Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Topluluk, ortak değerleri paylaşma, aynı mekânda yaşama, benzer yaşama deneyimlerine, ortak çıkarlara sahip olma gibi ortaklıklara sahip insanların (ya da canlıların) meydana getirdiği sosyal birimleridir.
Ortak değerler ve çıkarları olan bireyler, karşılaştıkları bir tehditle mücadele etmek, bir sorunu çözmek, yaşam standartlarını yükseltmek, bir değer yaratmak veya birbirinden öğrenmek amaçlarıyla topluluk oluştururlar.
Farklı disiplinlerde topluluk tanımları
Ekoloji
Ekoloji biliminin bakış açısıyla topluluk, belli bir alanda yaşayan farklı canlı türlerin tüm popülasyonlarını ifade eder.
Sosyoloji
Topluluk, 19. yüzyıl sonuna kadar siyasi bir kavram olarak ele alınmış; 20. yüzyılda antropoloji ve sosyoloji bilimlerinin gelişmesi ile "topluluk" kavramı "toplum"dan oldukça farklı bir kavram olarak kabul edilmeye başlanmıştır. Bu ayrımın yerleşmesi sosyolojinin kurucuları olarak gösterilen Emile Durkheim ve Ferdinand Tönnies’e kadar gider.
Tönnies, modern öncesi ve sonrasındaki toplumsal yapı arasındaki farkı anlatmak için Gemeinschaft (cemaat/toplum) ve Gesellschaft (cemiyet/topluluk) şeklinde iki ayrı kavram kullanmıştır. Gemeinschaft, akrabalık, dostluk, tarihsel ve geleneksel bağlarla birbirine bağlı, aidiyet duygusuna sahip olan genellikle kırsal kesimlerde görülen topluluğu ifade ederken Gesellschaft ise Sanayi Devrimi’yle birlikte köyden kente doğru gerçekleşen göçler sonucunda refahı en üst seviyeye çıkarma amacıyla sıkı işbirliği içinde çalışan, birbirine yabancı ve mesafeli bireylerin oluşturduğu kent toplumlarını ifade eder.
Durkheim de benzer şekilde 1893 yılına ait yapıtında sanayileşme öncesi topluluklarda benzerliklere ve ortak değerlere dayalı mekanik dayanışma kurulduğunu; sanayi sonrasında ise insanların birbirine gereksinim duyan bireyselleşmiş yabancıların arasında yaşadıklarını ve aralarında organik dayanışma kurulduğunu ifade etmiştir.
Bu gibi tanımlamalar neticesinde topluluk kavramı, siyasi anlamının yanında sosyal ve kültürel bir oluşum olarak ele alınmış ve insanların doğal ortamı olduğu kabulüyle ahlaki bir değer kazanmıştır. Toplum kavramı ise giderek yabancılaşarak devlet kavramı ile özdeşleştirilmiştir.
Topluluk modelleri
Kuruluş amaçları, işleyiş şekilleri, teşkilatlanmaları, boyutları gibi açılardan birbirinden farklı pek çok topluluk modeli vardır. Bunlardan bazıları şunlardır:
- Mahalle topluluğu, aynı mahallede yaşayan kimselerin mahalleye ilişkin genel sorunları tartışmak, çözüm üretmek için oluşturdukları topluluklardır.
- Hemşehri grupları; aynı köy, kasaba ya da beldede doğmuş ve büyümüş kişilerin veya oraya aynı yerden göç etmiş kişilerin bir araya gelmesi ile oluşturulan gruplardır.
