Araba Kullanmayı Nasıl Öğrendim (İngilizce How I Learned to Drive), Amerikalı oyun yazarı Paula Vogel'in 1997'de yazdığı tiyatro oyunu. Oyun ilk defa 16 Mart 1997'de bir Off Broadway tiyatrosu olan 'da sahnelendi. Yazar bu oyunuyla 1998'de kazandı.
Araba Kullanmayı Nasıl Öğrendim | |
---|---|
How I Learned to Drive | |
![]() Oyunun afişi | |
Yazar | Paula Vogel |
Karakterler | Li'l Bit Peck Enişte |
İlk gösterim | 16 Mart 1997 New York |
Ülke | ABD |
Orijinal dil | İngilizce |
Oyunda Li'l Bit ile teyzesinin eşi Peck Enişte arasındaki gergin cinsel ilişki ele alınır. Bu ilişki, Li'l Bit'in çocukluk döneminden ergenliğine, üniversite yıllarına ve daha sonrasına uzanır. Oyunda araba kullanma metaforu üzerinden pedofili, ensest, kadın düşmanlığı gibi konular işlenir.
Özet
Li'l Bit 1960'larda Maryland kırsalında geniş bir ailede büyümektedir. Ufak yaşta hamile kalmış olan annesi, çok erken evlendirilmiş olan ve tanrı korkusuyla yaşayan büyükannesi, cinsiyet ayrımcılığı yapan umursamaz büyükbabası, savaş anılarının etkisinde kalan ve tedavi aşamasındaki bir alkolik olan Peck Enişte ve kocasının sorunlu davranışlarını görmezden gelen Mary Teyze ile birlikte yaşar. Li'l Bit 11 yaşına geldiğinde Peck Enişte'den sürücülük dersleri almaya başlar, ancak adam dersler sırasında küçük kızı taciz eder. Li'l Bit olanları anlayamayacak kadar küçük yaştadır. Annesi ise Peck'in yeğenine karşı sağlıksız bir ilgi duyduğunu fark eder, ancak hiçbir şey yapmaz.
Yıllar geçer ve Li'l Bit ergenlik dönemine girer. Oldukça zeki olmasına rağmen yaşıtları arasında sürekli büyük göğüsleriyle ilgi çeker. Bu sırada Peck genç kızı taciz etmeye devam etmekte, amatör stüdyosunda kızın fotoğraflarını çekmektedir. Li'l Bit bunlardan rahatsız olsa da, ailede sadece Peck ona iyi davranmakta ve kızın üniversiteye gitme planlarını desteklemektedir. Bu arada sürücülük dersleri devam eder ve Li'l Bit araba kullanmayı daha iyi öğrendikçe, evdeki hayatında mevcut olmayan kontrol duygusunu hissetmeye başlar.
Peck Li'l Bit'i birlikte olmaya ikna etmeye çalışır ancak kız gönülsüzce de olsa reddeder. Her ikisi de aile içinde "yabancı" gibidir ve bu sebeple genç kız adama karşı aslında bir tür bağlılık hissetmektedir. Li'l Bit üniversiteye gitmek için evden ayrılır, ancak Peck Enişte'den mektuplar ve hediyeler almaya başlar. On sekiz yaşını doldurduğunda Peck ile yüzleşir. Peck, artık reşit olan kızın kendisiyle birlikte olmayı kabul edeceğini hatta kendisiyle evleneceğini düşünmektedir. Li'l Bit onu reddeder ve ilişkilerini sona erdirir.
Oyun boyunca olanları anlatan bir yetişkin olan Li'l Bit sonunda üniversiteden uzaklaştırılmıştır. Peck Enişte ise yeniden alkole başlamış ve bu yüzden ölmüştür. Li'l Bit geçmişteki bu deneyimini gözden geçirir ve Peck'in hatalarını affeder. Adamın kendisine önemli bir şey kazandırdığı sonucuna varır: Araba sürerkenki özgürlük hissi.
Sahnelenme geçmişi
Oyunun ilk prodüksiyonu New York'taki 'da Mart 1997'de gerçekleştirildi. yönetimindeki bu sahnelemede Li'l Bit rolünde Mary-Louise Parker, Peck Enişte rolünde ise David Morse yer aldı. Her iki oyuncu ile yönetmen, 1996-1997 sezonundaki bu prodüksiyon ile Obie Ödülü'ne layık görüldü.
Türkiye'de ise ilk kez 2005-2006 tiyatro sezonunda Tiyatro Fora tarafından sergilenmiştir.
Ödüller
Oyun ve ilk prodüksiyon aşağıdaki ödülleri kazandı ya da aday gösterildi.
Ödül | Kategori | Sonuç |
---|---|---|
1997 Outer Critics Circle Award | En iyi aktör, David Morse | Adaylık |
En iyi aktris, Mary-Louise Parker | Adaylık | |
En iyi Off-Broadway oyunu | Kazandı | |
1996-97 New York Drama Critics Award | En iyi oyun | Kazandı |
1997 Lucille Lortel Awards | En iyi oyun | Kazandı |
En iyi aktris, Mary-Louise Parker | Kazandı | |
En iyi aktör, David Morse | Kazandı | |
En iyi yönetmen, Mark Brokaw | Kazandı | |
1997 Drama Desk Awards | En iyi oyun | Kazandı |
En iyi aktör, David Morse | Kazandı | |
En iyi yönetmen, Mark Brokaw | Kazandı | |
1998 Pulitzer Ödülü | Kazandı | |
1996-1997 Obie Ödülleri | En iyi oyun yazarı, Paula Vogel | Kazandı |
En iyi aktris, Mary-Louise Parker | Kazandı | |
En iyi aktör, David Morse | Kazandı | |
En iyi yönetmen, Mark Brokaw | Kazandı | |
1997 Drama Critics' Circle Award | En iyi oyun, Paula Vogel | Kazandı |
Kaynakça
- . ThatTheatreSite (İngilizce). 2008. 23 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2008.
- Vogel, Paula (16 Nisan 1998). "A Prize-Winning Playwright" (transkript). The NewsHour with Jim Lehrer. Elizabeth Farnsworth tarafından görüşme yapıldı. PBS. Erişim tarihi: 5 Ağustos 2008.
- ^ . Lortel Archives. 17 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Nisan 2010.
Dış bağlantılar
- CurtainUp'ta oyunun değerlendirmesi 30 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Araba Kullanmayi Nasil Ogrendim Ingilizce How I Learned to Drive Amerikali oyun yazari Paula Vogel in 1997 de yazdigi tiyatro oyunu Oyun ilk defa 16 Mart 1997 de bir Off Broadway tiyatrosu olan da sahnelendi Yazar bu oyunuyla 1998 de kazandi Araba Kullanmayi Nasil OgrendimHow I Learned to DriveOyunun afisiYazarPaula VogelKarakterlerLi l Bit Peck EnisteIlk gosterim16 Mart 1997 New YorkUlkeABDOrijinal dilIngilizce Oyunda Li l Bit ile teyzesinin esi Peck Eniste arasindaki gergin cinsel iliski ele alinir Bu iliski Li l Bit in cocukluk doneminden ergenligine universite yillarina ve daha sonrasina uzanir Oyunda araba kullanma metaforu uzerinden pedofili ensest kadin dusmanligi gibi konular islenir OzetLi l Bit 1960 larda Maryland kirsalinda genis bir ailede buyumektedir Ufak yasta hamile kalmis olan annesi cok erken evlendirilmis olan ve tanri korkusuyla yasayan buyukannesi cinsiyet ayrimciligi yapan umursamaz buyukbabasi savas anilarinin etkisinde kalan ve tedavi asamasindaki bir alkolik olan Peck Eniste ve kocasinin sorunlu davranislarini gormezden gelen Mary Teyze ile birlikte yasar Li l Bit 11 yasina geldiginde Peck Eniste den suruculuk dersleri almaya baslar ancak adam dersler sirasinda kucuk kizi taciz eder Li l Bit olanlari anlayamayacak kadar kucuk yastadir Annesi