Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ebu Said Mirza (d. 1424 - ö. 1469), 1451-1469 yılları arasında Timurlular hükümdarı.
| Ebu Said Mirza Han | |
|---|---|
 | |
| (Timur Sultanı) | |
| Hüküm süresi | 1451-1469 |
| Doğum | 1424 Herat |
| Ölüm | 1469 Karabağ |
| Hanedan | Barlaslar |
| Babası | Muhammed Mirza |
| Dini | İslam |
İlk yılları
Babası Miranşah'ın oğlu Muhammed Mirza'dır. Hayatının ilk yılları hakkında bilgi yoktur. 1449 yılında, Uluğ Bey'in kendisine isyan eden oğlu Abdüllatif Mirza'nın sefere çıkmasından istifade ederek Semerkant' kuşattı. Ancak Uluğ Bey'in yardıma gelmesiyle kuşatmayı kaldırarak geri çekilmek zorunda kaldı. Aynı yıl içerisinde Uluğ Bey'in oğlu Abdüllatif Mirza tarafından öldürülmesinden sonra Timurlu topraklarındaki karışıklık, 1450'de de Abdüllatif'in suikast sonucu öldürülmesiyle daha da artmış ve Hoca Ahrar'ın desteğini alan Ebu Said Mirza'da Semerkant'ı ele geçirerek Maveraünnehir'de hükümdarlığını ilan etmiştir.
Hükümdarlık dönemi
Hükümdarlığının ilk yıllarında Çağataylılar ile mücadelede bulundu. 1452 yılında Özbekler'i yenilgiye uğratarak akınlarını durdurdu. Çağataylılar'ın da kendisi için tehdit olmamaya başlamasıyla Timurlular'ın eski topraklarını ele geçirmek için batıya yöneldi. 1459'da Serahs dolaylarında meydana gelen savaşta Timurlular'ın Merv ve Horasan hakimlerini yenilgiye uğrattı. Timurlu mirzaların çekişmesinden faydalanarak 1458'de Herat'ı ele geçiren Karakoyunlu hükümdarı Cihan Şah'ın oğlunun isyanı nedeniyle güç durumda kalması üzerine yapılan antlaşma uyarınca Aralık ayı sonlarına doğru Herat ve 1459'da da Horasan'ı topraklarına kattı. Cihan Şah'ın 1467'de Akkoyunlular'a mağlup olup öldürülmesiyle Karakoyunlular içerisinde çıkan karışıklığı değerlendirmek üzere 1468 yılı başlarında İran ve Azerbaycan topraklarına sefer hazırlıklarına başladı. Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan başlarda kendisine bağlılık bildirmekle birlikte Karakoyunlu topraklarını ele geçirme çabaları nedeniyle ilişkiler bozulmaya başladı. Bozulan ilişkiler nedeniyle kısa sürede Akkoyunlu-Timurlu çatışmaları yaşanmaya başladı. 1469 yılı başlarında, gerekli desteği sağlayamayan Emir Said geri dönme kararı aldı. Uzun Hasan bunu fırsat görerek Emir Said üzerine yürüdü. Kendisine bağlı beylerin kaçması üzerine 30 Ocak'ta Karabağ'daki ordugahını terk etti. Uzun Hasan, Emir Said'in ordugahının ele geçirilerek yağmalanmasıyla yetinmemiş ve adamlarını göndererek Emir Said'i yakalatmıştır.
Ölümü
Esir tutulan Ebu Said, Şahruh'un eşi Gevher Şad Begüm Hatun'u öldürmesinin karşılığı olarak Şahruh'un torunu Yadigar Muhammed Mirza tarafından 5 Şubat 1469'da öldürülmüştür.
Ebu Said'in ölümünden sonra toprakları oğulları arasında bölünmüş ve Timurlu devleti bir daha toparlanamamak üzere dağılmıştır. Torunu Babür, kendi adıyla bilinen Babür İmparatorluğu'nu kurmuştur.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu Said Mirza d 1424 o 1469 1451 1469 yillari arasinda Timurlular hukumdari Ebu Said Mirza HanTimur SultaniHukum suresi1451 1469Dogum1424 HeratOlum1469 KarabagHanedanBarlaslarBabasiMuhammed MirzaDiniIslamIlk yillariBabasi Miransah in oglu Muhammed Mirza dir Hayatinin ilk yillari hakkinda bilgi yoktur 1449 yilinda Ulug Bey in kendisine isyan eden oglu Abdullatif Mirza nin sefere cikmasindan istifade ederek Semerkant kusatti Ancak Ulug Bey in yardima gelmesiyle kusatmayi kaldirarak geri cekilmek zorunda kaldi Ayni yil icerisinde Ulug Bey in oglu Abdullatif Mirza tarafindan oldurulmesinden sonra Timurlu topraklarindaki karisiklik 1450 de de Abdullatif in suikast sonucu oldurulmesiyle daha da artmis ve Hoca Ahrar in destegini alan Ebu Said Mirza da Semerkant i ele gecirerek Maveraunnehir de hukumdarligini ilan etmistir Hukumdarlik donemiHukumdarliginin ilk yillarinda Cagataylilar ile mucadelede bulundu 1452 yilinda Ozbekler i yenilgiye ugratarak akinlarini durdurdu Cagataylilar in da kendisi icin tehdit olmamaya baslamasiyla Timurlular in eski topraklarini ele gecirmek icin batiya yoneldi 1459 da Serahs dolaylarinda meydana gelen savasta Timurlular in Merv ve Horasan hakimlerini yenilgiye ugratti Timurlu mirzalarin cekismesinden faydalanarak 1458 de Herat i ele geciren Karakoyunlu hukumdari Cihan Sah in oglunun isyani nedeniyle guc durumda kalmasi uzerine yapilan antlasma uyarinca Aralik ayi sonlarina dogru Herat ve 1459 da da Horasan i topraklarina katti Cihan Sah in 1467 de Akkoyunlular a maglup olup oldurulmesiyle Karakoyunlular icerisinde cikan karisikligi degerlendirmek uzere 1468 yili baslarinda Iran ve Azerbaycan topraklarina sefer hazirliklarina basladi Akkoyunlu hukumdari Uzun Hasan baslarda kendisine baglilik bildirmekle birlikte Karakoyunlu topraklarini ele gecirme cabalari nedeniyle iliskiler bozulmaya basladi Bozulan iliskiler nedeniyle kisa surede Akkoyunlu Timurlu catismalari yasanmaya basladi 1469 yili baslarinda gerekli destegi saglayamayan Emir Said geri donme karari aldi Uzun Hasan bunu firsat gorerek Emir Said uzerine yurudu Kendisine bagli beylerin kacmasi uzerine 30 Ocak ta Karabag daki ordugahini terk etti Uzun Hasan Emir Said in ordugahinin ele gecirilerek yagmalanmasiyla yetinmemis ve adamlarini gondererek Emir Said i yakalatmistir OlumuEsir tutulan Ebu Said Sahruh un esi Gevher Sad Begum Hatun u oldurmesinin karsiligi olarak Sahruh un torunu Yadigar Muhammed Mirza tarafindan 5 Subat 1469 da oldurulmustur Ebu Said in olumunden sonra topraklari ogullari arasinda bolunmus ve Timurlu devleti bir daha toparlanamamak uzere dagilmistir Torunu Babur kendi adiyla bilinen Babur Imparatorlugu nu kurmustur Kaynakca 2011 Ulug Bey tercume Abdrasul Isakov Ankara Turk Tarih Kurumu s 122 129 ISBN 978 975 16 2395 9 2001 Iran da Turkmen Hakimiyeti Kara Koyunlular Devri Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 975 16 1405 8