- Çevrimiçi öğrenme topluluğu, üyelerinin anlık mesajlaşma araçları, mesaj panoları, bloglar gibi dijital araçlar kullanarak bir konuda bilgi ve beceri edinmede birbirlerine yardımcı oldukları topluluklardır. Örneğin caz müzisyenlerin çalışmalarını web uygulamaları yoluyla farklı müzisyenlerle paylaşıp geri bildirim aldıkları çevrimiçi bir platformun üyeleri ya da bir sosyal aktivizm grubunun çalıştığı alanda farkındalık yaratmak üzere eğitim materyalleri paylaştığı, çevrimiçi dersler düzenlendiği dijital eğitim ortamınının katılımcıları birer çevrimiçi öğrenme topluluğu oluşturur.
- Armağan çemberi, katılımcıların karşılığında bir şey beklemeden verebilecekleri şeyleri ve ihtiyaç duydukları şeyleri paylaştıkları; armağanların ve ihtiyaçların eşleştirildiği yardımlaşma/hayırseverlik topluluklardır. Bir mutfak masası etrafında toplanan küçük gruplardan, resmî kuruluşlara kadar farklı şekil ve boyutlarda olabilir.
- Çıkar grubu, üyelerinin ortak çıkarlarını korumak (örneğin belli bir işkolundaki çalışanlar için sosyal haklar elde etmek ve geliştirmek) ya da ortak görüşlerini ve davranış biçimlerini korumak, yaymak, geliştirmek (örneğin çevre duyarlığını yaygınlaştırmak) için uzmanlığa dayalı olarak örgütlenen, çeşitli faaliyetlerde ve siyasi yönetimden taleplerde bulunan topluluklardır.
- Baskı grubu, ortak çıkarları doğrultusunda organize olarak, siyasal karar alma sürecinde iktidarı ve kamuoyunu etkilemeye ve hatta yönlendirmeye yönelik faaliyetler ortaya koyan topluluklardır.
Topluluk oluşturma
Topluluk oluşturma, belirli bir bölgede (semt, mahalle, köy gibi) ya da konuda (refah artırmak, trafik sorunu veya çevre kirliliği sorunu ile mücadele etmek gibi) ortak bir ihtiyaç veya ilgiye sahip bireylerin bir topluluk yaratılması veya geliştirmesi için planlı çalışma ve uygulamalar gerçekleştirmektir. Bireylerin ortak değerler ve çıkarlar etrafında ilişkiler kurması ve ilişkilerini geliştirmesi ile topluluklar kurulur. Birlikte yemek yeme ya da kitap kulübü gibi basit etkinlikler, büyük ölçekli kitlesel buluşma ve kutlamalar topluluk inşası için yararlanılan etkinliklere örnektir.
Topluluk geliştirme
Sivil toplum önderlerinin, aktivistlerin, katılımcı vatandaşların ve toplulukları çeşitli yönlerden geliştirmeye çalışan profesyonellerin daha güçlü ve ve direngen topluluklar oluşturmak üzere yaptıkları uygulamalar, "topluluk geliştirme" olarak adlandırılır.
Topluluk geliştirme, ABD merkezli Uluslararası Toplum Geliştirme Derneği (IACD) tarafından, bir profesyonel çalışma alanı ve bir akademik disiplin olarak şu şekilde tanımlanmıştır: "Toplumdaki bireylerin kırsal ve kentsel ortamlarda gerek yerel, gerekse ortak çıkarları veya ortak ilgi alanlarına ilişkin topluluklar oluşturmak üzere örgütlenmeleri, eğitilmeleri ve güçlendirilmeleri yoluyla katılımcı demokrasiyi, sürdürülebilir kalkınmayı, hakları, eşitliği, ekonomik fırsatı ve sosyal adaleti destekleyen uygulamaya dayalı bir meslek ve akademik bir disiplindir. "
Topluluk üyeleri
Topluluk üyeleri, topluluğun niteliğine ve topluluktaki kendi rollerine göre "aktivist", "gönüllü", "hemşehri", "komşu" gibi farklı isimler alabilir.
- Aktivist, belirli sorunlara dikkat çekmek için özel amaçlı etkinlik gerçekleştiren kimsedir. Aktivistler; sosyal, politik, ekonomik ve çevresel bir değişikliği desteklemek, yönlendirmek veya engellemek üzere girişimlerini bireysel olarak gerçekleştirebildikleri gibi, bir topluluğun içinde, toplulukla birlikte gerçekleştirebilirler. Aktivistler, eylem yaptıkları konuya göre çevreciler, açlık karşıtı aktivistler, ırkçılık karşıtı aktivistler, sağlık aktivistleri, vejetaryen aktivistler gibi adlandırılabilirler.
- Gönüllü, içinde bulunduğu toplulukta herhangi bir karşılık ya da çıkar beklemeksizin bir işi yapmayı üstlenen kişidir. Gönüllülük, bireysel çabalarla sürdürülebildiği gibi bir kurumun çatısı altında veya bir topluluk içinde de gerçekleşebilir.
- Komşu, birbirine bitişik veya yakın yerlerde yaşayan kimselerdir. Bu mekansal yakınlıktan ötürü ortak sorunları ve ortak çıkarları ola kimseler, komşu grupları oluşturarak bir topluluğun parçası olur.
- Hemşehri, aynı yerde ikamet eden ya da aynı yerde doğmuş kişilerin oluşturdu toplulukların üyelerine verilen isimdir.
Kaynakça
- ^ a b . dunyalar.sivildusun.net sitesi. 25 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Aralık 2022.
- ^ a b Demir, Gözde Tekmile (2019). . Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Kayı, İlker (2012). . İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi tıpta uzmanlı ktezi. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Burton, Colin (8 Mart 2022). . Thinkific (İngilizce). 13 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ Brown, Melisa; Han, Hao; Jensen, Courtney (2009). (PDF). Forum of Regional Associations of Grantmakers. 2 Kasım 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ Dülger, Cumhur (1999). "Bütçe sürecinde baskı grupları" (PDF). Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ Anık, Cengiz. . Meşruiyetin sosyal Psikolojisi. Kaknüs Yayınları. 5 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Gilchrist, Alison; Taylor, Marilyn (2011). The Short Guide to Community Development (İngilizce). Policy Press. ISBN . 4 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Topluluk ortak degerleri paylasma ayni mekanda yasama benzer yasama deneyimlerine ortak cikarlara sahip olma gibi ortakliklara sahip insanlarin ya da canlilarin meydana getirdigi sosyal birimleridir Ortak degerler ve cikarlari olan bireyler karsilastiklari bir tehditle mucadele etmek bir sorunu cozmek yasam standartlarini yukseltmek bir deger yaratmak veya birbirinden ogrenmek amaclariyla topluluk olustururlar Farkli disiplinlerde topluluk tanimlariEkoloji Ekoloji biliminin bakis acisiyla topluluk belli bir alanda yasayan farkli canli turlerin tum populasyonlarini ifade eder Sosyoloji Kirsal bolgede bir aile toplulugu Zimbabve 2007 Topluluk 19 yuzyil sonuna kadar siyasi bir kavram olarak ele alinmis 20 yuzyilda antropoloji ve sosyoloji bilimlerinin gelismesi ile topluluk kavrami toplum dan oldukca farkli bir kavram olarak kabul edilmeye baslanmistir Bu ayrimin yerlesmesi sosyolojinin kuruculari olarak gosterilen Emile Durkheim ve Ferdinand Tonnies e kadar gider Ortak cikarlari icin calisan komur iscileri Ingiltere 1893 Tonnies modern oncesi ve sonrasindaki toplumsal yapi arasindaki farki anlatmak icin Gemeinschaft cemaat toplum ve Gesellschaft cemiyet topluluk seklinde iki ayri kavram kullanmistir Gemeinschaft akrabalik dostluk tarihsel ve geleneksel baglarla birbirine bagli aidiyet duygusuna sahip olan genellikle kirsal kesimlerde gorulen toplulugu ifade ederken Gesellschaft ise Sanayi Devrimi yle birlikte koyden kente dogru gerceklesen gocler sonucunda refahi en ust seviyeye cikarma amaciyla siki isbirligi icinde calisan birbirine yabanci ve mesafeli bireylerin olusturdugu kent toplumlarini ifade eder Durkheim de benzer sekilde 1893 yilina ait yapitinda sanayilesme oncesi topluluklarda benzerliklere ve ortak degerlere dayali mekanik dayanisma kuruldugunu sanayi sonrasinda ise insanlarin birbirine gereksinim duyan bireysellesmis yabancilarin arasinda yasadiklarini ve aralarinda organik dayanisma kuruldugunu ifade etmistir Bu gibi tanimlamalar neticesinde topluluk kavrami siyasi anlaminin yaninda sosyal ve kulturel bir olusum olarak ele alinmis ve insanlarin dogal ortami oldugu kabuluyle ahlaki bir deger kazanmistir Toplum kavrami ise giderek yabancilasarak devlet kavrami ile ozdeslestirilmistir Topluluk modelleriABD de yasadiklari bolgeyi yesillendirme kampanyasina katilan gonulluler 2013Ispanya da egitim butcesinin artmasini talep eden ogrenci topluluklari 2018 Kurulus amaclari isleyis sekilleri teskilatlanmalari boyutlari gibi acilardan birbirinden farkli pek cok topluluk modeli vardir Bunlardan bazilari sunlardir Mahalle toplulugu ayni mahallede yasayan kimselerin mahalleye iliskin genel sorunlari tartismak cozum uretmek icin olusturduklari topluluklardir Hemsehri gruplari ayni koy kasaba ya da beldede dogmus ve buyumus kisilerin veya oraya ayni yerden goc etmis kisilerin bir araya gelmesi ile olusturulan gruplardir Cevrimici ogrenme toplulugu uyelerinin anlik mesajlasma araclari mesaj panolari bloglar gibi dijital araclar kullanarak bir konuda bilgi ve beceri edinmede birbirlerine yardimci olduklari topluluklardir Ornegin caz muzisyenlerin calismalarini web uygulamalari yoluyla farkli muzisyenlerle paylasip geri bildirim aldiklari cevrimici bir platformun uyeleri ya da bir sosyal aktivizm grubunun calistigi alanda farkindalik yaratmak uzere egitim materyalleri paylastigi cevrimici dersler duzenlendigi dijital egitim ortamininin katilimcilari birer cevrimici ogrenme toplulugu olusturur Armagan cemberi katilimcilarin karsiliginda bir sey beklemeden verebilecekleri seyleri ve ihtiyac duyduklari seyleri paylastiklari armaganlarin ve ihtiyaclarin eslestirildigi yardimlasma hayirseverlik topluluklardir Bir mutfak masasi etrafinda toplanan kucuk gruplardan resmi kuruluslara kadar farkli sekil ve boyutlarda olabilir Cikar grubu uyelerinin ortak cikarlarini korumak ornegin belli bir iskolundaki calisanlar icin sosyal haklar elde etmek ve gelistirmek ya da ortak goruslerini ve davranis bicimlerini korumak yaymak gelistirmek ornegin cevre duyarligini yayginlastirmak icin uzmanliga dayali olarak orgutlenen cesitli faaliyetlerde ve siyasi yonetimden taleplerde bulunan topluluklardir Baski grubu ortak cikarlari dogrultusunda organize olarak siyasal karar alma surecinde iktidari ve kamuoyunu etkilemeye ve hatta yonlendirmeye yonelik faaliyetler ortaya koyan topluluklardir Topluluk olusturmaTopluluk olusturma belirli bir bolgede semt mahalle koy gibi ya da konuda refah artirmak trafik sorunu veya cevre kirliligi sorunu ile mucadele etmek gibi ortak bir ihtiyac veya ilgiye sahip bireylerin bir topluluk yaratilmasi veya gelistirmesi icin planli calisma ve uygulamalar gerceklestirmektir Bireylerin ortak degerler ve cikarlar etrafinda iliskiler kurmasi ve iliskilerini gelistirmesi ile topluluklar kurulur Birlikte yemek yeme ya da kitap kulubu gibi basit etkinlikler buyuk olcekli kitlesel bulusma ve kutlamalar topluluk insasi icin yararlanilan etkinliklere ornektir Topluluk gelistirmeSivil toplum onderlerinin aktivistlerin katilimci vatandaslarin ve topluluklari cesitli yonlerden gelistirmeye calisan profesyonellerin daha guclu ve ve direngen topluluklar olusturmak uzere yaptiklari uygulamalar topluluk gelistirme olarak adlandirilir Topluluk gelistirme ABD merkezli Uluslararasi Toplum Gelistirme Dernegi IACD tarafindan bir profesyonel calisma alani ve bir akademik disiplin olarak su sekilde tanimlanmistir Toplumdaki bireylerin kirsal ve kentsel ortamlarda gerek yerel gerekse ortak cikarlari veya ortak ilgi alanlarina iliskin topluluklar olusturmak uzere orgutlenmeleri egitilmeleri ve guclendirilmeleri yoluyla katilimci demokrasiyi surdurulebilir kalkinmayi haklari esitligi ekonomik firsati ve sosyal adaleti destekleyen uygulamaya dayali bir meslek ve akademik bir disiplindir Topluluk uyeleriTopluluk uyeleri toplulugun niteligine ve topluluktaki kendi rollerine gore aktivist gonullu hemsehri komsu gibi farkli isimler alabilir Aktivist belirli sorunlara dikkat cekmek icin ozel amacli etkinlik gerceklestiren kimsedir Aktivistler sosyal politik ekonomik ve cevresel bir degisikligi desteklemek yonlendirmek veya engellemek uzere girisimlerini bireysel olarak gerceklestirebildikleri gibi bir toplulugun icinde toplulukla birlikte gerceklestirebilirler Aktivistler eylem yaptiklari konuya gore cevreciler aclik karsiti aktivistler irkcilik karsiti aktivistler saglik aktivistleri vejetaryen aktivistler gibi adlandirilabilirler Gonullu icinde bulundugu toplulukta herhangi bir karsilik ya da cikar beklemeksizin bir isi yapmayi ustlenen kisidir Gonulluluk bireysel cabalarla surdurulebildigi gibi bir kurumun catisi altinda veya bir topluluk icinde de gerceklesebilir Komsu birbirine bitisik veya yakin yerlerde yasayan kimselerdir Bu mekansal yakinliktan oturu ortak sorunlari ve ortak cikarlari ola kimseler komsu gruplari olusturarak bir toplulugun parcasi olur Hemsehri ayni yerde ikamet eden ya da ayni yerde dogmus kisilerin olusturdu topluluklarin uyelerine verilen isimdir Kaynakca a b dunyalar sivildusun net sitesi 25 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Aralik 2022 a b Demir Gozde Tekmile 2019 Dicle Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Kayi Ilker 2012 Istanbul Universitesi Tip Fakultesi tipta uzmanli ktezi 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Burton Colin 8 Mart 2022 Thinkific Ingilizce 13 Mart 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Aralik 2022 Brown Melisa Han Hao Jensen Courtney 2009 PDF Forum of Regional Associations of Grantmakers 2 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Dulger Cumhur 1999 Butce surecinde baski gruplari PDF Anadolu Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Aralik 2022 Anik Cengiz Mesruiyetin sosyal Psikolojisi Kaknus Yayinlari 5 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Gilchrist Alison Taylor Marilyn 2011 The Short Guide to Community Development Ingilizce Policy Press ISBN 978 1 84742 689 5 4 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Aralik 2022