Junin Gölü ya da Chinchaycocha (Keçuva dili: Chinchaycocha (Kuzey Gölü) İspanyolca: Lago Junin),Güney Amerika ülkesi Peru'nun Titikaka Gölü'nden sonra en büyük ikinci gölüdür. Ancak Titikaka Gölü'nden farklı olarak Junin Gölü'nün tamamı Peru ülke sınırları içinde yer alır. Bölgesi'nde bulunur. Junin adını bulunduğu bölgeden ve yakınındaki Junin kasabasından alır. Ancak Peru'nun eski halkı göle "And Kedisi Gölü" anlamında Chinchaycocha adını vermiştir. Chinchay And kedisi, Cocha da göl anlamındadır. 1974 yılında göl ve çevresindeki alan Ulusal Koruma Alanı olarak ilan edilmiştir. Junin gölü önemli bir kuş gözlem yeridir.
(Chinchaycocha) | |
---|---|
Havza | |
Konum | Junín, Peru |
Koordinatlar | 11°1′12″G 76°6′27″B / 11.02000°G 76.10750°B |
Yerleşim(ler) (sahil) | Junín |
Genel bilgiler | |
Akarsu (giden) | Mantaro nehri |
Etki alanı | 1.800 km2 (690 sq mi) |
Uzunluk | 28 km (17 mi) |
Genişlik | 13 km (8,1 mi) |
Yüzölçümü | 175 km2 (68 sq mi) |
En derin noktası | 12 m (39 ft) |
Su hacmi | 556×10 6 m3 (727×10 6 cu yd) |
Yüzey rakımı | 4.082 m (13.392 ft) |
Wikimedia Commons | |
Junin Gölü (Güney Amerika) Junin Gölü (Peru) |
Coğrafya
Junin Gölü, Peru'nun başkenti Lima'nın 257 km doğusunda, Peru Andları üzerindeki Bombon (Blossom) yaylasında 'ne bağlı Bölgesi sınırları içerisindedir. Göl, genişliği 6 kilometreyi bulan sazlıklarla çevrilidir. Göl Amazon havzası içindedir. Bol yağış alan yıllarda su seviyesinde önemli bir dalgalanma olmaz ancak kurak yıllarda suda önemli miktarda çekilme olur ve gölün derinliği 1,5 - 2 metreye kadar düşebilir. Upamayu Nehri çıkışındaki hidroelektrik istasyonu gölün su seviyesini etkilemektedir.
Gölün bulunduğu alanda yıllık sıcaklık ortalaması 14 °C derecedir. Sıcaklık en yüksek 25 °C, en düşük -2 °C derece olarak kaydedilmiştir.
Fauna ve Flora
Junin Gölü ve çevresi, sıra dışı hayvan ve dünyada kendine özgü bitkisel formasyonu olan bitki çeşitliliğine sahiptir. Göl And kuşları için büyük önem taşıyan bir ekosistemdir. Sistemde yer alan yerleşik ve göçmen yaklaşık 50 kuş türü kaydedilmiştir; Yaban ördekleri, balıkçıl kuşlar, pembe flamingolar, Cauquén Huallata denilen (Chloephaga melanoptera), yanavicos denilen Puna ibisleri (Plegadis ridgwayi), (Theristicus branickii) ve beyaz kazlar önemlileridir. Kuşlar açısından gülün asıl önemi iki endemik kuş türüne ev sahipliği yamasından gelmektedir. Batağangillerden (Podiceps taczanowskii) ve (Laterallus tuerosi) olarak adlandırılan her iki tür de yok olma tehlikesi altındadır. Bu iki tür ile birlikte Parihuana olarak adlandırılan Şili flamingosu koruma altına alınmışlardır. Üç kuş türünün korunmasıyla ilgili olarak And Ekosistemleri Derneği ECOAN (Asociación Ecosistemas Andinos), Amerikan Kuş Koruma Örgütü ABC (American Bird Conservancy) ve Jeff ve Connie Woodman Vakfı'nın (Jeff and Connie Woodman Foundation) yardımlarıyla 2010 yılında "Chinchaycocha Gölü'nde Tehlikedeki Kuş Türlerini Koruma Yönetim Planı"nı hazırladı. Gölde bulunan Batrachophrynus cinsinden iki kurbağa cinsi de tehlike altındadır. Bunlardan (Batrachophrynus macrostomus) sadece bu gölde yaşamaktadır. Göldeki balık faunası bol olmakla birlikte çoğunlukla yerli olmayan alabalık türlerinden oluşmaktadır. Işınsal yüzgeçlilerden Cyprinodontidae ailesine dahil yerel dilde Challhua olarak adlandırılan cinsi iki endemik balık cinsi (Orestias empyraeus ve Orestias polonorum) bulunmaktadır. Yayın balığı (Pigydium oroyae) yerel tüketim için önemli bir kaynaktır.