ise Peck in yegenine karsi sagliksiz bir ilgi duydugunu fark eder ancak hicbir sey yapmaz Yillar gecer ve Li l Bit ergenlik donemine girer Oldukca zeki olmasina ragmen yasitlari arasinda surekli buyuk gogusleriyle ilgi ceker Bu sirada Peck genc kizi taciz etmeye devam etmekte amator studyosunda kizin fotograflarini cekmektedir Li l Bit bunlardan rahatsiz olsa da ailede sadece Peck ona iyi davranmakta ve kizin universiteye gitme planlarini desteklemektedir Bu arada suruculuk dersleri devam eder ve Li l Bit araba kullanmayi daha iyi ogrendikce evdeki hayatinda mevcut olmayan kontrol duygusunu hissetmeye baslar Peck Li l Bit i birlikte olmaya ikna etmeye calisir ancak kiz gonulsuzce de olsa reddeder Her ikisi de aile icinde yabanci gibidir ve bu sebeple genc kiz adama karsi aslinda bir tur baglilik hissetmektedir Li l Bit universiteye gitmek icin evden ayrilir ancak Peck Eniste den mektuplar ve hediyeler almaya baslar On sekiz yasini doldurdugunda Peck ile yuzlesir Peck artik resit olan kizin kendisiyle birlikte olmayi kabul edecegini hatta kendisiyle evlenecegini dusunmektedir Li l Bit onu reddeder ve iliskilerini sona erdirir Oyun boyunca olanlari anlatan bir yetiskin olan Li l Bit sonunda universiteden uzaklastirilmistir Peck Eniste ise yeniden alkole baslamis ve bu yuzden olmustur Li l Bit gecmisteki bu deneyimini gozden gecirir ve Peck in hatalarini affeder Adamin kendisine onemli bir sey kazandirdigi sonucuna varir Araba surerkenki ozgurluk hissi Sahnelenme gecmisiOyunun ilk produksiyonu New York taki da Mart 1997 de gerceklestirildi yonetimindeki bu sahnelemede Li l Bit rolunde Mary Louise Parker Peck Eniste rolunde ise David Morse yer aldi Her iki oyuncu ile yonetmen 1996 1997 sezonundaki bu produksiyon ile Obie Odulu ne layik goruldu Turkiye de ise ilk kez 2005 2006 tiyatro sezonunda Tiyatro Fora tarafindan sergilenmistir OdullerOyun ve ilk produksiyon asagidaki odulleri kazandi ya da aday gosterildi Odul Kategori Sonuc1997 Outer Critics Circle Award En iyi aktor David Morse AdaylikEn iyi aktris Mary Louise Parker AdaylikEn iyi Off Broadway oyunu Kazandi1996 97 New York Drama Critics Award En iyi oyun Kazandi1997 Lucille Lortel Awards En iyi oyun KazandiEn iyi aktris Mary Louise Parker KazandiEn iyi aktor David Morse KazandiEn iyi yonetmen Mark Brokaw Kazandi1997 Drama Desk Awards En iyi oyun KazandiEn iyi aktor David Morse KazandiEn iyi yonetmen Mark Brokaw Kazandi1998 Pulitzer Odulu Kazandi1996 1997 Obie Odulleri En iyi oyun yazari Paula Vogel KazandiEn iyi aktris Mary Louise Parker KazandiEn iyi aktor David Morse KazandiEn iyi yonetmen Mark Brokaw Kazandi1997 Drama Critics Circle Award En iyi oyun Paula Vogel KazandiKaynakca ThatTheatreSite Ingilizce 2008 23 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Agustos 2008 Vogel Paula 16 Nisan 1998 A Prize Winning Playwright transkript The NewsHour with Jim Lehrer Elizabeth Farnsworth tarafindan gorusme yapildi PBS Erisim tarihi 5 Agustos 2008 Lortel Archives 17 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Nisan 2010 Dis baglantilarCurtainUp ta oyunun degerlendirmesi 30 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce