Antik Yunanistan'da hukuk, belirli yasa ve gelenekler çerçevesinde yargı kurumları tarafından yürütülen kurallar bütünüdür. Toplumsal huzuru sağlamak için çıkarılan yasalar çoğu zaman Antik Roma'nınki ile karşılaştırılır ve ilkel Cermen topluluklarının yardımlarıyla bugüne kadar iletildiğine inanılır.
İlk yasalar
Yunanistan'da hukukun ilk temellerinin iki şehir devleti arasında çıkan anlaşmazlıkların ya da tek bir şehrin meclisinde iki grubun arasında çıkan görüş ayrılıklarının çözümünün bir hakemler kurulu tarafından çözülmesi için "jüri" benzeri bir topluluk kurulmasına dayandığına inanılır. Antik Yunan hukuku genel olarak miras anlaşmazlıkları, evlat/köle edinimleri, ticaret anlaşmaları, politik sözleşmeler ve toplumsal sorunları çözmek amacıyla hazırlanmış kurallardan oluşurdu.
Günümüzde, bu dönemden düzenli bir biçimde bir araya getirilmiş yasa kayıtları bulunmamaktadır. Konuyla ilgili bilinenlerden en eskileri Homeros'un şiirlerinde anlattıklarıdır. Antik Yunanistan'da bir şehir devleti olan Attika'ya ilişkin bilgiler tek taraflı olarak ele alınmasına karşın Attikalı davacıların konuşmalarından elde edilmektedir. İlk anayasa düşüncesi de Antik Yunanistan'da M.Ö. 2. yüzyılda Aristo tarafından ortaya atılmıştır.
İlk yazılı yasalar
Yunanlar arasında ilk yasa olguları Yunan Karanlık Çağları'nın hemen sonrasında töreler biçiminde gelişen yazısız kurallar oldu. M.Ö. 1200 - 900 yılları arasında ve M.Ö. 900'lü yılların başlarına kadar Yunan kaynaklarında herhangi bir yazılı yasaya rastlanmaz. Bu dönemde genelde kısasa kısas ilkesi uygulanır ve adam öldürme gibi suçlar işlendiğinde bu ilke nedeniyle aileler arasında uzun yıllar süren kan davaları başlardı. M.Ö. 7. yüzyılın ilk yarısında gelindiğinde ilk resmî yasalar çıkarılmaya başlandı. M.Ö. 620'de Drakon, Antik Yunan tarihinde bilinen ilk yazılı yasayı çıkardı. Bu yasa adam öldürmeyle suçlanan kişilerin şehirden sürülmesini öngörüyordu.
Eğer bir kişi, bir başkasının kişisel hak ve özgürlüklerine saldırıda bulunuyorsa, cezası çoğunlukla para cezası oluyordu. Bu konu üzerine çıkarılan yasaların pek çoğu Solon ve Drakon tarafından çıkarılmıştır. Drakon'un hazırladığı yasalara göre ırza geçmenin cezası 100 drahmaydı, hırsızlıktan dolayı verilecek cezaysa çalınan malın miktarına göre değişiklik gösterirdi. Bunların yanı sıra Solon, bir rehber niteliğinde kullanılmak üzere ağaçların, avlu duvarlarının, kapıların, arı kovanlarının bile nasıl inşa edilmesi ya da yerleştirilmesi gerektiği üzerine bile yasalar hazırlamıştır.
Solon'un koyduğu yasalar
Solon'un hazırladığı yasaların büyük bir bölümü de aile işlerine ilişkindi. Bu yasalarla kadın ve erkeğin birbirlerine ve eve karşı görev ve sorumlulukları belirtilir, evlenme, miras, ebeveynlik görevleri gibi roller yasalarla belirtilirdi. Kadının rolü bu dönemde toplumda çok düşük olduğından yasalar da genelde kadınları ilgilendiriyor olmasına karşın onların koca ya da babalarına hitap etmiştir. Toplumsal ve kentsel yasalara da değinen Solon, merkezdeki kuyu ve kaynaklardan uzakta yaşayanlara kendi kuyularını kazma hakkını vermiş, zeytinyağı dışında başka tarımsal ürünlerin dışarı satılmasını yasaklamış ve bir kişinin sahip olacağı en çok toprak oranını yasalarla sabitlemiştir. solon tarımlardki ipotek taşları kaldırmış parada düzenleme yapmış ve borçluların bu durumdan kurtulmaları için onlara fırsat verilmiş köleler azat edilmiş
Antik Yunanistan'da yasaları hazırlayan kişiler krallar ya da devlet adamları değildi. Yasalar hazırlayan bu kişiler genelde soylu ailelerden gelen ve tek işleri yasa çıkarmak olan eğitimli kişilerdi. Bunlar seçilirken ya da hazırladıkları yasalar kabul edilirken, herhangi bir taraf tutmadığına ya da bir politik gruba mensup olup olmadığı araştırılırdı. Çıkardığı yasalarla şehir meclisini feshetmeye çalışarak kendi görüşünü başa getirmeyi deneyen Kilon adlı hukukçudan sonra gelen Drakon bütünüyle yansız bir politika izlemiş, Yunan tarihinin bilinen ilk yazılı yasası, adam öldürme yasasını çıkarmıştır. Yine tarafızlığı ile tanınan Solon onun yerine geçtikten sonra bu yasa dışında tüm hukuk sistemini baştan yazmış ve özellikle aile ve kişisel hakla konusunda pek çok yenilik getirmiştir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Antik Yunanistan da hukuk belirli yasa ve gelenekler cercevesinde yargi kurumlari tarafindan yurutulen kurallar butunudur Toplumsal huzuru saglamak icin cikarilan yasalar cogu zaman Antik Roma ninki ile karsilastirilir ve ilkel Cermen topluluklarinin yardimlariyla bugune kadar iletildigine inanilir Miras islemleri ile ilgili olarak hazirlanmis yasanin 11 parcasi GiritIlk yasalarYunanistan da hukukun ilk temellerinin iki sehir devleti arasinda cikan anlasmazliklarin ya da tek bir sehrin meclisinde iki grubun arasinda cikan gorus ayriliklarinin cozumunun bir hakemler kurulu tarafindan cozulmesi icin juri benzeri bir topluluk kurulmasina dayandigina inanilir Antik Yunan hukuku genel olarak miras anlasmazliklari evlat kole edinimleri ticaret anlasmalari politik sozlesmeler ve toplumsal sorunlari cozmek amaciyla hazirlanmis kurallardan olusurdu Gunumuzde bu donemden duzenli bir bicimde bir araya getirilmis yasa kayitlari bulunmamaktadir Konuyla ilgili bilinenlerden en eskileri Homeros un siirlerinde anlattiklaridir Antik Yunanistan da bir sehir devleti olan Attika ya iliskin bilgiler tek tarafli olarak ele alinmasina karsin Attikali davacilarin konusmalarindan elde edilmektedir Ilk anayasa dusuncesi de Antik Yunanistan da M O 2 yuzyilda Aristo tarafindan ortaya atilmistir Ilk yazili yasalarYunanlar arasinda ilk yasa olgulari Yunan Karanlik Caglari nin hemen sonrasinda toreler biciminde gelisen yazisiz kurallar oldu M O 1200 900 yillari arasinda ve M O 900 lu yillarin baslarina kadar Yunan kaynaklarinda herhangi bir yazili yasaya rastlanmaz Bu donemde genelde kisasa kisas ilkesi uygulanir ve adam oldurme gibi suclar islendiginde bu ilke nedeniyle aileler arasinda uzun yillar suren kan davalari baslardi M O 7 yuzyilin ilk yarisinda gelindiginde ilk resmi yasalar cikarilmaya baslandi M O 620 de Drakon Antik Yunan tarihinde bilinen ilk yazili yasayi cikardi Bu yasa adam oldurmeyle suclanan kisilerin sehirden surulmesini ongoruyordu Eger bir kisi bir baskasinin kisisel hak ve ozgurluklerine saldirida bulunuyorsa cezasi cogunlukla para cezasi oluyordu Bu konu uzerine cikarilan yasalarin pek cogu Solon ve Drakon tarafindan cikarilmistir Drakon un hazirladigi yasalara gore irza gecmenin cezasi 100 drahmaydi hirsizliktan dolayi verilecek cezaysa calinan malin miktarina gore degisiklik gosterirdi Bunlarin yani sira Solon bir rehber niteliginde kullanilmak uzere agaclarin avlu duvarlarinin kapilarin ari kovanlarinin bile nasil insa edilmesi ya da yerlestirilmesi gerektigi uzerine bile yasalar hazirlamistir Solon un koydugu yasalarUzerinde yasalarin yazdigi bir duvar Girit Solon un hazirladigi yasalarin buyuk bir bolumu de aile islerine iliskindi Bu yasalarla kadin ve erkegin birbirlerine ve eve karsi gorev ve sorumluluklari belirtilir evlenme miras ebeveynlik gorevleri gibi roller yasalarla belirtilirdi Kadinin rolu bu donemde toplumda cok dusuk oldugindan yasalar da genelde kadinlari ilgilendiriyor olmasina karsin onlarin koca ya da babalarina hitap etmistir Toplumsal ve kentsel yasalara da deginen Solon merkezdeki kuyu ve kaynaklardan uzakta yasayanlara kendi kuyularini kazma hakkini vermis zeytinyagi disinda baska tarimsal urunlerin disari satilmasini yasaklamis ve bir kisinin sahip olacagi en cok toprak oranini yasalarla sabitlemistir solon tarimlardki ipotek taslari kaldirmis parada duzenleme yapmis ve borclularin bu durumdan kurtulmalari icin onlara firsat verilmis koleler azat edilmis Antik Yunanistan da yasalari hazirlayan kisiler krallar ya da devlet adamlari degildi Yasalar hazirlayan bu kisiler genelde soylu ailelerden gelen ve tek isleri yasa cikarmak olan egitimli kisilerdi Bunlar secilirken ya da hazirladiklari yasalar kabul edilirken herhangi bir taraf tutmadigina ya da bir politik gruba mensup olup olmadigi arastirilirdi Cikardigi yasalarla sehir meclisini feshetmeye calisarak kendi gorusunu basa getirmeyi deneyen Kilon adli hukukcudan sonra gelen Drakon butunuyle yansiz bir politika izlemis Yunan tarihinin bilinen ilk yazili yasasi adam oldurme yasasini cikarmistir Yine tarafizligi ile taninan Solon onun yerine gectikten sonra bu yasa disinda tum hukuk sistemini bastan yazmis ve ozellikle aile ve kisisel hakla konusunda pek cok yenilik getirmistir Kaynakca Gagarin Michael 2010 The Oxford encyclopedia of ancient Greece and Rome New York Oxford University Press ISBN 978 0195170726