Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Olmak ya da Olmamak, 1983 ABD yapımı komedi filmidir. Özgün adı To Be or Not to Be olan film Türkiye'de 1980'lerdeki video furyası sırasında VHS formatında, daha sonra da VCD formatında seyirciye sunulmuştu.
| To Be or Not to Be | |
 "Olmak ya da Olmamak" (To Be or Not to Be) filminin özgün sinema afişi | |
| Yönetmen | Alan Johnson |
|---|---|
| Yapımcı | Mel Brooks |
| Senarist | (1942'deki senaryo) |
| Oyuncular | Mel Brooks Anne Bancroft Tim Matheson Charles Durning Christopher Lloyd José Ferrer |
| Müzik | |
| Görüntü yönetmeni | |
| Kurgu | |
| Stüdyo | |
| Dağıtıcı | Twentieth Century-Fox (ABD) Tiglon (Türkiye) |
| Cinsi | Sinema filmi |
| Türü | Komedi, dram, savaş |
| Renk | Renkli |
| Yapım yılı | 1983 |
| Çıkış tarih(ler)i | 16 Aralık 1983, ABD |
| Süre | 107 dakika |
| Ülke |  ABD |
| Dil | İngilizce |
| Diğer adları | Olmak ya da Olmamak (Türkiye) Être ou ne pas être (Fransa) Essere o non essere (İtalya) Soy o no soy (İspanya) Sein oder Nichtsein (Almanya) |
Aslında Tony Ödüllü bir koreograf olan Alan Johnson'ın yönettiği bu satirik film, Alman asıllı yönetmen 'in Hollywood'da çektiği 1942 tarihli (To Be or Not to Be, 1942) güldürü filminin bir yeniden çevrimidir. Filmin senaryosunu , hikâyesi de Lubitsch'e ait olan ve 'in 1942'de yazdığı özgün senaryoya dayanarak yeniden yazmıştır.
Filmin başrolünde Amerikan güldürü sinemasına kaba güldürü (slapstick) ögelerine ve gülütlere (gag) dayanan tümüyle yeni bir soluk getirmiş olan ödüllü komedyen Mel Brooks oynamıştır. Brooks aynı zamanda kendi şirketi adına filmin yapımcılığını da üstlenmiştir. Filmin diğer önemli rollerinde gerçek hayatta da Mel Brooks'un eşi olan Anne Bancroft'un yanı sıra Tim Matheson, Charles Durning, Christopher Lloyd ve José Ferrer oynamışlardır. Filmin özgün müziğini, Mel Brooks'un birçok filminin de müziğini yapmış olan bestelemiştir.
1939 yılında Varşova'da müzikli güldürü tarzında temsiller veren 'Bronski Tiyatrosu' nun sahipleri karı koca oyuncular Frederick Bronski (Mel Brooks) ve Anna Bronski (Anne Bancroft)'nin tam da Hitler'i makaraya aldıkları bir oyunu sergiledikleri sırada Alman orduları Polonya'yı işgal ederler.
Filmdeki Albay Erhardt rolüyle Charles Durning Oscar ve Altın Küre ödüllerine aday gösterilmişti. Anne Bancroft da yine Altın Küre'ye aday gösterildi.
Konusu
1939 yılında, II. Dünya Savaşı'nın arifesinde Varşova'da bulunan bir repertuvar kumpanyası olan 'Bronski Tiyatrosu'nun sahipleri karı koca oyuncular Frederick Bronski (Mel Brooks) ve Anna Bronski (Anne Bancroft) müzikli güldürü tarzında oldukça cesur temsiller vermektedirler. Shakespeare'den palyaço gösterilerine kadar geniş bir yelpazede sunulan bu eğlenceli gösterilerin en popüler oyunu da Hitler'in yayılmacı emelleri ve ikiyüzlülüğü ile dalga geçilen ve Hitler'i Frederick Bronski'nin canlandırdığı Edepsiz Naziler adlı danslı şarkılı bölümdür.
Nazi tehdidi çok yakındadır ve beklendiği gibi Frederick Bronski'nin Hitler'i tiye aldığı bu bölüm Alman Şansölyesini kızdırmak istemeyen ve muhtemel bir savaşı önlemeye çalışan bakanlık yetkililerince yasaklanır. Kaldırılan bu bölümün yerine William Shakespeare'in Hamlet'i konur. Hamlet'i kötü bir Shakespeare oyuncusu olan Frederick Bronski oynayacaktır.
Polonya ordusunda subay olan yakışıklı teğmen Andre Sobinski (Tim Matheson) ise hiç aksatmadan her akşam bu vodvil tiyatrosunun temsillerine gelir ve ön sıralardaki aynı koltukta oturur. Bir bombardıman pilotu olan teğmen aslında Anna Bronski'nin bir hayranıdır ve odasını çiçeklerle donattığı bu aktrise aşıktır. Her akşam düzenli olarak, Frederick Bronski sahnede Hamlet'in ünlü tiradının olmak ya da olmamak cümlesine geldiği an yerinden kalkar ve tüm salonu (ve daha çok da Frederick'i) rahatsız ederek Anna Bronski'nin soyunma odasına gider ve ona kur yapar. Anna Bronski bu kurlardan hoşlanmaktadır ve zaten teğmeni de ilk kez bir not göndererek o davet etmiştir.
Sonunda Alman orduları Polonya'yı işgal edip Varşova'yı bombalamaya başlayınca, Bronski ve ekibi tiyatroyu terkederek saklanmak zorunda kalırlar. Polonya teslim olur. Tiyatroları kapanan Bronskiler, evlerine de Gestapo el koyunca yardımcıları Sasha (James Haake)'nın fakir evine taşınırlar.
Teğmen Andre Sobinski ise teslim olmayı reddeden diğer Polonyalı subaylarla birlikte İngiltere'ye geçerek Kraliyet Hava Kuvvetleri'ne katılır. Burada Polonyalı pilotlardan bir filo oluşturulmuştur. Filodaki tüm subaylar, orduevinde tanıştıkları saygın Polonyalı Profesör Siletski (José Ferrer)'ye Varşova'daki akrabalarına ve direnişçi arkadaşlarına selam götürmesi için notlar ve adresler verirler. Teğmen Sobinski profesörün Alman ajanı olduğundan kuşkulanır ve derhal İngiliz istihbaratına haber verir, teğmen haklı çıkmıştır. İngilizler teğmeni, çoktan yola çıkmış olan Profesör Siletski'yi durdurması için görevlendirerek uçakla gizlice Varşova'ya gönderirler. Profesör Siletski'nin elinden Gestapo'ya teslim etmeden önce Polonyalı direnişçilerin listesini alabilmenin bir yolu vardır: Bronski ve tiyatro ekibi, bu kez sahne dışında, bir kez daha Gestapo kılığına gireceklerdir.
Tepkiler
Film eleştirmenleri Brooks'un bu yeniden çevrim filminin, Ernst Lubitsch'in 1942 tarihli siyah beyaz çekilmiş orijinal filminin yanına bile yaklaşamadığı şeklinde ortak görüş belirtmişlerdir. Ayrıca "Olmak ya da Olmamak" ta Brooks, (The Producers, 1968), Blazing Saddles (1974), (Young Frankenstein, 1974), Deli Dolu (Silent Movie, 1976) veya Yükseklik Korkusu (High Anxiety, 1977) gibi önceki parodi filmlerinin kalitesine de erişemedi. Zaten film de gişede başarısızlığa uğramıştı.
Oyuncu kadrosu
| Oyuncu | Rolü |
|---|---|
| Mel Brooks | Dr. Frederick Bronski |
| Anne Bancroft | Anna Bronski |
| Tim Matheson | Teğmen Andre Sobinski |
| Charles Durning | Albay Erhardt |
| Christopher Lloyd | Yüzbaşı Schultz |
| José Ferrer | Profesör Siletski |
| George Gaynes | Ravitch |
| Sasha | |
| Sondheim |
Kaynakça
Dış bağlantılar
- IMDb'de Olmak ya da Olmamak
- allmovie.com'da "To Be or Not to Be"1 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Roger Ebrt'in eleştirisi12 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Olmak ya da Olmamak 1983 ABD yapimi komedi filmidir Ozgun adi To Be or Not to Be olan film Turkiye de 1980 lerdeki video furyasi sirasinda VHS formatinda daha sonra da VCD formatinda seyirciye sunulmustu Olmak ya da OlmamakTo Be or Not to Be Olmak ya da Olmamak To Be or Not to Be filminin ozgun sinema afisiYonetmenAlan JohnsonYapimciMel BrooksSenarist 1942 deki senaryo OyuncularMel Brooks Anne Bancroft Tim Matheson Charles Durning Christopher Lloyd Jose FerrerMuzikGoruntu yonetmeniKurguStudyoDagiticiTwentieth Century Fox ABD Tiglon Turkiye CinsiSinema filmiTuruKomedi dram savasRenkRenkliYapim yili1983Cikis tarih ler i16 Aralik 1983 ABDSure107 dakikaUlkeABDDilIngilizceDiger adlariOlmak ya da Olmamak Turkiye Etre ou ne pas etre Fransa Essere o non essere Italya Soy o no soy Ispanya Sein oder Nichtsein Almanya Aslinda Tony Odullu bir koreograf olan Alan Johnson in yonettigi bu satirik film Alman asilli yonetmen in Hollywood da cektigi 1942 tarihli To Be or Not to Be 1942 gulduru filminin bir yeniden cevrimidir Filmin senaryosunu hikayesi de Lubitsch e ait olan ve in 1942 de yazdigi ozgun senaryoya dayanarak yeniden yazmistir Filmin basrolunde Amerikan gulduru sinemasina kaba gulduru slapstick ogelerine ve gulutlere gag dayanan tumuyle yeni bir soluk getirmis olan odullu komedyen Mel Brooks oynamistir Brooks ayni zamanda kendi sirketi adina filmin yapimciligini da ustlenmistir Filmin diger onemli rollerinde gercek hayatta da Mel Brooks un esi olan Anne Bancroft un yani sira Tim Matheson Charles Durning Christopher Lloyd ve Jose Ferrer oynamislardir Filmin ozgun muzigini Mel Brooks un bircok filminin de muzigini yapmis olan bestelemistir 1939 yilinda Varsova da muzikli gulduru tarzinda temsiller veren Bronski Tiyatrosu nun sahipleri kari koca oyuncular Frederick Bronski Mel Brooks ve Anna Bronski Anne Bancroft nin tam da Hitler i makaraya aldiklari bir oyunu sergiledikleri sirada Alman ordulari Polonya yi isgal ederler Filmdeki Albay Erhardt roluyle Charles Durning Oscar ve Altin Kure odullerine aday gosterilmisti Anne Bancroft da yine Altin Kure ye aday gosterildi Konusu1939 yilinda II Dunya Savasi nin arifesinde Varsova da bulunan bir repertuvar kumpanyasi olan Bronski Tiyatrosu nun sahipleri kari koca oyuncular Frederick Bronski Mel Brooks ve Anna Bronski Anne Bancroft muzikli gulduru tarzinda oldukca cesur temsiller vermektedirler Shakespeare den palyaco gosterilerine kadar genis bir yelpazede sunulan bu eglenceli gosterilerin en populer oyunu da Hitler in yayilmaci emelleri ve ikiyuzlulugu ile dalga gecilen ve Hitler i Frederick Bronski nin canlandirdigi Edepsiz Naziler adli dansli sarkili bolumdur Nazi tehdidi cok yakindadir ve beklendigi gibi Frederick Bronski nin Hitler i tiye aldigi bu bolum Alman Sansolyesini kizdirmak istemeyen ve muhtemel bir savasi onlemeye calisan bakanlik yetkililerince yasaklanir Kaldirilan bu bolumun yerine William Shakespeare in Hamlet i konur Hamlet i kotu bir Shakespeare oyuncusu olan Frederick Bronski oynayacaktir Polonya ordusunda subay olan yakisikli tegmen Andre Sobinski Tim Matheson ise hic aksatmadan her aksam bu vodvil tiyatrosunun temsillerine gelir ve on siralardaki ayni koltukta oturur Bir bombardiman pilotu olan tegmen aslinda Anna Bronski nin bir hayranidir ve odasini ciceklerle donattigi bu aktrise asiktir Her aksam duzenli olarak Frederick Bronski sahnede Hamlet in unlu tiradinin olmak ya da olmamak cumlesine geldigi an yerinden kalkar ve tum salonu ve daha cok da Frederick i rahatsiz ederek Anna Bronski nin soyunma odasina gider ve ona kur yapar Anna Bronski bu kurlardan hoslanmaktadir ve zaten tegmeni de ilk kez bir not gondererek o davet etmistir Sonunda Alman ordulari Polonya yi isgal edip Varsova yi bombalamaya baslayinca Bronski ve ekibi tiyatroyu terkederek saklanmak zorunda kalirlar Polonya teslim olur Tiyatrolari kapanan Bronskiler evlerine de Gestapo el koyunca yardimcilari Sasha James Haake nin fakir evine tasinirlar Tegmen Andre Sobinski ise teslim olmayi reddeden diger Polonyali subaylarla birlikte Ingiltere ye gecerek Kraliyet Hava Kuvvetleri ne katilir Burada Polonyali pilotlardan bir filo olusturulmustur Filodaki tum subaylar orduevinde tanistiklari saygin Polonyali Profesor Siletski Jose Ferrer ye Varsova daki akrabalarina ve direnisci arkadaslarina selam goturmesi icin notlar ve adresler verirler Tegmen Sobinski profesorun Alman ajani oldugundan kuskulanir ve derhal Ingiliz istihbaratina haber verir tegmen hakli cikmistir Ingilizler tegmeni coktan yola cikmis olan Profesor Siletski yi durdurmasi icin gorevlendirerek ucakla gizlice Varsova ya gonderirler Profesor Siletski nin elinden Gestapo ya teslim etmeden once Polonyali direniscilerin listesini alabilmenin bir yolu vardir Bronski ve tiyatro ekibi bu kez sahne disinda bir kez daha Gestapo kiligina gireceklerdir TepkilerFilm elestirmenleri Brooks un bu yeniden cevrim filminin Ernst Lubitsch in 1942 tarihli siyah beyaz cekilmis orijinal filminin yanina bile yaklasamadigi seklinde ortak gorus belirtmislerdir Ayrica Olmak ya da Olmamak ta Brooks The Producers 1968 Blazing Saddles 1974 Young Frankenstein 1974 Deli Dolu Silent Movie 1976 veya Yukseklik Korkusu High Anxiety 1977 gibi onceki parodi filmlerinin kalitesine de erisemedi Zaten film de gisede basarisizliga ugramisti Oyuncu kadrosuAktor Bronski Mel Brooks Varsova daki tiyatrosunda Hitler le dalga gectigi muzikli oyunun temsili sirasinda Soldaki SS subaylarini George Gaynes ve George Wyner oynuyorlar Oyuncu RoluMel Brooks Dr Frederick BronskiAnne Bancroft Anna BronskiTim Matheson Tegmen Andre SobinskiCharles Durning Albay ErhardtChristopher Lloyd Yuzbasi SchultzJose Ferrer Profesor SiletskiGeorge Gaynes RavitchSashaSondheimKaynakca Tiglon www tiglon com tr Erisim tarihi 15 Aralik 2009 olu kirik baglanti To Be or Not to Be review Ingilizce www allmovie com Erisim tarihi 16 Aralik 2009 Dis baglantilarIMDb de Olmak ya da Olmamak allmovie com da To Be or Not to Be 1 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Roger Ebrt in elestirisi12 Subat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce