Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Konya Ovası Sulama Projesi (KOP), birkaç değişik kaynaktan Konya Ovası'nın sulanmasını sağlayacak büyük sulama projesidir.
Tarihi
Konya Ovasına ilk su getirme inşaatı Çumra Sulama Projesi Temmuz 1908 - Aralık 1913 yılları arasında 19.500.000 Fransız Frangı bedelle (2021 değeri 110.000.000 USD) Almanlar tarafından yapılmıştır.Beyşehir Gölü'nün fazla suları bir kanal ile Konya Ovası'na getirilmiş, taksim merkezleri ve sulama kanalları ile ovaya dağıtılmıştır. Böylece, zamanında dünyanın önemli projelerinden olan bu çalışma ile 57.000 dekar arazide sulamalı tarım başlamıştır. Temelde bu proje kapsamında DSİ tarafından havza dışından Konya Ovası'na su getirilmesi projesine Konya Ovası Projeleri kısaca KOP denilmektedir.
1985 yılında Karaman'ın da ilçe olarak yer aldığı Konya ilinde DSİ'nin sulama yatırımlarına KOP adı verilmiştir. Daha sonra DSİ IV. bölge illeri olan Niğde, Aksaray ve Karaman illeri Konya'nın ile birlikte projeye dâhil edilmiştir. Kop bölgesi; il özel idareleri, DSİ sulamaları ve halk sulamalarını, HESleri, içme sularını kapsayacak hele getirilmiştir. Kop böylece; 1 milyon 100 bin hektar arazini sulanacağı 14 sulama projesi, 1 enerji projesi ve 3 içme suyu projesi olmak üzere toplamda 18 projenin birleşiminden oluşmaktadır.
Parçalı küçük arazilerde salma sulama ile tarım verimsiz olduğundan, arazi toplulaştırma ve yeraltı basınçlı sulama sistemleri geliştirilmeye çalışılmaktadır. Çevresel sürdürülebilirliğe dayalı su tasarrufu odaklı tarımsal altyapı geliştirilmesi hedeflenmektedir.
2011 yılında DOKAP bölge kalkınma idaresi, bölge kalkınma idaresine ek olarak Konya, Aksaray, Karaman ve Niğde'yi kapsayan KOP bölge kalkınma idaresi kurulmuştur.6 Haziran 2016'da Yozgat ve Nevşehir, 7 Eylül 2016'da Kırşehir ve Kırıkkale KOP bölgesine ilave edilmiştir.
Amaç
KOP'nin temel amacı kapsamlı bir dönüşüm sağlamaktır. Tarımsal yapıda sürdürülebilirlik ve değişim sağlanarak, enerji, sanayi ticaret sektörlerini güçlendirmek, eğitim, kültür, sağlık gibi sosyal hizmetlere erişimi artırmak, bölgeler arası ve bölge içi gelişmişlik farkını azaltmak, havzanın rekabet gücünü artırmak, vatandaşların refah seviyesini iyileştirmek temel hedeflerdendir.
DSİ'nin tamamlanan Bağbaşı Barajı ve Mavi Tünel ile bölge dışından su getirmiş olması başka kaynaklardan da bölgeye su getirilmesi fikrini doğurmuştur.
Alan
Konya, Aksaray, Karaman, Niğde, Kırıkkale, Yozgat, Nevşehir ve Kırşehir illerini kapsayan proje bölgesinin büyüklüğü 95.580 km2 ile Türkiye'nin %12,2'sine karşılık gelmektedir. 2018 yılı sonu itibarıyla bölge toplam nüfusu Türkiye nüfusunun %5,45'ini oluşturan 4.406.245 kişidir.
Tehditler
Proje alanı sulanabilir geniş tarımsal sahalara sahip olmasına karşın su yetersizliği ile karşı karşıyadır. Mevcut üretim stili ve su kaynakları ile tarımsal yapının sürdürülmesi olanaksızdır. Türkiye kullanılabilir su kaynaklarının % 4'ü bölgede olmasına rağmen, sulanan alanların % 17'si bölgede bulunur. Sulama suyunun % 60'ı yer altı suyundan sağlanmaktadır. Yeraltı su seviyesinin her yıl 3 mm düşmesi, gelecekte bu suların kullanılmasını imkânsız kılacaktır.
