sovyetler Bitliği merkezi hükümetin aldığı kararla Gürcistan'da zeytin üretimine son verilmiş, zeytin alanlarına meyve ağaçları dikilmiş ve çay yetiştiriciliğine açışmıştır. Bu tarihten itibaren ülkede mevcut zeytin bahçeleri ve türleri ortadan kalkmıştır. Bu zeytin cinsleri Oturi (ოთური), Butko (ბუტკო), Tbilisuri (თბილისური), Tolgomuri (თოლგომური), Ahalatonuli (ახალათონული), Najvinuri (ნაჟვინური), Gorvala (გორვალა), Tasiuri (ტასიური) gibi adlar taşıyordu. Oturi ve Butko'dan daha yaygın biçimde zeytin konservesi, Tbilisuri ve Gorvala'dan zeytinyağı elde ediliyordu. Ortadan kalkmış olan zeytin cinslerinden Tbilisuri bugün Abhazya bölgesinde varlığını korumuştur.
Bugünkü Gürcistan coğrafyasında zeytinin ağacının varlığı yüzyıllar öncesinden beri bilinmektedir. Günümüzde Zugdidi yakınlarındaki Urta Dağında defne ağaçları arasında zeytin ağaçları da bulunmaktadır. Ayrıca Bağdadi, Çohatauri, Senaki, Hobi, Tercola, Ahalatoni, Gurcaani ve Siğnaği ilçelerinde tek tel zeytin ağaçları tespit edilmiştir.
Bazı Gürcü zeytin cinsleri, tarihsel Gürcistan'ın bir parçası olan Tao-Klarceti bölgesinde de yetiştiriliyordu. Nitekim Muvahhid Zeki 1927 yılında Artvin vilayetinde Gorvala, Butko ("Putko"), Oturi ("Otur"), Tbilisuri ("Tiflis") yazmıştır. Butko cinsi zeytinin önemli yetiştirme alanının Yusufeli ilçesidir.
Bazı zeytin cinslerinin adını yetiştiği yerden aldığı anlaşılmaktadır. Örneğin "Tbilisuri" zeytini Tiflis kentinin tepelerinde yetişiyordu. Tolgomuri denilen cinsin adını Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı Salkımlı köyünün eski adı olan Tolgomi'den geldiği ve bu çeşidin bu civarda yetiştiği anlaşılmaktadır.
Zeytin cinsleri
| (ახალათონული) |
| (ახაშენი) |
| Artvinuri (ართვინური) |
| Butko (ბუტკო) |
| Gorvala (გორვალა) |
| Lomaşenisi (ლომაშენისი) |
| Najvinuri (ნაჟვინური) |
| Oturi (ოთური) |
| Tasiuri (ტასიური) |
| Tbilisuri (თბილისური) |
| Tolgomuri (თოლგომური) |
Kaynakça
- ^ a b c d Elene Mağlakelidze "Zeytin Kültürünün Önemi ve Gürcistan'da Yararlanma Potansiyeli" (ზეთისხილის კულტურის მნიშვნელობა და გამოყენების პოტენციალი საქართველოში)
- ^ M. Ğlonti, Zeytin (ზეთისხილი), Tiflis, 1960, s. 28.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 30". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Haziran 2021.
- ^ "Artvin'de lezzet ödüllü "Butko zeytini"nin hasadı yapılıyor", Anadolu Ajansı, 5 Aralık 2012
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurcistan da zeytin cinsleri tarihsel Gurcistan sinirlari icinde yetisen zeytin cinslerini ifade eder 1960 yilinda yayimlanan bir kaynakta altmistan fazla zeytin turu tanimlanmistir Gurcu zeytin cinslerinin cogunun kokeni Artvin bolgesine dayanir Gurcu cografyasinin diger bolgelerine de eski caglarda buradan yayilmistir Bugunku Gurcistan cografyasinda altmistan fazla zeytin turu bulunuyordu Dunyada ise uc yuzun uzerinde zeytin turu tespit edilmistir Sovyetler Bitligi merkezi hukumetin aldigi kararla Gurcistan da zeytin uretimine son verilmis zeytin alanlarina meyve agaclari dikilmis ve cay yetistiriciligine acismistir Bu tarihten itibaren ulkede mevcut zeytin bahceleri ve turleri ortadan kalkmistir Bu zeytin cinsleri Oturi ოთური Butko ბუტკო Tbilisuri თბილისური Tolgomuri თოლგომური Ahalatonuli ახალათონული Najvinuri ნაჟვინური Gorvala გორვალა Tasiuri ტასიური gibi adlar tasiyordu Oturi ve Butko dan daha yaygin bicimde zeytin konservesi Tbilisuri ve Gorvala dan zeytinyagi elde ediliyordu Ortadan kalkmis olan zeytin cinslerinden Tbilisuri bugun Abhazya bolgesinde varligini korumustur Bugunku Gurcistan cografyasinda zeytinin agacinin varligi yuzyillar oncesinden beri bilinmektedir Gunumuzde Zugdidi yakinlarindaki Urta Daginda defne agaclari arasinda zeytin agaclari da bulunmaktadir Ayrica Bagdadi Cohatauri Senaki Hobi Tercola Ahalatoni Gurcaani ve Signagi ilcelerinde tek tel zeytin agaclari tespit edilmistir Bazi Gurcu zeytin cinsleri tarihsel Gurcistan in bir parcasi olan Tao Klarceti bolgesinde de yetistiriliyordu Nitekim Muvahhid Zeki 1927 yilinda Artvin vilayetinde Gorvala Butko Putko Oturi Otur Tbilisuri Tiflis yazmistir Butko cinsi zeytinin onemli yetistirme alaninin Yusufeli ilcesidir Bazi zeytin cinslerinin adini yetistigi yerden aldigi anlasilmaktadir Ornegin Tbilisuri zeytini Tiflis kentinin tepelerinde yetisiyordu Tolgomuri denilen cinsin adini Artvin ilinin merkez ilcesine bagli Salkimli koyunun eski adi olan Tolgomi den geldigi ve bu cesidin bu civarda yetistigi anlasilmaktadir Zeytin cinsleri ახალათონული ახაშენი Artvinuri ართვინური Butko ბუტკო Gorvala გორვალა Lomasenisi ლომაშენისი Najvinuri ნაჟვინური Oturi ოთური Tasiuri ტასიური Tbilisuri თბილისური Tolgomuri თოლგომური Kaynakca a b c d Elene Maglakelidze Zeytin Kulturunun Onemi ve Gurcistan da Yararlanma Potansiyeli ზეთისხილის კულტურის მნიშვნელობა და გამოყენების პოტენციალი საქართველოში M Glonti Zeytin ზეთისხილი Tiflis 1960 s 28 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 1927 s 30 29 Mayis 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Haziran 2021 Artvin de lezzet odullu Butko zeytini nin hasadi yapiliyor Anadolu Ajansi 5 Aralik 2012