Polisiye, suç ve suçlularla ilgili edebiyata verilen genel addır. Başlangıç olarak kimilerince Gaston Leroux tarafından yazılan Sarı Odanın Esrarı adlı kitap, kimilerince de Edgar Allan Poe tarafından yazılan Morg Sokağı Cinayeti kabul edilir. İlk polisiye roman olarak ise "Charles Felix" takma adıyla 1862-63 yıllarında yayımlanmış olan The Notting Hill Mystery kabul edilir. Halk arasındaki popüler kimliğini, Sir Arthur Conan Doyle tarafından yazılarak, gazetelerde tefrika halinde yayımlanan Sherlock Holmes ile kazanmıştır. Endüstriyel devrim ve modernizmin en etkili şekilde yaşandığı İngiltere, bu doğuma kaynaklık etmiş sayılsa da, Avrupası kıtasından ve Amerika'dan türe yeni açılımlar kazandırılmış ve yepyeni alt türler eklenmiştir.
Özellikle Büyük Bunalım dönemleri, polisiye yazınında Altın Çağ diye tabir edilen dönemle kesişmektedir. Bu dönem, polisiyede özellikle "Kim Yaptı?" (Whodunit? veya Whodonit?) ve "Kapalı Oda Esrarı" tarzıyla öne çıkar. Bu türün en tanınmış yazarları Agatha Christie ve 'dır (aka Carter Dickson). Okuyucuya en başta bir cinayet, yani bir esrar ve bu cinayeti işlemesi muhtemel kişiler, yazarın okuyucuyu kendisiyle eşitlemek için verdiği ipuçlarıyla beraber sunulur. Olaylar ve olayların sürükleyiciliği her zaman karakter derinliğinin önünde gider. Bu tarz polisiyelerde suç genelde bireyseldir ve bir dedektif veya amatör bir meraklı tarafından cinayetin çözülmesinin ardından, suçlu yakalanıp cezalandırılır ve toplum yaşantısına devam eder; suçun derinliği veya toplumsal nedenleri konu edilmez. Bir diğer özellik de bu tür polisiyede genellikle üst orta sınıf yaşantısının konu edilmesidir.
Bu tarz polisiye 1950'lerden sonra yerini, sadece suçlunun yaptıklarını değil, suçu ve onu ortaya çıkaran sebepleri de konu olan yeni tarzlara bırakmıştır. Bu alanda bahsedilmesi gereken en önemli isim şüphesiz Belçikalı Georges Simenon'dur.
Bugün ise polisiye inanılmaz sayıda çok alt türe sahiptir ve diğer türlerde yazılan romanları da kurgu yapısıyla etkilemekte ve böylece romanlara polisiyenin okumayı kolaylaştıran sürükleyici öğeleri eklenmektedir; örnek olarak Umberto Eco'nun Gülün Adı veya Orhan Pamuk'un Benim Adım Kırmızı'sı verilebilir.
Kaynakça
- ^ Symons, Julian (1972), Bloody Murder: From the Detective Story to the Crime Novel. (Londra). . sayfa 51
- ^ Collins, Paul. "The Case of the First Mystery Novelist" 8 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., "Before Hercule or Sherlock, There Was Ralph" adıyla yıyımlandı, , 7 Ocak 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Polisiye suc ve suclularla ilgili edebiyata verilen genel addir Baslangic olarak kimilerince Gaston Leroux tarafindan yazilan Sari Odanin Esrari adli kitap kimilerince de Edgar Allan Poe tarafindan yazilan Morg Sokagi Cinayeti kabul edilir Ilk polisiye roman olarak ise Charles Felix takma adiyla 1862 63 yillarinda yayimlanmis olan The Notting Hill Mystery kabul edilir Halk arasindaki populer kimligini Sir Arthur Conan Doyle tarafindan yazilarak gazetelerde tefrika halinde yayimlanan Sherlock Holmes ile kazanmistir Endustriyel devrim ve modernizmin en etkili sekilde yasandigi Ingiltere bu doguma kaynaklik etmis sayilsa da Avrupasi kitasindan ve Amerika dan ture yeni acilimlar kazandirilmis ve yepyeni alt turler eklenmistir Bu cizime ilham haynagi olan Sherlock Holmes ve Dr John H Watson karakterlerinin bulundugu The Adventure of the Greek Interpreter Arthur Conan Doyle tarafindan yazilan bir Sherlock Holmes macerasidir Polisiye turunun klasik orneklerinden biridir Ozellikle Buyuk Bunalim donemleri polisiye yazininda Altin Cag diye tabir edilen donemle kesismektedir Bu donem polisiyede ozellikle Kim Yapti Whodunit veya Whodonit ve Kapali Oda Esrari tarziyla one cikar Bu turun en taninmis yazarlari Agatha Christie ve dir aka Carter Dickson Okuyucuya en basta bir cinayet yani bir esrar ve bu cinayeti islemesi muhtemel kisiler yazarin okuyucuyu kendisiyle esitlemek icin verdigi ipuclariyla beraber sunulur Olaylar ve olaylarin surukleyiciligi her zaman karakter derinliginin onunde gider Bu tarz polisiyelerde suc genelde bireyseldir ve bir dedektif veya amator bir merakli tarafindan cinayetin cozulmesinin ardindan suclu yakalanip cezalandirilir ve toplum yasantisina devam eder sucun derinligi veya toplumsal nedenleri konu edilmez Bir diger ozellik de bu tur polisiyede genellikle ust orta sinif yasantisinin konu edilmesidir Bu tarz polisiye 1950 lerden sonra yerini sadece suclunun yaptiklarini degil sucu ve onu ortaya cikaran sebepleri de konu olan yeni tarzlara birakmistir Bu alanda bahsedilmesi gereken en onemli isim suphesiz Belcikali Georges Simenon dur Bugun ise polisiye inanilmaz sayida cok alt ture sahiptir ve diger turlerde yazilan romanlari da kurgu yapisiyla etkilemekte ve boylece romanlara polisiyenin okumayi kolaylastiran surukleyici ogeleri eklenmektedir ornek olarak Umberto Eco nun Gulun Adi veya Orhan Pamuk un Benim Adim Kirmizi si verilebilir Kaynakca Symons Julian 1972 Bloody Murder From the Detective Story to the Crime Novel Londra ISBN 9780571094653 sayfa 51 Collins Paul The Case of the First Mystery Novelist 8 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Before Hercule or Sherlock There Was Ralph adiyla yiyimlandi 7 Ocak 2011