Polonya Komünist Partisi (Lehçe: Komunistyczna Partia Polski), 1918 yılında ve 'nin birleşmesiyle Polonya'da kurulan komünist parti.Troçkist görüşlere kayması sebebiyle Büyük Temizlik sonrası 16 Ağustos 1938 tarihinde kapatıldı.
Polonya Komünist Partisi | |
---|---|
Kısaltma | KPP |
Slogan(lar) | Bütün ülkelerin işçileri, birleşin! |
Kuruluş tarihi | 16 Aralık 1918 | )
Kapanış tarihi | 16 Ağustos 1938 |
Birleşme | |
Ardılı | Polonya İşçi Partisi |
Merkez | Varşova |
Gazete(ler) | Czerwony Sztandar (gazete) Nowy przegląd (dergi) |
Gençlik kolu | |
Üyelik (1936) | 3,817 |
İdeoloji | Komünizm Troçkizm |
Uluslararası üyelik | Komintern |
Tarihçe
1918-1921 arası dönem
Parti, İkinci Polonya Cumhuriyeti döneminde 1919 yılında Komintern'in bir parçası halinegeldi. bu dönemde partinin önde gelen isimlerindendi. Parti aynı yıl Sejm'de iki sandalye kazandı.
Yeni partinin karşı karşıya olduğu zorluklara rağmen Polonya Komünist Partisi sendikal hareketin birleşmesini destekledi ve ülkenin doğu sınırında Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'ne karşı savaşa karşı çıktı. Buna karşın Polonya-Sovyet Savaşı gerçekleşti ve 1921 Riga Antlaşması imzalanana kadar devam etti.
Savaş, Kızıl Ordu'nun müdahalesine karşı Polonya milliyetçilerinde artışa yol açtı ve aynı zamanda çok sayıda Polonya'lı işçinin kurulacak ulus devlete destek vermesine neden oldu. Hükûmetin milliyetçileri desteklenmesi nedeniyle Polonya Komünist Partisi'nin Kızıl Ordu'yla işçi dayanışması için harekete geçme çabaları önlendi ve Kızıl Ordu'nun geri çekilmesiyle birlikte Polonya'nın o dönem devrimci hareketlerin arttığı Almanya ile bir köprü olma olasılığı azaldı. Ancak 1920 yılında Polonya'da bir Sovyet devleti kurmak amacıyla Feliks Dzerjinski, , gibi isimlerin başında olduğu kuruldu.
1921-1926 arası dönem
1921-1926 dönemi, Polonya'daki diğer dönemlerle kıyaslandığında görece siyasi özgürlüğün arttığı bir dönem oldu ve Polonya Komünist Partisi dönemin tüm yasal yollarından tam olarak yararlandı. Partinin 1922'deki üçüncü konferansı sonrası , ve partinin liderleri konumuna yükseldiler. Parti istikrarlı bir örgütsel form üstlenmeyi başardı ve sendikalar içinde kızıl cepheler kurdu. Kasım 1922 seçimlerinde 130 bin oy aldı ve iki sandalye kazandı. Genel olarak Komintern'in ve aynı zamanda Kızıl Sendika Enternasyonali'nin 1922 sonunda gerçekleşen ikinci kongresinden sonra oluşan "Birleşik Cephe" politikaları, partinin faaliyetlerini belirledi.
Partinin ikinci kongresi Ağustos 1923'te Moskova'da gerçekleşti ve Leninist politikalar benimsendi. Kongrede toprak sorunu ve ulusal sorunlarla ilgili tartışmalar yaşandı. Ayrıca hem Batı Ukrayna'da hem de Batı Belarus'ta komünist parti kurulması kararlaştırıldı. Bu dönemde , partinin stalinist kanadının önderi idi.
Üçüncü kongre Mart 1925'te "Partinin Bolşevizasyonu" sloganıyla Minsk'te toplandı. Partide merkezi parti biriminin kurulması kararlaştırıldı ve tüm fraksiyonel eğilimlerin yasaklanmasına karar verildi. Partinin adı, "Polonya Komünist Partisi" ismini aldı. ile birleşik cephe kurma girişimleri başladı.
1926-1938 arası dönem
İşsizliğin artması ve hızla kötüleşen ekonomik durumla birlikte Mayıs 1926'da Józef Piłsudski önderliğinde askeri darbe düzenlendi. Polonya Komünist Partisi bunun üzerine Varşova'da faşist olarak adlandırdığı yeni hükûmete bağlı askerî birliklerle sokak çatışmalarına girdi ve 13 Mayıs'ta Polonya Sosyalist Partisi ile genel grev çağrısında bulundu. Fakat pratikte Piłsudski iktidarı ele geçirdi. Bu dönemde Polonya komünist hareketinin önde gelen isimleri etkinliğini yitirdi. Leszczyńsk liderliğindeki grup Piłsudski'nin darbesinin faşist karakterde olduğunu bildirdi.
