Filogenetikte, apomorfi ve sinapomorfi bir kladın türemiş karakterlerini işaret eder; bu karakterler ya da özellikler evrimsel süreç boyunca atasal karakterlerden türemiştir. Apomorfi, soyun atasında bulunan biçimden farklı bir karakterdir ve kladı diğer kladlardan ayırt etmeye yarar. Sinapomorfi ise kladı diğer organizmalardan ayırt etmeye yarayan ve paylaşılan apomorfidir. Diğer bir deyişle sinapomorfi, monofiletik bir grubun üyeleri tarafından paylaşılan bir apomorfidir ve dolayısıyla en son ortak atada da bulunduğu varsayılır.
Memeli gruplarının çoğunda omurga yüksek oranda korunmuştur, örneğin zürafanın boynundaki omur sayısı ile kısa boyunlu memelilerin omur sayısı aynıdır. Ancak, fil sivri fareleri, altın köstebekler ve filleri içeren Afrotheria kladında torakolomber omurların sayısında bir artış vardır. Bu ortak bir atadan türemiş olarak nitelendirilen paylaşılan atasal karakter, bu kladın sinapomorfisidir.
Etimoloji
Apomorfi ve sinapomorfi sözcükleri ilk olarak Alman entomolog tarafından 1950 yılında kullanıldı ve Yunanca σύν, syn- = "ortak"; ἀπό, apo = "-den uzak"; ve μορφή, morphḗ = "biçim" sözcüklerinden türetildi.
Sınırları
Sinapomorfi kavramı yaşam ağacında belirli bir klada bağıntılı olarak kullanılır. Bir klad için sinapomorfi sayılan karakter daha az kapsayıcı ya da iç içe geçmiş bir klad için ise ilkel karakter ya da plesiomorfi sayılabilir. Örneğin, memelilerin meme bezine sahip olması tetrapodlara göre bir sinapomorfi olmasına rağmen kemiriciler ile primatlar arasında ise simplesiomorfidir. Ayrıca kavram apomorfiden "daha yeni bir karakter" (otapomorfi) ve "daha eski bir karakter" (plesiomorfi) olarak da yorumlanabilir: Meme bezi evrimsel olarak omurgadan daha yeni bir karakterdir dolayısıyla eğer omurga bir apomorfi ise meme bezi bir otapomorfidir; eğer apomorfi olarak dikkate alınan meme bezi ise o zaman omurga plesiomorfidir.
Kladogram kapsamı
Kladogramlar takson grupları arasındaki evrimsel ilişkileri gösteren diyagramlardır. Bu çizimler modern genetikte hassas kestirimci yöntemlerdir. Genellikle ya ağaç ya da merdiven şeklinde gösterilirler. Sinapomorfiler tarihsel ilişkiler ve içinde bulundukları hiyerarşik yapılar için kanıt oluşturur. Evrimsel olarak bir sinapomorfi, kladogramı oluşturan taksonlarıın oluşturduğu kümeden ibaret olan monofiletik grubun belirtecidir.
Kaynakça
- ^ a b Page, Roderick D.M.; Holmes, Edward C. (14 Temmuz 2009). Molecular Evolution: A Phylogenetic Approach. John Wiley & Sons. ISBN . OCLC 609843839. 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ Currie, Philip J.; Padia, Kevin (1997). Encyclopedia of Dinosaurs. Elsevier. s. 543. ISBN . 20 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ Concise Encyclopedia Biology. Tubingen, Almanya: Walter de Gruyter. 1996. s. 366.
- ^ Barton, Nicholas; Briggs, Derek; Eisen, Jonathan; Goldstein, David; Patel, Nipam (2007). "Phylogenetic Reconstruction". Evolution. Cold Spring Harbor Laboratory Press.
- ^ Sánchez‐Villagra, Marcelo R.; Narita, Yuichi; Kuratani, Shigeru (1 Mart 2007). "Thoracolumbar vertebral number: The first skeletal synapomorphy for afrotherian mammals". Systematics and Biodiversity. 5 (1). ss. 1-7. doi:10.1017/s1477200006002258. ISSN 1477-2000.
- ^ Calow, Peter P. (2009). Encyclopedia of Ecology and Environmental Management. John Wiley & Sons. ISBN . OCLC 1039167559. 1 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Eylül 2021.
- ^ Novick LR, Catley KM. Understanding phylogenies in biology: the influence of a Gestalt perceptual principle. J Exp Psychol Appl. 2007;13:197–223.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Filogenetikte apomorfi ve sinapomorfi bir kladin turemis karakterlerini isaret eder bu karakterler ya da ozellikler evrimsel surec boyunca atasal karakterlerden turemistir Apomorfi soyun atasinda bulunan bicimden farkli bir karakterdir ve kladi diger kladlardan ayirt etmeye yarar Sinapomorfi ise kladi diger organizmalardan ayirt etmeye yarayan ve paylasilan apomorfidir Diger bir deyisle sinapomorfi monofiletik bir grubun uyeleri tarafindan paylasilan bir apomorfidir ve dolayisiyla en son ortak atada da bulundugu varsayilir Atasal ve turemis karakterlerin ya da ozelliklerin farkli dagilimlarini tanimlamak icin kullanilan terminolojiyi gosteren kladogram Memeli gruplarinin cogunda omurga yuksek oranda korunmustur ornegin zurafanin boynundaki omur sayisi ile kisa boyunlu memelilerin omur sayisi aynidir Ancak fil sivri fareleri altin kostebekler ve filleri iceren Afrotheria kladinda torakolomber omurlarin sayisinda bir artis vardir Bu ortak bir atadan turemis olarak nitelendirilen paylasilan atasal karakter bu kladin sinapomorfisidir EtimolojiApomorfi ve sinapomorfi sozcukleri ilk olarak Alman entomolog tarafindan 1950 yilinda kullanildi ve Yunanca syn syn ortak ἀpo apo den uzak ve morfh morphḗ bicim sozcuklerinden turetildi SinirlariSinapomorfi kavrami yasam agacinda belirli bir klada bagintili olarak kullanilir Bir klad icin sinapomorfi sayilan karakter daha az kapsayici ya da ic ice gecmis bir klad icin ise ilkel karakter ya da plesiomorfi sayilabilir Ornegin memelilerin meme bezine sahip olmasi tetrapodlara gore bir sinapomorfi olmasina ragmen kemiriciler ile primatlar arasinda ise simplesiomorfidir Ayrica kavram apomorfiden daha yeni bir karakter otapomorfi ve daha eski bir karakter plesiomorfi olarak da yorumlanabilir Meme bezi evrimsel olarak omurgadan daha yeni bir karakterdir dolayisiyla eger omurga bir apomorfi ise meme bezi bir otapomorfidir eger apomorfi olarak dikkate alinan meme bezi ise o zaman omurga plesiomorfidir Kladogram kapsamiKladogramlar takson gruplari arasindaki evrimsel iliskileri gosteren diyagramlardir Bu cizimler modern genetikte hassas kestirimci yontemlerdir Genellikle ya agac ya da merdiven seklinde gosterilirler Sinapomorfiler tarihsel iliskiler ve icinde bulunduklari hiyerarsik yapilar icin kanit olusturur Evrimsel olarak bir sinapomorfi kladogrami olusturan taksonlariin olusturdugu kumeden ibaret olan monofiletik grubun belirtecidir Kaynakca a b Page Roderick D M Holmes Edward C 14 Temmuz 2009 Molecular Evolution A Phylogenetic Approach John Wiley amp Sons ISBN 978 1 4443 1336 9 OCLC 609843839 14 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2021 Currie Philip J Padia Kevin 1997 Encyclopedia of Dinosaurs Elsevier s 543 ISBN 978 0 08 049474 6 20 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2021 Concise Encyclopedia Biology Tubingen Almanya Walter de Gruyter 1996 s 366 Barton Nicholas Briggs Derek Eisen Jonathan Goldstein David Patel Nipam 2007 Phylogenetic Reconstruction Evolution Cold Spring Harbor Laboratory Press Sanchez Villagra Marcelo R Narita Yuichi Kuratani Shigeru 1 Mart 2007 Thoracolumbar vertebral number The first skeletal synapomorphy for afrotherian mammals Systematics and Biodiversity 5 1 ss 1 7 doi 10 1017 s1477200006002258 ISSN 1477 2000 Calow Peter P 2009 Encyclopedia of Ecology and Environmental Management John Wiley amp Sons ISBN 978 1 4443 1324 6 OCLC 1039167559 1 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Eylul 2021 Novick LR Catley KM Understanding phylogenies in biology the influence of a Gestalt perceptual principle J Exp Psychol Appl 2007 13 197 223