Çay yaprağı paradoksu, içinde çay yaprakları bulunan bir çay bardağı karıştırıldığında yaprakların neden bardağın kenarlarına değil de tam tersi bardağın ortasına çöktüğünü inceleyen paradokstur. İlk çözüm Albert Einstein'ın 1926 yılında yayınladığı ve nehir kenarlarındaki erozyonu açıkladığı makalesinden çıkarılmıştır ().
Açıklama
Karıştırma işlemi sıvının bardağın içinde dönmesine neden olur. Sıvının eğrisel yolunu takip edebilmesi için sıvıyı merkeze doğru çeken bir mekezcil kuvvete ihtiyaç vardır (çay tepsisini kendi etrafında döndürürken bardakların saçılmasına engel olan çekme kuvveti gibi). Bu kuvvet ortaya doğru azalan basınç tarafından sağlanır.
Ancak, dibe yakın yerlerde ve dış yüzeyde sürtünme kuvvetinden dolayı sıvı yavaşlar. Bu sebeple merkezkaç kuvveti basınç değişiminden kaynaklanan kuvveti burada yenemez, dolayısıyla burada sıvının akışında basınç farklılığı merkezkaç kuvvetinden daha etkili hale gelir. Buna sınır katmanı ya da denir.
Merkezkaç kuvvetinden dolayı basınç orta kısımda kenarlara göre daha fazladır. Eğer tüm sıvı katı gibi tek parça halinde dönüyor olsaydı, içe doğru olan merkezcil kuvvet dışa doğru olan merkezkaç kuvvete eşit olur dolayısıyla içe doğru ya da dışa doğru bir hareket gözlemlenmezdi.
Çay bardağı gibi, dönmenin diplerde daha yavaş olduğu kaplarda, basınç etkisi baskın çıkar ve içeri ve dibe doğru bir akım oluşturur. Üst taraflarda, sıvı içe değil dışa doğru akar. Bu ikinci akış bardağın içine doğru yönlenir ve yaprakları ortaya toplar, sonra yukarı dışa ve kenardan tekrar içe doğru akar. Yapraklar daha ağır olduğundan yukarı doğru hareket edemediklerinden ortada kalırlar. İlk dönüme akışı ile birleştiğinde, yapraklar içe doğru dairesel bir şekilde aşağı çökerler.
Uygulamaları
Bu fenomen alyuvarları kan plazmasından ayırmak için geliştirilmiş yeni bir yöntemde,atmosferik basınç sistemlerinin anlaşılmasında ve bira üretimi sırasında çöktürme işlemlerinde kullanılmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bowker, Kent A. (1988). . Earth Science History. 1 (1). 24 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
- ^ a b Einstein, Albert (Mart 1926). "Die Ursache der Mäanderbildung der Flußläufe und des sogenannten Baerschen Gesetzes". Die Naturwissenschaften. 14 (11). Berlin / Heidelberg: Springer. ss. 223-4. Bibcode:1926NW.....14..223E. doi:10.1007/BF01510300. English translation: The Cause of the Formation of Meanders in the Courses of Rivers and of the So-Called Baer’s Law 25 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., accessed 2008-12-28.
- ^ "CEE 262A Hydrodynamics Lecture 18" (PPT). 2007. s. 35. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008.[]
- ^ Arifin, Dian R. (20 Aralık 2006). "Microfluidic blood plasma separation via bulk electrohydrodynamic flows". Biomicrofluidics. 1 (1). American Institute of Physics. ss. 014103 (CID). doi:10.1063/1.2409629. (PMC) 2709949 $2. (PMID) 19693352. 9 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Aralık 2008. Diğer özet – Science Daily (17 Ocak 2007).
- ^ Pincock, Stephen (17 Ocak 2007). "Einstein's tea-leaves inspire new gadget". . 7 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2008.
- ^ Tandon, Amit. "Einstein's Tea Leaves and Pressure Systems in the Atmosphere" (PDF). 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 29 Aralık 2008.
- ^ Bamforth, Charles W. (2003). Beer: tap into the art and science of brewing (2.2yayıncı=Oxford University Press bas.). s. 56. ISBN .
Dış bağlantılar
- Sethi, Ricky J. (30 Eylül 1997). "Why do particles move towards the center of the cup instead of outer rim?". . 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Aralık 2008.
- Booker, John R. (PDF). ch. 5.8 p. 48: Department of Earth and Space Sciences, University of Washington. 27 Eylül 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008. See also figure 25 in figures.pdf3 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Stubley, Gordon D. (31 Mayıs 2001). (PDF). Mechanical Engineering Department, University of Waterloo. 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Cay yapragi paradoksu icinde cay yapraklari bulunan bir cay bardagi karistirildiginda yapraklarin neden bardagin kenarlarina degil de tam tersi bardagin ortasina coktugunu inceleyen paradokstur Ilk cozum Albert Einstein in 1926 yilinda yayinladigi ve nehir kenarlarindaki erozyonu acikladigi makalesinden cikarilmistir source source source source Cay yapraklari kenarlar yerine ortada ve dipte toplanirlar Mavi cizgi cay yaprakalrini orta dibe ceken ikincil akimi gostermektedir Paradoks 1926 yilinda Albert Einstein tarafindan cozulmustur AciklamaKaristirma islemi sivinin bardagin icinde donmesine neden olur Sivinin egrisel yolunu takip edebilmesi icin siviyi merkeze dogru ceken bir mekezcil kuvvete ihtiyac vardir cay tepsisini kendi etrafinda dondururken bardaklarin sacilmasina engel olan cekme kuvveti gibi Bu kuvvet ortaya dogru azalan basinc tarafindan saglanir Ancak dibe yakin yerlerde ve dis yuzeyde surtunme kuvvetinden dolayi sivi yavaslar Bu sebeple merkezkac kuvveti basinc degisiminden kaynaklanan kuvveti burada yenemez dolayisiyla burada sivinin akisinda basinc farkliligi merkezkac kuvvetinden daha etkili hale gelir Buna sinir katmani ya da denir Merkezkac kuvvetinden dolayi basinc orta kisimda kenarlara gore daha fazladir Eger tum sivi kati gibi tek parca halinde donuyor olsaydi ice dogru olan merkezcil kuvvet disa dogru olan merkezkac kuvvete esit olur dolayisiyla ice dogru ya da disa dogru bir hareket gozlemlenmezdi Cay bardagi gibi donmenin diplerde daha yavas oldugu kaplarda basinc etkisi baskin cikar ve iceri ve dibe dogru bir akim olusturur Ust taraflarda sivi ice degil disa dogru akar Bu ikinci akis bardagin icine dogru yonlenir ve yapraklari ortaya toplar sonra yukari disa ve kenardan tekrar ice dogru akar Yapraklar daha agir oldugundan yukari dogru hareket edemediklerinden ortada kalirlar Ilk donume akisi ile birlestiginde yapraklar ice dogru dairesel bir sekilde asagi cokerler UygulamalariBu fenomen alyuvarlari kan plazmasindan ayirmak icin gelistirilmis yeni bir yontemde atmosferik basinc sistemlerinin anlasilmasinda ve bira uretimi sirasinda cokturme islemlerinde kullanilmaktadir Ayrica bakinizKaynakca Bowker Kent A 1988 Earth Science History 1 1 24 Subat 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2008 a b Einstein Albert Mart 1926 Die Ursache der Maanderbildung der Flusslaufe und des sogenannten Baerschen Gesetzes Die Naturwissenschaften 14 11 Berlin Heidelberg Springer ss 223 4 Bibcode 1926NW 14 223E doi 10 1007 BF01510300 English translation The Cause of the Formation of Meanders in the Courses of Rivers and of the So Called Baer s Law 25 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde accessed 2008 12 28 CEE 262A Hydrodynamics Lecture 18 PPT 2007 s 35 Erisim tarihi 29 Aralik 2008 olu kirik baglanti Arifin Dian R 20 Aralik 2006 Microfluidic blood plasma separation via bulk electrohydrodynamic flows Biomicrofluidics 1 1 American Institute of Physics ss 014103 CID doi 10 1063 1 2409629 PMC 2709949 2 PMID 19693352 9 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Aralik 2008 Diger ozet Science Daily 17 Ocak 2007 Pincock Stephen 17 Ocak 2007 Einstein s tea leaves inspire new gadget 7 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2008 Tandon Amit Einstein s Tea Leaves and Pressure Systems in the Atmosphere PDF 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 29 Aralik 2008 Bamforth Charles W 2003 Beer tap into the art and science of brewing 2 2yayinci Oxford University Press bas s 56 ISBN 978 0 19 515479 5 Dis baglantilarSethi Ricky J 30 Eylul 1997 Why do particles move towards the center of the cup instead of outer rim 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Aralik 2008 Booker John R PDF ch 5 8 p 48 Department of Earth and Space Sciences University of Washington 27 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2008 See also figure 25 in figures pdf3 Aralik 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stubley Gordon D 31 Mayis 2001 PDF Mechanical Engineering Department University of Waterloo 28 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 29 Aralik 2008