Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmler (İngilizce: Novelization)
Sinema başlangıcından beri edebiyatla yakın bir etkileşim içinde olmuş ve sayısız roman, hikâye ve oyun sinemaya uyarlanmıştır. Ancak bazı durumlarda bunun tersi de gerçekleşmiş ve filmlerin senaryolarından romanlar, resimli romanlar ve tiyatro oyunları da yazılmıştır. Bunlar genellikle bir pazarlama stratejisinin ürünleri olmuşlardır. Gişede başarılı olması beklenen bir filmin başarısını desteklemek veya garanti altına almak için ısmarlanan romanlar olduğu gibi zaten başarı kazanmış bir filmin rüzgârından yararlanarak ekstra gelir elde etmek için de bu yola başvurulduğu olmuştur. Bu romanların yayım tarihlerinin özel zamanlara denk getirilmesine de çalışılmıştır. Örneğin ünlü Aşk Hikayesi filminin senaryosundan bir roman oluşturulmak istenmiş ve yine filmin senaristine ısmarlanan roman özellikle 'Sevgililer Günü"nde piyasaya verilmiş ve beklendiği gibi bir bestseller olmuştur. Benzer şekildeki diğer filmlerin senaryolarından uyarlanmış romanlar da aşağı yukarı filmin gösterime çıktığı aynı yıl veya en geç bir sonraki yıl yayımlanmışlardır. Bu romanlar çoğunlukla ve doğal olarak filmle aynı adı taşıyorlardı. Bazı filmler ise kendileri birer roman uyarlaması oldukları halde ayrıca farklı yazarlar tarafından film romanları da çıkartılmıştır, buna bir örnek Ay Harekatı filmidir.
Önce senaryosu sonra romanı yazılan filmlerin bir listesi aşağıdadır:
| Yıl | Filmin özgün adı | Filmin Türkçe adı | Filmin senaristi | Kitabın yazarı | Kitabın yayımlandığı yıl | Notlar |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1949 | The Third Man | Üçüncü Adam | Graham Greene | Graham Greene | 1950 | Yazar Graham Greene önce senaryoyu yazmış, ertesi yıl, 1950'de senaryosuna bir ön hazırlık olarak yazdığı kısa romanını kitap halinde de yayımlamıştı. |
| 1953 | Jacques Tati- | Jean-Claude Carrière | 1958 | Jacques Tati'nin 1953'te yönettiği filmin romanı 1958'de Fransa'da yayımlandı. Kitabı Pierre Etaix resimlemişti. Roman Türkiye'de 1974'te Milliyet Yayınları'ndan adıyla çıktı. | ||
| 1955 | Mr. Arkadin / Confidential Report | Ölüm Raporu | Orson Welles (kendi hikâyesinden) | Maurice Bessy | 1955 | Filmin karakterleri zaten Üçüncü Adam filmine dayanıyordu. Romanın yazarının da Orson Welles olduğu belirtilmiştir, oysa roman Maurice Bessy adlı bir gölge yazar tarafından Fransızca yazılmıştır. İngilizceye sonradan çevrilmiştir. |
| 1961 | Tintin et le mystère de la Toison d'Or | Tenten ve Altın Post | (Hergé'in karakterlerinden) | 1962 | Konusu Türkiye'de geçen ve 1961 yılında çevrilen filmin ardından, filmden alınan renkli ve siyah-beyaz fotoğraflarla bir tür fotoroman tarzında büyük boy bir film kitabı da oluşturulmuştur. | |
| 1961 | The Misfits | Uygunsuzlar | Arthur Miller | Arthur Miller | 1961 | Görünüşte roman formatındaki kitabının önsözünde yazar Arthur Miller, bu alışılmadık formatın yeni bir deneme olduğunu, kitabının roman, oyun ve senaryo formatlarının dışında olduğunu belirtmiştir. (The Misfits, Dell Publishing Co. Inc.,New York) |
| 1963 | Charade | Öldüren Şüphe | Marc Behm | 1963 | Film, Peter Stone'un "Redbook" dergisinde yayımlanan "The Unsuspecting Wife" (Kuşkulanmayan Zevce) adlı kısa hikâyesinden uyarlanmıştır. Senaryoyu da yine Peter Stone kendi öyküsünden uyarlayarak yazmıştır. Sonradan çıkan romanının gölge yazarı Marc Behm olmakla birlikte, kapağında yazarın Peter Stone olduğu belirtilmiş, roman Marc Behm'e ithaf edilmiştir. | |
| 1964 | The Fall of the Roman Empire | Roma İmparatorluğu'nun Çöküşü | Ben Barzman, Basilio Franchina, Philip Yordan | Harry Whittington | 1964 | Filmin özgün senaryosuna dayanarak Harry Whittington tarafından yazılan aynı adlı bir roman da o yıl piyasaya verilmişti. |
| 1966 | Fantastic Voyage | Fantastik Yolculuk | Isaac Asimov | Isaac Asimov | 1966 | Roman Türkiye'de Kan Damarlarında Yolculuk adıyla yayımlandı |
| 1968 | 2001: A Space Odyssey | 2001 Uzay Yolu Macerası | Stanley Kubrick ve Arthur C. Clarke | Arthur C. Clarke | 1968 | Senaryo ve roman atbaşı gitmiş ve birbirinden alıntılar olmuştur. |
| 1970 | Love Story | Aşk Hikayesi | Erich Segal | Erich Segal | 1970 | Erich Segal Paramount'a önce senaryoyu yazdı. Filmin promosyonu için şirket yazardan bir de filmin romanını yazıp "Sevgililer Günü"ne yetiştirmesini istemişti. Filmden önce çıkan roman bestseller oldu. |
| 1971 | Summer of '42 | Yaz Günüydü | Herman Raucher | 1971 | Filmden önce çıkan roman bestseller oldu. Roman Türkiye'de En Tatlı Yaz adıyla 1972'de çıktı. | |
| 1971 | Harold and Maude | Harold ve Maude | Colin Higgins | 1971 | Higgins kendi özgün senaryosunu filmle aynı yıl roman haline getirdi. Film tiyatroya da uyarlandı, Türkiye'de de defalarca sahnelendi. | |
| 1978 | Capricorn One | Hükmedenler (film) | Bernard L. Ross(İngiltere)/Ron Goulart (ABD) | Filmin popüler olmasından sonra biri İngiltere'de Bernard L. Ross, diğeri de ABD'de Ron Goulart tarafından olmak üzere iki kez romanı yazılmıştır. | ||
| 1978 | The Deer Hunter | Avcı | /Michael Cimino | 1979 | Senaryodan ertesi yıl roman haline getirildi. | |
| 1978 | Halloween | Yabancı | John Carpenter, Debra Hill | 1979 | ABD'de "Bantam Books" tan çıktı. | |
| 1979 | Moonraker | Ay Harekatı | Ian Fleming | Christopher Wood | 1979 | Moonraker filmi bir roman uyarlamasıydı ve senaryosu Ian Fleming tarafından 1955 tarihli kendi romanından uyarlanıp yazılmıştı. Ancak 1979'da bir de filmden uyarlanan roman piyasaya verildi. Romanın adı biraz değiştirilmiş ve "James Bond and Moonraker" yapılmıştı. |
| 1988 | Tucker: The Man and His Dream | Tucker | , David Seidler | 1988 | "Pocket Books"'tan filmle aynı yıl çıktı. | |
| 1989 | The Abyss | Işığın Bittiği Yer/Derinlik Sarhoşluğu | James Cameron | Orson Scott Card | 1989 | James Cameron'ın senaryosunu yazıp yönettiği bu filmden uyarlanan roman, Orson Scott Card tarafından yazıldı ve aynı yıl piyasaya verildi. |
| 2006 | - | Kurt Wimmer | 2006 | |||
| 2006 | , Paul Verhoeven | 2006 |
Kaynakça
- ^ "Discovering Orson Welles/Jonathan Rosenbaum" (İngilizce). books.google.com. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2010.
- ^ Miller, Arthur (1961). The Misfits. Dell Publishing Co. Inc.,New York. ss. sayfa 7.
- ^ "Charade (1963) Stanley Donen" (İngilizce). Twentyfourframes. 15 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ekim 2012.
- ^ (İngilizce). MC journal. 3 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Once senaryosu sonra romani yazilan filmler Ingilizce Novelization Once senaryosu sonra romani yazilan filmler e bir ornek Jacques Tati nin 1953 te yonettigi Les Vacances de M Hulot Bay Hulot nun Tatili adli filmin afisi solda 1958 yilinda Jean Claude Carriere nin bu filme dayanan ayni adli romani ortada ve 1974 yilinda bu romanin Turkiye de Milliyet Yayinlari ndan Tatil Gunleri adiyla cikan cevirisi Sinema baslangicindan beri edebiyatla yakin bir etkilesim icinde olmus ve sayisiz roman hikaye ve oyun sinemaya uyarlanmistir Ancak bazi durumlarda bunun tersi de gerceklesmis ve filmlerin senaryolarindan romanlar resimli romanlar ve tiyatro oyunlari da yazilmistir Bunlar genellikle bir pazarlama stratejisinin urunleri olmuslardir Gisede basarili olmasi beklenen bir filmin basarisini desteklemek veya garanti altina almak icin ismarlanan romanlar oldugu gibi zaten basari kazanmis bir filmin ruzgarindan yararlanarak ekstra gelir elde etmek icin de bu yola basvuruldugu olmustur Bu romanlarin yayim tarihlerinin ozel zamanlara denk getirilmesine de calisilmistir Ornegin unlu Ask Hikayesi filminin senaryosundan bir roman olusturulmak istenmis ve yine filmin senaristine ismarlanan roman ozellikle Sevgililer Gunu nde piyasaya verilmis ve beklendigi gibi bir bestseller olmustur Benzer sekildeki diger filmlerin senaryolarindan uyarlanmis romanlar da asagi yukari filmin gosterime ciktigi ayni yil veya en gec bir sonraki yil yayimlanmislardir Bu romanlar cogunlukla ve dogal olarak filmle ayni adi tasiyorlardi Bazi filmler ise kendileri birer roman uyarlamasi olduklari halde ayrica farkli yazarlar tarafindan film romanlari da cikartilmistir buna bir ornek Ay Harekati filmidir Once senaryosu sonra romani yazilan filmlerin bir listesi asagidadir Yil Filmin ozgun adi Filmin Turkce adi Filmin senaristi Kitabin yazari Kitabin yayimlandigi yil Notlar1949 The Third Man Ucuncu Adam Graham Greene Graham Greene 1950 Yazar Graham Greene once senaryoyu yazmis ertesi yil 1950 de senaryosuna bir on hazirlik olarak yazdigi kisa romanini kitap halinde de yayimlamisti 1953 Jacques Tati Jean Claude Carriere 1958 Jacques Tati nin 1953 te yonettigi filmin romani 1958 de Fransa da yayimlandi Kitabi Pierre Etaix resimlemisti Roman Turkiye de 1974 te Milliyet Yayinlari ndan adiyla cikti 1955 Mr Arkadin Confidential Report Olum Raporu Orson Welles kendi hikayesinden Maurice Bessy 1955 Filmin karakterleri zaten Ucuncu Adam filmine dayaniyordu Romanin yazarinin da Orson Welles oldugu belirtilmistir oysa roman Maurice Bessy adli bir golge yazar tarafindan Fransizca yazilmistir Ingilizceye sonradan cevrilmistir 1961 Tintin et le mystere de la Toison d Or Tenten ve Altin Post Herge in karakterlerinden 1962 Konusu Turkiye de gecen ve 1961 yilinda cevrilen filmin ardindan filmden alinan renkli ve siyah beyaz fotograflarla bir tur fotoroman tarzinda buyuk boy bir film kitabi da olusturulmustur 1961 The Misfits Uygunsuzlar Arthur Miller Arthur Miller 1961 Gorunuste roman formatindaki kitabinin onsozunde yazar Arthur Miller bu alisilmadik formatin yeni bir deneme oldugunu kitabinin roman oyun ve senaryo formatlarinin disinda oldugunu belirtmistir The Misfits Dell Publishing Co Inc New York 1963 Charade Olduren Suphe Marc Behm 1963 Film Peter Stone un Redbook dergisinde yayimlanan The Unsuspecting Wife Kuskulanmayan Zevce adli kisa hikayesinden uyarlanmistir Senaryoyu da yine Peter Stone kendi oykusunden uyarlayarak yazmistir Sonradan cikan romaninin golge yazari Marc Behm olmakla birlikte kapaginda yazarin Peter Stone oldugu belirtilmis roman Marc Behm e ithaf edilmistir 1964 The Fall of the Roman Empire Roma Imparatorlugu nun Cokusu Ben Barzman Basilio Franchina Philip Yordan Harry Whittington 1964 Filmin ozgun senaryosuna dayanarak Harry Whittington tarafindan yazilan ayni adli bir roman da o yil piyasaya verilmisti 1966 Fantastic Voyage Fantastik Yolculuk Isaac Asimov Isaac Asimov 1966 Roman Turkiye de Kan Damarlarinda Yolculuk adiyla yayimlandi1968 2001 A Space Odyssey 2001 Uzay Yolu Macerasi Stanley Kubrick ve Arthur C Clarke Arthur C Clarke 1968 Senaryo ve roman atbasi gitmis ve birbirinden alintilar olmustur 1970 Love Story Ask Hikayesi Erich Segal Erich Segal 1970 Erich Segal Paramount a once senaryoyu yazdi Filmin promosyonu icin sirket yazardan bir de filmin romanini yazip Sevgililer Gunu ne yetistirmesini istemisti Filmden once cikan roman bestseller oldu 1971 Summer of 42 Yaz Gunuydu Herman Raucher 1971 Filmden once cikan roman bestseller oldu Roman Turkiye de En Tatli Yaz adiyla 1972 de cikti 1971 Harold and Maude Harold ve Maude Colin Higgins 1971 Higgins kendi ozgun senaryosunu filmle ayni yil roman haline getirdi Film tiyatroya da uyarlandi Turkiye de de defalarca sahnelendi 1978 Capricorn One Hukmedenler film Bernard L Ross Ingiltere Ron Goulart ABD Filmin populer olmasindan sonra biri Ingiltere de Bernard L Ross digeri de ABD de Ron Goulart tarafindan olmak uzere iki kez romani yazilmistir 1978 The Deer Hunter Avci Michael Cimino 1979 Senaryodan ertesi yil roman haline getirildi 1978 Halloween Yabanci John Carpenter Debra Hill 1979 ABD de Bantam Books tan cikti 1979 Moonraker Ay Harekati Ian Fleming Christopher Wood 1979 Moonraker filmi bir roman uyarlamasiydi ve senaryosu Ian Fleming tarafindan 1955 tarihli kendi romanindan uyarlanip yazilmisti Ancak 1979 da bir de filmden uyarlanan roman piyasaya verildi Romanin adi biraz degistirilmis ve James Bond and Moonraker yapilmisti 1988 Tucker The Man and His Dream Tucker David Seidler 1988 Pocket Books tan filmle ayni yil cikti 1989 The Abyss Isigin Bittigi Yer Derinlik Sarhoslugu James Cameron Orson Scott Card 1989 James Cameron in senaryosunu yazip yonettigi bu filmden uyarlanan roman Orson Scott Card tarafindan yazildi ve ayni yil piyasaya verildi 2006 Kurt Wimmer 20062006 Paul Verhoeven 2006Kaynakca Discovering Orson Welles Jonathan Rosenbaum Ingilizce books google com Erisim tarihi 25 Agustos 2010 Miller Arthur 1961 The Misfits Dell Publishing Co Inc New York ss sayfa 7 Charade 1963 Stanley Donen Ingilizce Twentyfourframes 15 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Ekim 2012 Ingilizce MC journal 3 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Nisan 2009