Bu maddenin tümü ya da bir kısmı İngilizce Vikipedi'de yer alan History of classical mechanics adlı sayfadan çevrilmiştir. Özgün metnin yazarlarını görmek için ilgili sayfanın geçmişine göz atabilirsiniz. |
Vikipedi'nin ulaşabilmesi için, bu maddenin veya bir bölümündeki ansiklopedik olmayan içeriğin temizlenmesi gerekmektedir. Görüşlerinizi lütfen belirtiniz. (Haziran 2015) |
Bu maddede klasik mekanik tarihi anlatılmaktadır.
Antik çağlar
Eski yunan filozofları, özellikle Aristotales,doğanın yönetilmesinde belirli kanunları geçerli olduğunu savunan ilk kişiydi. Aristo "On the Heaven" adlı eserinde yeryüzüne ait bedenlerin ait oldukları yere gideceğinden bahsetmiş ayrıca yanlışlıkla biri diğerinin iki katı olan cismin yere aynı yükseklikten yaklaşık yarı zamanlı olarak düşeceğini savunmuştur. Aristoteles, mantığa ve gözlemin gücüne inanmış olsa da bilimsel metotların ortaya çıkışı günümüzden yaklaşık on sekiz yüzyıl önce Francis Bacon tarafından yapılmış bilimsel deneylerle ve kendisinin adlandırdığı şekilde doğanın sıkıntısı olarak tanımladığı deneylerle başlar.
Aristo doğal hareketle kuvvet altındaki hareketin arasındaki farkı anlamış ve varsayımsal olarak herhangi bir bedenin bir itme gücü olmadan bir noktadan öteki bir noktaya gitmesinin mümkün olmadığına inanmıştır. Bu durumun bir sonucu olarak da bedenin ya bir noktada sabit kalması gerektiğini ya da süresiz olarak hızlanmasının mantıklı olduğunu düşünmüştür. Bu metotla, Aristo eylemsizlik kanununa benzeyen yaklaşan ilk kişi olmuştur. Ancak onun inanışına göre bir boşluğun olması imkânsızdı çünkü çevresini kaplayan havanın boşluğun içine dolması ve yer kaplaması gerekirdi. Aristo'nun başka bir inanışına göre ise eğer bir cisim üzerine uygulana kuvvetler kaldırılırsa hareket etmeyi durdurur. Bundan daha sonra Aristo, bir okun yaydan fırladıktan sonra havada devamlı ilerlediği üzerine okun kendi yolu üzerinde bir boşluk oluşturduğu ve havayı geriye doğru ittiği üzerine derin bir incelemede bulunmuştur. Aristo'nun inançları Platon'nun öğretilerinden kaynaklanmaktadır. Bunun sonucunda gökyüzündeki hareketlerin yeryüzündeki hareketlerden daha mükemmel olduğuna kanaat getirdi.
Daha sonra Galileo havanın direncinin iki şekilde işlediğini ortaya koydu; ilk yol olarak daha yüksek empedans daha yoğun cisimler için ve ikinci olarak daha yoğun direnç daha hızlı hareket eden cisimler için.
Ortaçağdaki düşünceler
Fransız rahip Jean Buridan enerji teorisini geliştirirken, Albert, Bishop of Halberstadt, daha sonraki teorileri gelştirdi.
Modern zamanlar — klasik mekaniğin oluşumu
Bu dönem Galileo'nun teleskopu icat etmesiyle gökyüzünün mükemmel olmadığını ve değişken olduğunu anlamasıyla başlar. Kopernik in güneş merkezli hipotezine göre dünya öteki gezegenlerle aynıydı ve o ünlü deneyini bu dönemlerde gerçekleştirdi. Deneyde, iki gülleyi Pisa kulesinin tepesinden bırakan Galileo, (Bu deney her ikisinin de aynı anda yere değdiğini gösterdi.). Deneyin gerçekliği şaibeli olsa bile, o eğimli bir yüzeyden topları yuvarlayarak deneylerine devam etmiş günümüzde ispatlanan bu deneyler . Galileo'nun kendi deney sonuçlarında incelenmiştir. Galileo ayrıca dik olacak şekilde bırakılan cisimlerin yatay olarak atılan aynı cisimle eşit sürede yere vardığını ispatlamıştır. Daha önemli sonuçlara göre sabit hızlı olan hareket konumu sabit olan bir hareketten ayırt edilemez ve bunun sonucu olarak da rölativitenin temeli oluşmuş olur.
