Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mezamorta Hüseyin Paşa (? - 21 Temmuz 1701), Osmanlı donanmasında 1688-1689 ile 1696-1701 yılları arasında iki kez kaptan-ı deryalık yapmış Osmanlı devlet adamı. Venediklilerle yapılan bir savaşta çok ağır bir şekilde yaralanmasına rağmen iyileşip geri dönmesinden dolayı İtalyanca Mezzomorto (yarı ölü) ifadesinden bozma Mezamorta lakabını almış, Mezemorta, Mezomorto ya da Mezamorto Hüseyin Paşa olarak da anılmıştır.
| Mezamorta Hüseyin Paşa | |
|---|---|
 | |
| Osmanlı Kaptan-ı deryası | |
| Görev süresi 1689-1690 | |
| Yerine geldiği | Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa |
| Yerine gelen | |
| Görev süresi 1695 - 21 Temmuz 1701 | |
| Yerine geldiği | Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa |
| Yerine gelen | Abdülfettah Paşa |
| (Cezayir Dayısı) | |
| Görev süresi 1683-1688 | |
| Yerine geldiği | Baba Hasan |
| Yerine gelen | |
| Kişisel bilgiler | |
| Ölüm | 21 Temmuz 1701 |
Hayatı
Türk asıllı ya da Hristiyanlıktan dönerek Müslüman olmuş bir Mayorka'lı olduğu yönünde görüşler bulunmaktadır. Belgelerde adı ilk kez Cezayir Beylerbeyliği'nde bir reis (Gemi kaptanı) olan Hüseyin Ağa olarak 1674'te geçmektedir.
Fransız Amirali Abraham Duquesne, Hristiyan esirleri kurtarmak amacıyla, Cezayir şehrini 1682, 1683, 1684 ve 1688 yıllarında denizden bombardımana tabi tutmuştur. 1682'deki ilk bombardımanda Hüseyin Ağa da şehirde bulunmaktaydı. Ertesi yıl Hüseyin Ağa Batı Ocağı Cezayir Beylerbeyliği donanmasının bir korsan filosunun kaptanlığını yapmıştır. 1684 yılındaki Fransa'nın Cezayir şehri bombardımanı sırasında Cezayir'de efektif siyasi güç olarak ortaya çıkan ikinci (Cezayir Dayısı) "Baba Hasan" onu Fransızlara rehin olarak ve müzakereler yapmak üzere göndermiştir. Hasan Ağa, Fransız Amirali ile görüşerek "Yüz Yıllık Antlaşma" imzalamış ve sulh yapılmasını sağlamıştır. Hasan Ağa şehre döndükten sonra, kendini tutan denizcilerin askeri desteğiyle Dayı Baba Hasan'ı bir komplo ile öldürmüş ve onun yerine üçüncü Cezayir Dayısı olduğunu ilan etmiştir. Bundan sonra Osmanlı Devleti fiilen Cezayir'i idare eden üçüncü Cezayir Dayısı olan Hasan Paşa'yı Cezayir Beylerbeyi olarak da tayin etmiştir. Hüseyin Paşa 5 yıl kadar süre ile hem dayılık hem de beylerbeyi namı ile valilik yapmıştır. 1689'da Hasan Paşa dayılıktan ayrılmış ve dördüncü Cezayir Dayısı olarak "İbrahim Hoca" bu göreve geçmiştir. Fakat Hasan Paşa Beylerbeylik görevini korumuştur.
1688–1689 döneminde ilk kez Kaptan-ı Deryalık görevini yaptı. Bu sırada Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın bir parçası olarak Venedikliler 1687'de Atina'yı ellerine geçirmekle beraber Osmanlı ordusu ve donanması tarafından hücum altında bulunmakta ve veba salgını ile uğraşmakta idiler. Nisan 1688'de Mora Yarımadası'ndan çekildiler. Temmuz 1688'de ise daha önce amiral olarak ün yapmış ve sonra görevine seçilmiş olan ünlü "Morosini" komutanlığında Eğriboz adasına büyük bir askerî güçle çıkartma yaparak kaleyi kuşattılar. Fakat Osmanlı güçlerinin hem karadan ve hem de denizden desteğiyle kale Venediklilere karşı koydu. Venedikliler veba salgını dolayısıyla da büyük zayiat verdiler. Vebadan ölenler arasında daha önce kara komutanı olarak büyük isim yapmış olan General Königsmark da bulunmaktaydı. Ekim de Venediklilerin son hücumundan sonra Venedik ordusu 9.000 kişi zayiatla Eğriboz'dan çekildi. Venedikliler 1689'da Monemvasia kalesine de hücum ettiler fakat donanma desteği ile bu hücum püskürtüldü. 1689 yılında Mezamorta Hasan Paşa kaptan-ı deryalık görevinden alındı ve yerine kaptan-ı derya oldu.
Amcazade Hüseyin Paşa kaptan-ı derya iken Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nın bir parçası olarak 9 ve 19 Şubat 1695 tarihlerinde Venediklilerle yaptığı Koyun Adaları Deniz Muharebelerinde iki büyük zafer kazandı. Sakız Adasını Venediklilerden geri aldı. 15 Eylül 1695'te Sakız açıklarındaki muharebenin ardından 18 Eylül 1695'te Midilli açıklarındaki Zeytinburnu Deniz Muharebesi'nde Venediklileri bir kez daha yenilgiye uğrattı. Kazandığı bu başarılardan sonra 1696 yılında yeniden Kaptan-ı Deryalığa getirildi. 1696-1701 yılları arasında bu görevi büyük bir başarıyla sürdürdü.
Mezamorta Hüseyin Paşa Osmanlı Donanmasına birçok yenilikler getirdi. 1701 yılında, Osmanlı tarihinde ilk kez olarak, Sadrazam Amcazade Hüseyin Paşa'yla birlikte Bahriye Kanunnamesini hazırladı. 21 Temmuz 1701'de görev başında öldü.
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2014.
- ^ Orhonlu, C. "Hadjdji Husayn Pasha." Encyclopedia of Islam, New Edition. Vol. III. Ed. B. Lewis, V.L. Menage, Ch. Pellat and J. Schacht. Leiden: E. J. Brill, 1971. p. 629.
- ^ Danışmend, İsmail Hâmi, (1971), Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul:Türkiye Yayınevi say. 172
- ^ Panzac, Daniel. La Marine ottomane. De l'apogée à la chute de l'Empire (1572-1923). (Fransızca)
- ^ Bknzbknz[]
- ^ Uzunçarsılı, İsmail Hakkı, (1954) Osmanlı Tarihi III. Cilt, 2. Kısım, XVI. Yüzyıl Ortalarından XVII. Yüzyıl Sonuna kadar), Ankara: Türk Tarih Kurumu (Altıncı Baskı 2011 İSBN:978-975-16-0010) say.300
- ^ "TBMM Tutanak Dergisi, Dönem:20, Cilt: 25, Yaşama Yılı: 1977". Erişim tarihi: 13 Mart 2007.[]
| Askerî görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Kalaylıkoz Hacı Ahmed Paşa | Kaptan-ı Derya 4 Ocak 1690 - 8 Şubat 1690 | Sonra gelen: Mısırlızade İbrahim Paşa |
| Önce gelen: Köprülü Amcazade Hacı Hüseyin Paşa | Kaptan-ı Derya 11 Mayıs 1695 - 2 Temmuz 1701 | Sonra gelen: Abdülfettah Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mezamorta Huseyin Pasa 21 Temmuz 1701 Osmanli donanmasinda 1688 1689 ile 1696 1701 yillari arasinda iki kez kaptan i deryalik yapmis Osmanli devlet adami Venediklilerle yapilan bir savasta cok agir bir sekilde yaralanmasina ragmen iyilesip geri donmesinden dolayi Italyanca Mezzomorto yari olu ifadesinden bozma Mezamorta lakabini almis Mezemorta Mezomorto ya da Mezamorto Huseyin Pasa olarak da anilmistir Mezamorta Huseyin PasaOsmanli Kaptan i deryasiGorev suresi 1689 1690Yerine geldigi Kalaylikoz Haci Ahmed PasaYerine gelenGorev suresi 1695 21 Temmuz 1701Yerine geldigi Koprulu Amcazade Haci Huseyin PasaYerine gelen Abdulfettah PasaCezayir DayisiGorev suresi 1683 1688Yerine geldigi Baba HasanYerine gelenKisisel bilgilerOlum 21 Temmuz 1701Mezamorta Huseyin PasaHayati1682 de Fransiz Amirali Abraham Duquesne in Cezayir i top atesine tutmasi Turk asilli ya da Hristiyanliktan donerek Musluman olmus bir Mayorka li oldugu yonunde gorusler bulunmaktadir Belgelerde adi ilk kez Cezayir Beylerbeyligi nde bir reis Gemi kaptani olan Huseyin Aga olarak 1674 te gecmektedir Fransiz Amirali Abraham Duquesne Hristiyan esirleri kurtarmak amaciyla Cezayir sehrini 1682 1683 1684 ve 1688 yillarinda denizden bombardimana tabi tutmustur 1682 deki ilk bombardimanda Huseyin Aga da sehirde bulunmaktaydi Ertesi yil Huseyin Aga Bati Ocagi Cezayir Beylerbeyligi donanmasinin bir korsan filosunun kaptanligini yapmistir 1684 yilindaki Fransa nin Cezayir sehri bombardimani sirasinda Cezayir de efektif siyasi guc olarak ortaya cikan ikinci Cezayir Dayisi Baba Hasan onu Fransizlara rehin olarak ve muzakereler yapmak uzere gondermistir Hasan Aga Fransiz Amirali ile goruserek Yuz Yillik Antlasma imzalamis ve sulh yapilmasini saglamistir Hasan Aga sehre dondukten sonra kendini tutan denizcilerin askeri destegiyle Dayi Baba Hasan i bir komplo ile oldurmus ve onun yerine ucuncu Cezayir Dayisi oldugunu ilan etmistir Bundan sonra Osmanli Devleti fiilen Cezayir i idare eden ucuncu Cezayir Dayisi olan Hasan Pasa yi Cezayir Beylerbeyi olarak da tayin etmistir Huseyin Pasa 5 yil kadar sure ile hem dayilik hem de beylerbeyi nami ile valilik yapmistir 1689 da Hasan Pasa dayiliktan ayrilmis ve dorduncu Cezayir Dayisi olarak Ibrahim Hoca bu goreve gecmistir Fakat Hasan Pasa Beylerbeylik gorevini korumustur 1688 1689 doneminde ilk kez Kaptan i Deryalik gorevini yapti Bu sirada Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nin bir parcasi olarak Venedikliler 1687 de Atina yi ellerine gecirmekle beraber Osmanli ordusu ve donanmasi tarafindan hucum altinda bulunmakta ve veba salgini ile ugrasmakta idiler Nisan 1688 de Mora Yarimadasi ndan cekildiler Temmuz 1688 de ise daha once amiral olarak un yapmis ve sonra gorevine secilmis olan unlu Morosini komutanliginda Egriboz adasina buyuk bir askeri gucle cikartma yaparak kaleyi kusattilar Fakat Osmanli guclerinin hem karadan ve hem de denizden destegiyle kale Venediklilere karsi koydu Venedikliler veba salgini dolayisiyla da buyuk zayiat verdiler Vebadan olenler arasinda daha once kara komutani olarak buyuk isim yapmis olan General Konigsmark da bulunmaktaydi Ekim de Venediklilerin son hucumundan sonra Venedik ordusu 9 000 kisi zayiatla Egriboz dan cekildi Venedikliler 1689 da Monemvasia kalesine de hucum ettiler fakat donanma destegi ile bu hucum puskurtuldu 1689 yilinda Mezamorta Hasan Pasa kaptan i deryalik gorevinden alindi ve yerine kaptan i derya oldu Amcazade Huseyin Pasa kaptan i derya iken Osmanli Kutsal Ittifak Savaslari nin bir parcasi olarak 9 ve 19 Subat 1695 tarihlerinde Venediklilerle yaptigi Koyun Adalari Deniz Muharebelerinde iki buyuk zafer kazandi Sakiz Adasini Venediklilerden geri aldi 15 Eylul 1695 te Sakiz aciklarindaki muharebenin ardindan 18 Eylul 1695 te Midilli aciklarindaki Zeytinburnu Deniz Muharebesi nde Venediklileri bir kez daha yenilgiye ugratti Kazandigi bu basarilardan sonra 1696 yilinda yeniden Kaptan i Deryaliga getirildi 1696 1701 yillari arasinda bu gorevi buyuk bir basariyla surdurdu Mezamorta Huseyin Pasa Osmanli Donanmasina bircok yenilikler getirdi 1701 yilinda Osmanli tarihinde ilk kez olarak Sadrazam Amcazade Huseyin Pasa yla birlikte Bahriye Kanunnamesini hazirladi 21 Temmuz 1701 de gorev basinda oldu Kaynakca Arsivlenmis kopya 8 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2014 Orhonlu C Hadjdji Husayn Pasha Encyclopedia of Islam New Edition Vol III Ed B Lewis V L Menage Ch Pellat and J Schacht Leiden E J Brill 1971 p 629 Danismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi say 172 Panzac Daniel La Marine ottomane De l apogee a la chute de l Empire 1572 1923 Fransizca Bknzbknz olu kirik baglanti Uzuncarsili Ismail Hakki 1954 Osmanli Tarihi III Cilt 2 Kisim XVI Yuzyil Ortalarindan XVII Yuzyil Sonuna kadar Ankara Turk Tarih Kurumu Altinci Baski 2011 ISBN 978 975 16 0010 say 300 TBMM Tutanak Dergisi Donem 20 Cilt 25 Yasama Yili 1977 Erisim tarihi 13 Mart 2007 olu kirik baglanti Askeri goreviOnce gelen Kalaylikoz Haci Ahmed Pasa Kaptan i Derya 4 Ocak 1690 8 Subat 1690 Sonra gelen Misirlizade Ibrahim PasaOnce gelen Koprulu Amcazade Haci Huseyin Pasa Kaptan i Derya 11 Mayis 1695 2 Temmuz 1701 Sonra gelen Abdulfettah Pasa