Kop bölgesinde kaçak yeraltı su kuyuları dahil %30'unda sulu tarım, %70'inde kuru tarım yapılmaktadır. Türkiye nadas alanlarının %12'si (835.665 ha) bölgededir. Bölgede kullanılabilir su 2.435 milyar m3 yeraltı, 1.930 milyar m3 yerüstü olmak üzere 4.365 milyar m3 iken, ihtiyaç 15.286 milyar m3'tür. Son zamanlardaki yağış yetersizliği ve çiftçinin geliri fazla olan su isteği yüksek ürünlere yönelmesi yeraltı suları üzerindeki baskıyı artırmaktadır. Son yıllarda yeraltı suyunun yıllık 1 metre ile 3 metre çekildiği belirtilmektedir.
Türkiye hektara 4500 m3, kişi başı 1500 m3 su ile su stresi yaşayan ülke konumundadır. Proje alanında hektar başına su varlığı Türkiye ortalamasının 1/3'ü kadar, yıllık yağış miktarı Türkiye'nin yarısı kadardır. DSİ yeraltı kuyularına sayaç takarak kullanımı kontrol altına almaya çalışmaktadır.
Su kaynakları
Bölgenin en önemli geçim kaynağı olan tarımın mevcut şekilde sürdürülebilmesi için bölgede var olan suların yetersiz olduğu, havza dışından değişik kaynak sularının getirilmesi gerektiği düşünülmüştür. Sakarya Nehri, Fırat Nehri, Kızılırmak, Seyhan, Göksu, Manavgat gibi akarsulardan su getirilmesi fikirleri tartışılmaktadır. Bu amaçla aşağıdaki teklifler yapılmıştır:
- Göksu Nehri Projesi; kapsamında Bağbaşı Barajı bitirilmiş, sular (Mavi Tünel Projesi) ile ovaya taşınmaktadır. İlave olarak Afşar Barajı ve Bozkır Barajı ve bu barajların suyunu Mavi Tünel sistemine taşıyacak yapımı sürmektedir. Tüm proje havzaya 414,13 hm3 su aktaracaktır. Bu proje uygulamadadır.
- Manavgat Nehri'i tamamen denize akmaktadır. Mavi Tünel'de uygulanan yöntem ile Manavgat önce Suğla Gölü'ne sonra ovaya aktarılabilir.
- Beyşehir Gölü Projesi, gölden çıkan Çarşamba Suyu kanala alınmış, Suğla Gölü'ne akması önlenmiş, üzerine Apa Barajı yapılmış ve Çumra Ovasının sulamasında kullanılmaktadır. Gölden Isparta'ya verilen suyunda proje bölgesine aktarılması teklif edilmektedir.
- Kızılırmak Nehri Projesi, Hirfanlı Barajı'ndan boru hattı ile Konya Ovası'na su getirilebilir.
- Karasu Nehri; Fırat Nehri'nin kuzey kolu olan akarsunun sularının Kızılırmak üzerinden taşınması teklif edilmektedir. 110 km uzunluğundaki kanal kullanılarak su Kızılırmak'a aktarılacak, 234 km'lik başka bir kanal ile 800 milyon 3 su havzanın kuzey bölgelerine aktarılabilecektir.
- Kızılırmak'ın suyu, Tuz Gölü Doğalgaz Deposu yapımında temiz su için Hirfanlı Barajından çekilen boru hatları Aksaray'ın tarlalarını sulamada kullanılabilir.
- Alara Çayı ve Kargı Çayı Orta Toroslardan, denize akmaktadır, bu nehirler bölgeye aktarılabilir.
- Seyhan Nehri üzerindeki Çatalan Barajı'ndan alınan suların havzaya aktarılması teklif edilmektedir. Güzergâh olarak da Ceyhan-Kırıkkale Petrol Boru Hattının bir bölümünün kullanılması önerilmektedir. Aksaray, Niğde illeri ile Emirgazi ve Ereğli ilçelerinin sulamasında kullanılmalıdır.
- Sakarya Nehri'nin kaynağı Sakarbaşı ile Karasu Nehri ve Hirfanlı Barajı'ndan getirilecek su ile Yunak, Çeltik, Cihanbeyli, Kulu, Ilgın, Altınekin, Kadınhanı ve Sarayönü gibi Konya'nın kuzeyi sulanmalıdır.
- Gembos Polyesi havzasından Akdeniz'e akan sular Derebucak Prof. Dr. Yılmaz Muslu Barajı'nda biriktirilmekte, derivasyon kanalı ile Beyşehir Gölü'ne, oradan ovaya aktarılmaktadır.
Sonuç olarak; Kızılırmak ve Sakarya nehirlerinin kendi havzalarının ihtiyacını karşılayamadığı, Fırat, Seyhan ve Manavgat'dan suyun getirilmesinin ekonomik olmadığı görülmüştür. Göksu Nehrinden daha fazla su alınması, Kesikköprü ve Hirfanlı barajlarından bir miktar terfi, sonra cazibe ile bölgenin kuzeyine getirilebileceği düşünülmektedir.
Kaynakça
- ^ Bildirici, M. Tarihi Su Yapıları Konya, Karaman, Niğde, Aksaray, Yalvaç, Side, Mut, Silifke. Ankara: DSİ Yayınları. 1994. s. 101.
- ^ a b c d "KONYA OVASI PROJESİ ve KOP İDARESİ: TARİHSEL SÜREÇ". kop.gov.tr. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ "Hedeflenen KOP Bölgesi". kop.gov.tr. 15 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ "Konya Ovası'nda yeraltı suları azaldı, obruk oluşu arttı". milliyet.com.tr. 6 Haziran 2014. 12 Nisan 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ "KOP BÖLGESİ'NE HAVZA DIŞINDAN SU TEMİNİ ÖNERİLERİ RAPORU" (PDF). kop.gov.tr. 2013. 28 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
- ^ a b "KOP BÖLGESİ'NE HAVZA DIŞINDAN SU TEMİNİ ÖNERİLERİ RAPORU" (PDF). Konya: kop.gov.tr. 2013. 28 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 12 Nisan 2020.
 | Konya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Konya Ovasi Sulama Projesi KOP birkac degisik kaynaktan Konya Ovasi nin sulanmasini saglayacak buyuk sulama projesidir Mavi Tunele su gonderen Bagbasi BarajiBeysehir Golu ve Mavi Tunel in sularini ovaya tasiyan Carsamba CayiTarihiKonya Ovasi sulamasinin baslangici Beysehir Golu regulatoru Tas Kopru 1914 Konya Ovasina ilk su getirme insaati Cumra Sulama Projesi Temmuz 1908 Aralik 1913 yillari arasinda 19 500 000 Fransiz Frangi bedelle 2021 degeri 110 000 000 USD Almanlar tarafindan yapilmistir Beysehir Golu nun fazla sulari bir kanal ile Konya Ovasi na getirilmis taksim merkezleri ve sulama kanallari ile ovaya dagitilmistir Boylece zamaninda dunyanin onemli projelerinden olan bu calisma ile 57 000 dekar arazide sulamali tarim baslamistir Temelde bu proje kapsaminda DSI tarafindan havza disindan Konya Ovasi na su getirilmesi projesine Konya Ovasi Projeleri kisaca KOP denilmektedir 1985 yilinda Karaman in da ilce olarak yer aldigi Konya ilinde DSI nin sulama yatirimlarina KOP adi verilmistir Daha sonra DSI IV bolge illeri olan Nigde Aksaray ve Karaman illeri Konya nin ile birlikte projeye dahil edilmistir Kop bolgesi il ozel idareleri DSI sulamalari ve halk sulamalarini HESleri icme sularini kapsayacak hele getirilmistir Kop boylece 1 milyon 100 bin hektar arazini sulanacagi 14 sulama projesi 1 enerji projesi ve 3 icme suyu projesi olmak uzere toplamda 18 projenin birlesiminden olusmaktadir Parcali kucuk arazilerde salma sulama ile tarim verimsiz oldugundan arazi toplulastirma ve yeralti basincli sulama sistemleri gelistirilmeye calisilmaktadir Cevresel surdurulebilirlige dayali su tasarrufu odakli tarimsal altyapi gelistirilmesi hedeflenmektedir 2011 yilinda DOKAP bolge kalkinma idaresi bolge kalkinma idaresine ek olarak Konya Aksaray Karaman ve Nigde yi kapsayan KOP bolge kalkinma idaresi kurulmustur 6 Haziran 2016 da Yozgat ve Nevsehir 7 Eylul 2016 da Kirsehir ve Kirikkale KOP bolgesine ilave edilmistir AmacKOP nin temel amaci kapsamli bir donusum saglamaktir Tarimsal yapida surdurulebilirlik ve degisim saglanarak enerji sanayi ticaret sektorlerini guclendirmek egitim kultur saglik gibi sosyal hizmetlere erisimi artirmak bolgeler arasi ve bolge ici gelismislik farkini azaltmak havzanin rekabet gucunu artirmak vatandaslarin refah seviyesini iyilestirmek temel hedeflerdendir DSI nin tamamlanan Bagbasi Baraji ve Mavi Tunel ile bolge disindan su getirmis olmasi baska kaynaklardan da bolgeye su getirilmesi fikrini dogurmustur AlanKonya Aksaray Karaman Nigde Kirikkale Yozgat Nevsehir ve Kirsehir illerini kapsayan proje bolgesinin buyuklugu 95 580 km2 ile Turkiye nin 12 2 sine karsilik gelmektedir 2018 yili sonu itibariyla bolge toplam nufusu Turkiye nufusunun 5 45 ini olusturan 4 406 245 kisidir TehditlerProje alani sulanabilir genis tarimsal sahalara sahip olmasina karsin su yetersizligi ile karsi karsiyadir Mevcut uretim stili ve su kaynaklari ile tarimsal yapinin surdurulmesi olanaksizdir Turkiye kullanilabilir su kaynaklarinin 4 u bolgede olmasina ragmen sulanan alanlarin 17 si bolgede bulunur Sulama suyunun 60 i yer alti suyundan saglanmaktadir Yeralti su seviyesinin her yil 3 mm dusmesi gelecekte bu sularin kullanilmasini imkansiz kilacaktir Kop bolgesinde kacak yeralti su kuyulari dahil 30 unda sulu tarim 70 inde kuru tarim yapilmaktadir Turkiye nadas alanlarinin 12 si 835 665 ha bolgededir Bolgede kullanilabilir su 2 435 milyar m3 yeralti 1 930 milyar m3 yerustu olmak uzere 4 365 milyar m3 iken ihtiyac 15 286 milyar m3 tur Son zamanlardaki yagis yetersizligi ve ciftcinin geliri fazla olan su istegi yuksek urunlere yonelmesi yeralti sulari uzerindeki baskiyi artirmaktadir Son yillarda yeralti suyunun yillik 1 metre ile 3 metre cekildigi belirtilmektedir Turkiye hektara 4500 m3 kisi basi 1500 m3 su ile su stresi yasayan ulke konumundadir Proje alaninda hektar basina su varligi Turkiye ortalamasinin 1 3 u kadar yillik yagis miktari Turkiye nin yarisi kadardir DSI yeralti kuyularina sayac takarak kullanimi kontrol altina almaya calismaktadir Su kaynaklariBolgenin en onemli gecim kaynagi olan tarimin mevcut sekilde surdurulebilmesi icin bolgede var olan sularin yetersiz oldugu havza disindan degisik kaynak sularinin getirilmesi gerektigi dusunulmustur Sakarya Nehri Firat Nehri Kizilirmak Seyhan Goksu Manavgat gibi akarsulardan su getirilmesi fikirleri tartisilmaktadir Bu amacla asagidaki teklifler yapilmistir Goksu Nehri Projesi kapsaminda Bagbasi Baraji bitirilmis sular Mavi Tunel Projesi ile ovaya tasinmaktadir Ilave olarak Afsar Baraji ve Bozkir Baraji ve bu barajlarin suyunu Mavi Tunel sistemine tasiyacak yapimi surmektedir Tum proje havzaya 414 13 hm3 su aktaracaktir Bu proje uygulamadadir Manavgat Nehri i tamamen denize akmaktadir Mavi Tunel de uygulanan yontem ile Manavgat once Sugla Golu ne sonra ovaya aktarilabilir Beysehir Golu Projesi golden cikan Carsamba Suyu kanala alinmis Sugla Golu ne akmasi onlenmis uzerine Apa Baraji yapilmis ve Cumra Ovasinin sulamasinda kullanilmaktadir Golden Isparta ya verilen suyunda proje bolgesine aktarilmasi teklif edilmektedir Kizilirmak Nehri Projesi Hirfanli Baraji ndan boru hatti ile Konya Ovasi na su getirilebilir Karasu Nehri Firat Nehri nin kuzey kolu olan akarsunun sularinin Kizilirmak uzerinden tasinmasi teklif edilmektedir 110 km uzunlugundaki kanal kullanilarak su Kizilirmak a aktarilacak 234 km lik baska bir kanal ile 800 milyon 3 su havzanin kuzey bolgelerine aktarilabilecektir Kizilirmak in suyu Tuz Golu Dogalgaz Deposu yapiminda temiz su icin Hirfanli Barajindan cekilen boru hatlari Aksaray in tarlalarini sulamada kullanilabilir Alara Cayi ve Kargi Cayi Orta Toroslardan denize akmaktadir bu nehirler bolgeye aktarilabilir Seyhan Nehri uzerindeki Catalan Baraji ndan alinan sularin havzaya aktarilmasi teklif edilmektedir Guzergah olarak da Ceyhan Kirikkale Petrol Boru Hattinin bir bolumunun kullanilmasi onerilmektedir Aksaray Nigde illeri ile Emirgazi ve Eregli ilcelerinin sulamasinda kullanilmalidir Sakarya Nehri nin kaynagi Sakarbasi ile Karasu Nehri ve Hirfanli Baraji ndan getirilecek su ile Yunak Celtik Cihanbeyli Kulu Ilgin Altinekin Kadinhani ve Sarayonu gibi Konya nin kuzeyi sulanmalidir Gembos Polyesi havzasindan Akdeniz e akan sular Derebucak Prof Dr Yilmaz Muslu Baraji nda biriktirilmekte derivasyon kanali ile Beysehir Golu ne oradan ovaya aktarilmaktadir Sonuc olarak Kizilirmak ve Sakarya nehirlerinin kendi havzalarinin ihtiyacini karsilayamadigi Firat Seyhan ve Manavgat dan suyun getirilmesinin ekonomik olmadigi gorulmustur Goksu Nehrinden daha fazla su alinmasi Kesikkopru ve Hirfanli barajlarindan bir miktar terfi sonra cazibe ile bolgenin kuzeyine getirilebilecegi dusunulmektedir Kaynakca Bildirici M Tarihi Su Yapilari Konya Karaman Nigde Aksaray Yalvac Side Mut Silifke Ankara DSI Yayinlari 1994 s 101 a b c d KONYA OVASI PROJESI ve KOP IDARESI TARIHSEL SUREC kop gov tr 14 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Hedeflenen KOP Bolgesi kop gov tr 15 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Konya Ovasi nda yeralti sulari azaldi obruk olusu artti milliyet com tr 6 Haziran 2014 12 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2020 KOP BOLGESI NE HAVZA DISINDAN SU TEMINI ONERILERI RAPORU PDF kop gov tr 2013 28 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Nisan 2020 a b KOP BOLGESI NE HAVZA DISINDAN SU TEMINI ONERILERI RAPORU PDF Konya kop gov tr 2013 28 Subat 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 12 Nisan 2020 Konya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz