Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mütareke basını, Mütareke döneminde Millî Mücadele aleyhinde yayın yapan basına verilen ad.
Mütareke basını Ali Kemal, Refi Cevat Ulunay, Sait Molla, Mustafa Sabri Efendi, gibi gazeteci ve yazarların, Millî Mücadele'nin verilmesine karşı olan tavırlarını ortaya koydukları basına daha sonradan verilmiş isimdir. Bu yazarlar Damat Ferit Paşa'nın İngiltere ile dostane iş birliğini savunan Hürriyet ve İtilaf Fırkası politikalarını destekler, Türk milleti kavramına antipati duyar, onun yerine Osmanlı halkları fikrinin devam ettirilebileceğini savunur. Türk milletini Anadolu'da yaşayan sadece tarım ve hayvancılıkla uğraşan, tahsili ve bir zanaati olmayan köylüler olarak tanımlayarak bu insanların Düvel-i Muzzama karşısında varlık gösteremeyeceğini, bu yüzden büyük devletlerle Mondros Mütarekesi çerçevesinde sürdürülen dostane ilişkilerin doğruluğunu savunurlar. Örnek olarak bunlardan Mustafa Sabri Efendi, "İki paralık Mustafa Kemal kuvvetinin baskısına boyun eğerek İngilizlerin, Fransızların ve sair devletlerin İstanbul'dan çekilip gitmelerini ancak Kemalistlerin idam ettiği Türk aklı kabul edebilir" demiştir.
Güncel anlamıyla
Yirminci yüzyılda Türkiye Cumhuriyeti'nde tam bağımsızlıktan ödün vermeyi, yabancı devletlerin Türkiye Cumhuriyeti iç işlerine müdahalesine ve hükûmetlerin bu duruma tepkisiz tutumlarına tabî ya da olumlu bakan yayın organlarını suçlamak için kullanılır olmuştur.
Çoğu aynı zamanda gazeteci olan yazarların kendi meslektaşları aleyhinde Mütareke basını suçlaması yapmaları yine meslektaşları tarafından, Avrupa Birliği ile görüşmeler sürecindeki ve benzeri gelişmelerdeki basının tutumunun işgal dönemindeki basının tutumuyla karşılaştırılamayacağı ifade edilerek haksız bulunur.
Basının ve medyanın geçmişteki örneklerinin aksine büyük sermaye sahibi kimselerin elinde toplanmış olmaları ve bunların kendi holdinglerinin ihale alma, vergilerinin ertelenmesi gibi akçeli konularında hükûmetler ile görüştükleri, bunun basının tarafsız haber verme hürriyeti ortadan kaldırdığına ilişkin tartışmalar olmuştur.
Belirgin ve ayırtedici unsurları, Türkiye'de yaşayan insanlar için değil küresel sermayenin beklentilerine dönük yayın yapmaları bu tanımlamanın halk arasında yaygınca kullanılmasına neden olmuştur. Çağımızda mütareke basını da kendi içinde iki gruba ayrılmaktadır; Amerikan ulusal sermayesine göre yayın yapanlar ve küresel sermayeden yana olanlar. Küresel sermaye süreci ile çoğu zaman AB süreci birbirine çakıştığı için AB destekçisi olanlar da küresel sermayeci grup içinde yer alırlar.[]
Şair ve yazar Attilâ İlhan, daha sonra kitap haline de getirilen, Hulki Cevizoğlu'nun sunduğu Ceviz Kabuğu televizyon tartışma programında mütareke basını tabirini kullanmıştı. Attilâ İlhan konuşmasında, Türkiye'nin bir hain kontenjanı olduğunu, bunun nüfusun yüzde 10'u olduğunu; Türk aydını dediğimiz kişinin, Batı'nın manevi ajanı olduğunu; eğitim, savunma ve ekonominin millî olması gerektiğini, olmazsa Sevr'in geri geleceğini, Batı diye bir şey olmadığını, bunun hayâli bir kavram olduğunu söylemiş ve Türkiye'de basın Türk değildir suçlamasını sözlerine eklemişti (Özellikle Taraf gazetesinin yayınları, Genelkurmay'ı ve orduyu hedef alması sebebiyle bu ithamların başını çekmekteydi. Günümüzde, mebzul miktarda basın yayın organı, hükûmetin güdümünde yayınlarını sürdürmektedir).
Mütareke yanlısı gazeteler
- Refi Cevat Ulunay'ın Alemdar gazetesi
- Ali Kemal'in Peyam-ı Sabah gazetesi
- Sait Molla'nın İstanbul gazetesi
- Mehmet Asım Us ve Ahmet Emin Yalman'ın Vakit gazetesi
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ "İhanetler hep vardı". Hürriyet. Erişim tarihi: 28 Kasım 2008.
- ^ Hilafet ve Kemalizm, Hazırlayan:Sadık Albayrak, Yazar:Mustafa Sabri, Temmuz 1992 2.basım
- ^ Abdullah Kibaroğlu, Yeni Mesaj Gazetesi, Mütareke basını yine sahnede 6 Ocak 2007
- ^ . 4 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mayıs 2008.
- ^ "Ekrem Dumanlı, Zaman, 25 Ağustos 2003". 4 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2008.
- ^ "Hükümet-medya ilişkileri, basın özgürlüğünü tehdit ediyor, 3 Ekim 2007, Ahmet Erbaş/Abdullah Çimen İstanbul Üniversitesi Haber Ajansı". 25 Aralık 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ Hulki Cevizoğlu (2004). Bütün Kaleler Zaptedilmedi. Ceviz Kabuğu Yayınları. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mutareke basini Mutareke doneminde Milli Mucadele aleyhinde yayin yapan basina verilen ad Mutareke basini Ali Kemal Refi Cevat Ulunay Sait Molla Mustafa Sabri Efendi gibi gazeteci ve yazarlarin Milli Mucadele nin verilmesine karsi olan tavirlarini ortaya koyduklari basina daha sonradan verilmis isimdir Bu yazarlar Damat Ferit Pasa nin Ingiltere ile dostane is birligini savunan Hurriyet ve Itilaf Firkasi politikalarini destekler Turk milleti kavramina antipati duyar onun yerine Osmanli halklari fikrinin devam ettirilebilecegini savunur Turk milletini Anadolu da yasayan sadece tarim ve hayvancilikla ugrasan tahsili ve bir zanaati olmayan koyluler olarak tanimlayarak bu insanlarin Duvel i Muzzama karsisinda varlik gosteremeyecegini bu yuzden buyuk devletlerle Mondros Mutarekesi cercevesinde surdurulen dostane iliskilerin dogrulugunu savunurlar Ornek olarak bunlardan Mustafa Sabri Efendi Iki paralik Mustafa Kemal kuvvetinin baskisina boyun egerek Ingilizlerin Fransizlarin ve sair devletlerin Istanbul dan cekilip gitmelerini ancak Kemalistlerin idam ettigi Turk akli kabul edebilir demistir Guncel anlamiylaYirminci yuzyilda Turkiye Cumhuriyeti nde tam bagimsizliktan odun vermeyi yabanci devletlerin Turkiye Cumhuriyeti ic islerine mudahalesine ve hukumetlerin bu duruma tepkisiz tutumlarina tabi ya da olumlu bakan yayin organlarini suclamak icin kullanilir olmustur Cogu ayni zamanda gazeteci olan yazarlarin kendi meslektaslari aleyhinde Mutareke basini suclamasi yapmalari yine meslektaslari tarafindan Avrupa Birligi ile gorusmeler surecindeki ve benzeri gelismelerdeki basinin tutumunun isgal donemindeki basinin tutumuyla karsilastirilamayacagi ifade edilerek haksiz bulunur Basinin ve medyanin gecmisteki orneklerinin aksine buyuk sermaye sahibi kimselerin elinde toplanmis olmalari ve bunlarin kendi holdinglerinin ihale alma vergilerinin ertelenmesi gibi akceli konularinda hukumetler ile gorustukleri bunun basinin tarafsiz haber verme hurriyeti ortadan kaldirdigina iliskin tartismalar olmustur Belirgin ve ayirtedici unsurlari Turkiye de yasayan insanlar icin degil kuresel sermayenin beklentilerine donuk yayin yapmalari bu tanimlamanin halk arasinda yayginca kullanilmasina neden olmustur Cagimizda mutareke basini da kendi icinde iki gruba ayrilmaktadir Amerikan ulusal sermayesine gore yayin yapanlar ve kuresel sermayeden yana olanlar Kuresel sermaye sureci ile cogu zaman AB sureci birbirine cakistigi icin AB destekcisi olanlar da kuresel sermayeci grup icinde yer alirlar kaynak belirtilmeli Sair ve yazar Attila Ilhan daha sonra kitap haline de getirilen Hulki Cevizoglu nun sundugu Ceviz Kabugu televizyon tartisma programinda mutareke basini tabirini kullanmisti Attila Ilhan konusmasinda Turkiye nin bir hain kontenjani oldugunu bunun nufusun yuzde 10 u oldugunu Turk aydini dedigimiz kisinin Bati nin manevi ajani oldugunu egitim savunma ve ekonominin milli olmasi gerektigini olmazsa Sevr in geri gelecegini Bati diye bir sey olmadigini bunun hayali bir kavram oldugunu soylemis ve Turkiye de basin Turk degildir suclamasini sozlerine eklemisti Ozellikle Taraf gazetesinin yayinlari Genelkurmay i ve orduyu hedef almasi sebebiyle bu ithamlarin basini cekmekteydi Gunumuzde mebzul miktarda basin yayin organi hukumetin gudumunde yayinlarini surdurmektedir Mutareke yanlisi gazetelerRefi Cevat Ulunay in Alemdar gazetesi Ali Kemal in Peyam i Sabah gazetesi Sait Molla nin Istanbul gazetesi Mehmet Asim Us ve Ahmet Emin Yalman in Vakit gazetesiDis baglantilarKaynakca Ihanetler hep vardi Hurriyet Erisim tarihi 28 Kasim 2008 Hilafet ve Kemalizm Hazirlayan Sadik Albayrak Yazar Mustafa Sabri Temmuz 1992 2 basim Abdullah Kibaroglu Yeni Mesaj Gazetesi Mutareke basini yine sahnede 6 Ocak 2007 4 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Mayis 2008 Ekrem Dumanli Zaman 25 Agustos 2003 4 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2008 Hukumet medya iliskileri basin ozgurlugunu tehdit ediyor 3 Ekim 2007 Ahmet Erbas Abdullah Cimen Istanbul Universitesi Haber Ajansi 25 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 Hulki Cevizoglu 2004 Butun Kaleler Zaptedilmedi Ceviz Kabugu Yayinlari ISBN 975 6613 17 3