Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Yeni Rabat Kilisesi veya Ahaldaba Kilisesi (Gürcüce: ახალდაბას ეკლესია; okunuşu: “ah’aldabas ek'lesia”), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bugün Bulanık köyünün Çamlık mahallesinde Orta Çağ'da inşa edilmiş Gürcü kilisesidir. Kaynakların çoğunda “Yeni Rabat Kilisesi” olarak geçmesine rağmen eski bir kaynakta Ahaldaba olarak anılmıştır.
 Yeni Rabat Kilisesi olarak da bilinen Ahaldaba Kilisesi; Nikolay Marr, 1902. | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Yeni Rabat, Bulanık, Ardanuç |
| Koordinatlar | 41°04′28″K 42°09′58″D / 41.07444°K 42.16611°D |
| İnanç | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Durum | Terk edilmiş |
| Özellikler | |
| Kubbe sayısı | 1 |
Tarihçe
Longothevi Manastırı olarak da bilinen Ahaldaba Manastırı'nın ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi veya Yeni Rabat Kilisesi, Gürcü Krallığı döneminde, 10-11. yüzyıllarda inşa edilmiştir. Kilisenin inşa edildiği yerleşmenin adının Yeni Rabat olarak değiştirilmiş olması dolayısıyla yapının tarihsel adı konusunda iki farklı görüş ortaya çıkmıştır. Bazı araştırmacılar, yerleşmenin Yeni Rabat adını taşıması dolayısıyla kiliseyi Yeni Rabat Kilisesi olarak adlandırmıştır. Bu kilise aynı zamanda Şatberdi Kilisesi'yle de karıştırılmıştır. Başka bir görüşe göre ise, bu kilise eski bir kaynakta Ahaldaba olarak geçen kilisedir. Bu ikinci görüş, Kartli-Kaheti-Mesheti bölgelerindeki mülklerin vergiden muaf tutulduğunu dair kiliseye verilmiş 1392 tarihli berata dayanır. Bu beratta iki kez Ahaldaba köyünden söz edilmiştir. Bunlardan biri Ardanuç’taki Ahaldaba, diğeri de büyük bir olasılıkla Şavşat’taki Ahaldaba'dır.
Bugün Bulanık köyünün Çamlık (eski adı Rabat) mahallesinde bulunan kilise, buradaki Longothevi Kalesi’nin rabatından (kale çevresindeki yerleşme) dolayı Yeni Rabat olarak adlandırılmıştır. Manastırın ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi, Kraliçe Tamar döneminde kraliçenin baş veziri Anton Glonistavisdze’nin Klarceti’de yenilemiş olduğu manastır olduğu tahmin edilmektedir. Nitekim kilisenin yakınlarındaki bir yerin adının Antoneti olması bunu teyit etmektedir.
Mimari özelliği
Yeni Rabat Kilisesi veya Ahaldaba Kilisesi, serbest haç planlı bir yapıdır. Kubbeyle örtülü kısım kilisenin asıl bölümünü oluşturur ve bu ana mekâna yanlarında dört adet haç kolu bulunur. Kilisenin iki girişi bulunmaktadır. Yapının cephelerinin ağırlıklı unsurları arkatlardan oluşur. Özellikle güney cephesi süslemeleriyle dikkat çeker. Ahaldaba Kilisesi’nin güney tarafına bitişik bir yapının varlığı tespit edilmiş, ancak bu yapıdan geriye bir şey kalmamıştır. Bölgedeki Orta Çağ mimarisine özgü, özellikle içteki planı dışa yansıtan üçgen nişler kullanılmıştır. Üçgen nişler Tao-Klarceti mimarisinde çok ender olarak kubbe kasnağında kullanıldığı bilinmektedir. Nişlerin sayılarının pencere açıklarından fazla olması, bu kilisede rastlanan bir özelliktir. Kilisenin her iki cephesinde kabartma bitki motifi bezeli kesme taşlar yer alır. Kilisede biri Gürcüce diğeri Ermenice olmak üzere iki ayrı taşta birer yazıt bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b ""Yeni Rabat Kilisesi - Artvin"". 28 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
- ^ a b Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 205, .
- ^ ""Enirabat (Akhaldaba)" - Historical Monuments of the South Caucasus". 15 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2022.
- ^ a b . 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020.
Galeri
-
![image]()
Yeni Rabat Kilisesi, 2012. -
![image]()
Yeni Rabat Kilisesi'nin güney cephesindeki pencere açıklıkları; 2012. -
![image]()
Yeni Rabat Kilisesi, içeriden görünüşü, 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yeni Rabat Kilisesi veya Ahaldaba Kilisesi Gurcuce ახალდაბას ეკლესია okunusu ah aldabas ek lesia tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli bugun Bulanik koyunun Camlik mahallesinde Orta Cag da insa edilmis Gurcu kilisesidir Kaynaklarin cogunda Yeni Rabat Kilisesi olarak gecmesine ragmen eski bir kaynakta Ahaldaba olarak anilmistir Yeni Rabat KilisesiYeni Rabat Kilisesi olarak da bilinen Ahaldaba Kilisesi Nikolay Marr 1902 Temel bilgilerKonumYeni Rabat Bulanik ArdanucKoordinatlar41 04 28 K 42 09 58 D 41 07444 K 42 16611 D 41 07444 42 16611InancGurcu Ortodoks KilisesiDurumTerk edilmisOzelliklerKubbe sayisi1TarihceLongothevi Manastiri olarak da bilinen Ahaldaba Manastiri nin ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi veya Yeni Rabat Kilisesi Gurcu Kralligi doneminde 10 11 yuzyillarda insa edilmistir Kilisenin insa edildigi yerlesmenin adinin Yeni Rabat olarak degistirilmis olmasi dolayisiyla yapinin tarihsel adi konusunda iki farkli gorus ortaya cikmistir Bazi arastirmacilar yerlesmenin Yeni Rabat adini tasimasi dolayisiyla kiliseyi Yeni Rabat Kilisesi olarak adlandirmistir Bu kilise ayni zamanda Satberdi Kilisesi yle de karistirilmistir Baska bir goruse gore ise bu kilise eski bir kaynakta Ahaldaba olarak gecen kilisedir Bu ikinci gorus Kartli Kaheti Mesheti bolgelerindeki mulklerin vergiden muaf tutuldugunu dair kiliseye verilmis 1392 tarihli berata dayanir Bu beratta iki kez Ahaldaba koyunden soz edilmistir Bunlardan biri Ardanuc taki Ahaldaba digeri de buyuk bir olasilikla Savsat taki Ahaldaba dir Ahaldaba Kilisesi nin guney cephesi 2012 Bugun Bulanik koyunun Camlik eski adi Rabat mahallesinde bulunan kilise buradaki Longothevi Kalesi nin rabatindan kale cevresindeki yerlesme dolayi Yeni Rabat olarak adlandirilmistir Manastirin ana kilisesi olan Ahaldaba Kilisesi Kralice Tamar doneminde kralicenin bas veziri Anton Glonistavisdze nin Klarceti de yenilemis oldugu manastir oldugu tahmin edilmektedir Nitekim kilisenin yakinlarindaki bir yerin adinin Antoneti olmasi bunu teyit etmektedir Mimari ozelligiYeni Rabat Kilisesi veya Ahaldaba Kilisesi serbest hac planli bir yapidir Kubbeyle ortulu kisim kilisenin asil bolumunu olusturur ve bu ana mekana yanlarinda dort adet hac kolu bulunur Kilisenin iki girisi bulunmaktadir Yapinin cephelerinin agirlikli unsurlari arkatlardan olusur Ozellikle guney cephesi suslemeleriyle dikkat ceker Ahaldaba Kilisesi nin guney tarafina bitisik bir yapinin varligi tespit edilmis ancak bu yapidan geriye bir sey kalmamistir Bolgedeki Orta Cag mimarisine ozgu ozellikle icteki plani disa yansitan ucgen nisler kullanilmistir Ucgen nisler Tao Klarceti mimarisinde cok ender olarak kubbe kasnaginda kullanildigi bilinmektedir Nislerin sayilarinin pencere aciklarindan fazla olmasi bu kilisede rastlanan bir ozelliktir Kilisenin her iki cephesinde kabartma bitki motifi bezeli kesme taslar yer alir Kilisede biri Gurcuce digeri Ermenice olmak uzere iki ayri tasta birer yazit bulunmaktadir Kaynakca a b Yeni Rabat Kilisesi Artvin 28 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2020 a b Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalogu Gurcuce Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili 2018 Tiflis s 205 ISBN 9789941478178 Enirabat Akhaldaba Historical Monuments of the South Caucasus 15 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2022 a b 6 Mart 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ekim 2020 GaleriYeni Rabat Kilisesi 2012 Yeni Rabat Kilisesi nin guney cephesindeki pencere acikliklari 2012 Yeni Rabat Kilisesi iceriden gorunusu 2012