Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Burtaşlar (Rusça: Буртасы, Burtasy; Çuvaşça: Пăртассем, Părtassem; Tatarca: Бортаслар), Orta Çağ'da Hazar Denizi'nin kuzeyindeki bozkır bölgesinde (Rusya Federasyonu'nun modern Penza Oblastı, Ulyanovsk Oblastı ve Saratov Oblastı) yaşayan belirsiz etnik-dilsel bağlılığa sahip bir kabileydi. Hazarlara tabi idiler.
Tarihi
Burtaşlar, Hazarlar döneminde Yahudiliğe geçmişti ve 13. yüzyılda Yahudiliğe bağlılıklarını sürdürüyorlardı.
| “ | Yahudi olduğu söylenen Burtaşlar her yerde başlarını tıraş ediyorlar. | „ |
— | ||
1380'de Don Nehri yakınlarındaki büyük bir Moğol-Rus savaşında Moğolların safında yer aldılar.1380'lerde veya daha önce en azından bir kısmı Temnikov Hanlığı'na yerleşti.Burtaş etnik grubunun Tatarca konuştuğu da tartışmalıdır.
Etnik kimlik
Burtaşların etnik kimliği tartışmalıdır. Bir görüşte, Burtaşların Ural kabile konfederasyonu olan ve bu nedenle belki de modern Mokşa halkının ataları olduğuna dair teorileri içermektedir.
Bazı bilim adamları, Burtaşların Türkçe konuştuklarını ve Volga Bulgarlarıyla etnik olarak akraba olduklarını iddia etmektedir. Bunun yanında Arap tarihçi ve coğrafyacı Mesûdî Burtaşların bir Türk kavmi olduğundan söz eder.
A. E. Alikhova ve Gren gibi bazı Sovyet ve modern Rus tarihçileri, Burtaşları Çeçenlerle ilişkilendirir ve komşuları Avarların onlara "Burti" diye adlandırdığını kaydeder.
Sosyal Yaşam ve Kültür
Arap-İran coğrafyacıları Burtaşların kültürü hakkında fazlasıyla bilgi verir.
İranlı coğrafyacı İbn Rusteh "el-A 'Jak el-nefise" adlı kitabında Burtaşlar hakkında şunları yazdı:
"Cesur ve kahraman kişilerdir. Dinleri Oğuzların dinine benzer. Parlak, güzel manzaralı ve cüsselidirler. İçlerinden biri diğerine haksızlık, zulm eder veya yaralarsa yaralanan veya haksızlığa uğrayan intikamını almadıkça aralarında sulh üzerine anlaşma ve birlik sağlanamaz. Aralarından bir kız buluğa erince babasının emri altından çıkar (ona itaati bırakır), istediği erkeği seçer, gelip babasından kendisini istemesini sağlar. Bu erkek gelip onu babasından ister. Babası da kızını onunla evlendirir. Burtaşlar deve ve sığır yetiştirirler, çok miktarda bal üretirler. Mallarının (paralarının) çoğu sincap derisidir. Burtaşlar iki sınıftır: Bir kısmı ölülerini yakarlar, bir kısmı ise gömerler; Onlar ovada otururlar. Ormanlarının çoğu Kayın Ağacıdır. Tarlaları vardır. Mallarının çoğu bal, sincap derisi ve yün (kürk) dür."
Fars asıllı Gerdizi ise "Zeyn el-alıbar" adlı eserinde:
"Burtaşlar iki sınıftır. Bir kısmı ölülerini yakarlar, diğer kısmı ise mezara gömerler. Bunların ziraat sahaları vardır Malları boldur. Elbiseleri kakum derisindendir. Başlarına külah giyip etrafına sarık sararlar."
Ayrıca bakınız
- Temnikov Hanlığı - Orta Çağ Türk ve Fin devleti.
Kaynakça
- ^ a b Michael Shterenshis. Tamerlane and the Jews, Routlege, London and New York, 2013. P. 18 6 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ The texts and versions of John de Plano Carpini and William de Rubruquis, as printed for the first time by Hakluyt in 1598, together with some shorter pieces; edited by C. Raymond Beazley by Hakluyt, Richard, 1552?-1616; Beazley, C. Raymond (Charles Raymond), 1868-1955; Giovanni, da Pian del Carpine, Archbishop of Antivari, d. 1252; Ruysbroek, Willem van, 13th century
- ^ Akchurin M.M. Burtasy v dokumentakh XVII veka [The Burtases in the Documents of the 17th century]. Etnologicheskie issledovaniya v Tatarstane [Ethnological Research in Tatarstan]. Pod red. G.F. Gabdrakhmanovoy, G.I. Makarovoy, R.K. Urazmanovoy. Issue VI. Kazan, Sh.Marjani Institute of History of Tatarstan Academy of Sciences Publ., 2012, pp. 43–48. (In Russian)
- ^ "Burtashi: ethnic group mentioning in autogear.ru blog". 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ Брасос — Веш. — М. : Советская энциклопедия, 1971. — 600 с. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров ; 1969—1978, т. 4).
- ^ Новосельцев А. П. Хазарское государство и его роль в истории Восточной Европы и Кавказа, гл.2, прим.96. 1 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., гл.4 прим. 186—187. 5 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Халиков, А. Х. К вопросу об этнической территории буртасов во второй половине VIII — начале Х вв. //Советская этнография. No. 5.1985. — С. 161—164
- ^ Пензенская Энциклопедия retrieved 16. Dez. 2008 at Wayback Machine
- ^ el-Mesûdî. Kitabu't-Tenbih. s. 62.
Burtaşlar, Harezm toprakları ile Hazar krallığı arasında yaşayan ve Hazar'a bağlı büyük bir Türk milletidir.
- ^ . 11 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Ramazan Şeşen. İslâm coğrafyacılarına göre Türkler ve Türk ülkeleri. s. 37.
- ^ Ramazan Şeşen. İslâm coğrafyacılarına göre Türkler ve Türk ülkeleri. s. 83.
Konuyla ilgili yayınlar
- Kevin Alan Brook. The Jews of Khazaria. 2nd ed. Rowman & Littlefield Publishers, Inc, 2010.ISBN
- "Бортаслар". Tatar Ansiklopedisi (Tatarca). Kazan: Tataristan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi.. Tatar Ansiklopedisi Enstitüsü. 2002.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Burtaslar Rusca Burtasy Burtasy Cuvasca Părtassem Părtassem Tatarca Bortaslar Orta Cag da Hazar Denizi nin kuzeyindeki bozkir bolgesinde Rusya Federasyonu nun modern Penza Oblasti Ulyanovsk Oblasti ve Saratov Oblasti yasayan belirsiz etnik dilsel bagliliga sahip bir kabileydi Hazarlara tabi idiler TarihiBurtaslar Hazarlar doneminde Yahudilige gecmisti ve 13 yuzyilda Yahudilige bagliliklarini surduruyorlardi Yahudi oldugu soylenen Burtaslar her yerde baslarini tiras ediyorlar 1380 de Don Nehri yakinlarindaki buyuk bir Mogol Rus savasinda Mogollarin safinda yer aldilar 1380 lerde veya daha once en azindan bir kismi Temnikov Hanligi na yerlesti Burtas etnik grubunun Tatarca konustugu da tartismalidir Etnik kimlikBurtaslarin etnik kimligi tartismalidir Bir goruste Burtaslarin Ural kabile konfederasyonu olan ve bu nedenle belki de modern Moksa halkinin atalari olduguna dair teorileri icermektedir Bazi bilim adamlari Burtaslarin Turkce konustuklarini ve Volga Bulgarlariyla etnik olarak akraba olduklarini iddia etmektedir Bunun yaninda Arap tarihci ve cografyaci Mesudi Burtaslarin bir Turk kavmi oldugundan soz eder A E Alikhova ve Gren gibi bazi Sovyet ve modern Rus tarihcileri Burtaslari Cecenlerle iliskilendirir ve komsulari Avarlarin onlara Burti diye adlandirdigini kaydeder Sosyal Yasam ve KulturArap Iran cografyacilari Burtaslarin kulturu hakkinda fazlasiyla bilgi verir Iranli cografyaci Ibn Rusteh el A Jak el nefise adli kitabinda Burtaslar hakkinda sunlari yazdi Cesur ve kahraman kisilerdir Dinleri Oguzlarin dinine benzer Parlak guzel manzarali ve cusselidirler Iclerinden biri digerine haksizlik zulm eder veya yaralarsa yaralanan veya haksizliga ugrayan intikamini almadikca aralarinda sulh uzerine anlasma ve birlik saglanamaz Aralarindan bir kiz buluga erince babasinin emri altindan cikar ona itaati birakir istedigi erkegi secer gelip babasindan kendisini istemesini saglar Bu erkek gelip onu babasindan ister Babasi da kizini onunla evlendirir Burtaslar deve ve sigir yetistirirler cok miktarda bal uretirler Mallarinin paralarinin cogu sincap derisidir Burtaslar iki siniftir Bir kismi olulerini yakarlar bir kismi ise gomerler Onlar ovada otururlar Ormanlarinin cogu Kayin Agacidir Tarlalari vardir Mallarinin cogu bal sincap derisi ve yun kurk dur Fars asilli Gerdizi ise Zeyn el alibar adli eserinde Burtaslar iki siniftir Bir kismi olulerini yakarlar diger kismi ise mezara gomerler Bunlarin ziraat sahalari vardir Mallari boldur Elbiseleri kakum derisindendir Baslarina kulah giyip etrafina sarik sararlar Ayrica bakinizTemnikov Hanligi Orta Cag Turk ve Fin devleti Kaynakca a b Michael Shterenshis Tamerlane and the Jews Routlege London and New York 2013 P 18 6 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde The texts and versions of John de Plano Carpini and William de Rubruquis as printed for the first time by Hakluyt in 1598 together with some shorter pieces edited by C Raymond Beazley by Hakluyt Richard 1552 1616 Beazley C Raymond Charles Raymond 1868 1955 Giovanni da Pian del Carpine Archbishop of Antivari d 1252 Ruysbroek Willem van 13th century Akchurin M M Burtasy v dokumentakh XVII veka The Burtases in the Documents of the 17th century Etnologicheskie issledovaniya v Tatarstane Ethnological Research in Tatarstan Pod red G F Gabdrakhmanovoy G I Makarovoy R K Urazmanovoy Issue VI Kazan Sh Marjani Institute of History of Tatarstan Academy of Sciences Publ 2012 pp 43 48 In Russian Burtashi ethnic group mentioning in autogear ru blog 6 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2022 Brasos Vesh M Sovetskaya enciklopediya 1971 600 s Bolshaya sovetskaya enciklopediya v 30 t gl red A M Prohorov 1969 1978 t 4 Novoselcev A P Hazarskoe gosudarstvo i ego rol v istorii Vostochnoj Evropy i Kavkaza gl 2 prim 96 1 Mart 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde gl 4 prim 186 187 5 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Halikov A H K voprosu ob etnicheskoj territorii burtasov vo vtoroj polovine VIII nachale H vv Sovetskaya etnografiya No 5 1985 S 161 164 Penzenskaya Enciklopediya retrieved 16 Dez 2008 at Wayback Machine el Mesudi Kitabu t Tenbih s 62 Burtaslar Harezm topraklari ile Hazar kralligi arasinda yasayan ve Hazar a bagli buyuk bir Turk milletidir 11 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Ramazan Sesen Islam cografyacilarina gore Turkler ve Turk ulkeleri s 37 Ramazan Sesen Islam cografyacilarina gore Turkler ve Turk ulkeleri s 83 Konuyla ilgili yayinlarKevin Alan Brook The Jews of Khazaria 2nd ed Rowman amp Littlefield Publishers Inc 2010 978 0 7425 4981 4ISBN 978 0 7425 4981 4 Bortaslar Tatar Ansiklopedisi Tatarca Kazan Tataristan Cumhuriyeti Bilimler Akademisi Tatar Ansiklopedisi Enstitusu 2002