Henri Prost (d. 25 Şubat 1874 - ö. 16 Temmuz 1959), Bir Fransız mimar ve şehir plancısıydı. Özellikle Fas'ta ve Türkiye'de Kazablanka, Fes, Marakeş, Meknes, Rabat ve İstanbul için ulaşım altyapısı ve binalar, plazalar, meydanlar, gezi yerleri, parklar ile yollar içeren bir dizi kapsamlı şehir planı hazırladığı çalışmalarıyla dikkat çekmiştir. Mustafa Kemal Atatürk'ün özel davetiyle Türkiye'ye gelip ve 1935 ile 1951 yılları arasında İstanbul'un nazım planını hazırlayan ve İstanbul'un modern bir mimari ve şehir planına kavuşmasını sağlayan ünlü Fransız mimardır.
Henri Prost | |
---|---|
Henri Prost'a ait bir görsel | |
Genel bilgiler | |
Doğum adı | Henri Prost |
Doğum | 1874 Paris, Fransa |
Ölüm | 16 Temmuz 1959 (85 yaşında) |
Uyruk | Fransız |
Roma'da 'te, , Jaussely et Hebrard ile birlikte kent yenilemesi üzerine düşünceler geliştirmiştir. 1909 yılında Anvers şehrinin Şehir Planı Yarışması'nda 1.lik ödülü kazandı. Ayasofya'nın restorasyonu için yaptığı planlar, 1912'de Fransa'da (Salon des Artistes) madalya kazandı. 1928 yılında Raymond Poincaré tarafından Paris Bölgesinin çevre düzenlemesi, ulaşım planlama, organizasyon ve peyzaj projelerinin hazırlamasıyla görevlendirildi.
İstanbul'un yeniden gelişimi
Prost, 1924'ten itibaren Türkiye hükûmetine düzensiz bir şekilde danışmanlık yapıyordu. 15 Mayıs 1936’da İstanbul’a gelen Prost, 27 Aralık 1950’de kontratına son verilinceye dek kentte görev yaptı. Vali-Belediye Başkanı Muhittin Üstündağ, Lütfi Kırdar ve Fahrettin Kerim Gökay ile çalıştı. Şehrin Planlama Ofisinin başına geçti ve mimari geleceğinin ana planını yazdı. Modernizasyon ve koruma özünde yatıyordu. Prost, daha sonra 1947'de yaklaşımını şu sözlerle açıkladı:
İstanbul'un modernizasyonu, en hassas nitelikteki bir cerrahi operasyonla karşılaştırılabilir. Bu, bakir bir topraklarda Yeni bir Şehir yaratmakla ilgili değil, tam bir toplumsal değişim sürecinde bir Antik Başkent'i, zenginliğin mekanizmasının ve muhtemelen yeniden dağıtımının varoluş koşullarını dönüştürebileceği bir geleceğe yönlendirmekle ilgili. Bu şehir inanılmaz bir aktivite ile yaşıyor. Ticari ve endüstriyel gelişmeye zarar vermeden, yeni yerleşimlerin inşasını durdurmadan dolaşımın ana eksenlerini gerçekleştirmek ciddi bir ekonomik ve sosyal zorunluluktur; ancak görkemli yapıların hakim olduğu eşsiz manzarayı korumak, birincisi kadar buyurucu bir zorunluluktur.
İstanbul'un yeniden inşasında anıtların korunması; mevcut yolların topoğrafyaya uygun olarak genişletilmesi; hijyensiz, eski bina ve güneşsiz, havasız mahallelerin bakımı ve parklarla (espaces libres) geliştirilmesi, güzelleştirilmesi; kent sakinleri için ekonomik ve hijyenik amaçlar doğrultusunda işlevsel bölgelerin (endüstri, kamu alanları, konut, ulaşım) belirlenmesi; ve İstanbul’un kentsel özelliklerinin koruması temelinde kapsamlı planlar hazırlayıp uygulanmasını sağlamıştır. Atatürk, savunmasının ardından İstanbul Ulu Camii olarak hizmet veren Ayasofya'nın müzeye dönüştürülmesini onayladı. Ancak sonra Prost'un ana planının şehrin tarihi yapısına ağır bir müdahaleci yük bindirdiği ortaya çıktı. 1948'de, daha önce Atatürk'e bir mektup yazan, tarihi tozunu bile bozmadan şehri korumasını tavsiye eden Le Corbusier tarafından eleştirildi. Prost'un bugün tartışmalı kabul edilen kararları arasında tarihi Taksim Kışlası'nın yıkılması da gösterilebilir.
Kaynakça
- Aydemir, Işık. , MEGARON Yıldız Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi E-Dergisi, Beşiktaş, İstanbul, Cilt 3, Sayı 1, 2008, 104-111
- Akpınar, I., “İstanbul’u (Yeniden) İnşa Etmek: 1937 Henri Prost Planı,” 2000’den kesitler II: Cumhuriyet’in Mekanları/Zamanları/Insanları, Doktora Araştırmaları sempozyumu Kitabı, ed. Elvan ERGUT, B. İmamoğlu, Ankara: Dipnot yayınları ve ODTU yayınevi, 2010, s.107-124.
