Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde veya bölüm Kabala adlı maddeye çok benzemektedir ve bu iki maddenin önerilmektedir. Birleştirme işlemi yapıldıktan sonra sayfaya {{}} şablonunu ekleyiniz. |
Kabalacılık veya Kabalizm, Kabbala'ya dayanan manevi araştırma ve fikir sistemi.
Genel eğilimler
- Merkabah Mistisizmi: Orta Çağ kabalacılığından önce, Yahudi mistisizminin gelişiminin ilk dönemidir. Bu dönemden kalma literatür MÖ ilk yüzyıllar ile MS 10. yüzyıl arasındaki döneme aittir. Bu dönemde Kabalacılık belirli bir seçkin grup tarafından çalışılmaktaydı.
- Ortaç ağ Almanyasındaki Hasidizm (Aşkenaz Hasidizmi): 1150-1250 gibi kısa bir dönem olmasına karşın Yahudi mistisizminin yaratıcı bir dönemidir. Bu dönemde Hasidizm ilk dönem kabalistlerinden farklı olarak küçük bir aristokratik sekt olarak kalmamış ve fikirleri geniş Yahudi toplumuna yayılmıştır.
- Peygamberi Kabalizm: Yaklaşık 1200'lerden 13. ve 14. yüzyılların başlarına kadar sürmüştür.
- Zohar: Abraham Abulafia'nın İtalya'da peygamberi (prophetic) Kabalizmi açıkladığı 1275 yıllardan sonra başlamıştır.
- Isaac Luria ve Okulu: 1492'de İspanya tehcirinden sonra gelişen Kabalacı yönelimdir. Bu dönemde Kabalistlerin teojoni ve kozmogoni üzerindeki düşünceleri önceki asırların Mesianik eğilimlerinden uzak ve bireyci bir kurtuluşa yönelik gelişme kaydetmiştir. 1534 yılında Alman bir aileden Kudüs'te doğan Isaac Luria Kutsal ismin ve ibarelerin zikredildiği, yoğun meditasyon uygulamaları geliştirmiştir. Dualarında öğrencilerine "İsrail için, İsrail'de ve İsrail" e adamalarını istemesi sebebiyle onun İsrail milliyetçiliğini bilmeden de olsa başlatan kişi olduğu da söylenir.
- Sabetaycılık: Osmanlı topraklarında yaşayan Sabetay Sevi adlı Yahudi bilgininin 1665 ve 1666 yıllarındaki Mesiyanik hareketi ve sonrasında padişah IV. Mehmed'in zorlamasıyla İslamı seçmesiyle başlayan bir süreçtir. Kendisine bağlı olan Yahudilerin önderlerinin yaptığı gibi İslamiyeti benimseyip "Dönme" lakabıyla anılmaları bazı yorumcular tarafından sadece görünüşte gerçekleştiği ve Sabetay'ın öğretilerine inanmayı ve bazı ritüelleri devam ettirdikleri iddia edilmiştir.
- Hasidizm: Kabalacılığın bu son ve halen içinde bulunulan dönemi 18. ve 19. yüzyıllarda Polonya ve Ukrayna Hasidizmlerinden doğmuştur ve Orta Çağ'daki Alman Hasidizmiyle hiçbir ilişkisi yoktur. Bu dönem Hasidizminin kurucusu 18. yüzyılın ünlü Yahudi mistiği Israel Baal Shem ("Kutsal Adın Üstadı" anlamına gelen bir lakaptır) Sebatey Sevi'nin Sabetaycılık hareketi üzerindeki etkisi kadar Hasidik hareket üzerinde güçlü bir etkiye sahip olmuştur. Rus ve Polonya Yahudilerinin büyük bir kesimi özellikle 19. üzyılın ortalarına kadar harekete katılmışlar ancak aynı dönemde Rusya ve Slav ülkeleri dışında Yahudi mistisizminin bu formuna büyük bir kabul gösterilmemişti, ancak özellikle yirminci yüzyılın son yarısında hareketin önemli ölçüde genişlediği de görülmüştür. Bu genişlemede etken faktörlerden biri ilk dönem Kabalist literatüründen farklı olarak Hasidik yazmaların genel kitle tarafından daha kolay anlaşılabilir, nüfuz edilebilir olmasıdır.
Yahudi Mistisizminin genel karakteristikleri
- Kabalistler ortodoks musevi teolojisinin kavram ve fikirlerini kullanmakta fakat onlara yeni anlamlar vermektedirler. Örneğin "hiçlikten yaratılma" anlayışı Yahudi felsefesinin dogmatik tartışmalarında geçen bir ifadedir. Buradaki hiçlik en yalın haliyle Tanrı'nın ne kendisi ne de bir başka varoluş biçimiyle ilişkilidir. Kabalistler de hiçlikten yaratılma fikrini benimserler fakat onların durumunda hiçlik kendisinden her şeyin südur ettiği bir şeydir ve bu haliyle sadece bir olumsuzlama içermemektedir. Kabalistlerin ifadesiyle bu Hiçlik diğer tüm gerçekliklerden sonsuz kere daha fazla gerçek olan şeydir ve nefs tüm sınırlamalarından soyunduğu ve bu Hiçliğin derinliklerine nüfuz ettiğinde orada Uluhiyetle karşı karşıya gelir. "Hiçlikten yaratılış" pek çok mistiğin gözünde esasen "Tanrı'dan yaratılma" anlamına gelmektedir.
- Scholem'e göre Kabalizmin mistisizmin Yahudi olmayan diğer mistisizm formlarından ayırt edici genel karakteristiği onun hem tarihi hem de metafizik açıdan eril (masculine) bir öğreti oluşudur. İslam ve Hristiyan mistisizminin tersine Yahudi mistisizminin uzun tarihinde bir kadın figürün etkisine rastlanılmamaktadır. Scholem bu durumun Yahudi kadının Talmudik öğretilere göre düzenlenmiş sosyal hayattaki konumuna bağlı olmadığına zira kadının İslam ve Orta Çağ Hristiyanlığındaki sosyal pozisyonunun her iki dinin mistik kollarındaki kadınların etkisini önlemediğine dikkati çeker. Scholem'e göre bu durum, kabalistik Şekinah kavramı ve ortodoks Yahudi düşüncesinde kadınlığın reddedilmemesiyle paradoks oluştursa da kozmosdaki dişil unsur ve kadının demonik bir doğaya sahip olduğu şeklindeki eğilimden kaynaklanmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Gershom Scholem - Major Trends in Jewish Mysticism, Schocken Books, New York, 1995.
- Perle Epstein, Kabala-Musevi Mistiklerin Yolu, Dharma Yayınları, İstanbul,1993.
Dış bağlantılar
- Kabala Bilgeliği 9 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kabala Bilgeliği
- Kabala Turkish Forum 22 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kabala Turkish Forum
- Masonluk ve Masonlar 1 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yahudi ve İslam mistisizmi: Yahudi urbasıyla sufilik yolunda
- Basically Jewish Kabbalah and Similarity to Hinduism 23 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde veya bolum Kabala adli maddeye cok benzemektedir ve bu iki maddenin tek baslik altinda birlestirilmesi onerilmektedir Birlestirme islemi yapildiktan sonra sayfaya Gecmis birlestir sablonunu ekleyiniz Kabalacilik veya Kabalizm Kabbala ya dayanan manevi arastirma ve fikir sistemi Genel egilimlerMerkabah Mistisizmi Orta Cag kabalaciligindan once Yahudi mistisizminin gelisiminin ilk donemidir Bu donemden kalma literatur MO ilk yuzyillar ile MS 10 yuzyil arasindaki doneme aittir Bu donemde Kabalacilik belirli bir seckin grup tarafindan calisilmaktaydi Ortac ag Almanyasindaki Hasidizm Askenaz Hasidizmi 1150 1250 gibi kisa bir donem olmasina karsin Yahudi mistisizminin yaratici bir donemidir Bu donemde Hasidizm ilk donem kabalistlerinden farkli olarak kucuk bir aristokratik sekt olarak kalmamis ve fikirleri genis Yahudi toplumuna yayilmistir Peygamberi Kabalizm Yaklasik 1200 lerden 13 ve 14 yuzyillarin baslarina kadar surmustur Zohar Abraham Abulafia nin Italya da peygamberi prophetic Kabalizmi acikladigi 1275 yillardan sonra baslamistir Isaac Luria ve Okulu 1492 de Ispanya tehcirinden sonra gelisen Kabalaci yonelimdir Bu donemde Kabalistlerin teojoni ve kozmogoni uzerindeki dusunceleri onceki asirlarin Mesianik egilimlerinden uzak ve bireyci bir kurtulusa yonelik gelisme kaydetmistir 1534 yilinda Alman bir aileden Kudus te dogan Isaac Luria Kutsal ismin ve ibarelerin zikredildigi yogun meditasyon uygulamalari gelistirmistir Dualarinda ogrencilerine Israil icin Israil de ve Israil e adamalarini istemesi sebebiyle onun Israil milliyetciligini bilmeden de olsa baslatan kisi oldugu da soylenir Sabetaycilik Osmanli topraklarinda yasayan Sabetay Sevi adli Yahudi bilgininin 1665 ve 1666 yillarindaki Mesiyanik hareketi ve sonrasinda padisah IV Mehmed in zorlamasiyla Islami secmesiyle baslayan bir surectir Kendisine bagli olan Yahudilerin onderlerinin yaptigi gibi Islamiyeti benimseyip Donme lakabiyla anilmalari bazi yorumcular tarafindan sadece gorunuste gerceklestigi ve Sabetay in ogretilerine inanmayi ve bazi rituelleri devam ettirdikleri iddia edilmistir Hasidizm Kabalaciligin bu son ve halen icinde bulunulan donemi 18 ve 19 yuzyillarda Polonya ve Ukrayna Hasidizmlerinden dogmustur ve Orta Cag daki Alman Hasidizmiyle hicbir iliskisi yoktur Bu donem Hasidizminin kurucusu 18 yuzyilin unlu Yahudi mistigi Israel Baal Shem Kutsal Adin Ustadi anlamina gelen bir lakaptir Sebatey Sevi nin Sabetaycilik hareketi uzerindeki etkisi kadar Hasidik hareket uzerinde guclu bir etkiye sahip olmustur Rus ve Polonya Yahudilerinin buyuk bir kesimi ozellikle 19 uzyilin ortalarina kadar harekete katilmislar ancak ayni donemde Rusya ve Slav ulkeleri disinda Yahudi mistisizminin bu formuna buyuk bir kabul gosterilmemisti ancak ozellikle yirminci yuzyilin son yarisinda hareketin onemli olcude genisledigi de gorulmustur Bu genislemede etken faktorlerden biri ilk donem Kabalist literaturunden farkli olarak Hasidik yazmalarin genel kitle tarafindan daha kolay anlasilabilir nufuz edilebilir olmasidir Yahudi Mistisizminin genel karakteristikleriKabalistler ortodoks musevi teolojisinin kavram ve fikirlerini kullanmakta fakat onlara yeni anlamlar vermektedirler Ornegin hiclikten yaratilma anlayisi Yahudi felsefesinin dogmatik tartismalarinda gecen bir ifadedir Buradaki hiclik en yalin haliyle Tanri nin ne kendisi ne de bir baska varolus bicimiyle iliskilidir Kabalistler de hiclikten yaratilma fikrini benimserler fakat onlarin durumunda hiclik kendisinden her seyin sudur ettigi bir seydir ve bu haliyle sadece bir olumsuzlama icermemektedir Kabalistlerin ifadesiyle bu Hiclik diger tum gercekliklerden sonsuz kere daha fazla gercek olan seydir ve nefs tum sinirlamalarindan soyundugu ve bu Hicligin derinliklerine nufuz ettiginde orada Uluhiyetle karsi karsiya gelir Hiclikten yaratilis pek cok mistigin gozunde esasen Tanri dan yaratilma anlamina gelmektedir Scholem e gore Kabalizmin mistisizmin Yahudi olmayan diger mistisizm formlarindan ayirt edici genel karakteristigi onun hem tarihi hem de metafizik acidan eril masculine bir ogreti olusudur Islam ve Hristiyan mistisizminin tersine Yahudi mistisizminin uzun tarihinde bir kadin figurun etkisine rastlanilmamaktadir Scholem bu durumun Yahudi kadinin Talmudik ogretilere gore duzenlenmis sosyal hayattaki konumuna bagli olmadigina zira kadinin Islam ve Orta Cag Hristiyanligindaki sosyal pozisyonunun her iki dinin mistik kollarindaki kadinlarin etkisini onlemedigine dikkati ceker Scholem e gore bu durum kabalistik Sekinah kavrami ve ortodoks Yahudi dusuncesinde kadinligin reddedilmemesiyle paradoks olustursa da kozmosdaki disil unsur ve kadinin demonik bir dogaya sahip oldugu seklindeki egilimden kaynaklanmaktadir Ayrica bakinizKabbala Sabetay SeviKaynakcaGershom Scholem Major Trends in Jewish Mysticism Schocken Books New York 1995 Perle Epstein Kabala Musevi Mistiklerin Yolu Dharma Yayinlari Istanbul 1993 Dis baglantilarKabala Bilgeligi 9 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kabala Bilgeligi Kabala Turkish Forum 22 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kabala Turkish Forum Masonluk ve Masonlar 1 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yahudi ve Islam mistisizmi Yahudi urbasiyla sufilik yolunda Basically Jewish Kabbalah and Similarity to Hinduism 23 Ekim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde