49. Paralel, 1941 Birleşik Krallık yapımı dramatik savaş filmidir. Özgün adı 49th Parallel olan film ABD'de The Invaders (Türkçesi: İstilâcılar), İngiltere'de Forty-Ninth Parallel alternatif adlarıyla da gösterime sunuldu. 'Propaganda Sineması' nın tipik örneklerinden biridir.
49th Parallel | |
"49. Paralel" (49th Parallel) filminin İsveç'te basılmış bir sinema afişi. | |
Yönetmen | |
---|---|
Yapımcı | |
Senarist | (öykü) |
Oyuncular | Leslie Howard Laurence Olivier Raymond Massey |
Müzik | Ralph Vaughan Williams |
Görüntü yönetmeni | |
Kurgu | David Lean |
Stüdyo | Ortus Films |
Dağıtıcı | Columbia Pictures The Criterion Collection (DVD) |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Savaş, dram, gerilim |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1941 |
Çıkış tarih(ler)i | 8 Ekim 1941, Londra 5 Mart 1942, New York |
Süre | 123 dakika |
Ülke | İngiltere |
Dil | İngilizce (Yer yer Fransızca ve Almanca) |
Diğer adları | 49. Paralel (Türkiye) Forty-Ninth Parallel (İngiltere) The Invaders (ABD) Le 49ème parallèle (Fransa) Gli invasori - 49o parallelo (İtalya) Los invasores (İspanya) (Almanya) |
Senaryosunu 'ın kendi özgün hikâyesinden 'la birlikte uyarlayıp yazdıkları filmi yönetmiş, başlıca rollerinde Leslie Howard, Laurence Olivier, Raymond Massey, ve oynamışlardır. Siyah beyaz görüntülerini 'ın çektiği filmin kurgusunu, İngiliz sinemasının aranan kurgucusu ve o tarihte henüz yönetmenliğe geçmemiş olan David Lean yapmıştır.
Filmin adı, ABD ve Kanada arasında düz bir çizgi halinde seyreden sınırın neredeyse tamamının üstünden geçen gelmektedir. Ancak filmin hiçbir sahnesi bu coğrafi enlem üzerinde çekilmemiştir. Filmdeki tek sınır sahnesi Niagara Şelaleleri'nde çekilen sahnedir ki orası da 49. enlemin oldukça altında kalır. Ayrıca filmin başında, bu sınırın Dünyada korunmayan tek sınır olduğu vurgulanır.
Film II. Dünya Savaşı'nın hemen başında Hudson Körfezi'nde batırılan bir Alman denizaltısından kurtulan bir grup deniz subayı ve emirlerindeki birkaç askerin ıssız Kanada topraklarını katederek o tarihte tarafsız olan ABD sınırına doğru olan maceralı yolculukları ve yol boyunca karşılaştıkları çeşitli katmanlardan Kanadalılarla olan ilişkileri anlatılmaktadır.
1943 yılında film "en iyi film" ve "en iyi senaryo" Oscarlarına aday gösterildi. Emeric Pressburger ise "en iyi özgün hikâye" dalında Oscar ödülünün sahibi oldu.
Çekim öyküsü
"49. Paralel", The Archers adlı İngiliz film yapım şirketinin önde gelen iki etkili ismi Michael Powell ve Emeric Pressburger ikilisinin ortaklığında yapılmış bir dizi filmden biridir. Genelde Pressburger'ın yazdığı ve Powell'ın yönettiği filmlerle devam eden bu işbirliği 1957 yılında sona ermiş, ancak ikili 60'lı ve 70'li yıllarda da birçok projede yine bir araya gelmişlerdi.
İngiltere Hükûmeti Michael Powell'a mayın temizlemeyle ilgili bir propaganda filmi ısmarlamıştı, ancak Powell bundan daha iyisini yaparak o tarihte henüz savaşa girmemiş olan tarafsız Amerika'nın halkını tedirgin edip korkutarak, Almanlar hakkındaki fikirlerini değiştirecek bir film yaptı (O tarihte Kanada Almanya'yla savaşıyordu ama ABD henüz tarafsızdı). Powell'ın kendi anlattığına göre bu film ABD'nin savaşa girmesini kolaylaştıracak, aynı zamanda Kanadalıların savaşa olan ilgi ve desteğini de pekiştirecekti.
Konusu
II. Dünya Savaşı'nın hemen başında, 1940 Temmuz'unda bir Alman U-Botu, savaşta oldukları Kanada'ya ait bir petrol tankerini Kanada suları içinde, Saint Lawrence Körfezi'nde batırır ve gizlenmek için Hudson Körfezi'ne kaçar. Burada iki subay komutasında bir manga asker yakıt ve yiyecek bulmaları için karaya çıkartılırlar. Onlar karaya ayak basar basmaz da denizaltıları Kanada uçakları tarafından bombalanarak batırılır. Teğmen Hirth ve Teğmen Kuhnecke liderliğindeki bir manga Alman askeri şimdi ıssız ve uçsuz bucaksız Kanada topraklarında tek başlarına kalmışlardır. Yapacakları tek şey yakalanmadan Kanada'yı baştan başa kat ederek o tarihte henüz tarafsız olan ABD topraklarına ulaşmaktır.
Teğmen Hirth (Eric Portman) ve Teğmen Kuhnecke (Raymond Lovell)'nin başlarında olduğu toplam 6 Alman denizci, Kanadalı avcıların kurmuş olduğu bir değiş tokuş dükkânına gelirler. Grubun komutanı Hirth fanatik bir Nazi'dir ve yol boyunca hep yapacağı gibi Nazi propagandasına burada başlar. Burada çalışan Nick isimli bir Eskimo'yu aşağılar ve sonradan onu öldürürler. Fransız aksanıyla konuşan ve savaşa karşı ilgisiz Québecli avcı Johnnie (Laurence Olivier)'ye, İngilizlerin Fransız asıllı Kanadalıların haklarını tanınmadığı şeklinde yaptığı telkin de pek işe yaramaz. Sonuçta buradakilerin fikirlerini çelmeleri mümkün olmaz. Çıkan bir arbedede Johnnie vurulur ve hayatını kaybeder.
Almanlar kıyafet değiştirirler ve ele geçirdikleri bir deniz uçağıyla Winnipeg'e doğru yola çıkarlar, kalkışta bir Alman, Eskimoların açtığı ateşle ölür. Teğmen Kuhnecke'nin kullandığı uçağın yakıtı bitince bir göle düşerler ve bu kazada da Kuhnecke ölür. Artık 4 kişi kalan Alman askerleri yolları üzerinde bir tür komün hayatı yaşayan ve Mormonlara benzeyen bir çiftçi topluluğuna rastlarlar ve onlar tarafından misafir edilirler. Bunlar 16. yüzyılda Alman topraklarından Kuzey Amerika'ya göç etmiş Hristiyan bir topluluk olan Hutteri çiftçileridir. Onların Alman kökenli oluşu Komutan Hirth'ü umutlandırır. Üstelik aralarından bazılarının Kanada hükûmeti tarafından enterne edilmiş olmasını fırsat bilerek topluluğu ülkeleri Kanada'ya karşı kışkırtan hamasi bir konuşma yapar, ama umduğunun aksine Hutteriler onlara itibar etmezler. Toplumun lideri Peter (Anton Walbrook) Hirth'ün ayaklanma davetini kesinlikle reddeder. Askerlerin arasında en insancıl olanı ve Nazizm'e de fazla bağlı olmayan Vogel (Niall MacGinnis) Hutterilerin liderinin (Anton Walbrook) teklifi üzerine onlarla kalmayı seve seve kabul eder ve onların arasında fırıncı olarak çalışmaya başlar ama bu ihaneti nedeniyle Teğmen Hirth'ün emriyle derhal kurşuna dizilir.
Eşgalleri yavaş yavaş belirlenen üç kaçak, Vancouver'a giden trene binerler, ama çok ilerleyemeden indikleri bir yerleşim yerinde aralarından biri daha yakalanır. Artık gruptan geriye son kalan bu iki asker, girdikleri ormanda eksantrik İngiliz bilim adamı ve yazar Philip Armstrong Scott (Leslie Howard)'la karşılaşırlar. Scott Kanada Kızılderilileri hakkında yazdığı araştırma kitaplarına malzeme toplamak için onların arasında, doğada yaşamaktadır. Scott'la da fikirleri pek uyuşmaz. Çıkan çatışmada emrindeki son asker de Scott tarafından vurulunca Hirth tek başına kalır.
Son kaçak Hirth'in yolu Kanada-Amerikan sınırına yakın bir Ulusal Kanada Demiryolu treninin bagajında devam eder. Tren Amerika Birleşik Devletleri'ne gitmektedir. Treninin bagaj vagonuna gizlice binmiş, Brock isimli (Raymond Massey) Kanadalı bir asker kaçağı ile tanışır. Hirth, Brock'a silahının kabzasıyla vurur ve üniformasını ve künyesini çalar. Tren Niagara Şelalesi'nden Amerika Birleşik Devletleri'ne geçtikten sonra, Hirth silahını bir ABD Gümrük yetkilisine teslim eder ve Alman büyükelçiliğine götürülmesini talep eder. Hirth, artık kurtulduğunu düşünüyorken, Brock, Hirth'in Kanada'da cinayetten arandığını ABD sınır muhafızlarına söyler. Amerikalılar Hirth ve Brock'u Kanada'ya geri gönderir. Tren köprüden dönerken, Brock üniforma ve şapkasını giyer, Hirth'e ellerini kaldırmasını söyler ve sert bir yumruk duyulur.
Oyuncu kadrosu
Oyuncu | Rolü |
---|---|
Leslie Howard | Philip Armstrong Scott (İngiliz Yazar) |
Laurence Olivier | Johnnie (Fransız-Kanadalı Avcı) |
Raymond Massey | Andy Brock (Trendeki Kaçak Asker) |
Peter (Hutterilerin Lideri) | |
Teğmen Hirth (Alman Komutan) | |
Finlay Currie | Değiş Tokuş Dükkânının Kâhyası |
Teğmen Kuhnecke (Manganın 2. Komutanı) | |
Vogel (Alman Denizci) | |
Glynis Johns | Anna (Hutteri Kadını) |
Gişe
1941'de İngiliz gişesindeki en popüler filmdi. ABD’de, Universal filmi geri çevirdi, ancak Columbia tarafından Kuzey Amerika’da dağıtım için 200.000 $ 'a satın alındı. Variety, 1942'de ABD kiralarından 1,3 milyon dolar kazandığını tahmin ediyor. Film, Kuzey Amerika'daki gişede 5 milyon dolar kazandı.
Ödülleri
Film, Pressburger'i En İyi Film Akademi Ödülü kazandı ve En İyi Özgün Senaryo Akademi Ödülü dallarında gösterildi (ek diyalog için dahil). İngiliz Film Enstitüsü, filmi, İngiltere'de 9,3 milyon sinema severinin katılımına dayanarak, İngiliz izleyicilerin 63. en popüler filmi olarak seçti.
Kaynakça
- ^ "49th Parallel (1941) - Michael Powell, Emeric Pressburger | Synopsis, Characteristics, Moods, Themes and Related | AllMovie". 9 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2024 – www.allmovie.com vasıtasıyla.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2009.
- ^ Murphy 2003, s. 204.
- ^ Ungar, Arthur (6 Ocak 1943). "101 Pix Gross in Millions". Variety. . s. 58. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2018.
Dış bağlantılar
- IMDb'de 49. Paralel
- Türkçe bir inceleme 26 Ağustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- allmovie.com'da "The 49th Parallel" 23 Şubat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- 49. Paralel filmini ücretsiz olarak indirmek için Internet Archive'i kullanabilirsiniz []
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
49 Paralel 1941 Birlesik Krallik yapimi dramatik savas filmidir Ozgun adi 49th Parallel olan film ABD de The Invaders Turkcesi Istilacilar Ingiltere de Forty Ninth Parallel alternatif adlariyla da gosterime sunuldu Propaganda Sinemasi nin tipik orneklerinden biridir 49 Paralel49th Parallel 49 Paralel 49th Parallel filminin Isvec te basilmis bir sinema afisi YonetmenYapimciSenarist oyku OyuncularLeslie Howard Laurence Olivier Raymond MasseyMuzikRalph Vaughan WilliamsGoruntu yonetmeniKurguDavid LeanStudyoOrtus FilmsDagiticiColumbia Pictures The Criterion Collection DVD CinsiSinema filmiTuruSavas dram gerilimRenkSiyah beyazYapim yili1941Cikis tarih ler i8 Ekim 1941 Londra 5 Mart 1942 New YorkSure123 dakikaUlkeIngiltereDilIngilizce Yer yer Fransizca ve Almanca Diger adlari49 Paralel Turkiye Forty Ninth Parallel Ingiltere The Invaders ABD Le 49eme parallele Fransa Gli invasori 49o parallelo Italya Los invasores Ispanya Almanya Senaryosunu in kendi ozgun hikayesinden la birlikte uyarlayip yazdiklari filmi yonetmis baslica rollerinde Leslie Howard Laurence Olivier Raymond Massey ve oynamislardir Siyah beyaz goruntulerini in cektigi filmin kurgusunu Ingiliz sinemasinin aranan kurgucusu ve o tarihte henuz yonetmenlige gecmemis olan David Lean yapmistir Filmin adi ABD ve Kanada arasinda duz bir cizgi halinde seyreden sinirin neredeyse tamaminin ustunden gecen gelmektedir Ancak filmin hicbir sahnesi bu cografi enlem uzerinde cekilmemistir Filmdeki tek sinir sahnesi Niagara Selaleleri nde cekilen sahnedir ki orasi da 49 enlemin oldukca altinda kalir Ayrica filmin basinda bu sinirin Dunyada korunmayan tek sinir oldugu vurgulanir Film II Dunya Savasi nin hemen basinda Hudson Korfezi nde batirilan bir Alman denizaltisindan kurtulan bir grup deniz subayi ve emirlerindeki birkac askerin issiz Kanada topraklarini katederek o tarihte tarafsiz olan ABD sinirina dogru olan macerali yolculuklari ve yol boyunca karsilastiklari cesitli katmanlardan Kanadalilarla olan iliskileri anlatilmaktadir 1943 yilinda film en iyi film ve en iyi senaryo Oscarlarina aday gosterildi Emeric Pressburger ise en iyi ozgun hikaye dalinda Oscar odulunun sahibi oldu Cekim oykusu 49 Paralel The Archers adli Ingiliz film yapim sirketinin onde gelen iki etkili ismi Michael Powell ve Emeric Pressburger ikilisinin ortakliginda yapilmis bir dizi filmden biridir Genelde Pressburger in yazdigi ve Powell in yonettigi filmlerle devam eden bu isbirligi 1957 yilinda sona ermis ancak ikili 60 li ve 70 li yillarda da bircok projede yine bir araya gelmislerdi Ingiltere Hukumeti Michael Powell a mayin temizlemeyle ilgili bir propaganda filmi ismarlamisti ancak Powell bundan daha iyisini yaparak o tarihte henuz savasa girmemis olan tarafsiz Amerika nin halkini tedirgin edip korkutarak Almanlar hakkindaki fikirlerini degistirecek bir film yapti O tarihte Kanada Almanya yla savasiyordu ama ABD henuz tarafsizdi Powell in kendi anlattigina gore bu film ABD nin savasa girmesini kolaylastiracak ayni zamanda Kanadalilarin savasa olan ilgi ve destegini de pekistirecekti KonusuII Dunya Savasi nin hemen basinda 1940 Temmuz unda bir Alman U Botu savasta olduklari Kanada ya ait bir petrol tankerini Kanada sulari icinde Saint Lawrence Korfezi nde batirir ve gizlenmek icin Hudson Korfezi ne kacar Burada iki subay komutasinda bir manga asker yakit ve yiyecek bulmalari icin karaya cikartilirlar Onlar karaya ayak basar basmaz da denizaltilari Kanada ucaklari tarafindan bombalanarak batirilir Tegmen Hirth ve Tegmen Kuhnecke liderligindeki bir manga Alman askeri simdi issiz ve ucsuz bucaksiz Kanada topraklarinda tek baslarina kalmislardir Yapacaklari tek sey yakalanmadan Kanada yi bastan basa kat ederek o tarihte henuz tarafsiz olan ABD topraklarina ulasmaktir Tegmen Hirth Eric Portman ve Tegmen Kuhnecke Raymond Lovell nin baslarinda oldugu toplam 6 Alman denizci Kanadali avcilarin kurmus oldugu bir degis tokus dukkanina gelirler Grubun komutani Hirth fanatik bir Nazi dir ve yol boyunca hep yapacagi gibi Nazi propagandasina burada baslar Burada calisan Nick isimli bir Eskimo yu asagilar ve sonradan onu oldururler Fransiz aksaniyla konusan ve savasa karsi ilgisiz Quebecli avci Johnnie Laurence Olivier ye Ingilizlerin Fransiz asilli Kanadalilarin haklarini taninmadigi seklinde yaptigi telkin de pek ise yaramaz Sonucta buradakilerin fikirlerini celmeleri mumkun olmaz Cikan bir arbedede Johnnie vurulur ve hayatini kaybeder Almanlar kiyafet degistirirler ve ele gecirdikleri bir deniz ucagiyla Winnipeg e dogru yola cikarlar kalkista bir Alman Eskimolarin actigi atesle olur Tegmen Kuhnecke nin kullandigi ucagin yakiti bitince bir gole duserler ve bu kazada da Kuhnecke olur Artik 4 kisi kalan Alman askerleri yollari uzerinde bir tur komun hayati yasayan ve Mormonlara benzeyen bir ciftci topluluguna rastlarlar ve onlar tarafindan misafir edilirler Bunlar 16 yuzyilda Alman topraklarindan Kuzey Amerika ya goc etmis Hristiyan bir topluluk olan Hutteri ciftcileridir Onlarin Alman kokenli olusu Komutan Hirth u umutlandirir Ustelik aralarindan bazilarinin Kanada hukumeti tarafindan enterne edilmis olmasini firsat bilerek toplulugu ulkeleri Kanada ya karsi kiskirtan hamasi bir konusma yapar ama umdugunun aksine Hutteriler onlara itibar etmezler Toplumun lideri Peter Anton