Bu dönemde ortaya çıkan iç hizip mücadelelerine rağmen parti 1928 yılının Mart ayında yapılan seçimlerde azınlıkların ve işçi sınıfının desteğini alarak büyümeye devam etti. liderliğindeki grup yönetimden el çektirildi. Partinin beşinci kongresinde "faşist" olarak tanımlandı. 1930'lu yıllardan itibaren partide hizip mücadeleleri daha sertleşerek devam etti.
Bazı parti üyeleri İspanya İç Savaşı'nda Uluslararası Tugaylar'a katıldı ve "Dombrowski" adl taburda toplandı.
Parti; yöneticileri nezdinde Moskova Davaları'nda yargılandı ve tasfiyelerle sonuçlanan paranoyalara sürüklendi. İlk olarak, üyelerinin bir kısmı Polonya darbe rejiminin ajanları olmakla suçlandı. Daha sonra partinin neredeyse tüm lider kadrosu Büyük Temizlik kapsamında kovuşturuldu ve öldürüldü. Öldürülenler arasında , , , , , , gibi partinin yüksek kademelerinde görev yapan kişiler vardı. Ardından geçen sürede lideri kalmayan parti "Troçkist ajan" olma feshedildi. Parti üyeleri çoğunlukla inaktive edildi. Buna karşın Bolesław Bierut'in de dahil olduğu bazı gruplar aklandı.
Sonraki dönem
Parti 1940'lı yıllarda Polonya İşçi Partisi adıyla tekrar organize edilmiştir. 1948 yılında ile birleşerek Polonya Birleşik İşçi Partisi altında siyasal faaliyetlerine devam etmiştir.
Kaynakça
- ^ Diskin, Hanna (2001). The Seeds of Triumph: Church and State in Gomulka's Poland. Central European University Press. ISBN .
- ^ (İngilizce). Libcom. 19 Aralık 2015. 27 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Nisan 2018.
- ^ KPP w obronie niepodległości Polski. Warszawa, 1952
- ^ Л. Д. Троцкий. Буржуазия, мелкая буржуазия и пролетариат 5 Mayıs 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1932)
Dış bağlantılar
- Troçki, Привет польской Левой оппозиции6 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1932)
- (2 февраля 1934)
- Воззвание польских большевиков-ленинцев26 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (1938)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Polonya Komunist Partisi Lehce Komunistyczna Partia Polski 1918 yilinda ve nin birlesmesiyle Polonya da kurulan komunist parti Trockist goruslere kaymasi sebebiyle Buyuk Temizlik sonrasi 16 Agustos 1938 tarihinde kapatildi Polonya Komunist PartisiKisaltmaKPPSlogan lar Butun ulkelerin iscileri birlesin Kurulus tarihi16 Aralik 1918 105 yil once 1918 12 16 Kapanis tarihi16 Agustos 1938BirlesmeArdiliPolonya Isci PartisiMerkezVarsovaGazete ler Czerwony Sztandar gazete Nowy przeglad dergi Genclik koluUyelik 1936 3 817IdeolojiKomunizm TrockizmUluslararasi uyelikKominternTarihce1918 1921 arasi donem Parti Ikinci Polonya Cumhuriyeti doneminde 1919 yilinda Komintern in bir parcasi halinegeldi bu donemde partinin onde gelen isimlerindendi Parti ayni yil Sejm de iki sandalye kazandi Yeni partinin karsi karsiya oldugu zorluklara ragmen Polonya Komunist Partisi sendikal hareketin birlesmesini destekledi ve ulkenin dogu sinirinda Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti ne karsi savasa karsi cikti Buna karsin Polonya Sovyet Savasi gerceklesti ve 1921 Riga Antlasmasi imzalanana kadar devam etti Savas Kizil Ordu nun mudahalesine karsi Polonya milliyetcilerinde artisa yol acti ve ayni zamanda cok sayida Polonya li iscinin kurulacak ulus devlete destek vermesine neden oldu Hukumetin milliyetcileri desteklenmesi nedeniyle Polonya Komunist Partisi nin Kizil Ordu yla isci dayanismasi icin harekete gecme cabalari onlendi ve Kizil Ordu nun geri cekilmesiyle birlikte Polonya nin o donem devrimci hareketlerin arttigi Almanya ile bir kopru olma olasiligi azaldi Ancak 1920 yilinda Polonya da bir Sovyet devleti kurmak amaciyla Feliks Dzerjinski gibi isimlerin basinda oldugu kuruldu 1921 1926 arasi donem 1921 1926 donemi Polonya daki diger donemlerle kiyaslandiginda gorece siyasi ozgurlugun arttigi bir donem oldu ve Polonya Komunist Partisi donemin tum yasal yollarindan tam olarak yararlandi Partinin 1922 deki ucuncu konferansi sonrasi ve partinin liderleri konumuna yukseldiler Parti istikrarli bir orgutsel form ustlenmeyi basardi ve sendikalar icinde kizil cepheler kurdu Kasim 1922 secimlerinde 130 bin oy aldi ve iki sandalye kazandi Genel olarak Komintern in ve ayni zamanda Kizil Sendika Enternasyonali nin 1922 sonunda gerceklesen ikinci kongresinden sonra olusan Birlesik Cephe politikalari partinin faaliyetlerini belirledi Partinin ikinci kongresi Agustos 1923 te Moskova da gerceklesti ve Leninist politikalar benimsendi Kongrede toprak sorunu ve ulusal sorunlarla ilgili tartismalar yasandi Ayrica hem Bati Ukrayna da hem de Bati Belarus ta komunist parti kurulmasi kararlastirildi Bu donemde partinin stalinist kanadinin onderi idi Ucuncu kongre Mart 1925 te Partinin Bolsevizasyonu sloganiyla Minsk te toplandi Partide merkezi parti biriminin kurulmasi kararlastirildi ve tum fraksiyonel egilimlerin yasaklanmasina karar verildi Partinin adi Polonya Komunist Partisi ismini aldi ile birlesik cephe kurma girisimleri basladi 1926 1938 arasi donem Issizligin artmasi ve hizla kotulesen ekonomik durumla birlikte Mayis 1926 da Jozef Pilsudski onderliginde askeri darbe duzenlendi Polonya Komunist Partisi bunun uzerine Varsova da fasist olarak adlandirdigi yeni hukumete bagli askeri birliklerle sokak catismalarina girdi ve 13 Mayis ta Polonya Sosyalist Partisi ile genel grev cagrisinda bulundu Fakat pratikte Pilsudski iktidari ele gecirdi Bu donemde Polonya komunist hareketinin onde gelen isimleri etkinligini yitirdi Leszczynsk liderligindeki grup Pilsudski nin darbesinin fasist karakterde oldugunu bildirdi Bu donemde ortaya cikan ic hizip mucadelelerine ragmen parti 1928 yilinin Mart ayinda yapilan secimlerde azinliklarin ve isci sinifinin destegini alarak buyumeye devam etti liderligindeki grup yonetimden el cektirildi Partinin besinci kongresinde fasist olarak tanimlandi 1930 lu yillardan itibaren partide hizip mucadeleleri daha sertleserek devam etti Bazi parti uyeleri Ispanya Ic Savasi nda Uluslararasi Tugaylar a katildi ve Dombrowski adl taburda toplandi Parti yoneticileri nezdinde Moskova Davalari nda yargilandi ve tasfiyelerle sonuclanan paranoyalara suruklendi Ilk olarak uyelerinin bir kismi Polonya darbe rejiminin ajanlari olmakla suclandi Daha sonra partinin neredeyse tum lider kadrosu Buyuk Temizlik kapsaminda kovusturuldu ve olduruldu Oldurulenler arasinda gibi partinin yuksek kademelerinde gorev yapan kisiler vardi Ardindan gecen surede lideri kalmayan parti Trockist ajan olma feshedildi Parti uyeleri cogunlukla inaktive edildi Buna karsin Boleslaw Bierut in de dahil oldugu bazi gruplar aklandi Sonraki donem Parti 1940 li yillarda Polonya Isci Partisi adiyla tekrar organize edilmistir 1948 yilinda ile birleserek Polonya Birlesik Isci Partisi altinda siyasal faaliyetlerine devam etmistir Kaynakca Diskin Hanna 2001 The Seeds of Triumph Church and State in Gomulka s Poland Central European University Press ISBN 978 963 9241 16 9 Ingilizce Libcom 19 Aralik 2015 27 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Nisan 2018 KPP w obronie niepodleglosci Polski Warszawa 1952 L D Trockij Burzhuaziya melkaya burzhuaziya i proletariat 5 Mayis 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1932 Dis baglantilarTrocki Privet polskoj Levoj oppozicii6 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1932 2 fevralya 1934 Vozzvanie polskih bolshevikov lenincev26 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1938