Stephen Hales (17 Eylül 1677 - 4 Ocak 1761), Royal Society üyesi İngiliz fizyolojist, kimyacı ve mucit.
Çalışmaları
Hales, eğitim hayatı boyunca hava ve suyun, hayvan ve bitki tedavisindeki etkileri üzerine çalışmalar yapmıştır. Hales, hava ve suyun bitki tarafından kök ve yapraklar vasıtasıyla açıkça emildiğini kanıtlamıştır. Aynı zamanda önceden solunmuş havayı teneffüs etmenin zararlarını da ortaya koyan Hales, bu yolla ilk kez vantilatör denen aletin de icadını gerçekleştirmiştir. Stephen Hales'in bu icadı, o dönemde hastane, hapishane ve gemi gibi dar alanlarda taze ve serin hava sıkıntısı çeken insanlar tarafından sıklıkla kullanılmıştır.
Stephen Hales'in pnömatik kimyası hakkında da önemli çalışmaları bulunmaktadır.
Kömürden ya da öteki organik maddelerden yanıcı bir gaz elde edilebileceğini ilk fark eden kişi, İngiliz rahip Stephen Hales'tir. Rahip Hales, 1727 yılında yazdığı "Vegetable Staticks" adlı kitabında, her tarafı kapalı bir kapta ısıtılan kömürün, yanıcı bir gaz bırakacağını belirtti.
John Clayton adlı bir başka İngiliz de, 1684'te aynı buluşu gerçekleştirmiş, fakat bunu ancak 1739'da duyurabilmişti.
Konuyla ilgili ilk başarılı uygulamalar ise, Fransız bilim insanı Philippe Lebon ile İskoçyalı teknisyen William Murdoch tarafından yapıldı. 1801'de Lebon, Paris'te bir evde kömürden elde edilen gazın, ısı ve ışık sağlama amacıyla kullanılabileceğini kanıtladı. Üstelik söz konusu gaz, borular aracılığıyla odadan odaya aktarılacağı için, her yerde kolayca kullanılabilecekti.
Ayrıca Aralık 1733′te İngiliz bilim insanı Stephen Hales bir kısrağın ayağındaki atardamarlardan birini keserek damarın içine bir kazdan aldığı soluk borusunu yerleştirdi ve oldukça esnek olan bu soluk borusunu dik duran cam boruya bağladı. Atardamardan soluk borusuna akan kan, buradan geçtiği cam boruda belli bir yüksekliğe kadar çıkıyor, ulaştığı düzeyde kalp atışlarıyla eş zamanlı olarak küçük iniş çıkışlar yapıyordu. Bu gözlem, kan basıncına yönelik çalışmaların başlangıcı sayılır.
Kaynakça
- ^ . Oxford Dictionary of National Biography (İngilizce). doi:10.1093/ref:odnb/9780198614128.001.0001/odnb-9780198614128-e-11915;jsessionid=77c2f759155ae9d54b49e55cd48def60. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
- ^ Stephen Hales, D.D., F.R.S. 1929.
- ^ Hall, W. D. (1987). "Stephen Hales: Theologian, botanist, physiologist, discoverer of hemodynamics". Clinical Cardiology (İngilizce). 10 (8): 487-489. doi:10.1002/clc.4960100816. ISSN 1932-8737. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Haziran 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stephen Hales 17 Eylul 1677 4 Ocak 1761 Royal Society uyesi Ingiliz fizyolojist kimyaci ve mucit Stephen HalesCalismalariDescription du ventilateur Description of ventilators 1744 Hales egitim hayati boyunca hava ve suyun hayvan ve bitki tedavisindeki etkileri uzerine calismalar yapmistir Hales hava ve suyun bitki tarafindan kok ve yapraklar vasitasiyla acikca emildigini kanitlamistir Ayni zamanda onceden solunmus havayi teneffus etmenin zararlarini da ortaya koyan Hales bu yolla ilk kez vantilator denen aletin de icadini gerceklestirmistir Stephen Hales in bu icadi o donemde hastane hapishane ve gemi gibi dar alanlarda taze ve serin hava sikintisi ceken insanlar tarafindan siklikla kullanilmistir Stephen Hales in pnomatik kimyasi hakkinda da onemli calismalari bulunmaktadir Komurden ya da oteki organik maddelerden yanici bir gaz elde edilebilecegini ilk fark eden kisi Ingiliz rahip Stephen Hales tir Rahip Hales 1727 yilinda yazdigi Vegetable Staticks adli kitabinda her tarafi kapali bir kapta isitilan komurun yanici bir gaz birakacagini belirtti John Clayton adli bir baska Ingiliz de 1684 te ayni bulusu gerceklestirmis fakat bunu ancak 1739 da duyurabilmisti Stephen Hales in bitkiler uzerinde gerceklestirmis oldugu bir deney Konuyla ilgili ilk basarili uygulamalar ise Fransiz bilim insani Philippe Lebon ile Iskocyali teknisyen William Murdoch tarafindan yapildi 1801 de Lebon Paris te bir evde komurden elde edilen gazin isi ve isik saglama amaciyla kullanilabilecegini kanitladi Ustelik soz konusu gaz borular araciligiyla odadan odaya aktarilacagi icin her yerde kolayca kullanilabilecekti Ayrica Aralik 1733 te Ingiliz bilim insani Stephen Hales bir kisragin ayagindaki atardamarlardan birini keserek damarin icine bir kazdan aldigi soluk borusunu yerlestirdi ve oldukca esnek olan bu so luk borusunu dik duran cam boruya bagladi Atardamardan soluk borusuna akan kan buradan gectigi cam boruda belli bir yukseklige kadar cikiyor ulas tigi duzeyde kalp atislariyla es zamanli olarak kucuk inis cikislar yapiyordu Bu gozlem kan basincina yonelik calis malarin baslangici sayilir Kaynakca Oxford Dictionary of National Biography Ingilizce doi 10 1093 ref odnb 9780198614128 001 0001 odnb 9780198614128 e 11915 jsessionid 77c2f759155ae9d54b49e55cd48def60 4 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2021 Stephen Hales D D F R S 1929 Hall W D 1987 Stephen Hales Theologian botanist physiologist discoverer of hemodynamics Clinical Cardiology Ingilizce 10 8 487 489 doi 10 1002 clc 4960100816 ISSN 1932 8737 4 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Haziran 2021