Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Megali İdea (Yunanca: Μεγάλη Ιδέα, Türkçe: Büyük Fikir),Yunan İhtilali'nin (1821-1829) bitmesinden sonrasının ilerleyen yıllarında ortaya atılan, hala Osmanlı hakimiyetinde bulunan ve Yunan nüfusunun fazla olduğu bölgeleri de içeren, geleneksel olarak antik dönemlerden beri Yunanlarla ilgili olan yerleri bir Yunan Devleti hakimiyetine geçirerek Bizans İmparatorluğu’nu diriltme hedefini ifade eden irredantist bir görüştür.
Bu fikrin Fatih Sultan Mehmet'in İstanbul'u alarak, Bizans İmparatorluğu’na son verdiği günden beri yürürlükte olduğu iddia edilse de aslında ilk kez, Başbakan İoannis Kolettis'in 1844 anayasasının ilanından önce Kral Otto ile yaptığı tartışmalar sırasında ortaya çıkmıştır.
Megali İdea, ortaya çıktığı 1840’lı yıllardan, 20. yüzyılın başındaki Balkan Savaşları’na kadar Yunanistan'ın dış ve iç politikasına egemen olmuştur. Ancak bu fikir, Yunanistan'ın Türk-Yunan Savaşı'nda yenilmesi ve 1922'de meydana gelen İzmir Yangını sonucu etkinliğini yitirmeye başlamış ve ardından yapılan nüfus mübadelesi sonucu etkinliğini yitirmiştir. Günümüzde bu fikir ile bağlantılı olarak görülen ve Megali İdea`nın bir alt fikri olan Enosis’tir.
Etimoloji
Megali İdea terimi, Yunanca megalo (cinssiz)/megalos (eril) sıfatının dişil hâli olan Μεγάλη (büyük) ve dişil olan Ιδέα (fikir) sözcüklerinin Latin alfabesi ile yazımıdır.
Diğer bir tanım olan Megalo İdea ise, her ne kadar halk arasında bu tanımı Türklerin alay etmek için uydurduğu ve ilk başta bu yönde bir tane amaç varken bu amacı tanımlamak için eril eki olan "Megalo" kullanıldığı, daha sonra bu yöndeki amaçlar artınca bu amaçların hepsini birden tanımlamak için "Megalo" yerine çoğul eki olan "Megali" kullanıldığına dair söylentiler yaygındır.
Hedefi
Megali İdea'nın hedefi, batıda Bizans'ın zamanında İyonya Denizi'nde hakimiyet altına aldığı toprakları, doğuda Küçük Asya ve Karadeniz'i, kuzeyde Trakya, Makedonya ve Epir'i, güneyde Girit ve Kıbrıs'ı hakimiyet altına alıp; başkenti Konstantinopolis yaparak Doğu Roma (Bizans) İmparatorluğu'nu diriltmekti.
Ortaya Çıkışı
1844 Ocak'ında Kolettis, fikrini Ulusal Meclis'te dile getiriyor.
Her ne kadar Megali İdea, Velestinli Rigas ile birlikte anılsa da aslında bu fikrin onunla bir alakası yoktur. Bu fikir onun ölümünden çok daha sonra ortaya çıkmakla birlikte Rigas ayrı bir devlet kurmaktan ziyade Osmanlı İmparatorluğu içinde demokratik bir devrim gerçekleştirmek istemiştir.
Yunan İhtilali 1829'da sona erdikten sonra, günümüz Yunanistanı'nın güneyinde bir krallık kuruldu. Bununla birlikte, Yannis Kapodistrias yönetimindeki bu yeni Yunan devleti, nüfusu sınırları dışında bulunup aynı etnik kökene sahip olan insanların nüfusundan daha az olan dönemin iki ülkesinden biriydi (diğeri Sırbistan); etnik Rumların çoğu hâlâ Osmanlı İmparatorluğu sınırları içinde ikamet ediyordu. Yunanistan'ın bu hali, daha büyük bir Yunan devletinin Osmanlı İmparatorluğu'nun yerini aldığını görmek istemeyen tarafından tasarlandı. Bu sebeplerden dolayı, bu fikir ilk kez İoannis Kolettis tarafından Kral Otto ile bu konuda yapılan tartışmalar sonucu ortaya çıkmıştır.
Daha sonra genç Danimarkalı prens I. Georgios 1863 yılında kral olarak seçildiğinde, Yunan Ulusal Meclisi tarafından kendisine sunulan unvanın, görevden alınan selefi Kral Otto'nun unvanı olan "Yunanistan Kralı" değil de "Helenlerin Kralı" olması bu fikrin bu yıllarda giderek güçlendiğini gösterir.
Krallığa bu fikir doğrultusunda hareket edilerek dahil edilen ilk bölgeler, 1864 yılında İyonya adaları ve daha sonra Berlin Antlaşması (1878) ile elde edilen Tesalya idi.
Günümüzde
Günümüzde, Müslüman Rumlar haricinde, nüfus mübadelesi, İstanbul pogromu ve 1964'te Rumların İstanbul'dan tehcir edilmesi sonucu Türkiye'de önemli bir Yunan nüfusu kalmamıştır. Ayrıca başta Imia / Kardak olmak üzere, halihazırda çok sayıda Türk-Yunan sınır anlaşmazlıkları bulunmaktadır.
Yunanistan ile Türkiye arasındaki ilişkiler, 1999 Gölcük depremi sonrasında gönderilen Yunan yardımı ve 1999 Atina depreminden sonra gönderilen Türk yardımından sonra iyileşmiştir. Bu karşılıklı uzlaşma dönemi deprem diplomasisi olarak bilinir ve o zamandan beri Türk-Yunan ilişkileri daha samimi bir hal almıştır.
Günümüzde Megali İdea sadece, Altın Şafak gibi halk tarafından pek de desteklenmeyen aşırı sağcı gruplar tarafından desteklenmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Mateos, Natalia Ribas. The Mediterranean in the Age of Globalization: Migration, Welfare & Borders. .
- ^ Roumen Daskalov, Tchavdar Marinov, Entangled Histories of the Balkans - Volume One: National Ideologies and Language Policies; BRILL, 2013; , p. 200.
- ^ a b History of Greece 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Encyclopædia Britannica Online Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "BA0" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ "Yunanca-İngilizce Sözlük "Μεγάλη"". 20 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2007.
- ^ "Yunanca-İngilizce Sözlük "Ιδέα"". 20 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Ekim 2007.
- ^ Smith M., Ionian Vision, (1999), p. 2
- ^ Millas, Herkül (1994). Yunan Ulusunun Doğuşu.
- ^ "TURKS EXPELLING ISTANBUL GREEKS; Community's Plight Worsens During Cyprus Crisis- The New York Times - AUG. 9, 1964". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
- ^ Roudometof, Victor; Agadjanian, Alexander; Pankhurst, Jerry (2006). Eastern Orthodoxy in a Global Age: Tradition Faces the 21st Century. AltaMira Press. s. 273. ISBN . 30 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya" Μιχαλολιάκος: Του χρόνου στην Κωνσταντινούπολη, στην Σμύρνη, στην Τραπεζούντα…. Stochos (Yunanca). 31 Aralık 2012. 5 Kasım 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Kasım 2013.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Megali Idea Yunanca Megalh Idea Turkce Buyuk Fikir Yunan Ihtilali nin 1821 1829 bitmesinden sonrasinin ilerleyen yillarinda ortaya atilan hala Osmanli hakimiyetinde bulunan ve Yunan nufusunun fazla oldugu bolgeleri de iceren geleneksel olarak antik donemlerden beri Yunanlarla ilgili olan yerleri bir Yunan Devleti hakimiyetine gecirerek Bizans Imparatorlugu nu diriltme hedefini ifade eden irredantist bir gorustur Nea Hellas afisi Paris Baris Konferansi nda Fransa ve Yunanistan in teklif ettigi Yunan topragiSevres Antlasmasina gore Buyuk Yunanistan Ustte solda Venizelos Donemlere gore Yunanistan topragi Bu fikrin Fatih Sultan Mehmet in Istanbul u alarak Bizans Imparatorlugu na son verdigi gunden beri yururlukte oldugu iddia edilse de aslinda ilk kez Basbakan Ioannis Kolettis in 1844 anayasasinin ilanindan once Kral Otto ile yaptigi tartismalar sirasinda ortaya cikmistir Megali Idea ortaya ciktigi 1840 li yillardan 20 yuzyilin basindaki Balkan Savaslari na kadar Yunanistan in dis ve ic politikasina egemen olmustur Ancak bu fikir Yunanistan in Turk Yunan Savasi nda yenilmesi ve 1922 de meydana gelen Izmir Yangini sonucu etkinligini yitirmeye baslamis ve ardindan yapilan nufus mubadelesi sonucu etkinligini yitirmistir Gunumuzde bu fikir ile baglantili olarak gorulen ve Megali Idea nin bir alt fikri olan Enosis tir EtimolojiMegali Idea terimi Yunanca megalo cinssiz megalos eril sifatinin disil hali olan Megalh buyuk ve disil olan Idea fikir sozcuklerinin Latin alfabesi ile yazimidir Diger bir tanim olan Megalo Idea ise her ne kadar halk arasinda bu tanimi Turklerin alay etmek icin uydurdugu ve ilk basta bu yonde bir tane amac varken bu amaci tanimlamak icin eril eki olan Megalo kullanildigi daha sonra bu yondeki amaclar artinca bu amaclarin hepsini birden tanimlamak icin Megalo yerine cogul eki olan Megali kullanildigina dair soylentiler yaygindir HedefiMegali Idea nin hedefi batida Bizans in zamaninda Iyonya Denizi nde hakimiyet altina aldigi topraklari doguda Kucuk Asya ve Karadeniz i kuzeyde Trakya Makedonya ve Epir i guneyde Girit ve Kibris i hakimiyet altina alip baskenti Konstantinopolis yaparak Dogu Roma Bizans Imparatorlugu nu diriltmekti Ortaya Cikisi Yunan Kralligi Yunanistan degildir Yunanistan in sadece bir parcasidir en zayif parcasi Yunan sadece krallik sinirlari dahilinde yasayanlar degildir ayni zamanda Yanya Selanik Serez Adrianopolis Konstantinopolis Trapezus Girit Sisam ve Yunan tarihine veya Yunan irkina ait herhangi bir bolgede yasayan kisidir Helenizmin iki baskenti vardir Atina kralligin baskentidir Konstantinopolis ise buyuk baskenttir tum Yunanlarin sehri hayali ve umidi 1844 Ocak inda Kolettis fikrini Ulusal Meclis te dile getiriyor Her ne kadar Megali Idea Velestinli Rigas ile birlikte anilsa da aslinda bu fikrin onunla bir alakasi yoktur Bu fikir onun olumunden cok daha sonra ortaya cikmakla birlikte Rigas ayri bir devlet kurmaktan ziyade Osmanli Imparatorlugu icinde demokratik bir devrim gerceklestirmek istemistir Yunan Ihtilali 1829 da sona erdikten sonra gunumuz Yunanistani nin guneyinde bir krallik kuruldu Bununla birlikte Yannis Kapodistrias yonetimindeki bu yeni Yunan devleti nufusu sinirlari disinda bulunup ayni etnik kokene sahip olan insanlarin nufusundan daha az olan donemin iki ulkesinden biriydi digeri Sirbistan etnik Rumlarin cogu hala Osmanli Imparatorlugu sinirlari icinde ikamet ediyordu Yunanistan in bu hali daha buyuk bir Yunan devletinin Osmanli Imparatorlugu nun yerini aldigini gormek istemeyen tarafindan tasarlandi Bu sebeplerden dolayi bu fikir ilk kez Ioannis Kolettis tarafindan Kral Otto ile bu konuda yapilan tartismalar sonucu ortaya cikmistir Daha sonra genc Danimarkali prens I Georgios 1863 yilinda kral olarak secildiginde Yunan Ulusal Meclisi tarafindan kendisine sunulan unvanin gorevden alinan selefi Kral Otto nun unvani olan Yunanistan Krali degil de Helenlerin Krali olmasi bu fikrin bu yillarda giderek guclendigini gosterir Kralliga bu fikir dogrultusunda hareket edilerek dahil edilen ilk bolgeler 1864 yilinda Iyonya adalari ve daha sonra Berlin Antlasmasi 1878 ile elde edilen Tesalya idi GunumuzdeGunumuzde Musluman Rumlar haricinde nufus mubadelesi Istanbul pogromu ve 1964 te Rumlarin Istanbul dan tehcir edilmesi sonucu Turkiye de onemli bir Yunan nufusu kalmamistir Ayrica basta Imia Kardak olmak uzere halihazirda cok sayida Turk Yunan sinir anlasmazliklari bulunmaktadir Yunanistan ile Turkiye arasindaki iliskiler 1999 Golcuk depremi sonrasinda gonderilen Yunan yardimi ve 1999 Atina depreminden sonra gonderilen Turk yardimindan sonra iyilesmistir Bu karsilikli uzlasma donemi deprem diplomasisi olarak bilinir ve o zamandan beri Turk Yunan iliskileri daha samimi bir hal almistir Gunumuzde Megali Idea sadece Altin Safak gibi halk tarafindan pek de desteklenmeyen asiri sagci gruplar tarafindan desteklenmektedir Ayrica bakinizYunan diasporasi Kuzey Epir Kuzey Epir Ozerk Cumhuriyeti Istanbul un isgali Irredantizm Izmir in isgali Pontus Cumhuriyeti Rum Kirimi Georgios Grivas Grek Projesi EnosisKaynakca Mateos Natalia Ribas The Mediterranean in the Age of Globalization Migration Welfare amp Borders Roumen Daskalov Tchavdar Marinov Entangled Histories of the Balkans Volume One National Ideologies and Language Policies BRILL 2013 900425076X p 200 a b History of Greece 7 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Encyclopaedia Britannica Online Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi BA0 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Yunanca Ingilizce Sozluk Megalh 20 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2007 Yunanca Ingilizce Sozluk Idea 20 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Ekim 2007 Smith M Ionian Vision 1999 p 2 Millas Herkul 1994 Yunan Ulusunun Dogusu TURKS EXPELLING ISTANBUL GREEKS Community s Plight Worsens During Cyprus Crisis The New York Times AUG 9 1964 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2020 Roudometof Victor Agadjanian Alexander Pankhurst Jerry 2006 Eastern Orthodoxy in a Global Age Tradition Faces the 21st Century AltaMira Press s 273 ISBN 978 0759105379 30 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2020 Arsivlenmis kopya Mixaloliakos Toy xronoy sthn Kwnstantinoypolh sthn Smyrnh sthn Trapezoynta Stochos Yunanca 31 Aralik 2012 5 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Kasim 2013