Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Petrus Marcellinus Felix Liberius (y. 465 - y. 554), hem İtalya'nın Ostrogot Krallığı'nın hem de Bizans İmparatorluğu'nun en yüksek makamlarında yetmiş yıla yayılan kariyeri olan Geç Roma aristokrat ve memurdur. İtalya, Galya ve Mısır'ın en yüksek devlet makamlarını elinde tutuyordu; James O'Donnell'in hakkındaki biyografik çalışmasında gözlemlediği gibi "sık sık kaydedilmeyen bir başarı; Sezar ve Napolyon Bonapart akla gelen tek paralelliklerdir!".
| Petrus Marcellinus Felix Liberius | |
|---|---|
| İtalya Praefectus praetorio | |
| Görev süresi 493-500 | |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Galya Praefectus praetorio | |
| Görev süresi 510-536 | |
| Yerine geldiği | Polemius |
| Yerine gelen | Makam kaldırıldı |
| Mısır Augustal Prefect | |
| Görev süresi y. 538 - 542 | |
| Yerine geldiği | Rudun |
| Yerine gelen | Alexander |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | y. 465 Liguria, Roma İtalyası |
| Ölüm | y. 554 (~89 yaşında) Ariminum, Roma İtalyası |
| Evlilik(ler) | Agretia |
| Çocuk(lar) | Venantius |
Kökenleri ve ailesi
Liberius'un kesin kökeni bilinmemektedir, ancak Ligurya'dan geldiği tahmin edilmektedir. En önde gelenlerinden biri olmasa da, senatör bir aileden geliyordu. Muhtemelen ikinci karısı olan bir Agretia ile evliydi. En az iki oğlu ve bir kızı vardı. Oğullarından biri olan Venantius, 507'de konsül olarak atandı ve bir süre sonra Come Domesticorum Vacans'ın tören görevini üstlendi; diğer çocukları hakkında bir şey bilinmemektedir.
Gotların altında kariyeri
İtalya Valisi
Son Batı imparatoru Romulus Augustus'un 476 yılında Odoacer tarafından tahttan indirilmesinden sonra, İtalya'daki Roma idari aygıtı yeni rejim altında çalışmaya devam etmiştir. Çalışanlar yalnızca Romalılardan oluşmaya devam etti ve İtalya'nın hâlâ sözde İmparatorluğun bir parçası olduğu iddiasına bağlı kaldılar. Birkaç senatör ailesi yüksek idari görevlerde hizmet etmeye devam etti ve genç Liberius bu geleneği takip etti. Gençliğine rağmen kendini öne çıkarmış görünmektedir, çünkü 493'te Odoacer'ın öldürülmesinden sonra İtalya'nın yeni efendisi Teoderik onu İtalya'nın en yüksek praetorian valisi olarak atamıştır. Emekli olup patricius rütbesi verildiği 500 yılına kadar bu görevine devam etti. Görev süresi başarılıydı, çünkü finansal meselelerle ve hassas Gotik yerleşim meselesiyle baş etme konusunda yetenekli olduğunu kanıtladı; bu, çağdaşları Magnus Felix Ennodius ve Cassiodorus'tan aldığı cömert övgülere de yansımıştır.