Eskiden Vikunya ve Alpaka sürülerinin, osjo veya chinchay adı verilen And kedilerinin dolaştığı, Göl çevresindeki sazlık ve kayalıklarda bugün bulunan en yaygın memeli yerel dilde poroncoy denilen bir Hamster (Cavia tschudii) türüdür. Atoj adı verilen And tilkisi ile Hanna adı verilen bir kokarca türü ile Çinçillagillerden Vizcacha da yaygın olarak bulunmaktadır.
Göl ve çevresinde botanik dünyasında benzersiz açısından bir çeşitlilik göstermektedir. Baskın bitkiler , kulübe ve çeşitli eşyaların yapımında kullanılan adı verilen uzun büyük sazlar, Cattails denilen almaşık yaprakları hasırcılıkta kullanılan hasır otu gibi kamışlar ile çalılardır.
Kirlilik
1933'ten sonra Pasco'da çalışmaya başlayan üç madenin artıklarının ve Junín ve Carhuamayo şehirlerinden gelen kanalizasyon atıklarının göle bırakılması, göldeki balık ve kuş faunası üzerinde olumsuz etkide bulunmuştur. Kirlilik bu tür sulak alanların doğal ötrofikasyon sürecine katkıda bulunmaktadır. Yaban hayatın yemek ve yuvalama alanları azalmaktadır. Kurşun, çinko ve bakır gibi madenlerle kirlenen su ve biyolojik kirlilik nedeniyle yüzeyi kaplayan yosunların sudaki oksijenin seviyesini azaltıcı etkisi sonucu balık, kurbağa ve kuş sayılarındaki ciddi azalma göl çevresinde yaşayan ve geçimlerini balıkçılık gibi yollarla gölden sağlayan insanları da olumsuz etkilemiştir.
1980'lerde göl ve havzasında 368 bitki türü ve 90 kuş türü varken, günümüzde bu sayı 26 bitki türü ve 16 kuş türüne düşmüştür. Kurşun, çinko ve bakır konsantrayonunun yüksek olduğu sulak alandaki türler yok olmaktadır. olarak bilinen endemik türün gölün korumaya alınmasından sonra 1976'da Danimarkalı kuş bilimci Jon Fjeldså tarafından yapılan sayımda 300 adet olan sayısı, 1985'te yapılan sayımda hızla düşmüş, 1991'de Perulu araştırmacılardan oluşan bir ekip 50'den az sayıda kaldıklarını saptamıştır.
Kirlilik nedeniyle suyun rengi kırmızıya dönen göldeki çevre sorunun çözülmesi için maden şirketlerinin fazla bir gayreti bulunmamakla birlikte çevre halkının duyarlılığı, yürütülen kampanyalar ve INRENA (Doğal Kaynaklar Ulusal Enstitüsü)'nün Junin Ulusal Koruma Alanı'na tahsis ettiği küçük kaynaklarla göl ekosisteminde hafif ama sürekli bir iyileşme gözlemlenmeye başlanmıştır.
Junin Ulusal Koruma Alanı
7 Ağustos 1974'te gölü ve hemen çevresini içeren, 530 km² bir alanı kapsayan Junin doğal koruma alanı kurulur. Göl ve buraya komşu bölge, sıra dışı hayvan ve dünyada kendine özgü bitkisel formasyonu olan bitki çeşitliliğine sahiptir. Hamster (Cavia tschudii) gibi memeli hayvanlar, gibi kurbağalar, gibi balıklar, gibi kuşlar, gibi bitkiler burada yerleşik olan halk tarafından kullanılırlar.
1933'ten beri doğal parkın fauna ve florası, yaşanan niceliksel düşüş ve bölgenin mayınlarından zarar görmüştür. Bunun dışında ve şehirlerinin atık suları bölgenin kirlenmesini hızlandırmıştır.
yaban hayatı yüksek And türlerin en zengin bölgelerinden biri korumak için 1974 yılında oluşturulan National Reserve 53000 hektarlık bir alanı kaplar ve sulak alanlar, cattails ve diğerleri arasında su kuşları, binlerce yabani kobay, kedi ya da And ve kurbağalar osjos onlarca, canlı açık su geniş alanlar oluşur.
Ulaşım
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Teofilo Laime Ajacopa, Diccionario Bilingüe Iskay simipi yuyayk'ancha, La Paz, 2007 (Quechua-Spanish dictionary): chincha. s. Norte. Punto cardinal. qucha, qhucha, quchacha. - s. Laguna. Lago pequeño. qucha, qhucha. - s. Lago. Gran masa de agua en una depresión.
- ^ Diccionario Quechua - Español - Quechua, Academía Mayor de la Lengua Quechua, Gobierno Regional Cusco, Cusco 2005 (5-vowel-system): Chinchayqocha - s. Geog. (Topón. chincha, norte; qocha, lago: lago del norte.) Lago de considerables dimensiones en la meseta de Bombón en el departamento de Junín, Perú. chinchay - s. Zool. (Felis pardalis aequatorialis). Tigrillo. Orden carnívora, familia felidae. || v. Dirigir u orientar algo hacia el norte.
- ^ Gobierno Regional de Junín, Plan de Desarrollo Regional Concertado Junín 2004-2007
- ^ a b Ronald Luis Medrano Yanqui (2010). (PDF) (İspanyolca). Junin: Asociación Ecosistemas Andinos – ECOAN. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2014. s.33
- ^ Bakınız: ( ya da
- ^ a b c d e f g h Wust, Walter (4 Ocak 2011). . hi-tecperu.com. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ Schulenberg, Stotz, Lane, O'Neill, and Parker III. (2007). Birds of Peru.
- ^ Ronald Luis Medrano Yanqui (2010). (PDF) (İspanyolca). Junin: Asociación Ecosistemas Andinos – ECOAN. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2014.
- ^ a b Stuart, Hoffmann, Chanson, Cox, Berridge, Ramani and Young, editors (2008). Threatened Amphibians of the World.
- ^ Ötrofikasyon, göl gibi herhangi bir büyük su ekosisteminde, başta karalardan gelenler olmak üzere, çeşitli nedenlerle besin maddelerinin büyük oranda çoğalması sonucu bitki varlığının aşırı şekilde artmasıdır. Bakınız: "eutrophication." Oxford Dictionary of English 2e, Oxford University Press, 2003.
- ^ Junin Ulusal Koruma Alanında görevli biyolog César García Rondinel'in açıklamasından haberleştiren: "Se agrava la contaminación del lago Chinchaycocha en Junín (Junin Chinchaycocha göl kirliliği kötüleşiyor". Peru21.pe. 20 Aralık 2008. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ . www.chinchaycocha.org. 8 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Junin Gölü ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Doğal Koruma Alanı tanıtımı 19 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Lago Chinchaycocha - Perú 30 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Gölle ilgili bir video (İspanyolca)
- Zambullidor de junin 30 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Junin dalgıcı ile ilgili bir video (İspanyolca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Junin Golu ya da Chinchaycocha Kecuva dili Chinchaycocha Kuzey Golu Ispanyolca Lago Junin Guney Amerika ulkesi Peru nun Titikaka Golu nden sonra en buyuk ikinci goludur Ancak Titikaka Golu nden farkli olarak Junin Golu nun tamami Peru ulke sinirlari icinde yer alir Bolgesi nde bulunur Junin adini bulundugu bolgeden ve yakinindaki Junin kasabasindan alir Ancak Peru nun eski halki gole And Kedisi Golu anlaminda Chinchaycocha adini vermistir Chinchay And kedisi Cocha da gol anlamindadir 1974 yilinda gol ve cevresindeki alan Ulusal Koruma Alani olarak ilan edilmistir Junin golu onemli bir kus gozlem yeridir Junin Golu Chinchaycocha HavzaKonumJunin PeruKoordinatlar11 1 12 G 76 6 27 B 11 02000 G 76 10750 B 11 02000 76 10750Yerlesim ler sahil JuninGenel bilgilerAkarsu giden Mantaro nehriEtki alani1 800 km2 690 sq mi Uzunluk28 km 17 mi Genislik13 km 8 1 mi Yuzolcumu175 km2 68 sq mi En derin noktasi12 m 39 ft Su hacmi556 10 6 m3 727 10 6 cu yd Yuzey rakimi4 082 m 13 392 ft Wikimedia CommonsJunin Golu Guney Amerika Guney Amerika haritasinda gosterJunin Golu Peru Peru haritasinda gosterCografyaJunin Golu Peru nun baskenti Lima nin 257 km dogusunda Peru Andlari uzerindeki Bombon Blossom yaylasinda ne bagli Bolgesi sinirlari icerisindedir Gol genisligi 6 kilometreyi bulan sazliklarla cevrilidir Gol Amazon havzasi icindedir Bol yagis alan yillarda su seviyesinde onemli bir dalgalanma olmaz ancak kurak yillarda suda onemli miktarda cekilme olur ve golun derinligi 1 5 2 metreye kadar dusebilir Upamayu Nehri cikisindaki hidroelektrik istasyonu golun su seviyesini etkilemektedir Golun bulundugu alanda yillik sicaklik ortalamasi 14 C derecedir Sicaklik en yuksek 25 C en dusuk 2 C derece olarak kaydedilmistir Fauna ve FloraJunin Golu ve cevresi sira disi hayvan ve dunyada kendine ozgu bitkisel formasyonu olan bitki cesitliligine sahiptir Gol And kuslari icin buyuk onem tasiyan bir ekosistemdir Sistemde yer alan yerlesik ve gocmen yaklasik 50 kus turu kaydedilmistir Yaban ordekleri balikcil kuslar pembe flamingolar Cauquen Huallata denilen Chloephaga melanoptera yanavicos denilen Puna ibisleri Plegadis ridgwayi Theristicus branickii ve beyaz kazlar onemlileridir Kuslar acisindan gulun asil onemi iki endemik kus turune ev sahipligi yamasindan gelmektedir Batagangillerden Podiceps taczanowskii ve Laterallus tuerosi olarak adlandirilan her iki tur de yok olma tehlikesi altindadir Bu iki tur ile birlikte Parihuana olarak adlandirilan Sili flamingosu koruma altina alinmislardir Uc kus turunun korunmasiyla ilgili olarak And Ekosistemleri Dernegi ECOAN Asociacion Ecosistemas Andinos Amerikan Kus Koruma Orgutu ABC American Bird Conservancy ve Jeff ve Connie Woodman Vakfi nin Jeff and Connie Woodman Foundation yardimlariyla 2010 yilinda Chinchaycocha Golu nde Tehlikedeki Kus Turlerini Koruma Yonetim Plani ni hazirladi Golde bulunan Batrachophrynus cinsinden iki kurbaga cinsi de tehlike altindadir Bunlardan Batrachophrynus macrostomus sadece bu golde yasamaktadir Goldeki balik faunasi bol olmakla birlikte cogunlukla yerli olmayan alabalik turlerinden olusmaktadir Isinsal yuzgeclilerden Cyprinodontidae ailesine dahil yerel dilde Challhua olarak adlandirilan cinsi iki endemik balik cinsi Orestias empyraeus ve Orestias polonorum bulunmaktadir Yayin baligi Pigydium oroyae yerel tuketim icin onemli bir kaynaktir Eskiden Vikunya ve Alpaka surulerinin osjo veya chinchay adi verilen And kedilerinin dolastigi Gol cevresindeki sazlik ve kayaliklarda bugun bulunan en yaygin memeli yerel dilde poroncoy denilen bir Hamster Cavia tschudii turudur Atoj adi verilen And tilkisi ile Hanna adi verilen bir kokarca turu ile Cincillagillerden Vizcacha da yaygin olarak bulunmaktadir Gol ve cevresinde botanik dunyasinda benzersiz acisindan bir cesitlilik gostermektedir Baskin bitkiler kulube ve cesitli esyalarin yapiminda kullanilan adi verilen uzun buyuk sazlar Cattails denilen almasik yapraklari hasircilikta kullanilan hasir otu gibi kamislar ile calilardir Kirlilik 1933 ten sonra Pasco da calismaya baslayan uc madenin artiklarinin ve Junin ve Carhuamayo sehirlerinden gelen kanalizasyon atiklarinin gole birakilmasi goldeki balik ve kus faunasi uzerinde olumsuz etkide bulunmustur Kirlilik bu tur sulak alanlarin dogal otrofikasyon surecine katkida bulunmaktadir Yaban hayatin yemek ve yuvalama alanlari azalmaktadir Kursun cinko ve bakir gibi madenlerle kirlenen su ve biyolojik kirlilik nedeniyle yuzeyi kaplayan yosunlarin sudaki oksijenin seviyesini azaltici etkisi sonucu balik kurbaga ve kus sayilarindaki ciddi azalma gol cevresinde yasayan ve gecimlerini balikcilik gibi yollarla golden saglayan insanlari da olumsuz etkilemistir 1980 lerde gol ve havzasinda 368 bitki turu ve 90 kus turu varken gunumuzde bu sayi 26 bitki turu ve 16 kus turune dusmustur Kursun cinko ve bakir konsantrayonunun yuksek oldugu sulak alandaki turler yok olmaktadir olarak bilinen endemik turun golun korumaya alinmasindan sonra 1976 da Danimarkali kus bilimci Jon Fjeldsa tarafindan yapilan sayimda 300 adet olan sayisi 1985 te yapilan sayimda hizla dusmus 1991 de Perulu arastirmacilardan