II. Cemalül Kiram (1884-7 Haziran 1936), Sulu Sultanıydı (1894-1915 yılları arasında hüküm sürdü). Uzun hükümdarlığı sırasında birçok ülkeyle anlaşmalar imzaladı. Hem İspanya hem de Amerika altında görev yaptı.
Jamalul Kiram II (II. Cemalül Kiram) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Sultan Muhammed Jamalul Kiram II (oturan), çekildiği yıl belirsiz | |||||||||||||
Sulu Sultanlığı | |||||||||||||
Hüküm süresi | 1894–1915 | ||||||||||||
Önce gelen | |||||||||||||
Sonra gelen | Ünvan kaldırıldı | ||||||||||||
Doğum | 1884 | ||||||||||||
Ölüm | 7 Haziran 1936 , Jolo, Filipin Topluluğu | ||||||||||||
|
Jamalul Kiram II, Sultan Harun Ar-Raşid'in -Kiram'ın Datu destekçilerinin kendisini sultan seçmesinin ardından- 1894 yılında tahttan çekilmek zorunda kalması neticesi tahta çıktı. Takip eden on yıl boyunca, Amerikan kontrolündeki Filipinler'deki gerilimler ayaklanma ve savaşa dönüşecek ve ABD, Sultan'ın Amerikan kolonizasyonuna karşı Moro direnişini bastırabileceğine ve savaşta Sulu'nun tarafsızlığını geniş ölçüde sağlayabileceğine inanarak zaman kazanma amaçlı 1899'da Kiram-Bates Antlaşması'nı müzakere edecektir. Bu amaçla İslam halifesi sıfatıyla ABD'ye Moro ve Tausugların itaat etmesi yönünde II. Abdülhamid'den bile ABD kendi lehine fetva almıştır. ABD bu sayede Aguinaldo yönetimindeki bağımsızlık mücadelesi veren Hristiyan Filipinliler ile Müslüman Moroların ve Moroların bir kolu olan Tausugların bir araya gelmesini başarıyla engellemiştir.
Antlaşma, 2 Mart 1904'te ABD Başkanı Theodore Roosevelt'in Kuzeydeki Filipinlilerin bastırılmasının ardından Kiram-Bates Antlaşması'nı geçersiz ilan etmesiyle bozuldu. İlhak yaklaşırken Kiram, Moroların Amerikan genişlemesine karşı mücadelesine katıldı ve ABD'nin sahip olduğu üstün teçhizat ve insan gücü rezervlerine karşı Sulu Takımadaları boyunca asimetrik savaş mücadelesi vererek ABD'nin bölgeyi ele geçirmemesine çalıştı. Ancak başarısız oldu. 9 yıllık savaşın ardından Kiram, 22 Mart 1915'te Carpenter Antlaşması ile tahtından ayrıldı, böylece Sulu Sultanlığı 1915'te fiilen ve 1917'de resmen dağılmış oldu. Toprakları tam Amerikan egemenliği altına girdi. ABD bu isyan sırasında Mindanao ve Sulu Departmanı nı organize etmiş olmasına rağmen bu anlaşma ile durum resmiyet kazanmış, Sulu Sultanlığı'nın 400 yılı aşkın bağımsız egemenliğini resmen sona ermiştir.
Kiram, 1931'de Filipinler'in 12. bölgesinden senatör olarak atandı ve 1934'e kadar bir dönem görev yaptı.
Kiram, hayatının geri kalanında Maimbung'daki evinde yaşamaya devam etti ve 7 Haziran 1936'da orada böbrek sorunlarından öldü. Ne oğlu ne de varisi vardı. Yedi kızı olmasına rağmen, İslam hukukuna göre hiçbir kadın varis veya halef olarak atanamadı.
Kaynakça
- ^ Diary of a Colonized Native: (Years of Hidden Colonial Slavery). Singapore: Partridge Publishing. 2018. ISBN . 28 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Şubat 2020.
- ^ "COMMENTARY: Electing a Moro Senator". MindaNews. 23 Ocak 2016. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ağustos 2022.