Galya Valisi
508'de Teoderik, güney Galya'daki Provence bölgesini fethetti ve 510'da, Arelatum'daki merkeziyle bölgeyi yönetmek için Galya'nın feshedilmiş Praetorian eyaletini yeniden kurmaya karar verdi. Teoderik'in göreve Liberius'u seçmesi, kralın hem yeteneğine hem de sadakatine olan güveninin bir işaretiydi. Liberius, İtalya'ya döndüğü 536 yılına kadar bu sıfat ile görev yaptı; bu süre, böylesine yüksek bir makam için kaydedilen en uzun dönemdi. Liberius'un asıl sorumluluğu, yeni ve savaşla harap olmuş eyaletin sakinleştirilmesi olduğu düşünülmektedir ve bu görevi başarmış gibi görünmektedir. Bu konuda yerel piskopos Caesarius'un yardımını almıştır. 520'lerin ortalarında bir Vizigot baskını sırasında Liberius karnından bir mızrakla bıçaklanarak ölümcül bir yara aldı. Piskoposun gelişi onu "mucizevi bir şekilde" iyileştirdi ve eşi Agretia ile ilgili benzer bir olay anlatılmaktadır. Muhtemelen kurtuluşuna bir minnettarlık göstergesi olarak, Orange'da 529'da İkinci Orange Konseyinin toplandığı yeni bir katedral inşa etti; Liberius'un imzası, konseyin kararlarını onaylayan ruhban olmayanlar listesinde ilk sırada yer almaktadır. Ayrıca Roma'nın 60 km (40 mi) güneyinde Alatri yakınlarında bir manastır kurdu, yine bunun bir minnettarlık jesti olup olmadığını merak konusudur. Bu manastır, Alatri'ye 3 km uzaklıkta halen ayakta olan S. Sebastiano manastırıyla özdeşleştirilmiştir. Teoderik'in 526'da ölümü üzerine kendisine patricius praesentalis unvanı verildi; O'Donnell bunun "Ostrogot krallığı tarihinde Romalı bir sivile önemli bir askeri komuta verildiği bilinen tek durumu temsil ettiğini" belirtmektedir. Ancak 534'e gelindiğinde Liberius İtalya'ya geri döndü.
Konstantinopolis Büyükelçiliği
O sırada Ostrogot Krallığı bir veraset anlaşmazlığıyla karşı karşıyaydı. Teoderik'in ölümünden sonra torunu Athalarik kral olarak taç giydi. Kendisi henüz bir çocuk olduğu için naipliği annesi Amalasuntha üstlendi. Ancak Doğu Roma İmparatoru I. Justinianus ile olan yakın ilişkileri onu Gotik soylular arasında popülerliğini yitirmesine neden oldu. Bu arada genç kral, bünyesini zayıflatan zevklere düşkündü ve Ekim 534'te genç yaşta öldü. Konumunu güçlendirmeye çalışan Amalasuntha, kuzeni Theodahad'ı kral olarak atadı. Ancak Theodahad, Amalasuntha'yı hızla tahttan indirip hapse attı ve en yakın arkadaşlarını idam etti. Liberius, senatör arkadaşı Venantius Opilio ile birlikte Theodahad tarafından Justinianus'u bilgilendirmek için Konstantinopolis'e gönderildi ve yanlarında olayların daha ılımlı bir versiyonunu anlatan mektuplar taşıyordular. Ancak Avlonya limanına vardıklarında iki elçi imparatorun kendi elçisi Peter ile karşılaştılar ve ona gerçekte neler olduğunu anlattılar. Amalasuntha'nın esaret altına alındığı ve ardından gelen cinayet haberi, Justinianus'a İtalya'daki Gotlara karşı bir sefer başlatması ve uzun ve yıkıcı Gotlar Savaşı başlatması için bir bahane sağladı. Liberius, Konstantinopolis'te onurla karşılandı ve İtalya'ya dönmedi.
İmparatorluk hizmetinde
Mısır Valisi
Liberius, ilerlemiş yaşına rağmen, kusursuz ortodoks referansları nedeniyle, Mısır'ın yeni Augustal Valisi olarak seçildi. yaklaşık 538 yılında, yerel Monofizitleri bastırmak gibi temel bir görevle birlikte geleceğin Papası Pelagius yönetimindeki bir dini komisyon ile birlikte gitti. Prokopius'un Anekdot'unda sunduğu bilgilere göre, Mısır'daki görev süresi, hem yerel gerçekleri tanımaması hem de halefi İoannes ile olan anlaşmazlık da dahil olmak üzere İmparatorluk sarayının müdahalesi nedeniyle sorunluydu. Liberius, 542 yılında Konstantinopolis'e döndüğünde senato soruşturmasıyla karşı karşıya kalmış, ancak eylemlerini başarıyla savunmayı başarmıştır.