Walbrook Hirth un ayaklanma davetini kesinlikle reddeder Askerlerin arasinda en insancil olani ve Nazizm e de fazla bagli olmayan Vogel Niall MacGinnis Hutterilerin liderinin Anton Walbrook teklifi uzerine onlarla kalmayi seve seve kabul eder ve onlarin arasinda firinci olarak calismaya baslar ama bu ihaneti nedeniyle Tegmen Hirth un emriyle derhal kursuna dizilir Esgalleri yavas yavas belirlenen uc kacak Vancouver a giden trene binerler ama cok ilerleyemeden indikleri bir yerlesim yerinde aralarindan biri daha yakalanir Artik gruptan geriye son kalan bu iki asker girdikleri ormanda eksantrik Ingiliz bilim adami ve yazar Philip Armstrong Scott Leslie Howard la karsilasirlar Scott Kanada Kizilderilileri hakkinda yazdigi arastirma kitaplarina malzeme toplamak icin onlarin arasinda dogada yasamaktadir Scott la da fikirleri pek uyusmaz Cikan catismada emrindeki son asker de Scott tarafindan vurulunca Hirth tek basina kalir Son kacak Hirth in yolu Kanada Amerikan sinirina yakin bir Ulusal Kanada Demiryolu treninin bagajinda devam eder Tren Amerika Birlesik Devletleri ne gitmektedir Treninin bagaj vagonuna gizlice binmis Brock isimli Raymond Massey Kanadali bir asker kacagi ile tanisir Hirth Brock a silahinin kabzasiyla vurur ve uniformasini ve kunyesini calar Tren Niagara Selalesi nden Amerika Birlesik Devletleri ne gectikten sonra Hirth silahini bir ABD Gumruk yetkilisine teslim eder ve Alman buyukelciligine goturulmesini talep eder Hirth artik kurtuldugunu dusunuyorken Brock Hirth in Kanada da cinayetten arandigini ABD sinir muhafizlarina soyler Amerikalilar Hirth ve Brock u Kanada ya geri gonderir Tren kopruden donerken Brock uniforma ve sapkasini giyer Hirth e ellerini kaldirmasini soyler ve sert bir yumruk duyulur Oyuncu kadrosuFinlay Currie Laurence Olivier ve Eric Portman filmin bir sahnesinde Oyuncu RoluLeslie Howard Philip Armstrong Scott Ingiliz Yazar Laurence Olivier Johnnie Fransiz Kanadali Avci Raymond Massey Andy Brock Trendeki Kacak Asker Peter Hutterilerin Lideri Tegmen Hirth Alman Komutan Finlay Currie Degis Tokus Dukkaninin KahyasiTegmen Kuhnecke Manganin 2 Komutani Vogel Alman Denizci Glynis Johns Anna Hutteri Kadini Gise1941 de Ingiliz gisesindeki en populer filmdi ABD de Universal filmi geri cevirdi ancak Columbia tarafindan Kuzey Amerika da dagitim icin 200 000 a satin alindi Variety 1942 de ABD kiralarindan 1 3 milyon dolar kazandigini tahmin ediyor Film Kuzey Amerika daki gisede 5 milyon dolar kazandi OdulleriFilm Pressburger i En Iyi Film Akademi Odulu kazandi ve En Iyi Ozgun Senaryo Akademi Odulu dallarinda gosterildi ek diyalog icin dahil Ingiliz Film Enstitusu filmi Ingiltere de 9 3 milyon sinema severinin katilimina dayanarak Ingiliz izleyicilerin 63 en populer filmi olarak secti Kaynakca 49th Parallel 1941 Michael Powell Emeric Pressburger Synopsis Characteristics Moods Themes and Related AllMovie 9 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2024 www allmovie com vasitasiyla Arsivlenmis kopya 6 Mayis 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2009 Arsivlenmis kopya 25 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Mayis 2009 Murphy 2003 s 204 Ungar Arthur 6 Ocak 1943 101 Pix Gross in Millions Variety s 58 Erisim tarihi 4 Temmuz 2018 Dis baglantilarIMDb de 49 Paralel Turkce bir inceleme 26 Agustos 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde allmovie com da The 49th Parallel 23 Subat 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde 49 Paralel filmini ucretsiz olarak indirmek icin Internet Archive i kullanabilirsiniz daha fazlasi