olusan bir ekip 50 den az sayida kaldiklarini saptamistir Kirlilik nedeniyle suyun rengi kirmiziya donen goldeki cevre sorunun cozulmesi icin maden sirketlerinin fazla bir gayreti bulunmamakla birlikte cevre halkinin duyarliligi yurutulen kampanyalar ve INRENA Dogal Kaynaklar Ulusal Enstitusu nun Junin Ulusal Koruma Alani na tahsis ettigi kucuk kaynaklarla gol ekosisteminde hafif ama surekli bir iyilesme gozlemlenmeye baslanmistir Junin Ulusal Koruma Alani7 Agustos 1974 te golu ve hemen cevresini iceren 530 km bir alani kapsayan Junin dogal koruma alani kurulur Gol ve buraya komsu bolge sira disi hayvan ve dunyada kendine ozgu bitkisel formasyonu olan bitki cesitliligine sahiptir Hamster Cavia tschudii gibi memeli hayvanlar gibi kurbagalar gibi baliklar gibi kuslar gibi bitkiler burada yerlesik olan halk tarafindan kullanilirlar 1933 ten beri dogal parkin fauna ve florasi yasanan niceliksel dusus ve bolgenin mayinlarindan zarar gormustur Bunun disinda ve sehirlerinin atik sulari bolgenin kirlenmesini hizlandirmistir yaban hayati yuksek And turlerin en zengin bolgelerinden biri korumak icin 1974 yilinda olusturulan National Reserve 53000 hektarlik bir alani kaplar ve sulak alanlar cattails ve digerleri arasinda su kuslari binlerce yabani kobay kedi ya da And ve kurbagalar osjos onlarca canli acik su genis alanlar olusur UlasimAyrica bakinizOlusumlarina gore Turkiye nin golleri listesi Turkiye deki gollerKaynakca Teofilo Laime Ajacopa Diccionario Bilingue Iskay simipi yuyayk ancha La Paz 2007 Quechua Spanish dictionary chincha s Norte Punto cardinal qucha qhucha quchacha s Laguna Lago pequeno qucha qhucha s Lago Gran masa de agua en una depresion Diccionario Quechua Espanol Quechua Academia Mayor de la Lengua Quechua Gobierno Regional Cusco Cusco 2005 5 vowel system Chinchayqocha s Geog Topon chincha norte qocha lago lago del norte Lago de considerables dimensiones en la meseta de Bombon en el departamento de Junin Peru chinchay s Zool Felis pardalis aequatorialis Tigrillo Orden carnivora familia felidae v Dirigir u orientar algo hacia el norte Gobierno Regional de Junin Plan de Desarrollo Regional Concertado Junin 2004 2007 a b Ronald Luis Medrano Yanqui 2010 PDF Ispanyolca Junin Asociacion Ecosistemas Andinos ECOAN 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2014 s 33 Bakiniz ya da a b c d e f g h Wust Walter 4 Ocak 2011 hi tecperu com 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 Schulenberg Stotz Lane O Neill and Parker III 2007 Birds of Peru ISBN 978 0 7136 8673 9 Ronald Luis Medrano Yanqui 2010 PDF Ispanyolca Junin Asociacion Ecosistemas Andinos ECOAN 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 16 Subat 2014 a b Stuart Hoffmann Chanson Cox Berridge Ramani and Young editors 2008 Threatened Amphibians of the World ISBN 978 84 96553 41 5 Otrofikasyon gol gibi herhangi bir buyuk su ekosisteminde basta karalardan gelenler olmak uzere cesitli nedenlerle besin maddelerinin buyuk oranda cogalmasi sonucu bitki varliginin asiri sekilde artmasidir Bakiniz eutrophication Oxford Dictionary of English 2e Oxford University Press 2003 Junin Ulusal Koruma Alaninda gorevli biyolog Cesar Garcia Rondinel in aciklamasindan haberlestiren Se agrava la contaminacion del lago Chinchaycocha en Junin Junin Chinchaycocha gol kirliligi kotulesiyor Peru21 pe 20 Aralik 2008 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2014 www chinchaycocha org 8 Subat 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Junin Golu ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Dogal Koruma Alani tanitimi 19 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Lago Chinchaycocha Peru 30 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Golle ilgili bir video Ispanyolca Zambullidor de junin 30 Haziran 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Junin dalgici ile ilgili bir video Ispanyolca