Peri Kızının Şaşkınlığı (Fransızca: La Nymphe Surprise), Fransız ressam Édouard Manet'nin 1859 -1861 yıllarında yaptığı yağlı boya tablosu. Tablo, şu anda Buenos Aires'teki Arjantin Ulusal Galerisi'nde sergilenmektedir. Bu tabloda Manet, Danyal'ın İncili'nde anlatılan Suzanna karakterinin klasik pozunda oturmuş bir çıplağı betimlemiştir. Tablodaki model, daha sonraki yıllarda ressamın karısı olacak Suzanne Leenhoff'tur.
Sanatçı | Édouard Manet |
---|---|
Yıl | 1859 - 1861 |
Tür | Yağlıboya |
Boyutlar | 146 cm × 114 cm (57 in × 45 in) |
Konum | National Gallery (Buenos Aires), Buenos Aires |
Ressam, bu kişisel çalışmasıyla hiçbir zaman Paris Salonu'na başvurmadı. Tablo ilk kez 1861 yılında her yıl Sankt-Peterburg'da düzenlenen İmparatorluk Akademisi Sergisi'nde gösterildi. Eser, Paris'te ise sadece 1867 yılında yapılan ressamın kişisel sergisinde yer aldı. Manet, 1871 yılında düzenlenen mal varlığında tabloya 18.000 frank fiyat biçti. Bu değer o anda stüdyosunda bulunan 94 tabloya biçilen değerden daha yüksek bir rakamdı. Manet'nin vefatının ardından tablo sadece 1250 franka satılabildi.
Analiz
Tabloda, Kuzey Avrupalı ressamların özellikle de Rubens'in çıplak kadına bakış açısının etkisi büyüktür. Manet, Rubens'in aynı motifleri işleyen eserlerinin gravürlerini görme şansına erişmişti. Bu açıdan bakıldığında da Şaşırmış Peri, ressamın kendisinden önce gelen büyük ressamlara saygısının ifadesi olarak görülebilir. Üstelik, Rubens'in eşi de tıpkı Suzanne Leenhoff'un Manet'ye modellik etmesi gibi sanatçıya bu tarz tablolarında poz vermişti. Suzanne Leenhoff'un da Hollandalı olması eserin, bu ekolün uzantısı olmasının bir başka sebebi olabilir. Manet'nin, daha sonraki yıllarda kendisi, eşi ve oğullarını resmettiği Le Pêche isimli resimde de Rubens'in iki çalışmasından etkilendiği bilinmektedir.
Dini bir figür olan Suzanna karakterinin, geleneksel betimlemelerinde bakışları her zaman çerçevenin içinde kalır ve yukarı ya da aşağı ya da kenarlara bakmasına rağmen asla dışarı bakmazdı. Manet'nin Suzanna temsili ile Rubens'in temsili arasındaki en büyük fark budur. Rubens'in çıplakları hiçbir zaman izleyicinn gözlerine bakmazken, Manet, bu çıplakla beraber konuyla ilgili kendi geleneğini oluşturmuş oldu.
Manet'nin bilinen bu ilk nü çalışmasında, izleyiciyi şaşırtan, kadınla göz göze gelmeleri oldu. Bu eser, ressamın daha sonra yaratacağı iki önemli çıplağın habercisi gibidir: Kırda Öğle Yemeği ve Olympia. Manet, bu iki tabloda izleyiciyi de resmin bir katılımcısı yapma konusunda uzmanlaşmıştır. Bu da sanatçının Şaşırmış Peri'de ne yaptığının farkında olduğunun bir kanıtıdır. Manet'nin çıplağı kendisinden önce gelen ustaların tarzında çizilmiş olmasına rağmen kadının bakışlarında geleneksel Suzanna bakışının olmaması tabloyu özel kılmaktadır. Rosalind Krauss bu eserle ilgili şu yorumu yapmıştır: "Model ile ressam arasında bir yakınlık olduğu fark edilir ama aynı zamanda yeni başlamış bir ilişkinin gizliliği de vardır."
Tablonun daha büyük ölçülerdeki başka bir eserin parçası olduğuna dair söylentiler vardır. Bu söylenti, Manet'nin yakın arkadaşı Antonin Proust tarafından da doğrulanmıştır. Proust'un açıklamalarına göre Manet, 1860'tan önce Musa'nın dalgalardan kurtuluşunu anlatan bir tablo üzerine çalışıyordu. Daha sonra ise bu eserden vazgeçti ve sadece peri figürünü keserek sakladı.
Manet, bu tablonun ardından model olarak Victorine Meurent ile çalışmaya başladı. Ressamın iki modelini betimlemesi arasında büyük farklar vardır.Kırda Öğle Yemeği ve Olympia'dan iki sene evvel çizilmiş olan Şaşırmış Peri'de, Suzanne vücudunu gizlemeye çalışmaktadır, gözlerinden korku okunur ve yüzünde iffetli bir ifade vardır. Öte yandan, Kırda Öğle Yemeği'nde Victorine'nin pozu, Suzanne'nin pozunun aynadaki yansıması gibi olmasına rağmen Victorine'in yüzünde küstah bir ifade vardır. Victorine Meurent'nin modellik yaptığı tablolarda Kuzey Avrupalı ressamların değil, İtalyan rönesans ressamlarının etkisi vardır. Bu da bu üç tabloyla Manet'nin kuzey ve güney ekollerinin milletsel ve ırksal farklarını dile getirmesine yardımcı olmuştur.
Şaşırmış Peri, Manet'nin ilk ve tek geleneklere uygun çıplağı olmasına rağmen, gelecekte çizeceklerinin habercisi gibidir.
Kaynakça
- Armstrong, Carol. Manet Manette. Yale University Press, 2002.
- Brombert, Beth Archer. Edouard Manet: Rebel in a Frock Coat. University of Chicago Press, 1997.
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Peri Kizinin Saskinligi Fransizca La Nymphe Surprise Fransiz ressam Edouard Manet nin 1859 1861 yillarinda yaptigi yagli boya tablosu Tablo su anda Buenos Aires teki Arjantin Ulusal Galerisi nde sergilenmektedir Bu tabloda Manet Danyal in Incili nde anlatilan Suzanna karakterinin klasik pozunda oturmus bir ciplagi betimlemistir Tablodaki model daha sonraki yillarda ressamin karisi olacak Suzanne Leenhoff tur Peri Kizinin Saskinligi Sanatci Edouard ManetYil 1859 1861Tur YagliboyaBoyutlar 146 cm 114 cm 57 in 45 in Konum National Gallery Buenos Aires Buenos AiresRubens in 1607 1608 tarihli Suzanna betimlemesi Galeri Borghese Roma Ressam bu kisisel calismasiyla hicbir zaman Paris Salonu na basvurmadi Tablo ilk kez 1861 yilinda her yil Sankt Peterburg da duzenlenen Imparatorluk Akademisi Sergisi nde gosterildi Eser Paris te ise sadece 1867 yilinda yapilan ressamin kisisel sergisinde yer aldi Manet 1871 yilinda duzenlenen mal varliginda tabloya 18 000 frank fiyat bicti Bu deger o anda studyosunda bulunan 94 tabloya bicilen degerden daha yuksek bir rakamdi Manet nin vefatinin ardindan tablo sadece 1250 franka satilabildi AnalizTabloda Kuzey Avrupali ressamlarin ozellikle de Rubens in ciplak kadina bakis acisinin etkisi buyuktur Manet Rubens in ayni motifleri isleyen eserlerinin gravurlerini gorme sansina erismisti Bu acidan bakildiginda da Sasirmis Peri ressamin kendisinden once gelen buyuk ressamlara saygisinin ifadesi olarak gorulebilir Ustelik Rubens in esi de tipki Suzanne Leenhoff un Manet ye modellik etmesi gibi sanatciya bu tarz tablolarinda poz vermisti Suzanne Leenhoff un da Hollandali olmasi eserin bu ekolun uzantisi olmasinin bir baska sebebi olabilir Manet nin daha sonraki yillarda kendisi esi ve ogullarini resmettigi Le Peche isimli resimde de Rubens in iki calismasindan etkilendigi bilinmektedir Dini bir figur olan Suzanna karakterinin geleneksel betimlemelerinde bakislari her zaman cercevenin icinde kalir ve yukari ya da asagi ya da kenarlara bakmasina ragmen asla disari bakmazdi Manet nin Suzanna temsili ile Rubens in temsili arasindaki en buyuk fark budur Rubens in ciplaklari hicbir zaman izleyicinn gozlerine bakmazken Manet bu ciplakla beraber konuyla ilgili kendi gelenegini olusturmus oldu Manet nin bilinen bu ilk nu calismasinda izleyiciyi sasirtan kadinla goz goze gelmeleri oldu Bu eser ressamin daha sonra yaratacagi iki onemli ciplagin habercisi gibidir Kirda Ogle Yemegi ve Olympia Manet bu iki tabloda izleyiciyi de resmin bir katilimcisi yapma konusunda uzmanlasmistir Bu da sanatcinin Sasirmis Peri de ne yaptiginin farkinda oldugunun bir kanitidir Manet nin ciplagi kendisinden once gelen ustalarin tarzinda cizilmis olmasina ragmen kadinin bakislarinda geleneksel Suzanna bakisinin olmamasi tabloyu ozel kilmaktadir Rosalind Krauss bu eserle ilgili su yorumu yapmistir Model ile ressam arasinda bir yakinlik oldugu fark edilir ama ayni zamanda yeni baslamis bir iliskinin gizliligi de vardir Tablonun daha buyuk olculerdeki baska bir eserin parcasi olduguna dair soylentiler vardir Bu soylenti Manet nin yakin arkadasi Antonin Proust tarafindan da dogrulanmistir Proust un aciklamalarina gore Manet 1860 tan once Musa nin dalgalardan kurtulusunu anlatan bir tablo uzerine calisiyordu Daha sonra ise bu eserden vazgecti ve sadece peri figurunu keserek sakladi Manet bu tablonun ardindan model olarak Victorine Meurent ile calismaya basladi Ressamin iki modelini betimlemesi arasinda buyuk farklar vardir Kirda Ogle Yemegi ve Olympia dan iki sene evvel cizilmis olan Sasirmis Peri de Suzanne vucudunu gizlemeye calismaktadir gozlerinden korku okunur ve yuzunde iffetli bir ifade vardir Ote yandan Kirda Ogle Yemegi nde Victorine nin pozu Suzanne nin pozunun aynadaki yansimasi gibi olmasina ragmen Victorine in yuzunde kustah bir ifade vardir Victorine Meurent nin modellik yaptigi tablolarda Kuzey Avrupali ressamlarin degil Italyan ronesans ressamlarinin etkisi vardir Bu da bu uc tabloyla Manet nin kuzey ve guney ekollerinin milletsel ve irksal farklarini dile getirmesine yardimci olmustur Sasirmis Peri Manet nin ilk ve tek geleneklere uygun ciplagi olmasina ragmen gelecekte cizeceklerinin habercisi gibidir KaynakcaArmstrong Carol Manet Manette Yale University Press 2002 ISBN 978 0 300 09658 3 Brombert Beth Archer Edouard Manet Rebel in a Frock Coat University of Chicago Press 1997 ISBN 978 0 226 07544 0Notlar Empresyonistler Manet Baskan Yayinlari Istanbul 1980 Sayfa 89 a b c Brombert sayfa 77 Armstrong sayfa 104 Brombert sayfa 80 a b c d e Brombert sayfa 79 a b Armstrong sayfa 105 Brombert sayfa 78 a b Brombert sayfa 144