Gotlar Savaşı'ndaki rolü
İtalya'da imparatorluk açısından durum hızla kötüleşiyordu. Totila yönetimindeki Gotlar, İtalyan yarımadasının çoğunu yeniden ele geçirmiş ve Sicilya'yı tehdit ediyorlardı. 550 yılında Justinianus adına birçok tereddütten sonra Liberius bir orduyla adaya gönderildi. Kuşatılmış Siraküza şehrine girmeyi başardı, ancak askeri deneyimsizliği Gotlara karşı herhangi bir önemli operasyon yapamamıştır. Bunun yerine ordusuyla birlikte şehri terk ederek Palermo'ya doğru yola çıktı ve burada 551 yılında yerine Ermeni general Artabanes getirildi.
Son yılları
Bu süre zarfında, Vizigot Krallığı Hispania Krallığı'nda (İber Yarımadası, modern İspanya ve Portekiz'den oluşur), Athanagild ve 'nın destekçileri arasında bir iç savaş patlak vermişti. Athanagild, Justinianus'dan yardım istedi ve imparator, Hispania'ya 2.000 kişilik küçük bir ordu gönderdi, bu da Athanagild'in galip gelmesine yardımcı oldu ve 554'te Vizigotların Kralı olarak taç giydi. Romalılar mülklerinin çoğunu, kabaca şu anda Spania eyaleti olan eski Baetica eyaletine eşit olarak tuttular ve Vizigotlar İmparatorluğun hükümdarlığını kabul ettiler. 551'de yazan Jordanes, geçerken bu gücün Liberius tarafından yönetildiğinden bahseder.J. B. Bury de dahil olmak üzere bir dizi tarihçi Jordanes'in yorumunun doğru olduğunu kabul etmektedirler; ancak James O'Donnell, Liberius'un yerini Artabanes'e bıraktıktan sonra Konstantinopolis'e döndüğünü ve Mayıs 553'te İkinci Konstantinopolis Konsili'ne katıldığında orada olduğunu, bunun da ona Hispania'daki bir sefer için zaman bırakmayacağını belirtmektedir. Orada Papa Vigilius'u konseye katılmaya ve İmparatorun pozisyonlarını kabul etmeye ikna etmeye çalıştı.
İmparatorluğa yaptığı uzun ve seçkin hizmetlerden dolayı Liberius, Justinianus'un 13 Ağustos 554 tarihli Pragmatik Yaptırım'da kendisine İtalya'da geniş mülkler bağışlayarak ödüllendirildiği adamlardan biriydi; O'Donnell, bunun Liberius'un hayatı hakkında, yaşamı boyunca yazılan son belge olduğunu belirtmektedir. Muhtemelen aynı yıl Liberius ölmüş ve Ariminum'a gömülmüştür. Çocukları, mezarının üzerine, O'Donnell'in "istisnai olmayan, hatta basmakalıp: türün en boş gelenekleriyle tam bir uyum içinde" olarak tanımladığı bir mezar yazıtı dikmişlerdir.
Kaynakça
- ^ James J. O'Donnell, "Liberius the Patrician", Traditio 21 Kasım 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 37 (1981), p. 33
- ^ O'Donnell, "Liberius", p. 34
- ^ O'Donnell, "Liberius", p. 45
- ^ O'Donnell, "Liberius", p. 42
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 36–39
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 44–46
- ^ Vita Caesarii Arelatensis, 2.10–15. Translated by William E. Klingshirn, Caesarius of Arles: Life, Testament, Letters (Liverpool: University Press, 1994), pp. 48–51
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 54, 57–59
- ^ Gregory the Great Dialogues. ed by Adalbert de Vogüé, 260.
- ^ Fentress,E. Goodson, C., Laird, M. and Leone, S. Walls and Memory. The Abbey of San Sebastiano at Alatri (Lazio) from Late Roman Monastery to Renaissance Villa and Beyond, Turnhout, 2005, 32–70
- ^ O'Donnell, "Liberius", p. 60
- ^ Bury, John Bagnell (1923). History of the Later Roman Empire. II. Macmillan & Co., Ltd. ss. 163-164. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 62–64
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 64f
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 66f
- ^ Getica, 303
- ^ Bury, John Bagnell (1923). History of the Later Roman Empire. II. Macmillan & Co., Ltd. ss. 286-287. 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Eylül 2023.; O'Donnell, "Liberius", pp. 67f
- ^ O'Donnell, "Liberius", pp. 69f
- ^ O'Donnell, "Liberius", p. 70
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petrus Marcellinus Felix Liberius y 465 y 554 hem Italya nin Ostrogot Kralligi nin hem de Bizans Imparatorlugu nun en yuksek makamlarinda yetmis yila yayilan kariyeri olan Gec Roma aristokrat ve memurdur Italya Galya ve Misir in en yuksek devlet makamlarini elinde tutuyordu James O Donnell in hakkindaki biyografik calismasinda gozlemledigi gibi sik sik kaydedilmeyen bir basari Sezar ve Napolyon Bonapart akla gelen tek paralelliklerdir Petrus Marcellinus Felix LiberiusItalya Praefectus praetorioGorev suresi 493 500Yerine geldigiYerine gelenGalya Praefectus praetorioGorev suresi 510 536Yerine geldigi PolemiusYerine gelen Makam kaldirildiMisir Augustal PrefectGorev suresi y 538 542Yerine geldigi RudunYerine gelen AlexanderKisisel bilgilerDogum y 465 Liguria Roma ItalyasiOlum y 554 89 yasinda Ariminum Roma ItalyasiEvlilik ler AgretiaCocuk lar VenantiusKokenleri ve ailesiLiberius un kesin kokeni bilinmemektedir ancak Ligurya dan geldigi tahmin edilmektedir En onde gelenlerinden biri olmasa da senator bir aileden geliyordu Muhtemelen ikinci karisi olan bir Agretia ile evliydi En az iki oglu ve bir kizi vardi Ogullarindan biri olan Venantius 507 de konsul olarak atandi ve bir sure sonra Come Domesticorum Vacans in toren gorevini ustlendi diger cocuklari hakkinda bir sey bilinmemektedir Gotlarin altinda kariyeriItalya Valisi Son Bati imparatoru Romulus Augustus un 476 yilinda Odoacer tarafindan tahttan indirilmesinden sonra Italya daki Roma idari aygiti yeni rejim altinda calismaya devam etmistir Calisanlar yalnizca Romalilardan olusmaya devam etti ve Italya nin hala sozde Imparatorlugun bir parcasi oldugu iddiasina bagli kaldilar Birkac senator ailesi yuksek idari gorevlerde hizmet etmeye devam etti ve genc Liberius bu gelenegi takip etti Gencligine ragmen kendini one cikarmis gorunmektedir cunku 493 te Odoacer in oldurulmesinden sonra Italya nin yeni efendisi Teoderik onu Italya nin en yuksek praetorian valisi olarak atamistir Emekli olup patricius rutbesi verildigi 500 yilina kadar bu gorevine devam etti Gorev suresi basariliydi cunku finansal meselelerle ve hassas Gotik yerlesim meselesiyle bas etme konusunda yetenekli oldugunu kanitladi bu cagdaslari Magnus Felix Ennodius ve Cassiodorus tan aldigi comert ovgulere de yansimistir Galya Valisi 508 de Teoderik guney Galya daki Provence bolgesini fethetti ve 510 da Arelatum daki merkeziyle bolgeyi yonetmek icin Galya nin feshedilmis Praetorian eyaletini yeniden kurmaya karar verdi Teoderik in goreve Liberius u secmesi kralin hem yetenegine hem de sadakatine olan guveninin bir isaretiydi Liberius Italya ya dondugu 536 yilina kadar bu sifat ile gorev yapti bu sure boylesine yuksek bir makam icin kaydedilen en uzun donemdi Liberius un asil sorumlulugu yeni ve savasla harap olmus eyaletin sakinlestirilmesi oldugu dusunulmektedir ve bu gorevi basarmis gibi gorunmektedir Bu konuda yerel piskopos Caesarius un yardimini almistir 520 lerin ortalarinda bir Vizigot baskini sirasinda Liberius karnindan bir mizrakla bicaklanarak olumcul bir yara aldi Piskoposun gelisi onu mucizevi bir sekilde iyilestirdi ve esi Agretia ile ilgili benzer bir olay anlatilmaktadir Muhtemelen kurtulusuna bir minnettarlik gostergesi olarak Orange da 529 da Ikinci Orange Konseyinin toplandigi yeni bir katedral insa etti Liberius un imzasi konseyin kararlarini onaylayan ruhban olmayanlar listesinde ilk sirada yer almaktadir Ayrica Roma nin 60 km 40 mi guneyinde Alatri yakinlarinda bir manastir kurdu yine bunun bir minnettarlik jesti olup olmadigini merak konusudur Bu manastir Alatri ye 3 km uzaklikta halen ayakta olan S Sebastiano manastiriyla ozdeslestirilmistir Teoderik in 526 da olumu uzerine kendisine patricius praesentalis unvani verildi O Donnell bunun Ostrogot kralligi tarihinde Romali bir sivile onemli bir askeri komuta verildigi bilinen tek durumu temsil ettigini belirtmektedir Ancak 534 e gelindiginde Liberius Italya ya geri dondu Konstantinopolis Buyukelciligi O sirada Ostrogot Kralligi bir veraset anlasmazligiyla karsi karsiyaydi Teoderik in olumunden sonra torunu Athalarik kral olarak tac giydi Kendisi henuz bir cocuk oldugu icin naipligi annesi Amalasuntha ustlendi Ancak Dogu Roma Imparatoru I Justinianus ile olan yakin iliskileri onu Gotik soylular arasinda populerligini yitirmesine neden oldu Bu arada genc kral bunyesini zayiflatan zevklere duskundu ve Ekim 534 te genc yasta oldu Konumunu guclendirmeye calisan Amalasuntha kuzeni Theodahad i kral olarak atadi Ancak Theodahad Amalasuntha yi hizla tahttan indirip hapse atti ve en yakin arkadaslarini idam etti Liberius senator arkadasi Venantius Opilio ile birlikte Theodahad tarafindan Justinianus u bilgilendirmek icin Konstantinopolis e gonderildi ve yanlarinda olaylarin daha ilimli bir versiyonunu anlatan mektuplar tasiyordular Ancak Avlonya limanina vardiklarinda iki elci imparatorun kendi elcisi Peter ile karsilastilar ve ona gercekte neler oldugunu anlattilar Amalasuntha nin esaret altina alindigi ve ardindan gelen cinayet haberi Justinianus a Italya daki Gotlara karsi bir sefer baslatmasi ve uzun ve yikici Gotlar Savasi baslatmasi icin bir bahane sagladi Liberius Konstantinopolis te onurla karsilandi ve Italya ya donmedi Imparatorluk hizmetindeMisir Valisi Liberius ilerlemis yasina ragmen kusursuz ortodoks referanslari nedeniyle Misir in yeni Augustal Valisi olarak secildi yaklasik 538 yilinda yerel Monofizitleri bastirmak gibi temel bir gorevle birlikte gelecegin Papasi Pelagius yonetimindeki bir dini komisyon ile birlikte gitti Prokopius un Anekdot unda sundugu bilgilere gore Misir daki gorev suresi hem yerel gercekleri tanimamasi hem de halefi Ioannes ile olan anlasmazlik da dahil olmak uzere Imparatorluk sarayinin mudahalesi nedeniyle sorunluydu Liberius 542 yilinda Konstantinopolis e dondugunde senato sorusturmasiyla karsi karsiya kalmis ancak eylemlerini basariyla savunmayi basarmistir Gotlar Savasi ndaki