Newton hareketin üç kanunu tanımlayan (Eylemsizlik Kanunu, yukarıda bahsedilmiş olan ikinci yasa ve etki tepki kanunu), Newton ve aynı dönemde yaşayan taraftarları Christiaan Huygens hariç klasik mekaniğin tüm detayları (Geometrik Optik) ışığı dahil açıklayabileceğini savundular. Newton'un kendi açıklaması "Newton's Rings" dalga prensibini açıklamaktan kaçınmış ve ışık parçacıklarının cam tarafından değiştirilmiş ya da yankılanmış olduğunu öne sürmüştür.
Newton ayrıca matematiksel açıklamalar için önemli olan Calculus'u geliştirmiş,ancak Newton'dan bağımsız olarak Gottfried Leibniz Calculus'u geliştirmiş türev ve integralin kullanımını geliştirmiş günümüzde kullanılan hale getirmiştir. Klasik mekanik Newton'un zamanın türevi için bulduğu nokta formülünü kullanmaktadır.
Leonhard Euler, Newton'un kanunu genişletmiş, hareket kanunu parçacıklardan sabit cisimler için ek kanunlarla uygulanmıştır.
Newton`dan sonra yaniden türetilen formüller çok daha fazla problemin çözülmesine izin verdi. Bunlardan ilki İtalyan, Fransız matematikçi 1788 de Joseph Louis Lagrange,tarafından anlaşılmıştır. 1788 Lagrange mekaniğe göre çözüm en az etkiyi içerirken Calculus değişkenleriyle işlemler yapılır. . William Rowan Hamilton Lagrange mekaniğini 1833 te yeniden formülleştirmiştir. Bu mekaniğin avantajı altyapının daha detaylıca prensiplerin anlaşılmasını sağlamak olmuştur. Bu mekaniğin pek çok temeli kuantum mekaniğinde de gözlemlenebilir.
Klasik mekanik öteki klasik fizik teorilerine göre oldukça büyük bir üstünlük sağlamış olsa dahi örenğin klasik elektrodinamik ve termodinamik,pek çok problem on dokuzuncu yüzyılın sonlarına doğru ortaya çıkmış ve ancak bu sorunların modern fizik metoduyla çözülebileceği anlaşılmıştır. Klasik termodinamik ile birleştirildiğinde,klasik mekanik Gibbs paradoksu'unun (Entropin'in iyi tanımlanamadığı bir varsayım) oluşmasına neden olur. Günümüzdeki deneyler atomik düzeye indiğinden artık klasik mekaniğin enerji boyutlarını ve büyüklüklerini bile açıklamakta yetersiz kaldığını görebiliyoruz .Bu problemlerin çözümüne yönelmek kuantum mekaniğinin ortaya çıkmasını sağladı.
Günümüz
20. yüzyılın sonunda, fizik klasik mekaniği artık bağımsız bir teori değildi. Elektromanyetizma ile birlikte, rölativistik kuantum mekaniğine yani kuantum alan teorisine yerleşmiş oldu. Bu göreceli olmayan, kuantum olmayan büyük parçaların mekaniğini tanımlar.
Klasik mekanik matematikçiler için de ilham kaynağı olmuştur. Klasik mekanikteki faz uzayının realize edilmesi simplektik manifoltun (aslında fiziksel alanlarda Kotanjant) ve Simplektik topolojinin, Hamilton mekaniğinin global çalışmalarıymışçasına düşünülebilen, 1980 den beri verimli bir matematik araştırması alanı, doğal tanımını verir.
Kaynakça
- ^ Peter Pesic (Mart 1999). "Wrestling with Proteus: Francis Bacon and the "Torture" of Nature". Isis. 90 (1). The University of Chicago Press on behalf of The History of Science Society. ss. 81-94. doi:10.1086/384242. JSTOR 237475.
- ^ Galileo Galilei, Dialogues Concerning Two New Sciences by Galileo Galilei. Translated from the Italian and Latin into English by Henry Crew and Alfonso de Salvio. With an Introduction by Antonio Favaro (New York: Macmillan, 1914). Chapter: The Motion of Projectiles 11 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin tumu ya da bir kismi Ingilizce Vikipedi de yer alan History of classical mechanics adli sayfadan cevrilmistir Ozgun metnin yazarlarini gormek icin ilgili sayfanin gecmisine goz atabilirsiniz Vikipedi nin kalite standartlarina ulasabilmesi icin bu maddenin veya bir bolumundeki ansiklopedik olmayan icerigin temizlenmesi gerekmektedir Goruslerinizi lutfen tartisma sayfasinda belirtiniz Haziran 2015 Bu maddede klasik mekanik tarihi anlatilmaktadir Antik caglarEski yunan filozoflari ozellikle Aristotales doganin yonetilmesinde belirli kanunlari gecerli oldugunu savunan ilk kisiydi Aristo On the Heaven adli eserinde yeryuzune ait bedenlerin ait olduklari yere gideceginden bahsetmis ayrica yanlislikla biri digerinin iki kati olan cismin yere ayni yukseklikten yaklasik yari zamanli olarak dusecegini savunmustur Aristoteles mantiga ve gozlemin gucune inanmis olsa da bilimsel metotlarin ortaya cikisi gunumuzden yaklasik on sekiz yuzyil once Francis Bacon tarafindan yapilmis bilimsel deneylerle ve kendisinin adlandirdigi sekilde doganin sikintisi olarak tanimladigi deneylerle baslar Aristo dogal hareketle kuvvet altindaki hareketin arasindaki farki anlamis ve varsayimsal olarak herhangi bir bedenin bir itme gucu olmadan bir noktadan oteki bir noktaya gitmesinin mumkun olmadigina inanmistir Bu durumun bir sonucu olarak da bedenin ya bir noktada sabit kalmasi gerektigini ya da suresiz olarak hizlanmasinin mantikli oldugunu dusunmustur Bu metotla Aristo eylemsizlik kanununa benzeyen yaklasan ilk kisi olmustur Ancak onun inanisina gore bir boslugun olmasi imkansizdi cunku cevresini kaplayan havanin boslugun icine dolmasi ve yer kaplamasi gerekirdi Aristo nun baska bir inanisina gore ise eger bir cisim uzerine uygulana kuvvetler kaldirilirsa hareket etmeyi durdurur Bundan daha sonra Aristo bir okun yaydan firladiktan sonra havada devamli ilerledigi uzerine okun kendi yolu uzerinde bir bosluk olusturdugu ve havayi geriye dogru ittigi uzerine derin bir incelemede bulunmustur Aristo nun inanclari Platon nun ogretilerinden kaynaklanmaktadir Bunun sonucunda gokyuzundeki hareketlerin yeryuzundeki hareketlerden daha mukemmel olduguna kanaat getirdi Daha sonra Galileo havanin direncinin iki sekilde isledigini ortaya koydu ilk yol olarak daha yuksek empedans daha yogun cisimler icin ve ikinci olarak daha yogun direnc daha hizli hareket eden cisimler icin Ortacagdaki dusuncelerFransiz rahip Jean Buridan enerji teorisini gelistirirken Albert Bishop of Halberstadt daha sonraki teorileri gelstirdi Modern zamanlar klasik mekanigin olusumuBu donem Galileo nun teleskopu icat etmesiyle gokyuzunun mukemmel olmadigini ve degisken oldugunu anlamasiyla baslar Kopernik in gunes merkezli hipotezine gore dunya oteki gezegenlerle ayniydi ve o unlu deneyini bu donemlerde gerceklestirdi Deneyde iki gulleyi Pisa kulesinin tepesinden birakan Galileo Bu deney her ikisinin de ayni anda yere degdigini gosterdi Deneyin gercekligi saibeli olsa bile o egimli bir yuzeyden toplari yuvarlayarak deneylerine devam etmis gunumuzde ispatlanan bu deneyler Galileo nun kendi deney sonuclarinda incelenmistir Galileo ayrica dik olacak sekilde