Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kalye veya kalliye (Arapça: قلية ) yağda kavrulmuş etin içerisine çeşitli meyveler ve sebzeler katılarak yapılan yemeklere verilen addır. Şirvânî’nin çevirisi Kitâbü't-Tabîh kitabında görülen kalye çeşitleri ekşi kalyeler, tatlı kalyeler ve içine ekşi ya da tatlı konulmayan kalyeler (boranılar ve kavurmalar) olmak üzere otuz iki çeşittir.Şirvânî’nin çevirisi Kitâbü't-Tabîh kitabında yumurta kullanılarak yapılan kalyeler; turunç kalyesi, borani kalyesi, altın kalyesi, nergis kalyesi, nücumiye kalyesi, menbuşe kalyesi, taze bakla kalyesi, yaz kalyesi, muhfiye kalyesi ve fındık kalyesidir.Ferit Devellioğlu'nun, Osmanlıca Türkçe Ansiklopedik Lûgat: Eski ve Yeni Harflerle kitabında ve Priscilla Mary Işın'ın Osmanlı Mutfak Sözlüğü kitabında kalyenin yağda kavrulmuş, ufak doğranmış koyun veya tavuk etinin çeşitli sebzelerle ve meyvelerle pişirildiği yemeğe verilen isim olduğu yazılmıştır. Kabak, patlıcan, lahana, şalgam, bakla, elma, ıspanak gibi sebze ve meyvelerle yapılan kalyelerin 15. yüzyılda Şirvânî’nin çevirisi Kitâbü't-Tabîh de yer aldığından bahsedilmiştir. Ömer Lütfi Barkan'ın Osmanlı Saraylarına ait Muhasebe Defterleri incelemesinde 1469 yılı Edirne sarayı mutfağı muhasebe kayıtlarında kalye için tavuk (makiyan) satın alındığı kaydedilmiştir. Padişah III. Ahmed’in dört oğlunun 1720’de gerçekleşen ve 15 gün süren sünnet şenliklerinde her kademedeki sofrayı süsleyen bir yemek olarak karşımıza çıkıyor.
| Kalye | |
|---|---|
 Kabak kalye | |
| Ülke(ler) | Türkiye |
| Yaratıcısı | Osmanlı mutfağı |
Kalye Arapça kalya sözcüğümüzden dilimize giren kalye için bazı kaynaklarda yağda kavrulduktan sonra etsiz pişmiş sebzeye denildiği yazılmıştır. Patlıcan, şalgam, kabak gibi sebzelerin yanı sıra ayva, erik gibi meyvelerinde kalyesi yapılmaktadır denilmektedir.Marianna Yerasimos'un yazdığı 500 yıllık Osmanlı yemek kültürü: günümüze uyarlanmış 99 Osmanlı yemeği : Osmanlı mutfağı yemek kitabında kalye tarifi için yalnızca sebze yemeği olmadığı etin kendi yağı ile kavrulma yöntemine ve bu yöntemle pişen yemeklere denildiğini yazmaktadır.
Kitâb-ı Me’kûlât'da kalye vurmak tabiri kimi zaman eti kısa şeritler halinde doğramak anlamında kullanılmıştır.
Yörelere Göre Çeşitleri
Ayva Kalyesi
Malzemesi; taze kuyruk yağı, et,ayva, tarçın, mastika, badem suyu, safran ve gül suyu olan çeşididir.
Amasya Ayva Gallesi
Malzemesi; ayva, koyun boyun eti, nohut, toz beyaz şeker ve sudur. Kalye kelimesi galle olarak geçmiştir. Amasya Ayva Gallesi 13.12.2022 Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tarihinde tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Erzurum Ayva Yahnisi / Erzurum Ayva Kalyesi
Erzurum Ayva Yahnisi / Erzurum Ayva Kalyesi 16.02.2023 Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tarihinde tescillenmiş ve coğrafi işaret almıştır.
Kaynakça
- ^ Çoban, Cezmi; Çakır, Tarık Eray; Yemişçi, Cihan; Beydiz, Mustafa Gürbüz (1 Haziran 2015). 2. TURGUT REİS VE TÜRK DENİZCİLİK TARİHİ ULUSLARARASI SEMPOZYUMU CİLT: 1. Bodrum Belediyesi Kültür Yayınları. ISBN . 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ "Osmanlı Mutfağında Yumurta ve Yumurtalı Yemekler". Haziran-2021 Cilt:6 No:1 Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi. 23 Ocak 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ "1720 Şenliği'nde Yemek Üzerinden İfade Edilen Sosyal Hiyerarşileri Anlamak". Osmanlı Araştırmaları / The Journal of Ottoman Studies, L (2017), 117-152. 8 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ Oğuz, Burhan (1976). Türkiye halkının kültür kökenleri: Giriş, beslenme teknikleri. 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2021.
- ^ Öztekin, Özge (2006). XVIII. yüzyıl divan şiirinde toplumsal hayatın izleri: divanlardan yansıyan görüntüler. Ürün Yayınları. ISBN . 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ekim 2021.
- ^ Kaplan, Hasan (27 Aralık 2021). Süleyman ve Divanı (Arapça). DBY Yayınları. ISBN . 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2022.
- ^ Yerasimos, Marianna (2002). 500 yıllık Osmanlı yemek kültürü: günümüze uyarlanmış 99 Osmanlı yemeği : Osmanlı mutfağı. Boyut Yayınları. ISBN . 6 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Ekim 2022.
- ^ "Kitâb-ı Me'kûlât" (PDF). İletişim Yayınları. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ekim 2022.
- ^ "17. YÜZYIL DİVANLARINDA ET VE ET YEMEKLERİ". TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi2017, Yıl:5, Sayı:10 Geliş Tarihi: 04.07.2017 Kabul Tarihi: 01.08.2017 Sayfa:203-217 ISSN: 2147-8872. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ Media, Profcat Interactive. . Üsküdar İstanbul. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Amasya Ayva Gallesi". Türk Patent ve Marka Kurumu. 24 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2023.
- ^ "Erzurum Ayva Yahnisi / Erzurum Ayva Kalyesi". Türk Patent ve Marka Kurumu. 4 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kalye veya kalliye Arapca قلية yagda kavrulmus etin icerisine cesitli meyveler ve sebzeler katilarak yapilan yemeklere verilen addir Sirvani nin cevirisi Kitabu t Tabih kitabinda gorulen kalye cesitleri eksi kalyeler tatli kalyeler ve icine eksi ya da tatli konulmayan kalyeler boranilar ve kavurmalar olmak uzere otuz iki cesittir Sirvani nin cevirisi Kitabu t Tabih kitabinda yumurta kullanilarak yapilan kalyeler turunc kalyesi borani kalyesi altin kalyesi nergis kalyesi nucumiye kalyesi menbuse kalyesi taze bakla kalyesi yaz kalyesi muhfiye kalyesi ve findik kalyesidir Ferit Devellioglu nun Osmanlica Turkce Ansiklopedik Lugat Eski ve Yeni Harflerle kitabinda ve Priscilla Mary Isin in Osmanli Mutfak Sozlugu kitabinda kalyenin yagda kavrulmus ufak dogranmis koyun veya tavuk etinin cesitli sebzelerle ve meyvelerle pisirildigi yemege verilen isim oldugu yazilmistir Kabak patlican lahana salgam bakla elma ispanak gibi sebze ve meyvelerle yapilan kalyelerin 15 yuzyilda Sirvani nin cevirisi Kitabu t Tabih de yer aldigindan bahsedilmistir Omer Lutfi Barkan in Osmanli Saraylarina ait Muhasebe Defterleri incelemesinde 1469 yili Edirne sarayi mutfagi muhasebe kayitlarinda kalye icin tavuk makiyan satin alindigi kaydedilmistir Padisah III Ahmed in dort oglunun 1720 de gerceklesen ve 15 gun suren sunnet senliklerinde her kademedeki sofrayi susleyen bir yemek olarak karsimiza cikiyor KalyeKabak kalyeUlke ler TurkiyeYaraticisiOsmanli mutfagi Kalye Arapca kalya sozcugumuzden dilimize giren kalye icin bazi kaynaklarda yagda kavrulduktan sonra etsiz pismis sebzeye denildigi yazilmistir Patlican salgam kabak gibi sebzelerin yani sira ayva erik gibi meyvelerinde kalyesi yapilmaktadir denilmektedir Marianna Yerasimos un yazdigi 500 yillik Osmanli yemek kulturu gunumuze uyarlanmis 99 Osmanli yemegi Osmanli mutfagi yemek kitabinda kalye tarifi icin yalnizca sebze yemegi olmadigi etin kendi yagi ile kavrulma yontemine ve bu yontemle pisen yemeklere denildigini yazmaktadir Kitab i Me kulat da kalye vurmak tabiri kimi zaman eti kisa seritler halinde dogramak anlaminda kullanilmistir Yorelere Gore CesitleriAyva Kalyesi Malzemesi taze kuyruk yagi et ayva tarcin mastika badem suyu safran ve gul suyu olan cesididir Amasya Ayva Gallesi Malzemesi ayva koyun boyun eti nohut toz beyaz seker ve sudur Kalye kelimesi galle olarak gecmistir Amasya Ayva Gallesi 13 12 2022 Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tarihinde tescillenmis ve cografi isaret almistir Erzurum Ayva Yahnisi Erzurum Ayva Kalyesi Erzurum Ayva Yahnisi Erzurum Ayva Kalyesi 16 02 2023 Turk Patent ve Marka Kurumu tarafindan tarihinde tescillenmis ve cografi isaret almistir Kaynakca Coban Cezmi Cakir Tarik Eray Yemisci Cihan Beydiz Mustafa Gurbuz 1 Haziran 2015 2 TURGUT REIS VE TURK DENIZCILIK TARIHI ULUSLARARASI SEMPOZYUMU CILT 1 Bodrum Belediyesi Kultur Yayinlari ISBN 978 605 65560 2 9 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2022 Osmanli Mutfaginda Yumurta ve Yumurtali Yemekler Haziran 2021 Cilt 6 No 1 Uluslararasi Turk Dunyasi Turizm Arastirmalari Dergisi 23 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2022 1720 Senligi nde Yemek Uzerinden Ifade Edilen Sosyal Hiyerarsileri Anlamak Osmanli Arastirmalari The Journal of Ottoman Studies L 2017 117 152 8 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ekim 2022 Oguz Burhan 1976 Turkiye halkinin kultur kokenleri Giris beslenme teknikleri 16 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2021 Oztekin Ozge 2006 XVIII yuzyil divan siirinde toplumsal hayatin izleri divanlardan yansiyan goruntuler Urun Yayinlari ISBN 978 975 6083 28 4 16 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Ekim 2021 Kaplan Hasan 27 Aralik 2021 Suleyman ve Divani Arapca DBY Yayinlari ISBN 978 625 7471 88 6 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2022 Yerasimos Marianna 2002 500 yillik Osmanli yemek kulturu gunumuze uyarlanmis 99 Osmanli yemegi Osmanli mutfagi Boyut Yayinlari ISBN 978 975 521 668 3 6 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Ekim 2022 Kitab i Me kulat PDF Iletisim Yayinlari 5 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Ekim 2022 17 YUZYIL DIVANLARINDA ET VE ET YEMEKLERI TURUK Uluslararasi Dil Edebiyat ve Halkbilimi Arastirmalari Dergisi2017 Yil 5 Sayi 10 Gelis Tarihi 04 07 2017 Kabul Tarihi 01 08 2017 Sayfa 203 217 ISSN 2147 8872 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Media Profcat Interactive Uskudar Istanbul 20 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Amasya Ayva Gallesi Turk Patent ve Marka Kurumu 24 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2023 Erzurum Ayva Yahnisi Erzurum Ayva Kalyesi Turk Patent ve Marka Kurumu 4 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2023