New York metrosu (İngilizce: New York City Subway), ABD'nin New York kentinde bulunan bir metro ağıdır. New York metrosu, 9 Ekim 1863 tarihinde açılmış olup ilk yeraltı istasyonu 27 Ekim 1904 tarihinde hizmete girmiştir ve dünyanın en eski toplu taşıma sistemlerinden biridir. Dünyanın en büyük ağına sahip olan New York metro sistemi, 1,370 km uzunluğunda olup 27 hat ve 472 istasyondan oluşmaktadır.
New York metrosu logosu | |||
New York metrosu treni | |||
Genel | |||
---|---|---|---|
Yerel adı | New York City Subway | ||
Sahibi | New York Şehri | ||
Hizmet alanı | New York, ABD | ||
Taşıma türü | Metro | ||
Hat sayısı | 27 | ||
İstasyon sayısı | 472 | ||
Günlük yolcu sayısı | 5.580.845 (2017) | ||
Yıllık yolcu sayısı | 1,72 milyar (2017) | ||
Web sitesi | mta.info/nyct | ||
Hizmet | |||
Hizmete giriş | 9 Ekim 1863 27 Ekim 1904 (ilk yeraltı istasyonu) | ||
İşletmeci(ler) | New York Şehri Ulaşım Otoritesi (NYCTA) | ||
Taşıt sayısı | 6.418 | ||
Teknik | |||
Sistem uzunluğu | 1.370 km | ||
Hat açıklığı | 1.435 mm | ||
Ortalama hız | 27 km/s | ||
En yüksek hız | 89 km/s | ||
|
New York metrosu, acil durum ve afetler gibi durumlar ile yarı zamanlı çalışan bazı hatlar dışında yılın her günü 24 saat hizmet vermektedir. Yıllık yolcu sayısı bakımından ise Batı Yarımküre ve Batı dünyasının en yoğun toplu taşıma sistemi ve dünyanın en yoğun dokuzuncu metro sistemidir. 2017 yılında metro, hafta içi günde ortalama 5.6 milyon ve hafta sonu ortalama 5.7 milyon yolcu olmak üzere 1.72 milyardan fazla yolcu taşımıştır.
New York metrosu, Metropolitan Transportation Authority'e bağlıdır ve New York Şehri Ulaşım Otoritesi (New York City Transit Authority) tarafından işletilmektedir.
Tarihçe
New York metrosu ilk olarak 9 Ekim 1863 tarihinde bir yerüstü demiryolu hattı olarak inşa edildi. 1870'lerde ise tarafından inşa edilen 95 metre uzunluğunda bir yeraltı vagon tüneli faaliyet göstermekteydi.
New York'un ilk yeraltı demiryolu hattı ise 27 Ekim 1904 tarihinde inşa edildi. Bu hat belediye binasından 145. Cadde ve Broadway'e kadar uzanmakta olup 14,7 km uzunluğundaydı ve 28 istasyona sahipti ve Interborough Rapid Transit Company (IRT) tarafından işletilemekteydi. Metro hatları daha sonra 1905'te Bronx, 1907'de Brooklyn ve 1915'te Queens'e kadar uzatıldı.
1910'larda New York'taki metro hatlarının işletilmesinden Brooklyn Rapid Transit Company (BRT, sonradan BMT) ve Interborough Rapid Transit Company (IRT) olmak üzere iki şirket sorumluydu. 1932'de şehir Independent Subway System (ND) adlı kendi işletmesini kurdu. 1940 yılında BMT ve IRT şehir yönetimi tarafından satın alınmasıyla metronun işletmesi tamamen şehir yönetimine geçti. 1953'te New York'un başkanlık ettiği bir kamu otoritesi olan New York Şehri Ulaşım Otoritesi şehirdeki raylı ulaşım sistemlerin işletmesini devraldı ve 1968 yılında eyalet düzeyindeki Metropolitan Transportation Authority'e devredildi.
Hatlar
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e f "Introduction to Subway Ridership". Metropolitan Transportation Authority (MTA). 19 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2016.
- ^ a b c "Facts & Figures – Subways". www.nycsubway.org. 18 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2016.
- ^ a b "Average schedule speed: How does Metro compare?". 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Haziran 2016.
- ^ "What is the largest metro system in the world?". CityMetric. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ "How to Ride the Subway". 8 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ "Subways". Metropolitan Transportation Authority (MTA). 2 Nisan 2013. 22 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ Hood, Clifton (2004). 722 Miles: The Building of the Subways and How They Transformed New York. Johns Hopkins University Press. ISBN .
- ^ "Metropolitan Transportation Authority Description and Board Structure Covering Fiscal Year 2009" (PDF). mta.info. Metropolitan Transportation Authority. 2009. 7 Aralık 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ Brennan, Joseph (2005). . Beach Pneumatic. 6 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ a b "New York City subway opens – Oct 27, 1904". history.com. 27 Ekim 1904. 7 Mart 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ "www.nycsubway.org: New Subways for New York: The Dual System of Rapid Transit (1913)". www.nycsubway.org. 24 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Temmuz 2020.
- ^ "Gay Midnight Crowd Rides First Trains in New Subway". The New York Times. 10 Eylül 1932. s. 1. 12 Eylül 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Temmuz 2020.
- ^ Sparberg, Andrew J. (2014). From a Nickel to a Token: The Journey from Board of Transportation to MTA. Fordham University Press. ISBN .
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta New York Metrosu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Resmî site
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
New York metrosu Ingilizce New York City Subway ABD nin New York kentinde bulunan bir metro agidir New York metrosu 9 Ekim 1863 tarihinde acilmis olup ilk yeralti istasyonu 27 Ekim 1904 tarihinde hizmete girmistir ve dunyanin en eski toplu tasima sistemlerinden biridir Dunyanin en buyuk agina sahip olan New York metro sistemi 1 370 km uzunlugunda olup 27 hat ve 472 istasyondan olusmaktadir New York metrosuNew York metrosu logosuNew York metrosu treniGenelYerel adiNew York City SubwaySahibiNew York SehriHizmet alaniNew York ABDTasima turuMetroHat sayisi27Istasyon sayisi472Gunluk yolcu sayisi5 580 845 2017 Yillik yolcu sayisi1 72 milyar 2017 Web sitesimta info nyctHizmetHizmete giris9 Ekim 1863 27 Ekim 1904 ilk yeralti istasyonu Isletmeci ler New York Sehri Ulasim Otoritesi NYCTA Tasit sayisi6 418TeknikSistem uzunlugu1 370 kmHat acikligi1 435 mmOrtalama hiz27 km sEn yuksek hiz89 km sNew York metrosu haritasi New York metrosu acil durum ve afetler gibi durumlar ile yari zamanli calisan bazi hatlar disinda yilin her gunu 24 saat hizmet vermektedir Yillik yolcu sayisi bakimindan ise Bati Yarimkure ve Bati dunyasinin en yogun toplu tasima sistemi ve dunyanin en yogun dokuzuncu metro sistemidir 2017 yilinda metro hafta ici gunde ortalama 5 6 milyon ve hafta sonu ortalama 5 7 milyon yolcu olmak uzere 1 72 milyardan fazla yolcu tasimistir New York metrosu Metropolitan Transportation Authority e baglidir ve New York Sehri Ulasim Otoritesi New York City Transit Authority tarafindan isletilmektedir TarihceNew York metrosu ilk olarak 9 Ekim 1863 tarihinde bir yerustu demiryolu hatti olarak insa edildi 1870 lerde ise tarafindan insa edilen 95 metre uzunlugunda bir yeralti vagon tuneli faaliyet gostermekteydi New York un ilk yeralti demiryolu hatti ise 27 Ekim 1904 tarihinde insa edildi Bu hat belediye binasindan 145 Cadde ve Broadway e kadar uzanmakta olup 14 7 km uzunlugundaydi ve 28 istasyona sahipti ve Interborough Rapid Transit Company IRT tarafindan isletilemekteydi Metro hatlari daha sonra 1905 te Bronx 1907 de Brooklyn ve 1915 te Queens e kadar uzatildi 1910 larda New York taki metro hatlarinin isletilmesinden Brooklyn Rapid Transit Company BRT sonradan BMT ve Interborough Rapid Transit Company IRT olmak uzere iki sirket sorumluydu 1932 de sehir Independent Subway System ND adli kendi isletmesini kurdu 1940 yilinda BMT ve IRT sehir yonetimi tarafindan satin alinmasiyla metronun isletmesi tamamen sehir yonetimine gecti 1953 te New York un baskanlik ettigi bir kamu otoritesi olan New York Sehri Ulasim Otoritesi sehirdeki rayli ulasim sistemlerin isletmesini devraldi ve 1968 yilinda eyalet duzeyindeki Metropolitan Transportation Authority e devredildi HatlarLogo Hat GuzergahIRT Division A IRT Broadway Seventh Avenue HattiBroadway Seventh Avenue Local Van Cortlandt Park 242nd Street South FerrySeventh Avenue Express Wakefield 241st Street Flatbush Avenue Brooklyn College New Lots AvenueSeventh Avenue Express Harlem 148 Street New Lots AvenueIRT Lexington Avenue HattiLexington Avenue Express Woodlawn Crown Heights Utica Avenue New Lots AvenueLexington Avenue Express Eastchester Dyre Avenue Nereid Avenue Flatbush Avenue Brooklyn College New Lots AvenueLexington Avenue Local Pelham Bay Park Express Pelham Bay Park Parkchester Brooklyn Bridge City HallIRT Flushing HattiFlushing Local Flushing Express Flushing Main Street 34th Street Hudson YardsShuttle Hatti42nd Street Shuttle Times Square Grand CentralBMT IND Division B IND Eighth Avenue HattiEighth Avenue Express Inwood 207 Street Ozone Park Lefferts Boulevard Far Rockaway Mott Avenue Rockaway Park Beach 116th StreetEighth Avenue Local 168th Street Euclid AvenueEighth Avenue Local Jamaica Center Parsons Archer World Trade CenterIND Sixth Avenue HattiSixth Avenue Express Bedford Park Boulevard 145th Street Brighton BeachSixth Avenue Express Norwood 205th Street Coney Island Stillwell AvenueQueens Boulevard Express Sixth Avenue Local Jamaica 179th Street Coney Island Stillwell AvenueQueens Boulevard Sixth Avenue Local Forest Hills 71st Avenue Middle Village Metropolitan AvenueIND Crosstown HattiBrooklyn Queens Crosstown Court Square Church AvenueIND Second Avenue HattiSecond Avenue Local 125th Street Hanover SquareBMT Nassau Street HattiNassau Street Local Jamaica Center Parsons Archer Broad StreetNassau Street Express Jamaica Center Parsons Archer Broad StreetBMT Canarsie Hatti14th Street Canarsie Local Eighth Avenue Canarsie Rockaway ParkwayBMT Broadway HattiBroadway Express Astoria Ditmars Boulevard 96th Street Coney Island Stillwell AvenueSecond Avenue Broadway Express Brighton Local 96th Street Coney Island Stillwell AvenueBroadway Local Forest Hills 71st Avenue Bay Ridge 95th StreetBroadway Local Astoria Ditmars Boulevard Whitehall Street South FerryShuttle HattiFranklin Avenue Shuttle Franklin Avenue Prospect ParkRockaway Park Shuttle Broad Channel Rockaway Park Beach 116th StreetAyrica bakinizPantolonsuz metro yolculuguKaynakca a b c d e f Introduction to Subway Ridership Metropolitan Transportation Authority MTA 19 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2016 a b c Facts amp Figures Subways www nycsubway org 18 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2016 a b Average schedule speed How does Metro compare 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Haziran 2016 What is the largest metro system in the world CityMetric 6 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 How to Ride the Subway 8 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Subways Metropolitan Transportation Authority MTA 2 Nisan 2013 22 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Hood Clifton 2004 722 Miles The Building of the Subways and How They Transformed New York Johns Hopkins University Press ISBN 978 0801880544 Metropolitan Transportation Authority Description and Board Structure Covering Fiscal Year 2009 PDF mta info Metropolitan Transportation Authority 2009 7 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Brennan Joseph 2005 Beach Pneumatic 6 Ekim 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 a b New York City subway opens Oct 27 1904 history com 27 Ekim 1904 7 Mart 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 www nycsubway org New Subways for New York The Dual System of Rapid Transit 1913 www nycsubway org 24 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Temmuz 2020 Gay Midnight Crowd Rides First Trains in New Subway The New York Times 10 Eylul 1932 s 1 12 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Temmuz 2020 Sparberg Andrew J 2014 From a Nickel to a Token The Journey from Board of Transportation to MTA Fordham University Press ISBN 978 0823261901 Dis baglantilarWikimedia Commons ta New York Metrosu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Resmi site