birakilan cisimlerin yatay olarak atilan ayni cisimle esit surede yere vardigini ispatlamistir Daha onemli sonuclara gore sabit hizli olan hareket konumu sabit olan bir hareketten ayirt edilemez ve bunun sonucu olarak da rolativitenin temeli olusmus olur Newton hareketin uc kanunu tanimlayan Eylemsizlik Kanunu yukarida bahsedilmis olan ikinci yasa ve etki tepki kanunu Newton ve ayni donemde yasayan taraftarlari Christiaan Huygens haric klasik mekanigin tum detaylari Geometrik Optik isigi dahil aciklayabilecegini savundular Newton un kendi aciklamasi Newton s Rings dalga prensibini aciklamaktan kacinmis ve isik parcaciklarinin cam tarafindan degistirilmis ya da yankilanmis oldugunu one surmustur Newton ayrica matematiksel aciklamalar icin onemli olan Calculus u gelistirmis ancak Newton dan bagimsiz olarak Gottfried Leibniz Calculus u gelistirmis turev ve integralin kullanimini gelistirmis gunumuzde kullanilan hale getirmistir Klasik mekanik Newton un zamanin turevi icin buldugu nokta formulunu kullanmaktadir Leonhard Euler Newton un kanunu genisletmis hareket kanunu parcaciklardan sabit cisimler icin ek kanunlarla uygulanmistir Newton dan sonra yaniden turetilen formuller cok daha fazla problemin cozulmesine izin verdi Bunlardan ilki Italyan Fransiz matematikci 1788 de Joseph Louis Lagrange tarafindan anlasilmistir 1788 Lagrange mekanige gore cozum en az etkiyi icerirken Calculus degiskenleriyle islemler yapilir William Rowan Hamilton Lagrange mekanigini 1833 te yeniden formullestirmistir Bu mekanigin avantaji altyapinin daha detaylica prensiplerin anlasilmasini saglamak olmustur Bu mekanigin pek cok temeli kuantum mekaniginde de gozlemlenebilir Klasik mekanik oteki klasik fizik teorilerine gore oldukca buyuk bir ustunluk saglamis olsa dahi orengin klasik elektrodinamik ve termodinamik pek cok problem on dokuzuncu yuzyilin sonlarina dogru ortaya cikmis ve ancak bu sorunlarin modern fizik metoduyla cozulebilecegi anlasilmistir Klasik termodinamik ile birlestirildiginde klasik mekanik Gibbs paradoksu unun Entropin in iyi tanimlanamadigi bir varsayim olusmasina neden olur Gunumuzdeki deneyler atomik duzeye indiginden artik klasik mekanigin enerji boyutlarini ve buyukluklerini bile aciklamakta yetersiz kaldigini gorebiliyoruz Bu problemlerin cozumune yonelmek kuantum mekaniginin ortaya cikmasini sagladi Gunumuz20 yuzyilin sonunda fizik klasik mekanigi artik bagimsiz bir teori degildi Elektromanyetizma ile birlikte rolativistik kuantum mekanigine yani kuantum alan teorisine yerlesmis oldu Bu goreceli olmayan kuantum olmayan buyuk parcalarin mekanigini tanimlar Klasik mekanik matematikciler icin de ilham kaynagi olmustur Klasik mekanikteki faz uzayinin realize edilmesi simplektik manifoltun aslinda fiziksel alanlarda Kotanjant ve Simplektik topolojinin Hamilton mekaniginin global calismalariymiscasina dusunulebilen 1980 den beri verimli bir matematik arastirmasi alani dogal tanimini verir Kaynakca Peter Pesic Mart 1999 Wrestling with Proteus Francis Bacon and the Torture of Nature Isis 90 1 The University of Chicago Press on behalf of The History of Science Society ss 81 94 doi 10 1086 384242 JSTOR 237475 Galileo Galilei Dialogues Concerning Two New Sciences by Galileo Galilei Translated from the Italian and Latin into English by Henry Crew and Alfonso de Salvio With an Introduction by Antonio Favaro New York Macmillan 1914 Chapter The Motion of Projectiles 11 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde