Lahsa Seferi ya da Ahsa Seferi, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1551-1670 arasında egemenliği altında bulunan Doğu Arabistan'ın El-Ahsa bölgesini yeniden ele geçirmek amacıyla icra ettiği askerî harekât.
Lahsa Seferi (1871) | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu Kuveyt Şeyhliği aşireti | Necid Emirliği | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Abdülaziz Midhat Paşa Ferik Nafiz Paşa Arif Bey II. Abdullah es-Sabah Muhammed bin Sani |
Sefer öncesi
Seferin görünürdeki maksadı, Osmanlılardan yardım isteyen İmam Necid üzerindeki hakimiyetini kardeşi 'dan geri kazanmasına destek vermekti. Bununla birlikte, asıl amaç Bağdat Valisi Midhat Paşa Osmanlı İmparatorluğu'nun Basra Körfezi üzerindeki etkisini genişletme arzusuydu.
Necid Kaymakamı İmam , 29 Mart 1871'de elçisi Abdülâziz bin Suvaylem'i Midhat Paşa'ya göndererek, ve Katif'i hakimiyetinde bulunduran kardeşi 'a karşı destek talebi Osmanlılar açısından açılacak seferin meşru zeminini oluşturdu.
Sefer
20 Nisan 1871'de Osmanlıların Bağdat merkezli Altıncı Ordusuna mensup bir tümen (beş piyade kolu, bir süvari birliği ve topçu bataryası) Ferik Nafiz Paşa ve Şeyhi komutasında Basra'dan (biri Asur gemisi olmak üzere) üç vapura bindirilerek önce Ras Tanura (Re's-i Tennur) iskelesine çıkarıldı.
Harekât sırasında Basra'ya gelen Kuveyt ahalisi de erzak ve eşya taşımak üzere Kuveyt Emiri II. Şeyh Abdullah es-Sabah komutasında 80 adet gemiyle lojistik destek verdi.
13 Mayıs 1871'de Ras Tanura'ya ulaşan birlikler (9 top ve 1.500'ü Arap olmak üzere toplam 3.000 asker), karadan 13 Mayıs'ta Katif, 25 Mayıs'ta ise Dammam üzerine yürüdü. İmam Suud bin Faysal'ın birliklerini mağlup eden Osmanlı birliği 3 Haziran'da Katif'i, 5 Haziran'da ise Dammam'ı zaptetti. Bu iki kasabaya Türk bayrağı çekilirken, Osmanlı birlikleri Hüfuf'u da ele geçirdiler.
Harekât sürerken Basra Bahriye Kumandanı Arif Bey komutasındaki takviye birlikleri de Basra'dan Lübnan ve İskenderiye korvetleri ile Babil, Ninova ve Asur vapurlarıyla 2 Kasım'da Ras Tanura'ya hareket etti.
Bahreyn ve Katar'a yönelik harekât
Osmanlıların El-Ahsa'ya yönelik seferi sırasında İngilizler de Basra Körfezi'ndeki çıkarlarını korumak amacıyla Basra Körfezi Donanma Filosu Komutanı Albay Pelly idaresindeki HMS Hugh Rose, Magpie ve Bullfinch adlı gambotlarını Katif, HMS Nimble ve Lynx adlı korvetlerini ise Bahreyn açıklarında konuşlandırdı. Bununla birlikte, Arif Bey iki korvetle 22 Kasım 1871'de Bahreyn'e çıktı ve görüştüğü Bahreyn Emiri 'nın bağlılığını temin etti.
Osmanlı birliklerinin önünden yenilgi halinde Katar'a kaçan Suud bin Faysal asker ve taraftarlarının burada çıkardıkları karışıklıklar karşısından yardım talep eden Katar Emiri Şeyh Muhammed bin Sani destek amacıyla İskenderiye korveti ve Asur vapuruyla sevkedilen birlikler karışıklıkları bastırdılar ve Katar'da Osmanlı idaresini kurdular.
Sefer sonrası
Osmanlı İmparatorluğu başarılı sonuçlanan askerî harekâtın ardından 1872'nin ilk aylarında El-Ahsa, Katif, Katar ve Necid bir merkez etrafında birleştirilerek Necid Sancağı olarak Basra Eyaletine bağlandı. Harekât sırasında kaydadeğer hizmetleri görülen Kuveyt Emiri Şeyh Abdullah II es-Sabah Osmanlılar tarafından Kaymakam unvanına lâyık görüldü.
Kaynakça
- ^ . britannica.com. Britannica.com. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ . 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ Sluglett (December 2002). "The Resilience of a Frontier: Ottoman and Iraqi Claims to Kuwait, 1871-1990" (PDF). International History Review. 24 (4): 790. Erişim tarihi: 30 Aralık 2020.
- ^ "Basra Körfesi'nde Osmanlı Denizcilik Faaliyetleri", Mehmet Korkmaz, Türk Tarih Kurumu, Ankara (2021), s.60
- ^ "Basra Körfezi'nde Osmanlı-İngiliz Çekişmesi / Katar'da Osmanlılar (1871-1916)", Zekeriya Kurşun, Türk Tarih Kurumu, Ankara (2004), s.48
- ^ "Birtain and the Persian Gulf 1795-1880", J.B. Kelly, Oxford University Press (1968), s.725-727
- ^ "Midhat Paşa, Hayat-ı Siyasiyesi, Hidemâtı, Menfâ Hayatı", Ali Haydar Midhat, Hilal Matbaası, İstanbul (1910), s.119-120
- ^ "Basra Körfezi'nde Osmanlı-İngiliz Çekişmesi / Katar'da Osmanlılar (1871-1916)", Zekeriya Kurşun, Türk Tarih Kurumu, Ankara (2004), s.57-58
Dış Bağlantılar
http://www.muqatel.com/openshare/Mostlhat/Alaam/Mokatel13_1-2.htm_cvt.htm 4 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Bibliyografya
- Frederick F. Anscombe; Columbia Üniversitesi Columbia Üniversitesi Yayınları (1997). Osmanlı Körfezi: Kuveyt, Suudi Arabistan ve Katar'ın Yaratılışı. Columbia Üniversitesi Yayınları.ISBN'si
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lahsa Seferi ya da Ahsa Seferi Osmanli Imparatorlugu nun 1551 1670 arasinda egemenligi altinda bulunan Dogu Arabistan in El Ahsa bolgesini yeniden ele gecirmek amaciyla icra ettigi askeri harekat Lahsa Seferi 1871 Tarih20 Nisan 1871 Kasim 1871BolgeLahsa eyalet Dogu ArabistanSonucKesin Osmanli zaferiTaraflarOsmanli Imparatorlugu Kuveyt Seyhligi asiretiNecid EmirligiKomutanlar ve liderlerAbdulaziz Midhat Pasa Ferik Nafiz Pasa Arif Bey II Abdullah es Sabah Muhammed bin SaniSefer oncesiSeferin gorunurdeki maksadi Osmanlilardan yardim isteyen Imam Necid uzerindeki hakimiyetini kardesi dan geri kazanmasina destek vermekti Bununla birlikte asil amac Bagdat Valisi Midhat Pasa Osmanli Imparatorlugu nun Basra Korfezi uzerindeki etkisini genisletme arzusuydu Necid Kaymakami Imam 29 Mart 1871 de elcisi Abdulaziz bin Suvaylem i Midhat Pasa ya gondererek ve Katif i hakimiyetinde bulunduran kardesi a karsi destek talebi Osmanlilar acisindan acilacak seferin mesru zeminini olusturdu Sefer20 Nisan 1871 de Osmanlilarin Bagdat merkezli Altinci Ordusuna mensup bir tumen bes piyade kolu bir suvari birligi ve topcu bataryasi Ferik Nafiz Pasa ve Seyhi komutasinda Basra dan biri Asur gemisi olmak uzere uc vapura bindirilerek once Ras Tanura Re s i Tennur iskelesine cikarildi Harekat sirasinda Basra ya gelen Kuveyt ahalisi de erzak ve esya tasimak uzere Kuveyt Emiri II Seyh Abdullah es Sabah komutasinda 80 adet gemiyle lojistik destek verdi 13 Mayis 1871 de Ras Tanura ya ulasan birlikler 9 top ve 1 500 u Arap olmak uzere toplam 3 000 asker karadan 13 Mayis ta Katif 25 Mayis ta ise Dammam uzerine yurudu Imam Suud bin Faysal in birliklerini maglup eden Osmanli birligi 3 Haziran da Katif i 5 Haziran da ise Dammam i zaptetti Bu iki kasabaya Turk bayragi cekilirken Osmanli birlikleri Hufuf u da ele gecirdiler Harekat surerken Basra Bahriye Kumandani Arif Bey komutasindaki takviye birlikleri de Basra dan Lubnan ve Iskenderiye korvetleri ile Babil Ninova ve Asur vapurlariyla 2 Kasim da Ras Tanura ya hareket etti Bahreyn ve Katar a yonelik harekatOsmanlilarin El Ahsa ya yonelik seferi sirasinda Ingilizler de Basra Korfezi ndeki cikarlarini korumak amaciyla Basra Korfezi Donanma Filosu Komutani Albay Pelly idaresindeki HMS Hugh Rose Magpie ve Bullfinch adli gambotlarini Katif HMS Nimble ve Lynx adli korvetlerini ise Bahreyn aciklarinda konuslandirdi Bununla birlikte Arif Bey iki korvetle 22 Kasim 1871 de Bahreyn e cikti ve gorustugu Bahreyn Emiri nin bagliligini temin etti Osmanli birliklerinin onunden yenilgi halinde Katar a kacan Suud bin Faysal asker ve taraftarlarinin burada cikardiklari karisikliklar karsisindan yardim talep eden Katar Emiri Seyh Muhammed bin Sani destek amaciyla Iskenderiye korveti ve Asur vapuruyla sevkedilen birlikler karisikliklari bastirdilar ve Katar da Osmanli idaresini kurdular Sefer sonrasiOsmanli Imparatorlugu basarili sonuclanan askeri harekatin ardindan 1872 nin ilk aylarinda El Ahsa Katif Katar ve Necid bir merkez etrafinda birlestirilerek Necid Sancagi olarak Basra Eyaletine baglandi Harekat sirasinda kaydadeger hizmetleri gorulen Kuveyt Emiri Seyh Abdullah II es Sabah Osmanlilar tarafindan Kaymakam unvanina layik goruldu Kaynakca britannica com Britannica com 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2020 3 Temmuz 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Aralik 2020 Sluglett December 2002 The Resilience of a Frontier Ottoman and Iraqi Claims to Kuwait 1871 1990 PDF International History Review 24 4 790 Erisim tarihi 30 Aralik 2020 Basra Korfesi nde Osmanli Denizcilik Faaliyetleri Mehmet Korkmaz Turk Tarih Kurumu Ankara 2021 s 60 Basra Korfezi nde Osmanli Ingiliz Cekismesi Katar da Osmanlilar 1871 1916 Zekeriya Kursun Turk Tarih Kurumu Ankara 2004 s 48 Birtain and the Persian Gulf 1795 1880 J B Kelly Oxford University Press 1968 s 725 727 Midhat Pasa Hayat i Siyasiyesi Hidemati Menfa Hayati Ali Haydar Midhat Hilal Matbaasi Istanbul 1910 s 119 120 Basra Korfezi nde Osmanli Ingiliz Cekismesi Katar da Osmanlilar 1871 1916 Zekeriya Kursun Turk Tarih Kurumu Ankara 2004 s 57 58Dis Baglantilarhttp www muqatel com openshare Mostlhat Alaam Mokatel13 1 2 htm cvt htm 4 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde BibliyografyaFrederick F Anscombe Columbia Universitesi Columbia Universitesi Yayinlari 1997 Osmanli Korfezi Kuveyt Suudi Arabistan ve Katar in Yaratilisi Columbia Universitesi Yayinlari 978 0 231 10839 3ISBN si 978 0 231 10839 3