- ^ . . 27 Mart 2013. 10 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde bir taslaktir Bu maddeyi gelistirerek veya ozellestirilmis taslak sablonlarindan birini koyarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz II Cemalul Kiram 1884 7 Haziran 1936 Sulu Sultaniydi 1894 1915 yillari arasinda hukum surdu Uzun hukumdarligi sirasinda bircok ulkeyle anlasmalar imzaladi Hem Ispanya hem de Amerika altinda gorev yapti Jamalul Kiram II II Cemalul Kiram Sultan Muhammed Jamalul Kiram II oturan cekildigi yil belirsizSulu SultanligiHukum suresi1894 1915Once gelenSonra gelenUnvan kaldirildiDogum1884Olum7 Haziran 1936 Jolo Filipin TopluluguJamalul Kiram IIGorev 1931 1934Vali Dwight F DavisYerine geldigi Manuel CamusYerine gelen Balabaran Sinsuat denSultan Jamalul Kiram II Filipin Komisyonu ndan William Howard Taft ile Jolo Sulu da 27 Mart 1901 Jamalul Kiram II Sultan Harun Ar Rasid in Kiram in Datu destekcilerinin kendisini sultan secmesinin ardindan 1894 yilinda tahttan cekilmek zorunda kalmasi neticesi tahta cikti Takip eden on yil boyunca Amerikan kontrolundeki Filipinler deki gerilimler ayaklanma ve savasa donusecek ve ABD Sultan in Amerikan kolonizasyonuna karsi Moro direnisini bastirabilecegine ve savasta Sulu nun tarafsizligini genis olcude saglayabilecegine inanarak zaman kazanma amacli 1899 da Kiram Bates Antlasmasi ni muzakere edecektir Bu amacla Islam halifesi sifatiyla ABD ye Moro ve Tausuglarin itaat etmesi yonunde II Abdulhamid den bile ABD kendi lehine fetva almistir ABD bu sayede Aguinaldo yonetimindeki bagimsizlik mucadelesi veren Hristiyan Filipinliler ile Musluman Morolarin ve Morolarin bir kolu olan Tausuglarin bir araya gelmesini basariyla engellemistir Antlasma 2 Mart 1904 te ABD Baskani Theodore Roosevelt in Kuzeydeki Filipinlilerin bastirilmasinin ardindan Kiram Bates Antlasmasi ni gecersiz ilan etmesiyle bozuldu Ilhak yaklasirken Kiram Morolarin Amerikan genislemesine karsi mucadelesine katildi ve ABD nin sahip oldugu ustun techizat ve insan gucu rezervlerine karsi Sulu Takimadalari boyunca asimetrik savas mucadelesi vererek ABD nin bolgeyi ele gecirmemesine calisti Ancak basarisiz oldu 9 yillik savasin ardindan Kiram 22 Mart 1915 te Carpenter Antlasmasi ile tahtindan ayrildi boylece Sulu Sultanligi 1915 te fiilen ve 1917 de resmen dagilmis oldu Topraklari tam Amerikan egemenligi altina girdi ABD bu isyan sirasinda Mindanao ve Sulu Departmani ni organize etmis olmasina ragmen bu anlasma ile durum resmiyet kazanmis Sulu Sultanligi nin 400 yili askin bagimsiz egemenligini resmen sona ermistir Kiram 1931 de Filipinler in 12 bolgesinden senator olarak atandi ve 1934 e kadar bir donem gorev yapti Kiram hayatinin geri kalaninda Maimbung daki evinde yasamaya devam etti ve 7 Haziran 1936 da orada bobrek sorunlarindan oldu Ne oglu ne de varisi vardi Yedi kizi olmasina ragmen Islam hukukuna gore hicbir kadin varis veya halef olarak atanamadi Kaynakca Diary of a Colonized Native Years of Hidden Colonial Slavery Singapore Partridge Publishing 2018 ISBN 9781543743272 28 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Subat 2020 COMMENTARY Electing a Moro Senator MindaNews 23 Ocak 2016 27 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Agustos 2022 27 Mart 2013 10 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Ocak 2016