rolu Italya da imparatorluk acisindan durum hizla kotulesiyordu Totila yonetimindeki Gotlar Italyan yarimadasinin cogunu yeniden ele gecirmis ve Sicilya yi tehdit ediyorlardi 550 yilinda Justinianus adina bircok tereddutten sonra Liberius bir orduyla adaya gonderildi Kusatilmis Sirakuza sehrine girmeyi basardi ancak askeri deneyimsizligi Gotlara karsi herhangi bir onemli operasyon yapamamistir Bunun yerine ordusuyla birlikte sehri terk ederek Palermo ya dogru yola cikti ve burada 551 yilinda yerine Ermeni general Artabanes getirildi Son yillari Bu sure zarfinda Vizigot Kralligi Hispania Kralligi nda Iber Yarimadasi modern Ispanya ve Portekiz den olusur Athanagild ve nin destekcileri arasinda bir ic savas patlak vermisti Athanagild Justinianus dan yardim istedi ve imparator Hispania ya 2 000 kisilik kucuk bir ordu gonderdi bu da Athanagild in galip gelmesine yardimci oldu ve 554 te Vizigotlarin Krali olarak tac giydi Romalilar mulklerinin cogunu kabaca su anda Spania eyaleti olan eski Baetica eyaletine esit olarak tuttular ve Vizigotlar Imparatorlugun hukumdarligini kabul ettiler 551 de yazan Jordanes gecerken bu gucun Liberius tarafindan yonetildiginden bahseder J B Bury de dahil olmak uzere bir dizi tarihci Jordanes in yorumunun dogru oldugunu kabul etmektedirler ancak James O Donnell Liberius un yerini Artabanes e biraktiktan sonra Konstantinopolis e dondugunu ve Mayis 553 te Ikinci Konstantinopolis Konsili ne katildiginda orada oldugunu bunun da ona Hispania daki bir sefer icin zaman birakmayacagini belirtmektedir Orada Papa Vigilius u konseye katilmaya ve Imparatorun pozisyonlarini kabul etmeye ikna etmeye calisti Imparatorluga yaptigi uzun ve seckin hizmetlerden dolayi Liberius Justinianus un 13 Agustos 554 tarihli Pragmatik Yaptirim da kendisine Italya da genis mulkler bagislayarak odullendirildigi adamlardan biriydi O Donnell bunun Liberius un hayati hakkinda yasami boyunca yazilan son belge oldugunu belirtmektedir Muhtemelen ayni yil Liberius olmus ve Ariminum a gomulmustur Cocuklari mezarinin uzerine O Donnell in istisnai olmayan hatta basmakalip turun en bos gelenekleriyle tam bir uyum icinde olarak tanimladigi bir mezar yaziti dikmislerdir Kaynakca James J O Donnell Liberius the Patrician Traditio 21 Kasim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde 37 1981 p 33 O Donnell Liberius p 34 O Donnell Liberius p 45 O Donnell Liberius p 42 O Donnell Liberius pp 36 39 O Donnell Liberius pp 44 46 Vita Caesarii Arelatensis 2 10 15 Translated by William E Klingshirn Caesarius of Arles Life Testament Letters Liverpool University Press 1994 pp 48 51 O Donnell Liberius pp 54 57 59 Gregory the Great Dialogues ed by Adalbert de Vogue 260 Fentress E Goodson C Laird M and Leone S Walls and Memory The Abbey of San Sebastiano at Alatri Lazio from Late Roman Monastery to Renaissance Villa and Beyond Turnhout 2005 32 70 O Donnell Liberius p 60 Bury John Bagnell 1923 History of the Later Roman Empire II Macmillan amp Co Ltd ss 163 164 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2023 O Donnell Liberius pp 62 64 O Donnell Liberius pp 64f O Donnell Liberius pp 66f Getica 303 Bury John Bagnell 1923 History of the Later Roman Empire II Macmillan amp Co Ltd ss 286 287 13 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Eylul 2023 O Donnell Liberius pp 67f O Donnell Liberius pp 69f O Donnell Liberius p 70