Noah Webster, Jr. (d. 16 Ekim 1758 – ö. 28 Mayıs 1843), bir sözlükbilimci, ders kitabı öncüsü, İngilizce yazım reformcusu, politik yazar, editör ve üretken bir yazardı. Amerikan Bilim ve Eğitim Babası olarak anılır. Mavi kaplı imla kitabı 5 Amerikan nesli boyunca çocuklara nasıl heceleneceğini ve okunacağını öğretmek için okutuldu. Ellis (1979)'e göre Noah Webster Amerikanlara laik tam İlmihâl veren kişidir."
Amerikada Webster'in ismi sözlüğüyle anılır olmuştu. Tam anlamda modern anlamda ilk Merriam-Webster sözlüğü 1828'de An American Dictionary of the English Language (İngilizce'nin Amerikan Sözlüğü) adıyla basıldı.
Amerikan Devrimi'ne önderlik edenlerden biriydi.
Biyografi
Webster Hartford'un batı kesiminde, daha sonraki adıyla West Hartford, Connecticut, doğdu. Babası, Noah Sr. (1722–1813), Connecticut Valisi John Webster'in bir torunuydu. Annesi ise, Mercy (Steele) Webster, his mother Mercy (Steele) Webster (1727–1794) ise Plymouth Kolonisi'nin yöneticisi olan William Bradford'ın torunlarındandı. Babası yerel 'nde diyakoz, kasaba milislerinin lideri ve yerel kitap topluluğunun kurucusu olmasına karşın aslında bir çiftçiydi. Amerika'nın bağımsızlığından sonra huzurun yargıcı olarak görevlendirildi.
Noah Webster'in babası hiçbir zaman üniversite eğitimine gitmedi ama eğitime meraklıydı ve değer verirdi. Webster'in annesi çocuklarına yazım, matematik ve müziği öğretmek için uzun saatler geçirirdi. Noah Webster 6 yaşında West Hartford Dini Topluluğu tarafından inşa edilmiş tek odalı yıkılmaya yüz tutmuş bir ilkokula başladı. Yıllar sonra, ilk okuldaki öğretmenlerini "insanlık artıkarı" olarak tanımladı" ve eğitimin temel olarak dini olmasını şikayet etti. Webster'ın deneyimleri kendisini gelecek neslin eğitimsel tecrübesini geliştirmek için motive etti.
14 yaşında, Kilisenin papazı Noah Webster'ı Latince ve Yunanca dillerinde Yale Üniversitesi'ne girmesi amacı ile eğitmeye başladı. Webster 16. doğum gününden hemen önce Yale Üniversitesi'ne kaydoldu. Son yılını Yale Üniversitesi'nin Rektörü olan ile çalışarak geçirdi. Yale Üniversitesi'ndeki 4 yılı Amerikan Bağımsızlık Savaşı ile üst üste geldi. Yiyecek kıtlığı ve Britanya işgal tehdidi nedenleriyle sınıfındaki birçok kişi başka şehirlere gönderilmek zorunda kalındı.Noah Webster Connecticut Milislerine kayıt oldu. Babası arsasını Noah Webster'i Yale Üniversitesine gönderebilmek için ipotek etti ama arsasını sonrasında geri aldı.
Noah Webster 1978'de Yale Üniversitesi'nden mezun olduktan sonra herhangi bir kariyer planlaması yoktu. Sonraları sosyal bilimler alanında yazılar yazdı ki bunun anlamı iş dünyası için diskalifiye olmuş bir adam olması demekti. Glastonbary'de kısa bir zaman eğitim verdi ama çalışma koşulları haşin ve ödemenin düşüktü. Hukuk okumayı bıraktı. Geleceğin ABD En Üst Mahkeme Yargıcı 'in altında çalışırken Webster aynı zamanda yorucu ve son derece devamlılığı imkânsız olan Hartford'ta tam zamanlı eğitim veriyordu. Depresyona girdi ve bir yıllığına yasal çalışmalarını bıraktı. Kendisini bilgilendirmesi için başka bir avukat buldu ve çalışmalarını tamamlayıp 1781'de baro sınavını geçti. Amerikan Bağımsızlık Savaşı devam ederken Webster avukat olarak çalışabileceği bir iş bulamıyordu. Yale Üniversitesi'nden master belgesini mezuniyet sınıfına sözlü söylev vererek aldı. Bir yıl sonra, Connecticut'in batısında özel küçük bir okul açtı ve başarılı oldu. Buna rağmen, okulu kısa zamanda kapattı ve şehre döndü. Büyük olasılıklı sebebi ise çekici olamamasıydı. Kaybettiklerinin ve hırsının üstesinden gelmek edebiyata için döndü. Ünlü İngiltere gazetelerinin övdüğü ve doğruladığı Amerikan Bağımsızlık Savaşı ve Britanya'dan ayrılma tartışmasının kalıcı olduğu konusunda iyi satış yapacağı bir seri kitap yazmaya başladı. Sonrasında Goshen, New York'ta zengin ebeveynlere hitap eden özel bir okul açtı.1785'te ilkokullar için imla kitabını, dilbilgisi kitabını, okuma kitabını yazdı. Mavi kapaklı imlâ kitabının devam eden satışı Webster'e ünlü sözlüğüne yıllarca çalışması için imkân sağladı.
Webster doğuştan devrimciydi, Britanya kültürel sömürgesinden çıkıp Amerikan bağımsızlığına ulaşmayı arzuluyordu. Bu durumu değiştirmek için lüksten ve gösterişten arındırılmış özgürlüğün şampiyonu Amerika ütopyasını oluşturmayı istedi. 1781'de, Webster yeni ulusa karşı geniş bir bakış açısına sahipti. Webster'in de istediği gibi Amerikan milliyetçiliği Avrupa'ya karşı hat safhadaydı. Bunun sebebi ise Amerikan değerlerinin son noktada olmasıydı.
Webster imla kitabını ve sözlüğünü Amerikan milliyetçiliğine aydın bir kuruluş sağlamak için hizmete sundu.1787'den 1789'a kadar Webster yeni anayasanın açıksözlü destekçisiydi. Ekim 1987'de A Citizen of America(Amerika'nın Bir Halkı) takma adıyla yayınlanmış bir kitapçık yazdı. Kitapçık özellikle New York dışında etkiliydi.
Politik teoriye göre Webster cumhuriyetçiliğin çekirdek bir değerinin önemini azalttı ve liberalizmin temel bir ilkesi olan geniş çaplı mülkiyet sahipliğini vurguladı.Fransız teorist Jean-Jacques Rousseau'e fazlaca ilgi gösteren birkaç Amerikan'dan biriydi.Webster imla kitabını çocukların gelişim seviyesine göre düzenlerken Rousseau'dan pedagoji alanında Emile (1972)'den etkilenmiştir.
Ailesi
Noah Webster ile Rebecca Greenleaf (1766–1847) 26 Ocak 1789'da New Haven, Connecticut'ta evlendi ve 8 çocuları oldu:
- Emily Schotten (1790–1861), 'ın karısı, babası tarafından iradesinin infazı anlamında isimlendirilmiştir.
- Frances Julianna (1793–1869),
- Harriet (1797–1844), 'ın karısı
- Mary (1799–1819)
- William Greenleaf (1801–1869)
- Eliza (1803–1888)
- Henry (1806–1807)
- Louisa (d. 1808)
1812'de Amherst Collage'ın kuruluşuna yardım ettiği Amherst, Massachusetts'e taşındı.1822'de Aile yeniden Noah Webster'ın takip eden bir sonraki yılda Yale Üniversitesi tarından fahri unvan ile ödüllendirileceği New Haven, Connecticut'a gei taşındı.Grove Street Mezarlığı'na gömülmüştür.
Ünlü Çalışmalar
- Collection of Essays and Fugitive Writings on Moral, Historical, Political, and Literary Subjects(Manevi, Tarihi, Politik ve Edebi Nesnelerin Üzerine Kaçak Yazılar ve Makale Koleksiyonu)(1790)
- The American Spelling Book(Amerikan İmla Kitabı)(1783)
- The Elementary Spelling Book(Başlangıç Seviyesi Yazım Kitabı)(1829)
- Value of The Bible and Excellence of the Christian Religion(İncil'in Değeri ve Hristiyan Dininin Mükemmelliği)(1834)
Ölümünden Sonra Yayınlananlar
- Rudiments of English Grammar(İngizcenin İşlevini Yitiren Organları)(1899)
Kaynakça
- ^ Joseph Ellis, After the Revolution: Profiles of Early American Culture (1979) s. 175
- ^ Joshua Kendall, The Forgotten Founding Father: Noah Webster's Obsession and the Creation of an American Culture (2012)
- ^ Noah had two brothers, Abraham (1751–1831) and Charles (b. 1762), and two sisters, Mercy (1749–1820) and Jerusha (1756–1831).
- ^ Kendall, Joshua, The Forgotten Founding Father, s. 22.
- ^ Kendall, s. 22.
- ^ Kendall, s. 21–23.
- ^ Kendall, s. 22–24.
- ^ Kendall, s. 24.
- ^ Kendall, s. 29–30.
- ^ Richard Rollins, The Long Journey of Noah Webster (1980) s. 19.
- ^ Kendall, s. 54.
- ^ Kendall, s. 56.
- ^ Kendall, s. 57.
- ^ Kendall, s. 58–59.
- ^ Kendall, s. 59-64
- ^ Kendall, s. 65.
- ^ Kendall, s. 65–66.
- ^ Kendall, s. 69–71.
- ^ Kendall, s. 71–74.
- ^ Rollins (1980) s. 24
- ^ Ellis 170
- ^ Kendall, Joshua, The Forgotten Founding Father, s. 147–49
- ^ Rollins, (1980) ch 2
- ^ Noah Webster and the American Dictionary, David Micklethwait, McFarland, 2005 28 Şubat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Noah Webster 20 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . at Find a Grave
Dış bağlantılar
- Noah Webster Collection, Special Collections, Jones Library, Amherst MA12 Mayıs 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Noah Webster31 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Merriam-Webster sitesinde
- NOAH WEBSTER (1758-1843)7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Biyografiksel giriş 1911 Encyclopædia Britannica
- Works by Noah Webster Project Gutenberg'nde
- Works by or about Noah Webster Internet Archive'i üzerinde
- Searchable Webster's 1828 dictionary14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ve – her ikisi de halk alanında
- Searchable Webster's 1828 wildcard dictionary[]
- Webster Bible text7 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Preface to the Webster Bible25 Aralık 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The American Spelling Book16 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Commentary of a Speech by Noah Webster on July 4, 180213 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Noah Webster Jr d 16 Ekim 1758 o 28 Mayis 1843 bir sozlukbilimci ders kitabi oncusu Ingilizce yazim reformcusu politik yazar editor ve uretken bir yazardi Amerikan Bilim ve Egitim Babasi olarak anilir Mavi kapli imla kitabi 5 Amerikan nesli boyunca cocuklara nasil hecelenecegini ve okunacagini ogretmek icin okutuldu Ellis 1979 e gore Noah Webster Amerikanlara laik tam Ilmihal veren kisidir Samuel F B Morse tarafindan resmedilmis portresiWebster in An American Dictionary of the English Language adli eserini yazdigi New Haven Connecticut deki evi Simdi ise Dearborn a tasindi Amerikada Webster in ismi sozluguyle anilir olmustu Tam anlamda modern anlamda ilk Merriam Webster sozlugu 1828 de An American Dictionary of the English Language Ingilizce nin Amerikan Sozlugu adiyla basildi Amerikan Devrimi ne onderlik edenlerden biriydi BiyografiWebster Hartford un bati kesiminde daha sonraki adiyla West Hartford Connecticut dogdu Babasi Noah Sr 1722 1813 Connecticut Valisi John Webster in bir torunuydu Annesi ise Mercy Steele Webster his mother Mercy Steele Webster 1727 1794 ise Plymouth Kolonisi nin yoneticisi olan William Bradford in torunlarindandi Babasi yerel nde diyakoz kasaba milislerinin lideri ve yerel kitap toplulugunun kurucusu olmasina karsin aslinda bir ciftciydi Amerika nin bagimsizligindan sonra huzurun yargici olarak gorevlendirildi Noah Webster in babasi hicbir zaman universite egitimine gitmedi ama egitime merakliydi ve deger verirdi Webster in annesi cocuklarina yazim matematik ve muzigi ogretmek icin uzun saatler gecirirdi Noah Webster 6 yasinda West Hartford Dini Toplulugu tarafindan insa edilmis tek odali yikilmaya yuz tutmus bir ilkokula basladi Yillar sonra ilk okuldaki ogretmenlerini insanlik artikari olarak tanimladi ve egitimin temel olarak dini olmasini sikayet etti Webster in deneyimleri kendisini gelecek neslin egitimsel tecrubesini gelistirmek icin motive etti 14 yasinda Kilisenin papazi Noah Webster i Latince ve Yunanca dillerinde Yale Universitesi ne girmesi amaci ile egitmeye basladi Webster 16 dogum gununden hemen once Yale Universitesi ne kaydoldu Son yilini Yale Universitesi nin Rektoru olan ile calisarak gecirdi Yale Universitesi ndeki 4 yili Amerikan Bagimsizlik Savasi ile ust uste geldi Yiyecek kitligi ve Britanya isgal tehdidi nedenleriyle sinifindaki bircok kisi baska sehirlere gonderilmek zorunda kalindi Noah Webster Connecticut Milislerine kayit oldu Babasi arsasini Noah Webster i Yale Universitesine gonderebilmek icin ipotek etti ama arsasini sonrasinda geri aldi Noah Webster 1978 de Yale Universitesi nden mezun olduktan sonra herhangi bir kariyer planlamasi yoktu Sonralari sosyal bilimler alaninda yazilar yazdi ki bunun anlami is dunyasi icin diskalifiye olmus bir adam olmasi demekti Glastonbary de kisa bir zaman egitim verdi ama calisma kosullari hasin ve odemenin dusuktu Hukuk okumayi birakti Gelecegin ABD En Ust Mahkeme Yargici in altinda calisirken Webster ayni zamanda yorucu ve son derece devamliligi imkansiz olan Hartford ta tam zamanli egitim veriyordu Depresyona girdi ve bir yilligina yasal calismalarini birakti Kendisini bilgilendirmesi icin baska bir avukat buldu ve calismalarini tamamlayip 1781 de baro sinavini gecti Amerikan Bagimsizlik Savasi devam ederken Webster avukat olarak calisabilecegi bir is bulamiyordu Yale Universitesi nden master belgesini mezuniyet sinifina sozlu soylev vererek aldi Bir yil sonra Connecticut in batisinda ozel kucuk bir okul acti ve basarili oldu Buna ragmen okulu kisa zamanda kapatti ve sehre dondu Buyuk olasilikli sebebi ise cekici olamamasiydi Kaybettiklerinin ve hirsinin ustesinden gelmek edebiyata icin dondu Unlu Ingiltere gazetelerinin ovdugu ve dogruladigi Amerikan Bagimsizlik Savasi ve Britanya dan ayrilma tartismasinin kalici oldugu konusunda iyi satis yapacagi bir seri kitap yazmaya basladi Sonrasinda Goshen New York ta zengin ebeveynlere hitap eden ozel bir okul acti 1785 te ilkokullar icin imla kitabini dilbilgisi kitabini okuma kitabini yazdi Mavi kapakli imla kitabinin devam eden satisi Webster e unlu sozlugune yillarca calismasi icin imkan sagladi Webster dogustan devrimciydi Britanya kulturel somurgesinden cikip Amerikan bagimsizligina ulasmayi arzuluyordu Bu durumu degistirmek icin luksten ve gosteristen arindirilmis ozgurlugun sampiyonu Amerika utopyasini olusturmayi istedi 1781 de Webster yeni ulusa karsi genis bir bakis acisina sahipti Webster in de istedigi gibi Amerikan milliyetciligi Avrupa ya karsi hat safhadaydi Bunun sebebi ise Amerikan degerlerinin son noktada olmasiydi Webster imla kitabini ve sozlugunu Amerikan milliyetciligine aydin bir kurulus saglamak icin hizmete sundu 1787 den 1789 a kadar Webster yeni anayasanin aciksozlu destekcisiydi Ekim 1987 de A Citizen of America Amerika nin Bir Halki takma adiyla yayinlanmis bir kitapcik yazdi Kitapcik ozellikle New York disinda etkiliydi Politik teoriye gore Webster cumhuriyetciligin cekirdek bir degerinin onemini azaltti ve liberalizmin temel bir ilkesi olan genis capli mulkiyet sahipligini vurguladi Fransiz teorist Jean Jacques Rousseau e fazlaca ilgi gosteren birkac Amerikan dan biriydi Webster imla kitabini cocuklarin gelisim seviyesine gore duzenlerken Rousseau dan pedagoji alaninda Emile 1972 den etkilenmistir AilesiNoah Webster ile Rebecca Greenleaf 1766 1847 26 Ocak 1789 da New Haven Connecticut ta evlendi ve 8 coculari oldu Emily Schotten 1790 1861 in karisi babasi tarafindan iradesinin infazi anlaminda isimlendirilmistir Frances Julianna 1793 1869 Harriet 1797 1844 in karisi Mary 1799 1819 William Greenleaf 1801 1869 Eliza 1803 1888 Henry 1806 1807 Louisa d 1808 1812 de Amherst Collage in kurulusuna yardim ettigi Amherst Massachusetts e tasindi 1822 de Aile yeniden Noah Webster in takip eden bir sonraki yilda Yale Universitesi tarindan fahri unvan ile odullendirilecegi New Haven Connecticut a gei tasindi Grove Street Mezarligi na gomulmustur Unlu CalismalarCollection of Essays and Fugitive Writings on Moral Historical Political and Literary Subjects Manevi Tarihi Politik ve Edebi Nesnelerin Uzerine Kacak Yazilar ve Makale Koleksiyonu 1790 The American Spelling Book Amerikan Imla Kitabi 1783 The Elementary Spelling Book Baslangic Seviyesi Yazim Kitabi 1829 Value of The Bible and Excellence of the Christian Religion Incil in Degeri ve Hristiyan Dininin Mukemmelligi 1834 Olumunden Sonra Yayinlananlar Rudiments of English Grammar Ingizcenin Islevini Yitiren Organlari 1899 Kaynakca Joseph Ellis After the Revolution Profiles of Early American Culture 1979 s 175 Joshua Kendall The Forgotten Founding Father Noah Webster s Obsession and the Creation of an American Culture 2012 Noah had two brothers Abraham 1751 1831 and Charles b 1762 and two sisters Mercy 1749 1820 and Jerusha 1756 1831 Kendall Joshua The Forgotten Founding Father s 22 Kendall s 22 Kendall s 21 23 Kendall s 22 24 Kendall s 24 Kendall s 29 30 Richard Rollins The Long Journey of Noah Webster 1980 s 19 Kendall s 54 Kendall s 56 Kendall s 57 Kendall s 58 59 Kendall s 59 64 Kendall s 65 Kendall s 65 66 Kendall s 69 71 Kendall s 71 74 Rollins 1980 s 24 Ellis 170 Kendall Joshua The Forgotten Founding Father s 147 49 Rollins 1980 ch 2 Noah Webster and the American Dictionary David Micklethwait McFarland 2005 28 Subat 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Noah Webster 20 Eylul 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde at Find a GraveDis baglantilarNoah Webster Collection Special Collections Jones Library Amherst MA12 Mayis 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Noah Webster31 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Merriam Webster sitesinde NOAH WEBSTER 1758 1843 7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Biyografiksel giris 1911 Encyclopaedia Britannica Works by Noah Webster Project Gutenberg nde Works by or about Noah Webster Internet Archive i uzerinde Searchable Webster s 1828 dictionary14 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ve her ikisi de halk alaninda Searchable Webster s 1828 wildcard dictionary olu kirik baglanti Webster Bible text7 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Preface to the Webster Bible25 Aralik 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde The American Spelling Book16 Subat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Commentary of a Speech by Noah Webster on July 4 180213 Subat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde