Haredi Yahudilik (İbranice: חֲרֵדִי Ḥaredim) veya ultra-Ortodoks Yahudilik, Ortodoks Yahudilik mezhebi içindeki, modernizmin aksine geleneklere ve halaha emirlerine sıkı sıkıya bağlılığı ile bilinen Yahudilik mezhebidir. Üyelerine genellikle ultra-Ortodoks denir, fakat "ultra-Ortodoks" terimi taraftarlarının birçoğu tarafından aşağılayıcı olarak kabul edilmektedir. Haredi Yahudileri, diğer insanlar tarafından tartışılmasına rağmen, kendilerini en dindar ve otantik Yahudi grubu olarak görürler.
Aydınlanma, kültürleşme, sekülerleşme, hafif veya aşırı her türlü dini reform, Yahudi ulusal hareketlerinin yükselişi, vb. aksine Haredi Yahudiliğinin takipçileri genellikle halaha ve geleneklerine olan bağlılıklarından taviz vermezler ve sonuç olarak kendilerini bir ölçüde toplumun diğer bölgelerinden ayırırlar. Bununla birlikte birçok Haredi topluluğu, gençlerini, en iyi şekilde öğrenim görerek prestijli bir diploma almaya veya bir iş kurmaya (işletme açmaya) teşvik ederler.
Haredi toplulukları en fazla, sırasıyla İsrail, Kuzey Amerika ve Batı Avrupa'da bulunur. Tahmini küresel nüfus sayıları 1.8 milyonun üzerindedir. Farklı dinler arası evlilik olmaması ve yüksek doğum oranı nedeniyle Haredi nüfusu hızla artmaktadır. Nüfusları, 1960'larda görülen 'Baal Teşuva' hareketinin etkisi sebebiyle Haredi yaşam tarzını benimseyen çok sayıda diğer mezheplerden Yahudi tarafından da artırıldı.
Terminoloji
İlk defa (1806–1868), 1916'da "ultra-Ortodoks" sözcüğünü kullanmış ve tanımlanmıştır.Haredi ifadesi, Yeşaya Kitabı'nda (66:2; çoğul haredim Yeşaya 66:5) görünür. Tanah'dan türetilen Modern İbranice bir terimdir ve "YHVH'ın sözü" anlamına gelir. Tanrı Yehova'nın iradesini gerçekleştirmek için hayranlık uyandıran bir korku ve endişeyi de ifade eder. Bu sözcük onları, diğer Ortodoks Yahudileri'nden ayırmak için kullanılır (Hristiyanlıkta Quakers'ım Tanrı ile ilişkilerini tanımlamak için kullanılan isime benzer).
Kaynakça
- ^ Nora L. Rubel (2010). Doubting the Devout: The Ultra-Orthodox in the Jewish American Imagination (İngilizce). Columbia University Press. s. 148. ISBN . 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013.
Mainstream Jews have—until recently—maintained the impression that the ultraorthodox are the 'real' Jews.
- ^ Ilan 2012: "One of the main sources of power enabling Haredi Jews' extreme behavior is the Israeli public's widely held view that their way of life represents traditional Judaism, and that when it comes to Judaism, more radical means more authentic. This is among the most strongly held and unfounded myths in Israel society."
- ^ Raysh Weiss. "Haredim (Charedim), or Ultra-Orthodox Jews". My Jewish Learning. 24 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
What unites haredim is their absolute reverence for Torah, including both the Written and Oral Law, as the central and determining factor in all aspects of life. ... In order to prevent outside influence and contamination of values and practices, haredim strive to limit their contact with the outside world
- ^ . Berkley Center for Religion, Peace & World Affairs. 16 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
Haredi Judaism, on the other hand, prefers not to interact with secular society, seeking to preserve halakha without amending it to modern circumstances and to safeguard believers from involvement in a society that challenges their ability to abide by halakha.
- ^ a b Shafran, Avi (4 Şubat 2014). "Don't Call Us 'Ultra-Orthodox". Forward. 30 Nisan 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2020.
- ^ For example: Arnold Eisen, Rethinking Modern Judaism, University of Chicago Press, 1998. p. 3.
- ^ See, for example, https://asknoah.org/ 11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Norman S. Cohen (1 Ocak 2012). The Americanization of the Jews. NYU Press. s. 389. ISBN .
Given the high fertility and statistical insignificance of intermarriage among ultra-Orthodox haredim in contrast to most of the rest of the Jews...
- ^ Harris 1992, s. 490: "This movement began in the US, but is now centred in Israel, where, since 1967, many thousands of Jews have consciously adopted an ultra-Orthodox lifestyle."
- ^ Wise 2007
- ^ Buck, Tobias (6 Kasım 2011). "Israel's secular activists start to fight back". Financial Times. 7 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Mart 2013.
- ^ Berman, Eli (2000). "Sect, Subsidy, and Sacrifice: An Economist's View of Ultra-Orthodox Jews". Quarterly Journal of Economics. 115 (3). ss. 905-953. doi:10.1162/003355300554944.
- ^ Šelomo A. Dešen; Charles Seymour Liebman; Moshe Shokeid (1 Ocak 1995). Israeli Judaism: The Sociology of Religion in Israel. Transaction Publishers. s. 28. ISBN . 24 Aralık 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
The number of baalei teshuvah, "penitents" from secular backgrounds who become Ultraorthodox Jews, amounts to a few thousand, mainly between the years 1975-87, and is modest compared with the natural growth of the haredim; but the phenomenon has generated great interest in Israel.
- ^ Weintraub 2002, s. 211: "Many of the ultra-Orthodox Jews living in Brooklyn are baaley tshuva, Jews who have gone through a repentance experience and have become Orthodox, though they may have been raised in entirely secular Jewish homes."
- ^ Returning to Tradition: The Contemporary Revival of Orthodox Judaism, By M. Herbert Danzger: "A survey of Jews in the New York metropolitan area found that 24% of those who were highly observant ... had been reared by parents who did not share such scruples. [...] The ba'al t'shuva represents a new phenomenon for Judaism; for the first time there are not only Jews who leave the fold ... but also a substantial number who "return". p. 2; and: "Defined in terms of observance, then, the number of newly Orthodox is about 100,000." p. 193.
- ^ Markoe, Lauren (6 Şubat 2014). "Should ultra-Orthodox Jews be able to decide what they're called?". Washington Post. 7 Şubat 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ocak 2017.
- ^ May, Max B. (1916). Isaac Mayer Wise : Founder of American Judaism : A Biography (PDF). New York: . s. 71. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
- ^ Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Stadler4
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: ) - ^ White, John Kenneth; Davies, Philip John (1998). Political Parties and the Collapse of the Old Orders (İngilizce). . s. 157. ISBN . 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
- ^ Kosmin, Barry Alexander; Keysar, Ariela (2009). Secularism, Women & the State: The Mediterranean World in the 21st Century (İngilizce). . s. 86. ISBN . 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2020.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Haredi Yahudilik Ibranice ח ר ד י Ḥaredim veya ultra Ortodoks Yahudilik Ortodoks Yahudilik mezhebi icindeki modernizmin aksine geleneklere ve halaha emirlerine siki sikiya bagliligi ile bilinen Yahudilik mezhebidir Uyelerine genellikle ultra Ortodoks denir fakat ultra Ortodoks terimi taraftarlarinin bircogu tarafindan asagilayici olarak kabul edilmektedir Haredi Yahudileri diger insanlar tarafindan tartisilmasina ragmen kendilerini en dindar ve otantik Yahudi grubu olarak gorurler Tevrat in resrote edilmesi sirasinda Harediler Aydinlanma kulturlesme sekulerlesme hafif veya asiri her turlu dini reform Yahudi ulusal hareketlerinin yukselisi vb aksine Haredi Yahudiliginin takipcileri genellikle halaha ve geleneklerine olan bagliliklarindan taviz vermezler ve sonuc olarak kendilerini bir olcude toplumun diger bolgelerinden ayirirlar Bununla birlikte bircok Haredi toplulugu genclerini en iyi sekilde ogrenim gorerek prestijli bir diploma almaya veya bir is kurmaya isletme acmaya tesvik ederler Haredi topluluklari en fazla sirasiyla Israil Kuzey Amerika ve Bati Avrupa da bulunur Tahmini kuresel nufus sayilari 1 8 milyonun uzerindedir Farkli dinler arasi evlilik olmamasi ve yuksek dogum orani nedeniyle Haredi nufusu hizla artmaktadir Nufuslari 1960 larda gorulen Baal Tesuva hareketinin etkisi sebebiyle Haredi yasam tarzini benimseyen cok sayida diger mezheplerden Yahudi tarafindan da artirildi TerminolojiIlk defa 1806 1868 1916 da ultra Ortodoks sozcugunu kullanmis ve tanimlanmistir Haredi ifadesi Yesaya Kitabi nda 66 2 cogul haredim Yesaya 66 5 gorunur Tanah dan turetilen Modern Ibranice bir terimdir ve YHVH in sozu anlamina gelir Tanri Yehova nin iradesini gerceklestirmek icin hayranlik uyandiran bir korku ve endiseyi de ifade eder Bu sozcuk onlari diger Ortodoks Yahudileri nden ayirmak icin kullanilir Hristiyanlikta Quakers im Tanri ile iliskilerini tanimlamak icin kullanilan isime benzer Kaynakca Nora L Rubel 2010 Doubting the Devout The Ultra Orthodox in the Jewish American Imagination Ingilizce Columbia University Press s 148 ISBN 978 0 231 14187 1 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Temmuz 2013 Mainstream Jews have until recently maintained the impression that the ultraorthodox are the real Jews Ilan 2012 One of the main sources of power enabling Haredi Jews extreme behavior is the Israeli public s widely held view that their way of life represents traditional Judaism and that when it comes to Judaism more radical means more authentic This is among the most strongly held and unfounded myths in Israel society Raysh Weiss Haredim Charedim or Ultra Orthodox Jews My Jewish Learning 24 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2020 What unites haredim is their absolute reverence for Torah including both the Written and Oral Law as the central and determining factor in all aspects of life In order to prevent outside influence and contamination of values and practices haredim strive to limit their contact with the outside world Berkley Center for Religion Peace amp World Affairs 16 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2020 Haredi Judaism on the other hand prefers not to interact with secular society seeking to preserve halakha without amending it to modern circumstances and to safeguard believers from involvement in a society that challenges their ability to abide by halakha a b Shafran Avi 4 Subat 2014 Don t Call Us Ultra Orthodox Forward 30 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2020 For example Arnold Eisen Rethinking Modern Judaism University of Chicago Press 1998 p 3 See for example https asknoah org 11 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Norman S Cohen 1 Ocak 2012 The Americanization of the Jews NYU Press s 389 ISBN 978 0 8147 3957 0 Given the high fertility and statistical insignificance of intermarriage among ultra Orthodox haredim in contrast to most of the rest of the Jews Harris 1992 s 490 This movement began in the US but is now centred in Israel where since 1967 many thousands of Jews have consciously adopted an ultra Orthodox lifestyle Wise 2007 Buck Tobias 6 Kasim 2011 Israel s secular activists start to fight back Financial Times 7 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Mart 2013 Berman Eli 2000 Sect Subsidy and Sacrifice An Economist s View of Ultra Orthodox Jews Quarterly Journal of Economics 115 3 ss 905 953 doi 10 1162 003355300554944 Selomo A Desen Charles Seymour Liebman Moshe Shokeid 1 Ocak 1995 Israeli Judaism The Sociology of Religion in Israel Transaction Publishers s 28 ISBN 978 1 4128 2674 7 24 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2020 The number of baalei teshuvah penitents from secular backgrounds who become Ultraorthodox Jews amounts to a few thousand mainly between the years 1975 87 and is modest compared with the natural growth of the haredim but the phenomenon has generated great interest in Israel Weintraub 2002 s 211 Many of the ultra Orthodox Jews living in Brooklyn are baaley tshuva Jews who have gone through a repentance experience and have become Orthodox though they may have been raised in entirely secular Jewish homes Returning to Tradition The Contemporary Revival of Orthodox Judaism By M Herbert Danzger A survey of Jews in the New York metropolitan area found that 24 of those who were highly observant had been reared by parents who did not share such scruples The ba al t shuva represents a new phenomenon for Judaism for the first time there are not only Jews who leave the fold but also a substantial number who return p 2 and Defined in terms of observance then the number of newly Orthodox is about 100 000 p 193 Markoe Lauren 6 Subat 2014 Should ultra Orthodox Jews be able to decide what they re called Washington Post 7 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Ocak 2017 May Max B 1916 Isaac Mayer Wise Founder of American Judaism A Biography PDF New York s 71 6 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 16 Haziran 2020 Arsivlenmis kopya 3 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2020 Arsivlenmis kopya 3 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2020 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Stadler4 isimli refler icin metin saglanmadi Bkz Kaynak gosterme White John Kenneth Davies Philip John 1998 Political Parties and the Collapse of the Old Orders Ingilizce s 157 ISBN 978 0 7914 4068 1 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2020 Kosmin Barry Alexander Keysar Ariela 2009 Secularism Women amp the State The Mediterranean World in the 21st Century Ingilizce s 86 ISBN 978 0 692 00328 2 1 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2020 en