Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Aleksandr Mihailoviç Orlov (Rusça': Александр Михайлович Орлов) (Leiba Lazarevich Felbing, Лейба Лазаревич Фельбинг) (21 Ağustos 1895–25 Mart 1973) Sovyet istihbarat yöneticisiydi. 1938 yılında ABD'ye iltica etti. Leon Troçki'yi kendisine karşı yapılacak olan suikast girişiminden haberdar etti.
Aleksandr Orlov | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Leiba Lazarevich Feldbin 21 Ağustos 1895 Babruysk |
| Ölüm | 25 Mart 1973 Cleveland |
| Milliyet | Yahudi |
| Mezun olduğu okul(lar) | Moskova Devlet Üniversitesi |
| Meslek | İstihbaratçı |
Gençliği
Belarus'taki Bobruysk kentinde Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Gerçek adı Leiba Lazareviç Feldbin’di. Moskova’daki Lazarevski Enstitüsüne devam etse de eğitimini yarıda bırakarak Moskova Üniversitesinde hukuk eğitimi almaya başladı. Ancak eğitimi, I. Dünya Savaşının patlak vermesiyle beraber Çarlık Ordusuna alınmasıyla yarıda kesilecektir.
Rus İç Savaşında
1917 yılında Ekim Devriminin başarılı olmasıyla Bolşeviklerin safına geçen Orlov, Rus İç Savaşı sırasında Kızılordu’da subay olarak görev yapacaktı. Özellikle Polonya cephesinde düşman hatlarının gerisinde gerçekleştirilen sabotaj harekâtlarına katıldı ve yönetti. Ordu bünyesinde daha sonra Arkhangelsk’de sınır birliklerinde görev yapacak, 1921 yılında ise Kızılordu’dan emekliye ayrılacaktı. Moskova Üniversitesi Hukuk Fakültesinde eğitimine devam eden Orlov, mahkeme heyetlerinde görev aldı. 1924 yılı Mayıs ayında OGPU Ekonomi Departman şefi olan kuzeni Zinoviy Katznelson tarafından göreve çağrıldı, Ekonomi Bölümünde gizli polis olarak işe başladı.
Gizli servisin emrinde
Kuzeni OGPU Transkafkasya Sınır Birliklerini denetleme görevine atanınca Orlov ve ailesini de Tiflis’e davet edecek, Orlov ise bu daveti kabul edecekti. Ancak burada kızı romatizmaya yakalanınca kızının tedavisini Avrupa’da yaptırabilmek için yurt dışı görev talebinde bulunacaktır. Böylelikle NKVD’nin yurt dışı kısımına atanan Orlov, Sovyet Ticari Ataşeliği yetkilisi olarak Paris’e gönderilir.
Fransa’da geçirdiği bir yılın ardından aynı görevle Berlin’e gönderilir. 1930 yılında Moskova’ya döner. İki yıl sonra ABD’deki akrabaları aracılığıyla ABD pasaportu almak ve Avrupa’da rahatça seyahat edebilmek için bu ülkeye gitmek üzere yola çıkar. Leon L. Nikolaev adıyla ABD’ye 22 Eylül 1932 günü Bremen’den hareket etmiş olan SS Europe adlı gemiyle ayak basar. William Goldin adına pasaport aldıktan sonra 30 Kasım 1932 günü tekrar gemiyle Almanya’ya döner. Moskova’ya döndüğünde yeniden yurt dışı görev talebinde bulunur, hasta kızını Viyana’daki Karl Noorden isimli doktora tedavi ettirmek istemektedir. Bu talebi olumlu karşılanacak ve ailesiyle beraber Mayıs 1933'te Viyana’ya gelir. Cenevre’de ve Fransa’da istihbarat faaliyetlerine katılır. Kopenhag ve Londra’da görev yapar. Bu sırada Sovyet istihbaratıyla ilişki kuran ve aralarında ünlü casus Kim Philby’nin de bulunduğu Cambridge Beşlisi de faaliyete geçmiştir. Ekim 1935'te görevinden ayrılarak Moskova’ya dönecek, bundan sonra NKVD’nin ardılı olan OGPU’ya bağlı olarak nakliye departmanında daha düşük bir göreve getirilecektir.
İspanya İç Savaşı
Haziran 1936’da Orlov, İspanya İçişleri Bakanlığı ile irtibat subayı olarak NKVD bünyesinde İspanya’ya atanır. Madrid’e 15 Eylül 1936 günü ulaşır. İspanya İç Savaşı sırasında Ekim ayında İspanyol altın rezervlerinin Madrid’den Moskova’ya taşınması operasyonunu yönetir. Cumhuriyetçi yönetim bu sayede Sovyetleri Birliğinden alacağı askeri yardım için teminat veya ön ödeme vermiş oluyordu. Bu zor görevi Orlov sevk ve idare etmiş, Sovyet şoförlerince kullanılan kamyon konvoylarıyla taşınan 510 ton altın dağlardaki sığınaklardan Cartagena limanına getirilmiştir. Burada Alman hava saldırısı tehdidi altında dört ayrı Rus gemisine yüklenen önemli kargo Odessa limanına doğru yola çıkmıştır. Altın, Moskova’ya özel zırhlı trenle sevk edilecektir. Bu üstün hizmetindne ötürü Orlov’a Lenin Nişanı verilecektir.
Ancak Orlov’un görevi bununla sınırlı değildir. İspanya’daki en önemli görevi özellikle iç savaş sırasında İspanya’da kuvvetli olan troçkistlere karşı savaşmaktı. Bu dönemde Troçki ve yandaşları özellikle Stalin’e yönelttikleri eleştirileri artık Sovyetler Birliğine karşı yöneltmişlerdi. Eski Kızılordu komutanı ve Ekim Devriminin mimarlarından Troçki, Sovyetler Birliği yönetimiyle yaşadığı anlaşmazlıklardan sonra ve özellikle bu dönemde Sovyet deneyiminin artık dejenere olduğunu iddia edecek ve yokedilmesi gerektiğini savunacak kadar ileriye gidecektir. Bu ortam içerisinde görev yapan Orlov, İspanya’da troçikstlere karşı çeşitli operasyonlarda bulunmuştur. İspanya’daki troçkist örgüt Marksist Birlik için İşçi Partisi (POUM) lideri ’i öldürdüğü idia edilecektir. Orlov bu süre zarfında NKVD tarafından gerçekleştirildiği iddia edilen cinayet ve adam kaçırma suçlamalarını reddedecektir.
İltica etmesi
1938 yılında Sovyetler Birliğinde Büyük Temizlik adıyla yapılan tasfiye hareketi sürerken Orlov eski yoldaşlarının birer birer tutuklanarak idam edildiğini İspanya’dan izlemekteydi. Moskova’dan gelen gizli bir emirde Anvers’te bir gemiye binmesi istenince kendisinin de tasfiye edileceğini düşünüp harekete geçer. NKVD kasasından 60.000 dolar çalarak eşi ve kızıyla beraber Kanada’ya kaçar. Kanada’da NKVD şefi Nikolai Yezhov’a bir tehdit mektubu kaleme alacak ve gönderecektir. Eğer kendisini veya ailesinden herhangi birini öldürmek için bir suikastçı görevlendirirse bütün bildiklerini açıklayacağını bildirir. Mektubun ekine ise Avrupa’da gizli olarak görev yapan tüm ajanların kod adlarını ve kimlik bilgilerini koyar. Ayrıca Troçki’ye de ayrı bir mektup yazarak oğlu Lev Sedov’un arkadaşları arasında bulunan bir NKVD ajanının kendisini öldürmeye çalışacağını bildirir. Orlov daha sonra ABD’ye geçecek ve yeraltına çekilecektir. NKVD ise 1969 yılına kadar onu bulmaya çalışmayacaktır.
Gizli tarih
Orlov, Stalin’in Mart 1953'te ölmesinin hemen ardından ve iltica edişinden 15 yıl sonra yeniden ortaya çıkar ve adlı kitabı yayınlar. Kitapta daha önce açıklanmayan birçok cinayetin NKVD tarafından işlendiği iddia edilmektedir. Kitap herhangi bir kaynak veya belge göstermeksizin yazıldığı için gayriresmî bir tarih yazımının ötesine geçemeyecektir. Çoğunlukla kulaktan dolma bilgilere ve söylentilere dayalı, çoğunlukla diyalogları içeren bir anlatım tarzı bulunmaktadır. Kitaptaki iddialar adı geçen kişilerin çoğunun hayatta olmamasından ötürü de tutarlı olamamaktadır. Ayrıca Orlov’un bahsettiği tüm eylemler kendisini azade göstermesi de dikkat çekicidir. Kitabın maddi gelir beklentisiyle yazıldığı da iddia edilmektedir.
Kitaptan sonra
Kitabın basılması ABD’deki CIA ve FBI örgütleri için utanç verici bir durum olarak ortaya çıkar. NKVD’nin üst düzey bir yöneticisi ABD’de gizli servislerin bilgisi haricinde 15 yıl boyunca yaşamıştır. Bundan sonra Orlov FBI ve Senato Komisyonlarında sorguya çekilecektir. Buna rağmen Batıdaki Sovyet ajanlarının isimlerine dair bir bilgi vermeyecektir.
Sonraki hayatı
Orlov ve eşi ABD’de gizli ve mütevazı hayatlarına devam edecektir. 1963 yılında CIA Orlov’un diğer bir kitabının basılmasına yardım eder. Ayrıca Michigan Üniversitesi Hukuk Fakültesinde işe girmesini sağlarlar. Cleveland’a gidecek olan Orlov 1973 yılında ölür. Son kitabı FBI ajanı Ed Gazur tarafından 2004 yılında basılacaktır.
Kaynakça
- ^ Troçki mektubu dikkate almayacaktır.
- ^ The Secret History of Stalin’s Crimes, Londra, Jarrolds Publishers (1954)
- ^ Orlov 1956 yılında LIFE dergisine yazdığı makalede Stalin’in aslında Çarlık Rusyasında ajan olduğunu, Çarlık rejimi yıkılınca ele geçen belgelere ulaşan NKVD yetkililerinin Kıızılordu komutablarıyla beraber ona karşı bir darbe planladıklarını ancak Stalin’in tasfiye hareketiyle buna engel olduğunu iddia edecektir.
- ^ The Handbook of Counter-Intelligence and Guerilla Warfare, University Of Michigan Press 1972, ASIN B001QW9SKE
- ^ The March of Time:Orlov Memoirs,
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Aleksandr Mihailovic Orlov Rusca Aleksandr Mihajlovich Orlov Leiba Lazarevich Felbing Lejba Lazarevich Felbing 21 Agustos 1895 25 Mart 1973 Sovyet istihbarat yoneticisiydi 1938 yilinda ABD ye iltica etti Leon Trocki yi kendisine karsi yapilacak olan suikast girisiminden haberdar etti Aleksandr OrlovDogumLeiba Lazarevich Feldbin 21 Agustos 1895 BabruyskOlum25 Mart 1973 ClevelandMilliyetYahudiMezun oldugu okul lar Moskova Devlet UniversitesiMeslekIstihbaratciGencligiBelarus taki Bobruysk kentinde Yahudi bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Gercek adi Leiba Lazarevic Feldbin di Moskova daki Lazarevski Enstitusune devam etse de egitimini yarida birakarak Moskova Universitesinde hukuk egitimi almaya basladi Ancak egitimi I Dunya Savasinin patlak vermesiyle beraber Carlik Ordusuna alinmasiyla yarida kesilecektir Rus Ic Savasinda1917 yilinda Ekim Devriminin basarili olmasiyla Bolseviklerin safina gecen Orlov Rus Ic Savasi sirasinda Kizilordu da subay olarak gorev yapacakti Ozellikle Polonya cephesinde dusman hatlarinin gerisinde gerceklestirilen sabotaj harekatlarina katildi ve yonetti Ordu bunyesinde daha sonra Arkhangelsk de sinir birliklerinde gorev yapacak 1921 yilinda ise Kizilordu dan emekliye ayrilacakti Moskova Universitesi Hukuk Fakultesinde egitimine devam eden Orlov mahkeme heyetlerinde gorev aldi 1924 yili Mayis ayinda OGPU Ekonomi Departman sefi olan kuzeni Zinoviy Katznelson tarafindan goreve cagrildi Ekonomi Bolumunde gizli polis olarak ise basladi Gizli servisin emrindeKuzeni OGPU Transkafkasya Sinir Birliklerini denetleme gorevine ataninca Orlov ve ailesini de Tiflis e davet edecek Orlov ise bu daveti kabul edecekti Ancak burada kizi romatizmaya yakalaninca kizinin tedavisini Avrupa da yaptirabilmek icin yurt disi gorev talebinde bulunacaktir Boylelikle NKVD nin yurt disi kisimina atanan Orlov Sovyet Ticari Ataseligi yetkilisi olarak Paris e gonderilir Fransa da gecirdigi bir yilin ardindan ayni gorevle Berlin e gonderilir 1930 yilinda Moskova ya doner Iki yil sonra ABD deki akrabalari araciligiyla ABD pasaportu almak ve Avrupa da rahatca seyahat edebilmek icin bu ulkeye gitmek uzere yola cikar Leon L Nikolaev adiyla ABD ye 22 Eylul 1932 gunu Bremen den hareket etmis olan SS Europe adli gemiyle ayak basar William Goldin adina pasaport aldiktan sonra 30 Kasim 1932 gunu tekrar gemiyle Almanya ya doner Moskova ya dondugunde yeniden yurt disi gorev talebinde bulunur hasta kizini Viyana daki Karl Noorden isimli doktora tedavi ettirmek istemektedir Bu talebi olumlu karsilanacak ve ailesiyle beraber Mayis 1933 te Viyana ya gelir Cenevre de ve Fransa da istihbarat faaliyetlerine katilir Kopenhag ve Londra da gorev yapar Bu sirada Sovyet istihbaratiyla iliski kuran ve aralarinda unlu casus Kim Philby nin de bulundugu Cambridge Beslisi de faaliyete gecmistir Ekim 1935 te gorevinden ayrilarak Moskova ya donecek bundan sonra NKVD nin ardili olan OGPU ya bagli olarak nakliye departmaninda daha dusuk bir goreve getirilecektir Ispanya Ic SavasiHaziran 1936 da Orlov Ispanya Icisleri Bakanligi ile irtibat subayi olarak NKVD bunyesinde Ispanya ya atanir Madrid e 15 Eylul 1936 gunu ulasir Ispanya Ic Savasi sirasinda Ekim ayinda Ispanyol altin rezervlerinin Madrid den Moskova ya tasinmasi operasyonunu yonetir Cumhuriyetci yonetim bu sayede Sovyetleri Birliginden alacagi askeri yardim icin teminat veya on odeme vermis oluyordu Bu zor gorevi Orlov sevk ve idare etmis Sovyet soforlerince kullanilan kamyon konvoylariyla tasinan 510 ton altin daglardaki siginaklardan Cartagena limanina getirilmistir Burada Alman hava saldirisi tehdidi altinda dort ayri Rus gemisine yuklenen onemli kargo Odessa limanina dogru yola cikmistir Altin Moskova ya ozel zirhli trenle sevk edilecektir Bu ustun hizmetindne oturu Orlov a Lenin Nisani verilecektir Ancak Orlov un gorevi bununla sinirli degildir Ispanya daki en onemli gorevi ozellikle ic savas sirasinda Ispanya da kuvvetli olan trockistlere karsi savasmakti Bu donemde Trocki ve yandaslari ozellikle Stalin e yonelttikleri elestirileri artik Sovyetler Birligine karsi yoneltmislerdi Eski Kizilordu komutani ve Ekim Devriminin mimarlarindan Trocki Sovyetler Birligi yonetimiyle yasadigi anlasmazliklardan sonra ve ozellikle bu donemde Sovyet deneyiminin artik dejenere oldugunu iddia edecek ve yokedilmesi gerektigini savunacak kadar ileriye gidecektir Bu ortam icerisinde gorev yapan Orlov Ispanya da trocikstlere karsi cesitli operasyonlarda bulunmustur Ispanya daki trockist orgut Marksist Birlik icin Isci Partisi POUM lideri i oldurdugu idia edilecektir Orlov bu sure zarfinda NKVD tarafindan gerceklestirildigi iddia edilen cinayet ve adam kacirma suclamalarini reddedecektir Iltica etmesi1938 yilinda Sovyetler Birliginde Buyuk Temizlik adiyla yapilan tasfiye hareketi surerken Orlov eski yoldaslarinin birer birer tutuklanarak idam edildigini Ispanya dan izlemekteydi Moskova dan gelen gizli bir emirde Anvers te bir gemiye binmesi istenince kendisinin de tasfiye edilecegini dusunup harekete gecer NKVD kasasindan 60 000 dolar calarak esi ve kiziyla beraber Kanada ya kacar Kanada da NKVD sefi Nikolai Yezhov a bir tehdit mektubu kaleme alacak ve gonderecektir Eger kendisini veya ailesinden herhangi birini oldurmek icin bir suikastci gorevlendirirse butun bildiklerini aciklayacagini bildirir Mektubun ekine ise Avrupa da gizli olarak gorev yapan tum ajanlarin kod adlarini ve kimlik bilgilerini koyar Ayrica Trocki ye de ayri bir mektup yazarak oglu Lev Sedov un arkadaslari arasinda bulunan bir NKVD ajaninin kendisini oldurmeye calisacagini bildirir Orlov daha sonra ABD ye gececek ve yeraltina cekilecektir NKVD ise 1969 yilina kadar onu bulmaya calismayacaktir Gizli tarihOrlov Stalin in Mart 1953 te olmesinin hemen ardindan ve iltica edisinden 15 yil sonra yeniden ortaya cikar ve adli kitabi yayinlar Kitapta daha once aciklanmayan bircok cinayetin NKVD tarafindan islendigi iddia edilmektedir Kitap herhangi bir kaynak veya belge gostermeksizin yazildigi icin gayriresmi bir tarih yaziminin otesine gecemeyecektir Cogunlukla kulaktan dolma bilgilere ve soylentilere dayali cogunlukla diyaloglari iceren bir anlatim tarzi bulunmaktadir Kitaptaki iddialar adi gecen kisilerin cogunun hayatta olmamasindan oturu de tutarli olamamaktadir Ayrica Orlov un bahsettigi tum eylemler kendisini azade gostermesi de dikkat cekicidir Kitabin maddi gelir beklentisiyle yazildigi da iddia edilmektedir Kitaptan sonraKitabin basilmasi ABD deki CIA ve FBI orgutleri icin utanc verici bir durum olarak ortaya cikar NKVD nin ust duzey bir yoneticisi ABD de gizli servislerin bilgisi haricinde 15 yil boyunca yasamistir Bundan sonra Orlov FBI ve Senato Komisyonlarinda sorguya cekilecektir Buna ragmen Batidaki Sovyet ajanlarinin isimlerine dair bir bilgi vermeyecektir Sonraki hayatiOrlov ve esi ABD de gizli ve mutevazi hayatlarina devam edecektir 1963 yilinda CIA Orlov un diger bir kitabinin basilmasina yardim eder Ayrica Michigan Universitesi Hukuk Fakultesinde ise girmesini saglarlar Cleveland a gidecek olan Orlov 1973 yilinda olur Son kitabi FBI ajani Ed Gazur tarafindan 2004 yilinda basilacaktir Kaynakca Trocki mektubu dikkate almayacaktir The Secret History of Stalin s Crimes Londra Jarrolds Publishers 1954 Orlov 1956 yilinda LIFE dergisine yazdigi makalede Stalin in aslinda Carlik Rusyasinda ajan oldugunu Carlik rejimi yikilinca ele gecen belgelere ulasan NKVD yetkililerinin Kiizilordu komutablariyla beraber ona karsi bir darbe planladiklarini ancak Stalin in tasfiye hareketiyle buna engel oldugunu iddia edecektir The Handbook of Counter Intelligence and Guerilla Warfare University Of Michigan Press 1972 ASIN B001QW9SKE The March of Time Orlov Memoirs ISBN 1 903608 05 8Ayrica bakinizNKVD Nikolai Yezhov