Karelya (Fince: Karjala, Rusça:Каре́лия - Karélija) Rusya'nın Avrupa topraklarının kuzeybatısında yer alan bir özerk cumhuriyettir. Kuzeyde Kandalakşa Körfezi, doğuda Beyaz Deniz, güneyde Ladoga Gölü, batıda Finlandiya ile çevrelidir. Başkenti Petrozavodsk'dur. Yüzölçümü 180.520 km²'dir.
Karelya Cumhuriyeti Республика Карелия | |||||
| |||||
Milli Marş: | |||||
Konum | |||||
Karelya | |||||
Yönetim | |||||
Ülke: | Rusya | ||||
Federâl Bölge: | Kuzeybatı Federal Bölgesi | ||||
Ekonomik Bölge: | Kuzey ekonomik bölgesi | ||||
Başkent: | Petrozavodsk | ||||
Cumhurbaşkanı: | |||||
Genel bilgiler | |||||
Yüzölçüm: | 180.520 km² (69.699 sq mi) | ||||
Nüfus: | 684.212 | ||||
- Yoğunluk: | 4 /km² (10 /sq mi) | ||||
Diğer bilgiler | |||||
Dili: | Karelce, Rusça | ||||
Kuruluş tarihi: | 1993 | ||||
Kodu: | 814 |
Coğrafya ve iklim
Toprakları, kristalin oluşumlu Baltık kalkanının bir bölümü üzerinde yer alır. Yüzeyi, buzul çağlarından büyük ölçüde etkilenmiş, bataklık kaplı geniş ve düz bir ova biçimindedir. Güneyinde, buzul çökellerinin oluşturduğu uzun ve dar yükseltilerin arasında parmak gibi uzanan göllerle bataklık çöküntü alanları vardır. Kuzeyde ise yüzey çökellerinin buzullaşma sonucu aşınmasıyla binlerce küçük göl oluşmuş ve kayalar yüzeye çıkmıştır.
Karelya topraklarının % 85'i ormanlarla kaplıdır. Sık tayga ormanlarında çam ve ladinin yanı sıra podzollü topraklarda yetişen huşağacı da görülür. Kuzey Kutbu'ndan gelen hava kütlesi şiddetli soğuklara yol açar. En soğuk ay olan Şubatta ortalama sıcaklık güneyde -10 °C, kuzeyde -14 °C'dir.Kısa ve serin geçen yaz aylarında don olayları da görülür. En yüksek noktası Nuorunen doruğudur (576 m).
Tarih
Karelya'nın doğu kesiminin 1323'ten beri Rusya'nın bir parçası olmasına karşın, batı kesiminin konumu ve Finlandiya ile oluşturduğu sınır 1947'ye değin kesinlik kazanmadı. 1917'den sonra Karelya'nın statüsü birçok kez değişti. 1923'te Karelya Özerk SSC adını aldı. II. Dünya Savaşı'nda Finlandiya'nın işgaline uğradı. 1956'da özerk cumhuriyet statüsü kazandı.
Ekonomi
Karelya Cumhuriyeti topraklarının %85'ı ormanlarla kaplı olduğu için kereste ihracatı önemli bir yer tutar.
Demografi
Nüfusu 716,281 (2002) olan Karelya'da nüfusun % 75'i şehirlerde, % 25'i kırsalda yaşar. Etnik gruplar; Ruslar %75, % 9, Beyaz Ruslar % 5, Ukraynalılar % 3, Finler % 2, diğer % 5.
Kaynakça
- ^ Saunders, Robert A. (2019). Historical dictionary of the Russian Federation (2. bas.). Lanham: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN .
- ^ Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN .
- ^ Hjelm, Titus (2021). Historical dictionary of Finland (3. bas.). Lanham, Md.: Rowman & Littlefield Publishers. ISBN .
- ^ Wells, Anne (2013). Historical Dictionary of World War II. Scarecrow Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karelya Fince Karjala Rusca Kare liya Karelija Rusya nin Avrupa topraklarinin kuzeybatisinda yer alan bir ozerk cumhuriyettir Kuzeyde Kandalaksa Korfezi doguda Beyaz Deniz guneyde Ladoga Golu batida Finlandiya ile cevrelidir Baskenti Petrozavodsk dur Yuzolcumu 180 520 km dir Karelya Cumhuriyeti Respublika KareliyaBayrak ArmaMilli Mars KonumKarelya CumhuriyetiKarelyaYonetimUlke RusyaFederal Bolge Kuzeybati Federal BolgesiEkonomik Bolge Kuzey ekonomik bolgesiBaskent PetrozavodskCumhurbaskani Genel bilgilerYuzolcum 180 520 km 69 699 sq mi Nufus 684 212 Yogunluk 4 km 10 sq mi Diger bilgilerDili Karelce RuscaKurulus tarihi 1993Kodu 814Cografya ve iklimTopraklari kristalin olusumlu Baltik kalkaninin bir bolumu uzerinde yer alir Yuzeyi buzul caglarindan buyuk olcude etkilenmis bataklik kapli genis ve duz bir ova bicimindedir Guneyinde buzul cokellerinin olusturdugu uzun ve dar yukseltilerin arasinda parmak gibi uzanan gollerle bataklik cokuntu alanlari vardir Kuzeyde ise yuzey cokellerinin buzullasma sonucu asinmasiyla binlerce kucuk gol olusmus ve kayalar yuzeye cikmistir Karelya topraklarinin 85 i ormanlarla kaplidir Sik tayga ormanlarinda cam ve ladinin yani sira podzollu topraklarda yetisen husagaci da gorulur Kuzey Kutbu ndan gelen hava kutlesi siddetli soguklara yol acar En soguk ay olan Subatta ortalama sicaklik guneyde 10 C kuzeyde 14 C dir Kisa ve serin gecen yaz aylarinda don olaylari da gorulur En yuksek noktasi Nuorunen dorugudur 576 m TarihKarelya nin dogu kesiminin 1323 ten beri Rusya nin bir parcasi olmasina karsin bati kesiminin konumu ve Finlandiya ile olusturdugu sinir 1947 ye degin kesinlik kazanmadi 1917 den sonra Karelya nin statusu bircok kez degisti 1923 te Karelya Ozerk SSC adini aldi II Dunya Savasi nda Finlandiya nin isgaline ugradi 1956 da ozerk cumhuriyet statusu kazandi EkonomiKarelya Cumhuriyeti topraklarinin 85 i ormanlarla kapli oldugu icin kereste ihracati onemli bir yer tutar DemografiNufusu 716 281 2002 olan Karelya da nufusun 75 i sehirlerde 25 i kirsalda yasar Etnik gruplar Ruslar 75 9 Beyaz Ruslar 5 Ukraynalilar 3 Finler 2 diger 5 Kaynakca Saunders Robert A 2019 Historical dictionary of the Russian Federation 2 bas Lanham Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 1538120477 Nijman Jan 2020 Geography Realms Regions and Concepts 20 bas Wiley ISBN 978 1119607410 Hjelm Titus 2021 Historical dictionary of Finland 3 bas Lanham Md Rowman amp Littlefield Publishers ISBN 978 1538111536 Wells Anne 2013 Historical Dictionary of World War II Scarecrow Press ISBN 978 0810854574