Stalin Hattı, Sovyetler Birliği'nin batı sınırı boyunca uzanan bir tahkimatlar dizisidir. Batıdan gelecek bir saldırı karşısında Sovyet sınırlarını korumak üzere 1930'lu yıllarda inşasına başlanmıştır.
Yapısı
Savunma hattı, koruganlarda yer alan ağır silah mevziilerinden, makineli tüfek yuvalarından ve diğer tesislerden oluşmaktadır. Yapım tekniği ağırlıklı olarak betonarme olmakla birlikte yer yer zırh olarak çelik ve granit kullanılmıştır. Bazen daha az ayrıntıyla Maginot Hattı'na benzetilmektedir. Ancak Stalin Hattı, Maginot Hattı'ndan epeyce farklı bir savunma düzenidir. Her şeyden önce savunma hattı olarak, tüm sınır boyunca kesintisiz uzanan bir hat değildir. Esasen olası bir düşman istilasının olası istikametleri üzerine inşa edilmiş 13 müstahkem bölgeden oluşan bir savunma zinciridir. Öte yandan uçları açık olmayıp Baltık Denizi'nden Karadeniz'e kadar uzanır. Bir başka farklılık da Stalin Hattı'nın hemen sınırın gerisinde değil en yakın 20 – 30 km en uzak 100 – 150 km içeride inşa edilmesidir. Aynı zamanda sadece olası bir düşman saldırısını durdurmayı değil, taarruz kuvvetlerinin gerisinde tertipleneceği ve hazırlanacağı bir perdeleme örtüsü olarak da düşünülmüştür.
Müstahkem mevkiler personel sayısı olarak bir tugay düzeyindeyken ateş gücü bakımından bir kolordu düzeyindedir. Her birim, kendi karargahı, sayıları iki ile sekiz arasında değişen makineli tüfek ve topçu taburları, birkaç bağımsız ağır topçu bölüğü, tank taburu, istihkam taburu ve diğer bazı birimlerden oluşmaktadır. Her müstahkem mevki 100–180 km uzunlukta ve 30–50 km derinliktedir. Birleşik betonarme, yer yer zırh kaplı muharebe birimleriyle donatılmış olup her birinde malzeme depoları, elektrik üretim ve su sağlama ünitesi, revir, yemekhane, komuta ve iletişim merkezi gibi yeraltına inşa edilmiş yine betonarme yapılar bulunur. Bütün bu yapılar yeraltı galerileri ya da örtülü irtibat hendekleri ağıyla birbirine bağlıdır. Müstahkem mevkiler, aralarındaki açık araziden geçecek düşman kuvvetleri tarafından sarılsa bile çevresel savunma düzenlemeleri, ikmal depolarındaki malzeme stokları sayeside uzun süre savunmayı sürdürecek yapılar olarak düzenlenmiştir. Çoğunlukla etrafı yapay su engelleriyle çevrilmiş olan müstahkem mevkilerle sınır arasındaki geniş arazi "tampon bölge" olarak düzenlenmiştir. Bu bölgeler mayın tarlalarının yanı sıra binlerce pusu noktasını barındırır. Olası bir düşman saldırısında müstahkem mevkiler, düşman hazırlık topçu ateşinden etkilenmeyecek kadar geride bulunmaktadır. Ayrıca düşman saldırısı pek çok nehirden ve diğer doğal engellerden geçerken pusu noktalarıyla ve diğer istihkam engellerinde yıpranacaktır. Ayrıca köprüleri atmak için de zaman olacaktır. Müstahkem mevkilerde ayrıca oldukça etkili bir uçaksavar savunması da yer almaktadır.
Ortalama bir koruganın ateş gücü üç makineli tüfek ve 76 mm'lik iki top yuvasından oluşur. Bir ya da iki makineli tüfeğin olduğu ateş noktalarının sayısı ise yüzlerle ifade edilebilir. İnşaası, Maginot Hattı'nın tersine büyük bir gizlilik içinde sürdürüldü. Güvenlik, NKVD unsurları tarafından sağlandı, inşaat sahası, üzerinden "başıboş bir kuşun bile uçarak geçemeyeceği şekilde" güvenlik çemberine alındı. İnşaatlar birkaç yerde sürdürüldü, bunlardan sadece biri gerçek inşaat, diğerleri göstermelikti.
Sonuç olarak olası bir düşman saldırısında, düşman kara unsurları geniş bir tampon bölgeden sonra nerede ateşle karşılaşacaklarını bilmeden ilerleyeceklerdi.
Stalin Hattı'nın Sovyetler Birliği'ne maliyeti konusunda Viktor Suvorov'un "tahmini", 120 milyar Sovyet rublesidir.
II. Dünya Savaşı öncesi
Sovyetler Birliği'nin batı sınırları, 1939 - 1940 yılları arasında büyük ölçüde değişmiş, bunun sonucunda Stalin Hattı da sınırdan bir hayli içeride kalmıştı. Bu gelişmelerde, 23 Ağustos 1939 tarihinde imzalanan Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktı (Molotov - Ribbentrop Paktı) ilk adım atılmış oldu. Bu antlaşmada Finlandiya ve Estonya Sovyet etki alanında kabul edilmekteydi. Esas sınır değişmesi 1939 yılı Eylül ayında Sovyetler Birliği'nin Polonya topraklarının yarısını işgal etmesiyle şekillenmeye başladı. Baltık Devletleri, 1940 yılı Haziran ayında Besarabya'da Sovyetler Birliği tarafından işgal edildi. Stalin Hattı sınır gerisinde kalınca terk edildi. Onun yerine, yeni sınırların gerisinde, 1940 yazında olarak anılacak yeni bir savunma hattının inşasına başlandı. Bazı Sovyet generalleri her iki savunma hattını elde tutmanın daha iyi olacağını, Stalin Hattı'nın derinlikte bir savunma hattı olarak korunması gerektiğini düşündüler. Ancak II. Dünya Savaşı öncesi Sovyet askeri doktrinine göre bu gerekli değildi. []
Tüm bu gelişmelerle 1939 sonbaharında Stalin Hattı gözden çıkarıldı, birlikler zaman içinde terhis edildi ve silahlar sökülerek depolara kaldırıldı. Alman genel taarruzu olan Barbarossa Harekâtı başladığında, 1940 yazında yapımına başlanan yeni savunma hattı (Moltov Hattı) hazır değildi ve Stalin Hattı ise artık tahliye edilmişti, bazı yapılar kolhozlara depo olarak kullanılmak için tahsis edilmiş, bazıları ise toprakla doldurulmuştu. Sonuç olarak, gerçi Stalin Hattı mevzilerine bazı birlikler yerleşerek savunma yaptılarsa da her iki savunma hattı da Alman taarruzunu durdurmakta bir işe yaramadı.
II. Dünya Savaşı sonrası
II. Dünya Savaşı sonrasında Stalin Hattı tümden kullanım dışı kaldı, Sovyetler Birliği'nin artık Orta Avrupa'da da müttefikleri vardı. Batı Avrupa'da güvenlik ve kalkınma uğruna benzer savunma sistemlerinin tahrip edilmesinin tersine Sovyetler Birliği'nin 1991 yılında dağılması ardından bu tahkimatların büyük bir bölümü ilgilenilmeden kaldı. Bugün için Stalin Hattı tahkimatlarının kalıntıları Beyaz Rusya'da, Rusya'da ve Ukrayna'da ve muhtemelen Besarabya'nın doğusunda, halen ayaktadır.
Dış bağlantılar
- Photos from "Stalin Line" Museum (Minsk Fortified District) 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bunkermuzeum 15 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- KaUR (Karelskij Ukrepljenyj Rajon) - www.nortfort.ru 28 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Dipnotlar
- ^ Stalin Hattı inşasında görev yapan General Pyotr Grigorenko'nun bir ifadesi, Sovyet askeri doktrininde savunma ve taarruz kavramlarını açık bir şekilde ortaya koymaktadır. "Müstahkem mevkilerin ana işlevinin savunma olduğunu sadece saf kişiler düşünür… müstahkem mevkiler daha esaslı bir saldırının hazırlanması için inşa edilir. Vurucu güçlerin güvenli bir şekilde muharebe düzeni alması için ateş örtüsü sağlamak, birliklerin konuşlanıp muharebe düzenine geçişinin rakip tarafından engellenmek yönündeki tüm çabalarının önüne geçmek, bizim birlikler saldırıya geçtiğinde ise kuvvetli ateşiyle desteklemek için kullanılır." - V. Suvorov, Buzkıran Sh:111
- ^ KGB albayı S. A. Vaupşas'ın ifadesiyle, "... savaş öncesi yıllarda, savaşın rakibin topraklarında yapıldığı bir askeri doktrin kabul görmeye başlamıştı." - V. Suvorov, Sh: 136 Ayrıca bakınız
Kaynakça
İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Stalin Line
- Viktor Suvorov (Vladimir Ruzin), Buzkıran - Delta Kültür Yayınevi, 2009
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Stalin Hatti Sovyetler Birligi nin bati siniri boyunca uzanan bir tahkimatlar dizisidir Batidan gelecek bir saldiri karsisinda Sovyet sinirlarini korumak uzere 1930 lu yillarda insasina baslanmistir Mogilev yakinlarinda kazamatlarYapisiSavunma hatti koruganlarda yer alan agir silah mevziilerinden makineli tufek yuvalarindan ve diger tesislerden olusmaktadir Yapim teknigi agirlikli olarak betonarme olmakla birlikte yer yer zirh olarak celik ve granit kullanilmistir Bazen daha az ayrintiyla Maginot Hatti na benzetilmektedir Ancak Stalin Hatti Maginot Hatti ndan epeyce farkli bir savunma duzenidir Her seyden once savunma hatti olarak tum sinir boyunca kesintisiz uzanan bir hat degildir Esasen olasi bir dusman istilasinin olasi istikametleri uzerine insa edilmis 13 mustahkem bolgeden olusan bir savunma zinciridir Ote yandan uclari acik olmayip Baltik Denizi nden Karadeniz e kadar uzanir Bir baska farklilik da Stalin Hatti nin hemen sinirin gerisinde degil en yakin 20 30 km en uzak 100 150 km iceride insa edilmesidir Ayni zamanda sadece olasi bir dusman saldirisini durdurmayi degil taarruz kuvvetlerinin gerisinde tertiplenecegi ve hazirlanacagi bir perdeleme ortusu olarak da dusunulmustur Mustahkem mevkiler personel sayisi olarak bir tugay duzeyindeyken ates gucu bakimindan bir kolordu duzeyindedir Her birim kendi karargahi sayilari iki ile sekiz arasinda degisen makineli tufek ve topcu taburlari birkac bagimsiz agir topcu bolugu tank taburu istihkam taburu ve diger bazi birimlerden olusmaktadir Her mustahkem mevki 100 180 km uzunlukta ve 30 50 km derinliktedir Birlesik betonarme yer yer zirh kapli muharebe birimleriyle donatilmis olup her birinde malzeme depolari elektrik uretim ve su saglama unitesi revir yemekhane komuta ve iletisim merkezi gibi yeraltina insa edilmis yine betonarme yapilar bulunur Butun bu yapilar yeralti galerileri ya da ortulu irtibat hendekleri agiyla birbirine baglidir Mustahkem mevkiler aralarindaki acik araziden gececek dusman kuvvetleri tarafindan sarilsa bile cevresel savunma duzenlemeleri ikmal depolarindaki malzeme stoklari sayeside uzun sure savunmayi surdurecek yapilar olarak duzenlenmistir Cogunlukla etrafi yapay su engelleriyle cevrilmis olan mustahkem mevkilerle sinir arasindaki genis arazi tampon bolge olarak duzenlenmistir Bu bolgeler mayin tarlalarinin yani sira binlerce pusu noktasini barindirir Olasi bir dusman saldirisinda mustahkem mevkiler dusman hazirlik topcu atesinden etkilenmeyecek kadar geride bulunmaktadir Ayrica dusman saldirisi pek cok nehirden ve diger dogal engellerden gecerken pusu noktalariyla ve diger istihkam engellerinde yipranacaktir Ayrica kopruleri atmak icin de zaman olacaktir Mustahkem mevkilerde ayrica oldukca etkili bir ucaksavar savunmasi da yer almaktadir Ortalama bir koruganin ates gucu uc makineli tufek ve 76 mm lik iki top yuvasindan olusur Bir ya da iki makineli tufegin oldugu ates noktalarinin sayisi ise yuzlerle ifade edilebilir Insaasi Maginot Hatti nin tersine buyuk bir gizlilik icinde surduruldu Guvenlik NKVD unsurlari tarafindan saglandi insaat sahasi uzerinden basibos bir kusun bile ucarak gecemeyecegi sekilde guvenlik cemberine alindi Insaatlar birkac yerde surduruldu bunlardan sadece biri gercek insaat digerleri gostermelikti Sonuc olarak olasi bir dusman saldirisinda dusman kara unsurlari genis bir tampon bolgeden sonra nerede atesle karsilasacaklarini bilmeden ilerleyeceklerdi Stalin Hatti nin Sovyetler Birligi ne maliyeti konusunda Viktor Suvorov un tahmini 120 milyar Sovyet rublesidir II Dunya Savasi oncesiSovyetler Birligi nin bati sinirlari 1939 1940 yillari arasinda buyuk olcude degismis bunun sonucunda Stalin Hatti da sinirdan bir hayli iceride kalmisti Bu gelismelerde 23 Agustos 1939 tarihinde imzalanan Alman Sovyet Saldirmazlik Pakti Molotov Ribbentrop Pakti ilk adim atilmis oldu Bu antlasmada Finlandiya ve Estonya Sovyet etki alaninda kabul edilmekteydi Esas sinir degismesi 1939 yili Eylul ayinda Sovyetler Birligi nin Polonya topraklarinin yarisini isgal etmesiyle sekillenmeye basladi Baltik Devletleri 1940 yili Haziran ayinda Besarabya da Sovyetler Birligi tarafindan isgal edildi Stalin Hatti sinir gerisinde kalinca terk edildi Onun yerine yeni sinirlarin gerisinde 1940 yazinda olarak anilacak yeni bir savunma hattinin insasina baslandi Bazi Sovyet generalleri her iki savunma hattini elde tutmanin daha iyi olacagini Stalin Hatti nin derinlikte bir savunma hatti olarak korunmasi gerektigini dusunduler Ancak II Dunya Savasi oncesi Sovyet askeri doktrinine gore bu gerekli degildi kaynak belirtilmeli Tum bu gelismelerle 1939 sonbaharinda Stalin Hatti gozden cikarildi birlikler zaman icinde terhis edildi ve silahlar sokulerek depolara kaldirildi Alman genel taarruzu olan Barbarossa Harekati basladiginda 1940 yazinda yapimina baslanan yeni savunma hatti Moltov Hatti hazir degildi ve Stalin Hatti ise artik tahliye edilmisti bazi yapilar kolhozlara depo olarak kullanilmak icin tahsis edilmis bazilari ise toprakla doldurulmustu Sonuc olarak gerci Stalin Hatti mevzilerine bazi birlikler yerleserek savunma yaptilarsa da her iki savunma hatti da Alman taarruzunu durdurmakta bir ise yaramadi II Dunya Savasi sonrasiII Dunya Savasi sonrasinda Stalin Hatti tumden kullanim disi kaldi Sovyetler Birligi nin artik Orta Avrupa da da muttefikleri vardi Bati Avrupa da guvenlik ve kalkinma ugruna benzer savunma sistemlerinin tahrip edilmesinin tersine Sovyetler Birligi nin 1991 yilinda dagilmasi ardindan bu tahkimatlarin buyuk bir bolumu ilgilenilmeden kaldi Bugun icin Stalin Hatti tahkimatlarinin kalintilari Beyaz Rusya da Rusya da ve Ukrayna da ve muhtemelen Besarabya nin dogusunda halen ayaktadir Dis baglantilarPhotos from Stalin Line Museum Minsk Fortified District 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bunkermuzeum 15 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde KaUR Karelskij Ukrepljenyj Rajon www nortfort ru 28 Ekim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dipnotlar Stalin Hatti insasinda gorev yapan General Pyotr Grigorenko nun bir ifadesi Sovyet askeri doktrininde savunma ve taarruz kavramlarini acik bir sekilde ortaya koymaktadir Mustahkem mevkilerin ana islevinin savunma oldugunu sadece saf kisiler dusunur mustahkem mevkiler daha esasli bir saldirinin hazirlanmasi icin insa edilir Vurucu guclerin guvenli bir sekilde muharebe duzeni almasi icin ates ortusu saglamak birliklerin konuslanip muharebe duzenine gecisinin rakip tarafindan engellenmek yonundeki tum cabalarinin onune gecmek bizim birlikler saldiriya gectiginde ise kuvvetli atesiyle desteklemek icin kullanilir V Suvorov Buzkiran Sh 111 KGB albayi S A Vaupsas in ifadesiyle savas oncesi yillarda savasin rakibin topraklarinda yapildigi bir askeri doktrin kabul gormeye baslamisti V Suvorov Sh 136 Ayrica bakinizKaynakcaIngilizce Wikipedia maddesinden yararlanilmistir Stalin Line Viktor Suvorov Buzkiran Sh 111 a b c d e V Suvorov Sh 111 130 V Suvorov Sh 117 V Suvorov Sh 116 a b c The Stalin and Molotov Lines Soviet Western Defences 1928 41 Sh 56 olu kirik baglanti Viktor Suvorov Vladimir Ruzin Buzkiran Delta Kultur Yayinevi 2009