Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Firdevsî (Farsça: حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی, d. 940, Tus - ö. 1020 ay.), Samanîler ve Gazneliler dönemleri İran edebiyatının önde gelen Fars şairdir.
| Hakim Ebul-Kasım Firdevsî Tusi حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی | |
|---|---|
 Firdevsî | |
| Doğum | 940 Tus, Samani Devleti |
| Ölüm | 1020 (79-80 yaşlarında) Tus, Gazneliler Devleti |
| Meslek | Şâir |
| Dönem | 10. Yüzyıl |
| Edebî akım | Fars Edebiyatı |
Etkiledikleri | |
Eski İran tarihine büyük ilgi duyan Firdevsî, Pehlevi dilinde yazılmış eserleri okuyabilmek için Zerdüşt rahiplerden veya babasından Pehlevice öğrendi. Arapçası şiir yazacak kadar iyiydi.
Başlıca yapıtı Şehnâme'yi (60.000 beyitten oluşur; ilk insandan III. Yezdigirt dönemine kadar İran tarihi anlatır) tamamlayınca 1010 yılında Gazneli Mahmut'a sunan Firdevsî, bağlanan aylığı az bulduğu için sultanı ağır biçimde hicvedince Gazne'den göçmek zorunda kaldı. Bir süre Herat'ta ve Taberistan emiri Şehriyar'ın yanında kaldıktan sonra, Tus'a dönerek orada öldü. Firdevsî'nin soyca bir ailesinden olduğu söylenir. Doğum yılı kesin olarak bilinmemektedir. Firdevsî, Gazneli Mahmut'un fikirler aldığı bilginlerden de bir tanesidir. Firdevsî gibi bilginlere Gazneli Mahmut maddi ve manevi yönden destek olmuştur.
Şii olmasına rağmen, Şehnâme'de ilk üç halifeyi över ve Turanlılar ile İranlılar'ın eski İran hükümdarlarından Tur ve İr'in soyundan geldiklerini söyleyerek bu iki halkı kardeş sayar.
Ölümü
1020'de İran da ölmeden önce 1010'da, İran'ın abbasiler güdümünde islamlaşma süreci devam ediyorken Firdevsî de eseri olan Şehnâmeyi kaleme alma sürecindeydi. Eski İran inancından kopamayanlardan biri de Firdevsî olduğu için mecusilik inancına methiyeler düzüyordu. Fikirlerini ifade ettiği Şehnâme adlı eserdeki mecusi propagandası hasebiyle Ebü'l-Kâsım, Firdevsînin cenaze namazını kılmak istememiştir.
Galeri
-
![image]()
Tus şehrinde Firdevsî anıtı -
![image]()
-
![image]()
-
![image]()
Dış bağlantılar
- Firdevsî ve Şahname[], Prof. Nimet Yıldırım
Kaynakça
- ^ "Ferdowsī." Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2012. Web. 17 Apr. 2012. <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/204578/Ferdowsi 25 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .>.
- ^ a b TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 13, sayfa: 126
- ^ Devletşah Tezkiresi, s. 58.
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Firdevsî ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
| Vikisöz'de Firdevsî ile ilgili sözleri bulabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Firdevsi Farsca حکیم ابوالقاسم فردوسی توسی d 940 Tus o 1020 ay Samaniler ve Gazneliler donemleri Iran edebiyatinin onde gelen Fars sairdir Hakim Ebul Kasim Firdevsi Tusi حکیم ابوالقاسم فردوسی توسیFirdevsiDogum940 Tus Samani DevletiOlum1020 79 80 yaslarinda Tus Gazneliler DevletiMeslekSairDonem10 YuzyilEdebi akimFars EdebiyatiEtkiledikleri Ahmed i Hani Eski Iran tarihine buyuk ilgi duyan Firdevsi Pehlevi dilinde yazilmis eserleri okuyabilmek icin Zerdust rahiplerden veya babasindan Pehlevice ogrendi Arapcasi siir yazacak kadar iyiydi Baslica yapiti Sehname yi 60 000 beyitten olusur ilk insandan III Yezdigirt donemine kadar Iran tarihi anlatir tamamlayinca 1010 yilinda Gazneli Mahmut a sunan Firdevsi baglanan ayligi az buldugu icin sultani agir bicimde hicvedince Gazne den gocmek zorunda kaldi Bir sure Herat ta ve Taberistan emiri Sehriyar in yaninda kaldiktan sonra Tus a donerek orada oldu Firdevsi nin soyca bir ailesinden oldugu soylenir Dogum yili kesin olarak bilinmemektedir Firdevsi Gazneli Mahmut un fikirler aldigi bilginlerden de bir tanesidir Firdevsi gibi bilginlere Gazneli Mahmut maddi ve manevi yonden destek olmustur Sii olmasina ragmen Sehname de ilk uc halifeyi over ve Turanlilar ile Iranlilar in eski Iran hukumdarlarindan Tur ve Ir in soyundan geldiklerini soyleyerek bu iki halki kardes sayar Olumu1020 de Iran da olmeden once 1010 da Iran in abbasiler gudumunde islamlasma sureci devam ediyorken Firdevsi de eseri olan Sehnameyi kaleme alma surecindeydi Eski Iran inancindan kopamayanlardan biri de Firdevsi oldugu icin mecusilik inancina methiyeler duzuyordu Fikirlerini ifade ettigi Sehname adli eserdeki mecusi propagandasi hasebiyle Ebu l Kasim Firdevsinin cenaze namazini kilmak istememistir GaleriTus sehrinde Firdevsi anitiDis baglantilarFirdevsi ve Sahname olu kirik baglanti Prof Nimet YildirimKaynakca Ferdowsi Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica Online Encyclopaedia Britannica Inc 2012 Web 17 Apr 2012 lt http www britannica com EBchecked topic 204578 Ferdowsi 25 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde gt a b TDV Islam Ansiklopedisi cilt 13 sayfa 126 Devletsah Tezkiresi s 58 Ayrica bakinizWikimedia Commons ta Firdevsi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Sehname Sasani Imparatorlugu Al Tusi TusVikisoz de Firdevsi ile ilgili sozleri bulabilirsiniz