- ^ a b c Bilsel, F. Cânâ. Shaping a Modern City out of an Ancient Capital: Henri Prost's plan for the historical peninsula of Istanbul. (n.a.) Ankara, Turkey: Middle East Technical University, Department of Architecture. PDF 23 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Yildirim, Birge. Transformation of public squares of Istanbul between 1938-1949. Istambul: Istanbul Technical University, Faculty of Architecture. The 15th International Planning History Society (IPHS), 15–18 July 2012. PDF 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dış bağlantılar
- İmparatorluk Başkentinden Cumhuriyetin Modern Kentine: Henri Prost’un İstanbul Planlaması (1936-1951) 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ali Cengizkan, Doç. Dr., ODTÜ Mimarlık Bölümü 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Henri Prost d 25 Subat 1874 o 16 Temmuz 1959 Bir Fransiz mimar ve sehir plancisiydi Ozellikle Fas ta ve Turkiye de Kazablanka Fes Marakes Meknes Rabat ve Istanbul icin ulasim altyapisi ve binalar plazalar meydanlar gezi yerleri parklar ile yollar iceren bir dizi kapsamli sehir plani hazirladigi calismalariyla dikkat cekmistir Mustafa Kemal Ataturk un ozel davetiyle Turkiye ye gelip ve 1935 ile 1951 yillari arasinda Istanbul un nazim planini hazirlayan ve Istanbul un modern bir mimari ve sehir planina kavusmasini saglayan unlu Fransiz mimardir Henri ProstHenri Prost a ait bir gorselGenel bilgilerDogum adiHenri ProstDogum1874 Paris FransaOlum16 Temmuz 1959 85 yasinda UyrukFransiz Roma da te Jaussely et Hebrard ile birlikte kent yenilemesi uzerine dusunceler gelistirmistir 1909 yilinda Anvers sehrinin Sehir Plani Yarismasi nda 1 lik odulu kazandi Ayasofya nin restorasyonu icin yaptigi planlar 1912 de Fransa da Salon des Artistes madalya kazandi 1928 yilinda Raymond Poincare tarafindan Paris Bolgesinin cevre duzenlemesi ulasim planlama organizasyon ve peyzaj projelerinin hazirlamasiyla gorevlendirildi Istanbul un yeniden gelisimiProst 1924 ten itibaren Turkiye hukumetine duzensiz bir sekilde danismanlik yapiyordu 15 Mayis 1936 da Istanbul a gelen Prost 27 Aralik 1950 de kontratina son verilinceye dek kentte gorev yapti Vali Belediye Baskani Muhittin Ustundag Lutfi Kirdar ve Fahrettin Kerim Gokay ile calisti Sehrin Planlama Ofisinin basina gecti ve mimari geleceginin ana planini yazdi Modernizasyon ve koruma ozunde yatiyordu Prost daha sonra 1947 de yaklasimini su sozlerle acikladi Istanbul un modernizasyonu en hassas nitelikteki bir cerrahi operasyonla karsilastirilabilir Bu bakir bir topraklarda Yeni bir Sehir yaratmakla ilgili degil tam bir toplumsal degisim surecinde bir Antik Baskent i zenginligin mekanizmasinin ve muhtemelen yeniden dagitiminin varolus kosullarini donusturebilecegi bir gelecege yonlendirmekle ilgili Bu sehir inanilmaz bir aktivite ile yasiyor Ticari ve endustriyel gelismeye zarar vermeden yeni yerlesimlerin insasini durdurmadan dolasimin ana eksenlerini gerceklestirmek ciddi bir ekonomik ve sosyal zorunluluktur ancak gorkemli yapilarin hakim oldugu essiz manzarayi korumak birincisi kadar buyurucu bir zorunluluktur Istanbul un yeniden insasinda anitlarin korunmasi mevcut yollarin topografyaya uygun olarak genisletilmesi hijyensiz eski bina ve gunessiz havasiz mahallelerin bakimi ve parklarla espaces libres gelistirilmesi guzellestirilmesi kent sakinleri icin ekonomik ve hijyenik amaclar dogrultusunda islevsel bolgelerin endustri kamu alanlari konut ulasim belirlenmesi ve Istanbul un kentsel ozelliklerinin korumasi temelinde kapsamli planlar hazirlayip uygulanmasini saglamistir Ataturk savunmasinin ardindan Istanbul Ulu Camii olarak hizmet veren Ayasofya nin muzeye donusturulmesini onayladi Ancak sonra Prost un ana planinin sehrin tarihi yapisina agir bir mudahaleci yuk bindirdigi ortaya cikti 1948 de daha once Ataturk e bir mektup yazan tarihi tozunu bile bozmadan sehri korumasini tavsiye eden Le Corbusier tarafindan elestirildi Prost un bugun tartismali kabul edilen kararlari arasinda tarihi Taksim Kislasi nin yikilmasi da gosterilebilir KaynakcaAydemir Isik MEGARON Yildiz Teknik Universitesi Mimarlik Fakultesi E Dergisi Besiktas Istanbul Cilt 3 Sayi 1 2008 104 111 Akpinar I Istanbul u Yeniden Insa Etmek 1937 Henri Prost Plani 2000 den kesitler II Cumhuriyet in Mekanlari Zamanlari Insanlari Doktora Arastirmalari sempozyumu Kitabi ed Elvan ERGUT B Imamoglu Ankara Dipnot yayinlari ve ODTU yayinevi 2010 s 107 124 a b c Bilsel F Cana Shaping a Modern City out of an Ancient Capital Henri Prost s plan for the historical peninsula of Istanbul n a Ankara Turkey Middle East Technical University Department of Architecture PDF 23 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yildirim Birge Transformation of public squares of Istanbul between 1938 1949 Istambul Istanbul Technical University Faculty of Architecture The 15th International Planning History Society IPHS 15 18 July 2012 PDF 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dis baglantilarImparatorluk Baskentinden Cumhuriyetin Modern Kentine Henri Prost un Istanbul Planlamasi 1936 1951 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ali Cengizkan Doc Dr ODTU Mimarlik Bolumu 13 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde