Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir.
Evliya Çelebi, "Seyahatname"sinde bu tatlının, Balıkesir'e yerleşen ilk Türk göçebelerinde de görüldüğünü, Havran'a da oradan geçtiğini anlatır. Günümüzde Balıkesir ve Bursa başta olmak üzere, Çanakkale, Tekirdağ, Kırklareli ve İzmit tatlının en çok yapıldığı illerdir.
Höşmerim adı, Farsça hoş (tatlı) ve maram (kaymak) sözcüklerinden türemiştir. Peynir helvası ya da Peynir tatlısı olarak da bilinir.
Melceü’t-Tabbâhîn Tarifi
Basılı ilk yemek kitabı Melceü’t-Tabbâhîn'de tarifi şu şekilde verilmiştir:
“ | Hoşmerim, sündürme dahi derler bir kıyye miktarı tuzsuz taze peynir veyahut teleme dedikleri peynirden tedarik edip el ile bir tencere içine ufaklayıp kor üstüne vaz birle karıştırmaya başlayalar tâ ki kaynayıp eridikte içine on dirhem miktarı dakîk-i hâs (has un) zammedip yine karıştırıldıkta yağını koyuverip peynir şekeri gibi uzamaya başladıkta indireler. Taamı latif bir taamdır. Tenâvül buyrula. Bazıları şeker veya asel dahi hîn-itenâvülde vazederler, latif olur. | ” |
Yörelere Göre Çeşitleri
Balıkesir Höşmerim Tatlısı (Balıkesir Peynirli İrmik Helvası)
Mayalanıp teleme haline geldikten sonra peynir tülbentinde süzülmüş koyun veya inek sütü, peynir mayası, irmik, şeker, yumurta sarısı ile pişirilir. Yörük köylerinde koyun sütü veya 1/3 inek, 2/3 koyun sütü karıştırılarak hazırlanıp odun ateşinde pişirilmektedir.
2015 yılında Balıkesir Aşçı Köfteci Ve Benzerleri Esnaf Odası tarafından Türk Patent ve Marka Kurumu'na tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Beypazarı Höşmerim Tatlısı (Beypazarı Un Helvası)
Tercihen Beypazarı ilçesinde üretilen esmer un, süt, kaymak kullanarak elde edilen hamurun, eritilmiş tereyağında pişirilmesi ile üretilir. Servis edilirken üzerine, su ve şeker ile hazırlanmış şerbet, pekmez veya bal dökülür.
Beypazarı Belediyesi tarafından 19 Temmuz 2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Çamlıdere Höşmerim Tatlısı (Çamlıdere Un Helvası)
Buğday unu, tereyağı ve süt kullanılarak hazırlanan, Ankara'nın Çamlıdere ilçesine özgü bir tatlıdır. Tatlandırması bal, üzüm pekmezi veya beyaz şeker ile yapılır. Diğer yörelerdeki höşmerim tatlılarından farkı, malzemeleri arasında peynir ve irmik bulunmamasıdır.
Ankara Ticaret Odası tarafından 10 Mart 2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret alınmıştır.
Çankırı Höşmerim Tatlısı (Çankırı Un Helvası)
Tereyağında un kavurduktan sonra kaynar suda eritilmiş kaya tuzu ekleyerek pişirilen ve üzerine petek balı koyularak sıcak servis edilen Çankırı'ya özgü bir yöresel tatlıdır. Diğer yörelerdeki höşmerim talılarından farklı olarak yumurta, irmik, peynir mayası, şeker gibi malzemeler bulunmaz, şeker yerine bal kullanılır. En önemli ayırt edici özelliği, tuz konulmasıdır. Tuz, konulması tatlıyı yöredeki tabir ile "kivir kivir" yapar.
Çankırı Belediyesi tarafından 17 Haziran 2021 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret alınmıştır.
Gediz Höşmerimi
Gediz ilçesinin mutfak kültürüne yer alan, günlük olarak üretilip tüketilen yöresel bir üründür. Taze tuzsuz inek peyniri, irmik, buğday unu, beyaz şeker, su, kabartma tozu ile hazırlanan hamurun, elektrikli fırında pişirildikten sonra iki kere şerbetlenmesi suretiyle üretilir. İlk şerbetlemede kullanılan şerbet toz şeker, limon suyu veya limon tuzu; ikinci şerbetlemedeki şerbet ise sadece su ve beyaz şeker içerir.
Gediz Belediyesi tarafından 9 Aralık 2022 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kırşehir Höşmerim Tatlısı (Kırşehir Un Helvası)
Un, süt, yumurta, şeker ve tereyağı ile yapılan, Kırşehir yöresine özgü bir tatlıdır. Geleneksel olarak lohusa annelere sunulur.
Ahiler Kalkınma Ajansı tarafından 2017 yılındaTürk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Konya Höşmerimi
Konya ilinde kendine has üretim metodu ile hazırlanan ve Selçukular döneminden beri tüketilen bir yöresel tatlıdır. Kaymakla ve su ile yapılır, sıcak servis edilir.
Konya Höşmerimi için 2022 yılı Şubat ayında Konya Büyükşehir Belediyesi tarafından coğrafi işaret başvurusunda bulunulmuş, aynı yılın Ağustos ayında Türk Patent Enstitüsü tarafından coğrafi işaretli ürün olarak tescil edilmiştir.
Mengen Höşmerimi (Mengen Un Helvası)
Buğday unu, süt kaymağı veya krema, süt, tereyağı ve tuzdan oluşan hamurun tavada pişirilmesi ve üzerine beyaz şeker, bal, pekmez veya reçel dökülerek üretilen tatlıdır.
Mengen Höşmerimi 10 Haziran 2021 tarihinde Mengen Belediyesi tarafından Türk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmiş ve coğrafi işaret alınmıştır.
Sivrihisar Höşmerim Tatlısı (Sivrihisar Un Helvası)
İnek sütünden elde edilmiş tam yağlı krema (kaymak), un ve çok az miktardaki tuzun kavrulması ile hazırlanan ve üzerine pekmez dökülere sunulan, Eskişehir'ın Sivrihisar ilçesine özgü bir tatlıdır. Yemeğin hemen ardından taze taze kavrulur.
Özellikle bayram sabahı aile büyüğünün evinde yemek yeme geleneğinin bir parçası olarak yemeğin sütüne Sivrihisar höşmerim tatlısı sunulur. Şerbetli, şerbetsiz ya da süt reçelli olmak üzere üç farklı şeklide de tüketilebilir.
2020'de Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kaynakça
- ^ ""Höşmerim Tatlısı Üretimi ve Özellikleri" II. Geleneksel Gıdalar Sempozyumu, Sayfa:100-103, 27-29 Mayıs 2009, Van" (PDF). 20 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Temmuz 2016.
- ^ Seyahatname, 9. cilt, Yapı Kredi Yayınları
- ^ "Hoşmerim Tatlısının Kimyasal ve Mikrobiyolojik Özelliklerinin Belirlenmesi" Türkiye 9. Gıda Kongresi; 24-26 Mayıs 2006, Bolu
- ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 3 Kasım 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 28 Mart 2022.
- ^ "Höşmerim. Balıkesir Bülteni, Ocak-Mart 2021, s.65" (PDF). Balıkesir Büyükşehir Belediyesi. 8 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 11 Şubat 2024.
- ^ Bilir, M. (2022). Höşmerim: Balıkesir'in coğrafi işaretli ürünü meşhur höşmerim tatlısı nasıl yapılır?. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ (PDF). Türk Patent ve Marka Kurumu. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b "Beypazarı Höşmerim Tatlısı Coğrafi İşaret Sicil Belgesi" (PDF). Türk Patent ve Marka Kurumu. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ a b "Çamlıdere Höşmerim Tatlısı Coğrafi İşaret Sicil Belgesi" (PDF). 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ a b "Çankırı Höşmerim Tatlısı Coğrafi Tescil Belgesi" (PDF). Türk Patent ve Marka Kurumu. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "Gediz Höşmerimi". Türk Patent ve Marka Kurumu. 20 Aralık 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Aralık 2022.
- ^ a b "Kırşehir Höşmerim Tatlısı Coğrafi Tescil İşareti" (PDF). Türk Patent ve Marka Kurumu. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ a b "Konya höşmerimi Coğrafi İşaret Sicil Belgesi" (PDF). Türk Patent ve Marka Kurumu. 18 Şubat 2024 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "Mengen Höşmerimi". Türk Patent ve Marka Kurumu. 5 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Ağustos 2022.
- ^ "SİVRİHİSAR HÖŞMERİM TATLISI". Kültür Portalı. 12 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ https://www.ci.gov.tr/cografi-isaretler/detay/1208[]
Dış bağlantılar
- Yapılış Tarifleri
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hosmerim ya da Hosmerim Marmara basta olmak uzere Ege Ic Anadolu bolgelerinde uretilen bir cesit irmik helvasinin adidir Turkiye nin bazi illerinde ise un helvasina hosmerim denilmektedir Yorsan markasina ait Hosmerim tatlisiBalikesir de bir Yoruk koyunde koyun sutunden yapilan ev yapimi hosmerim Evliya Celebi Seyahatname sinde bu tatlinin Balikesir e yerlesen ilk Turk gocebelerinde de goruldugunu Havran a da oradan gectigini anlatir Gunumuzde Balikesir ve Bursa basta olmak uzere Canakkale Tekirdag Kirklareli ve Izmit tatlinin en cok yapildigi illerdir Hosmerim adi Farsca hos tatli ve maram kaymak sozcuklerinden turemistir Peynir helvasi ya da Peynir tatlisi olarak da bilinir Melceu t Tabbahin TarifiBasili ilk yemek kitabi Melceu t Tabbahin de tarifi su sekilde verilmistir Hosmerim sundurme dahi derler bir kiyye miktari tuzsuz taze peynir veyahut teleme dedikleri peynirden tedarik edip el ile bir tencere icine ufaklayip kor ustune vaz birle karistirmaya baslayalar ta ki kaynayip eridikte icine on dirhem miktari dakik i has has un zammedip yine karistirildikta yagini koyuverip peynir sekeri gibi uzamaya basladikta indireler Taami latif bir taamdir Tenavul buyrula Bazilari seker veya asel dahi hin itenavulde vazederler latif olur Yorelere Gore CesitleriBalikesir Hosmerim Tatlisi Balikesir Peynirli Irmik Helvasi Mayalanip teleme haline geldikten sonra peynir tulbentinde suzulmus koyun veya inek sutu peynir mayasi irmik seker yumurta sarisi ile pisirilir Yoruk koylerinde koyun sutu veya 1 3 inek 2 3 koyun sutu karistirilarak hazirlanip odun atesinde pisirilmektedir 2015 yilinda Balikesir Asci Kofteci Ve Benzerleri Esnaf Odasi tarafindan Turk Patent ve Marka Kurumu na tescil ettirilmis ve cografi isaret almistir Beypazari Hosmerim Tatlisi Beypazari Un Helvasi Tercihen Beypazari ilcesinde uretilen esmer un sut kaymak kullanarak elde edilen hamurun eritilmis tereyaginda pisirilmesi ile uretilir Servis edilirken uzerine su ve seker ile hazirlanmis serbet pekmez veya bal dokulur Beypazari Belediyesi tarafindan 19 Temmuz 2022 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmis ve cografi isaret almistir Camlidere Hosmerim Tatlisi Camlidere Un Helvasi Bugday unu tereyagi ve sut kullanilarak hazirlanan Ankara nin Camlidere ilcesine ozgu bir tatlidir Tatlandirmasi bal uzum pekmezi veya beyaz seker ile yapilir Diger yorelerdeki hosmerim tatlilarindan farki malzemeleri arasinda peynir ve irmik bulunmamasidir Ankara Ticaret Odasi tarafindan 10 Mart 2021 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmis ve cografi isaret alinmistir Cankiri Hosmerim Tatlisi Cankiri Un Helvasi Tereyaginda un kavurduktan sonra kaynar suda eritilmis kaya tuzu ekleyerek pisirilen ve uzerine petek bali koyularak sicak servis edilen Cankiri ya ozgu bir yoresel tatlidir Diger yorelerdeki hosmerim talilarindan farkli olarak yumurta irmik peynir mayasi seker gibi malzemeler bulunmaz seker yerine bal kullanilir En onemli ayirt edici ozelligi tuz konulmasidir Tuz konulmasi tatliyi yoredeki tabir ile kivir kivir yapar Cankiri Belediyesi tarafindan 17 Haziran 2021 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmis ve cografi isaret alinmistir Gediz Hosmerimi Gediz ilcesinin mutfak kulturune yer alan gunluk olarak uretilip tuketilen yoresel bir urundur Taze tuzsuz inek peyniri irmik bugday unu beyaz seker su kabartma tozu ile hazirlanan hamurun elektrikli firinda pisirildikten sonra iki kere serbetlenmesi suretiyle uretilir Ilk serbetlemede kullanilan serbet toz seker limon suyu veya limon tuzu ikinci serbetlemedeki serbet ise sadece su ve beyaz seker icerir Gediz Belediyesi tarafindan 9 Aralik 2022 tarihinde Turk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmis ve cografi isaret almistir Kirsehir Hosmerim Tatlisi Kirsehir Un Helvasi Un sut yumurta seker ve tereyagi ile yapilan Kirsehir yoresine ozgu bir tatlidir Geleneksel olarak lohusa annelere sunulur Ahiler Kalkinma Ajansi tarafindan 2017 yilindaTurk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmis ve cografi isaret almistir Konya Hosmerimi Konya ilinde kendine has uretim metodu ile hazirlanan ve Selcukular doneminden beri tuketilen bir yoresel tatlidir Kaymakla ve su ile yapilir sicak servis edilir Konya Hosmerimi icin 2022 yili Subat ayinda Konya Buyuksehir Belediyesi tarafindan cografi isaret basvurusunda bulunulmus ayni yilin Agustos ayinda Turk Patent Enstitusu tarafindan cografi isaretli urun olarak tescil edilmistir Mengen Hosmerimi Mengen Un Helvasi Bugday unu sut kaymagi veya krema sut tereyagi ve tuzdan olusan hamurun tavada pisirilmesi ve uzerine beyaz seker bal pekmez veya recel dokulerek uretilen tatlidir Mengen Hosmerimi 10 Haziran 2021 tarihinde Mengen Belediyesi tarafindan Turk Patent ve Marka Kurumuna tescil ettirilmis ve cografi isaret alinmistir Sivrihisar Hosmerim Tatlisi Sivrihisar Un Helvasi Sivrihisar hosmerim tatlisi Inek sutunden elde edilmis tam yagli krema kaymak un ve cok az miktardaki tuzun kavrulmasi ile hazirlanan ve uzerine pekmez dokulere sunulan Eskisehir in Sivrihisar ilcesine ozgu bir tatlidir Yemegin hemen ardindan taze taze kavrulur Ozellikle bayram sabahi aile buyugunun evinde yemek yeme geleneginin bir parcasi olarak yemegin sutune Sivrihisar hosmerim tatlisi sunulur Serbetli serbetsiz ya da sut recelli olmak uzere uc farkli seklide de tuketilebilir 2020 de Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tescillenmis ve cografi isaret almistir Kaynakca Hosmerim Tatlisi Uretimi ve Ozellikleri II Geleneksel Gidalar Sempozyumu Sayfa 100 103 27 29 Mayis 2009 Van PDF 20 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Temmuz 2016 Seyahatname 9 cilt Yapi Kredi Yayinlari Hosmerim Tatlisinin Kimyasal ve Mikrobiyolojik Ozelliklerinin Belirlenmesi Turkiye 9 Gida Kongresi 24 26 Mayis 2006 Bolu Arsivlenmis kopya PDF 3 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 28 Mart 2022 Hosmerim Balikesir Bulteni Ocak Mart 2021 s 65 PDF Balikesir Buyuksehir Belediyesi 8 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 11 Subat 2024 Bilir M 2022 Hosmerim Balikesir in cografi isaretli urunu meshur hosmerim tatlisi nasil yapilir 1 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2023 PDF Turk Patent ve Marka Kurumu 31 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Beypazari Hosmerim Tatlisi Cografi Isaret Sicil Belgesi PDF Turk Patent ve Marka Kurumu 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan PDF a b Camlidere Hosmerim Tatlisi Cografi Isaret Sicil Belgesi PDF 18 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2024 a b Cankiri Hosmerim Tatlisi Cografi Tescil Belgesi PDF Turk Patent ve Marka Kurumu 21 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2024 Gediz Hosmerimi Turk Patent ve Marka Kurumu 20 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Aralik 2022 a b Kirsehir Hosmerim Tatlisi Cografi Tescil Isareti PDF Turk Patent ve Marka Kurumu 18 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2024 a b Konya hosmerimi Cografi Isaret Sicil Belgesi PDF Turk Patent ve Marka Kurumu 18 Subat 2024 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2024 Mengen Hosmerimi Turk Patent ve Marka Kurumu 5 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Agustos 2022 SIVRIHISAR HOSMERIM TATLISI Kultur Portali 12 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2024 https www ci gov tr cografi isaretler detay 1208 olu kirik baglanti Dis baglantilarYapilis TarifleriKaynakca