Jeokimya, paleoklimatoloji ve δ13C bir izotopik imza değeridir, karbonun kararlı izotoplarının oranı 13C:12C 'nin binde (‰) olarak ifadesidir:
Burada standart, belirlenmiş bir referanstır, okyanus suyu gibi.
δ13C, biyolojik , organik karbonun gömülmesi ve bitki tipine bağlı olarak zamana göre değişir.
δ13C'yi ne etkiler?
Metan gazının δ13C çok düşüktür: biyolojik kaynaklı metan için -60‰, deniz dibi sıcak su kaynaklarında üretilen termojenik metan için -40‰. Metanla kompleksleşebilen klatratların büyük miktarda çevreye salınmasının (Paleosen'den Eosen devre geçiş sırasında olduğu gibi) global δ13C değerlerine büyük etkisi olabilir.
Daha sık olarak, atmosfer ve sudaki karbon dioksitin organik bileşiklere dönüşmesinin (buna birincil üretim denir; bu süreç başlıca fotosentez yoluyla olur) ve organik maddelerin gömülmesindeki değişmeler bu oranı etkiler. Organizmalar bünyelerine yeni organik bileşikler katarken 12C'yi 13C'ye tercih ederler ve δ13C imzaları -13‰ ile -33‰ arasında değişir, bu canlıların kullandığı bağlı olarak.
Birincil üretimdeki bir artış δ13C değerinin artmasına neden olur çünkü bitkilerin yapısına daha çok 12C dahil olur. Organik maddeler tortu olarak toprağa veya deniz dibine gömülünce sistemdeki serbest 12C azalır çünkü organik karbonda daha fazla 12C vardır.
Önemli jeolojik δ13C değişimleri
ve bitkilerinin izotopik imzaları farklıdır (-28‰ ve -13‰), bu yüzden C4 bitkilerin zamana göre doğadaki yaygınlıkları δ13C kayıtlarından anlaşılabilir.
Kitlesel soy tükenmeleri çoğu zaman δ13C'de bir artma ile kendini gösterir, bunun nedeninin birincil üretkenlikte bir azalma olduğu tahmin edilmektedir.
Geç Devoniyen dönemde büyük kara bitkilerinin evrimleşmesi ile organik karbon gömülmesini artmış ve bunun sonucu δ13C düşmüştür.
Biyokimya
Canlıların 12C'yi 13C tercih etmelerinin nedeni, 12C'nin daha hafif olmasıdır. Kimyasal tepkimelerde genelde 12C'yle kurulmuş bir bağ daha kolay kırılabilir, çünkü bağı koparmak için daha az enerji gereklidir. Bazı enzimler özellikle kopardıkları kimyasal bağın bir ucunda 12C olmasına duyarlıdır. bu enzimlerden biridir, ikinci karbonu 12C olan pirüvat moleküllerini tercih eder. C3 veya C4 yoluyla karbon fiksasyonu olduktan sonra bu bitkileri yiyen hayvanlarda δ13C değeri bitkideki değierden fark etmez, yani bitkisel kökenli organik bileşikler hayvan metabolizmasına girdikten sonra 12C'ye olan tercih değişmez.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Panchuk, K. (2008). "Sedimentary response to Paleocene-Eocene Thermal Maximum carbon release: A model-data comparison". Geology. 36 (4). ss. 315-318. doi:10.1130/G24474A.1.
- ^ Retallack, G.J. (2001). "Cenozoic Expansion of Grasslands and Climatic Cooling". The Journal of Geology. 109 (4). ss. 407-426. doi:10.1086/320791. (İngilizce)
- ^ Steve Mack (2003). "Why do living organisms exhibit a preference for Carbon-12 over Carbon-13?". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Nisan 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Jeokimya paleoklimatoloji ve d13C bir izotopik imza degeridir karbonun kararli izotoplarinin orani 13C 12C nin binde olarak ifadesidir d13C 13C12C ornek 13C12C standard 1 1000 o oo displaystyle delta 13 C Biggl frac bigl frac 13 C 12 C bigr ornek bigl frac 13 C 12 C bigr standard 1 Biggr 1000 o oo Burada standart belirlenmis bir referanstir okyanus suyu gibi d13C biyolojik organik karbonun gomulmesi ve bitki tipine bagli olarak zamana gore degisir d13C yi ne etkiler Metan gazinin d13C cok dusuktur biyolojik kaynakli metan icin 60 deniz dibi sicak su kaynaklarinda uretilen termojenik metan icin 40 Metanla komplekslesebilen klatratlarin buyuk miktarda cevreye salinmasinin Paleosen den Eosen devre gecis sirasinda oldugu gibi global d13C degerlerine buyuk etkisi olabilir Daha sik olarak atmosfer ve sudaki karbon dioksitin organik bilesiklere donusmesinin buna birincil uretim denir bu surec baslica fotosentez yoluyla olur ve organik maddelerin gomulmesindeki degismeler bu orani etkiler Organizmalar bunyelerine yeni organik bilesikler katarken 12C yi 13C ye tercih ederler ve d13C imzalari 13 ile 33 arasinda degisir bu canlilarin kullandigi bagli olarak Birincil uretimdeki bir artis d13C degerinin artmasina neden olur cunku bitkilerin yapisina daha cok 12C dahil olur Organik maddeler tortu olarak topraga veya deniz dibine gomulunce sistemdeki serbest 12C azalir cunku organik karbonda daha fazla 12C vardir Onemli jeolojik d13C degisimlerive bitkilerinin izotopik imzalari farklidir 28 ve 13 bu yuzden C4 bitkilerin zamana gore dogadaki yayginliklari d13C kayitlarindan anlasilabilir Kitlesel soy tukenmeleri cogu zaman d13C de bir artma ile kendini gosterir bunun nedeninin birincil uretkenlikte bir azalma oldugu tahmin edilmektedir Gec Devoniyen donemde buyuk kara bitkilerinin evrimlesmesi ile organik karbon gomulmesini artmis ve bunun sonucu d13C dusmustur BiyokimyaCanlilarin 12C yi 13C tercih etmelerinin nedeni 12C nin daha hafif olmasidir Kimyasal tepkimelerde genelde 12C yle kurulmus bir bag daha kolay kirilabilir cunku bagi koparmak icin daha az enerji gereklidir Bazi enzimler ozellikle kopardiklari kimyasal bagin bir ucunda 12C olmasina duyarlidir bu enzimlerden biridir ikinci karbonu 12C olan piruvat molekullerini tercih eder C3 veya C4 yoluyla karbon fiksasyonu olduktan sonra bu bitkileri yiyen hayvanlarda d13C degeri bitkideki degierden fark etmez yani bitkisel kokenli organik bilesikler hayvan metabolizmasina girdikten sonra 12C ye olan tercih degismez Ayrica bakinizKaynakca Panchuk K 2008 Sedimentary response to Paleocene Eocene Thermal Maximum carbon release A model data comparison Geology 36 4 ss 315 318 doi 10 1130 G24474A 1 Retallack G J 2001 Cenozoic Expansion of Grasslands and Climatic Cooling The Journal of Geology 109 4 ss 407 426 doi 10 1086 320791 Ingilizce Steve Mack 2003 Why do living organisms exhibit a preference for Carbon 12 over Carbon 13 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Nisan 2009