Actinidia, çeşitli asmamsı bitki türlerini içinde barındıran bir bitki cinsidir. 6 metreye uzanan küçük ağaççık şeklindeki bodur bitkiler yanında 30 metreyi bulan asma ve sarmaşık türlerini bünyesinde bulundurur. Asya'da Sibirya, Japonya, Çin gibi uzak doğu ülkelerinde özellikle bu cinsin anavatanıdır.
Actinidia | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Actinidia kolomikta | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
Türler | |||||||||||||||
metne bakınız. |
Beyaz 5 yapraklı çiçekler yanında uzun basit yapraklara sahiptir. Bununla birlikte cinsin çoğu türünde dişilik ve erkeklik organları ayrı bitkilerde bulunur ancak bazı bitki türleri de Actinidia arguta gibi kendine verimli olup, hermafrodittir. Pek çok tohum içeren ancak yenilebilir meyvelere sahiptir. Bu cinsin en çok kivi adıyla bilinen Actinidia deliciosa ile Sibirya Kivisi olarak bilinen Actinidia arguta ve bu cins içinde ne dayanıklılardan biri olarak kabul edilen ve daha çok peyzajlarda kullanılan Actinidia kolomikta bilinir.
Türler
Actinidia cinsinin yaklaşık 50-60 arası sayı verilebilecek türleri bulunur, başlıcaları:
Kullanım alanları
Actinidia deliciosa ve kültürleri ile Actinidia arguta meyveleri için yetiştirilir. A. kolomikta gibi türler bahçecilikte kullanılır.
Actinidia arguta 10-15 gramlık küçük ve yenilebilir yeşil meyvelere sahiptir ve A. deliciosa cinsinden daha dayanıklıdır.
Japonya'da Actinidia polygama kedi nanesi gibi kedileri etkilemektedir. Şöyle bir söze konu olmuştur; 猫にまたたび、女郎に小判 (neko ni matatabi, jorō ni koban, "Kediye gümüş asma, kadına para"), anlamı da istediklerini vererek insanları iyi ruh haline sokmadır.
Actinidia kolomikta bu cinsin en dayanıklı türüdür, -40 derece soğuğa bile dayanmakta, alışılmadık şekilde ayırt edilebilir beyaz yeşil karışımı yaprakları vardır. En fazla 8 gram ağırlığında meyvelere sahiptir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Vikitür'de Actinidia ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
- Wikimedia Commons'ta Actinidia ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Actinidia cesitli asmamsi bitki turlerini icinde barindiran bir bitki cinsidir 6 metreye uzanan kucuk agaccik seklindeki bodur bitkiler yaninda 30 metreyi bulan asma ve sarmasik turlerini bunyesinde bulundurur Asya da Sibirya Japonya Cin gibi uzak dogu ulkelerinde ozellikle bu cinsin anavatanidir ActinidiaActinidia kolomiktaBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaKlad EudicotsTakim EricalesFamilya ActinidiaceaeCins Actinidia Lindl Intr Nat Syst Bot ed 2 439 1836 Turlermetne bakiniz Beyaz 5 yaprakli cicekler yaninda uzun basit yapraklara sahiptir Bununla birlikte cinsin cogu turunde disilik ve erkeklik organlari ayri bitkilerde bulunur ancak bazi bitki turleri de Actinidia arguta gibi kendine verimli olup hermafrodittir Pek cok tohum iceren ancak yenilebilir meyvelere sahiptir Bu cinsin en cok kivi adiyla bilinen Actinidia deliciosa ile Sibirya Kivisi olarak bilinen Actinidia arguta ve bu cins icinde ne dayaniklilardan biri olarak kabul edilen ve daha cok peyzajlarda kullanilan Actinidia kolomikta bilinir TurlerActinidia cinsinin yaklasik 50 60 arasi sayi verilebilecek turleri bulunur baslicalari Actinidia arguta Actinidia polygamaKullanim alanlariActinidia deliciosa ve kulturleri ile Actinidia arguta meyveleri icin yetistirilir A kolomikta gibi turler bahcecilikte kullanilir Actinidia arguta 10 15 gramlik kucuk ve yenilebilir yesil meyvelere sahiptir ve A deliciosa cinsinden daha dayaniklidir Japonya da Actinidia polygama kedi nanesi gibi kedileri etkilemektedir Soyle bir soze konu olmustur 猫にまたたび 女郎に小判 neko ni matatabi jorō ni koban Kediye gumus asma kadina para anlami da istediklerini vererek insanlari iyi ruh haline sokmadir Actinidia kolomikta bu cinsin en dayanikli turudur 40 derece soguga bile dayanmakta alisilmadik sekilde ayirt edilebilir beyaz yesil karisimi yapraklari vardir En fazla 8 gram agirliginda meyvelere sahiptir Kaynakca a b c d Sunset Western Garden Book 1995 606 607Dis baglantilarVikitur de Actinidia ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Actinidia ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur