Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kültürleşme iki farklı kültürün karşılaşmasıyla başlayan ve uyum ile sonuçlanan kültürel ve psikolojik değişim sürecidir. Söz konusu değişikliklerin gerçekleşmesi yıllar hatta kuşaklar boyu süren zaman alıcı bir süreçtir. Bireylerin bu değişiklikleri yönetmesi ise uyum (adaptation) olarak ifade edilmektedir.
Kültürleşme Grupları
Yüz yıllardır yaşanan insan göçleri sonucunda farklı kültürel arka plana sahip bireyler bir araya gelerek beraber yaşamaya başlamış ve bazı toplumlar kültürel olarak çok kültürlü (culturalyplural) hale gelmiştir. Aynı kültürde bir araya gelen bu farklı kültürel geçmişe sahip grupların kültürleşmesini ve çeşitlenmesini Berry üç temel faktöre dayandırmaktadır. Bunlar; gönüllülük (voluntariness), hareket (mobility) ve süreklilik (permanence) olarak adlandırılmaktadır. Bu üç faktöre göre değerlendirildiğinde kültürel gruplar göçmenler, mülteciler, konuklar, etnik kültürel gruplar ve yerliler olarak gruplandırılır. İlk olarak gönüllülük esası açısından değerlendirildiğinde, bu gruplardan bazılarının göç sürecine kendi istekleriyle katıldığı ve yeni kültürle iletişime açık olduğu görülürken, bazılarının ise zorunlu olarak göç ettiği görülmektedir. Örneğin göçmenler ve etnik kültürel gruplar yeni kültürün üyeleriyle iletişim kurmak konusunda istekli iken, mülteciler ve yerliler bu konuda gönülsüzdür. İkinci esas olan hareketlilik açısından bakıldığında, göçmenler gibi bazı grupların göç ederek yeni kültürle karşılaştığı, yerliler gibi bazı grupların ise hareket söz konusu olmadan kültürleşme sürecine zorunlu olarak dâhil olduğu belirtilmektedir. Son olarak bazı göçmenlerin kalıcı olarak yer değişikliği yaparken, öğrenciler ya da konuk işçiler gibi bazı grupların ise geçici süreliğine yeni kültürde ikamet etmesi süreklilik esasına dayanmaktadır.
Kültürleşme Süreci
Kültürleşme sürecinde yaşanan değişimler grup düzeyinde ve bireysel düzeyde olabilmektedir. Grup düzeyinde yaşanan değişimler sosyal yapı ve kurumlardaki değişimlerle, bireysel düzeydeki değişimler ise bireylerde meydana gelen psikolojik ve davranışsal değişimlerle karakterize edilmektedir.
Grup düzeyinde kültürleşme
Farklı kültürlerin karşılaşması sonucunda sosyal yapı, kurum ve kültürel pratiklerde gözlenen değişimler grup düzeyinde kültürleşme olarak ele alınmaktadır. Kültürel ve toplumsal gruplarda meydana gelen değişimler şehirleşme ya da grup nüfusunun artması gibi fiziksel değişiklikler (physicalchanges), yeni kültürün getirdiği yeni yeme alışkanlıkları ya da farklı hastalıklara maruz kalmak gibi biyolojik temelli değişiklikler (biologicalchanges), göçün getirdiği statü değişikliğinden kaynaklanan ekonomik ve sosyal değişiklikler (economicandsocialchanges) ve , , dil ve din gibi bazı köklü kültürel değişiklikler (culturalchanges) olabilir.
Birey düzeyinde kültürleşme
Kültürleşme sürecinin bireylerde yarattığı değişikliklere birey düzeyinde kültürleşme ya da (psychologicalacculturation) denmektedir. Psikolojik kültürleşme sürecinde değişim davranışlarda ve ruh sağlığında gerçekleşmektedir. Konuşma, giyim ya da yeme içme alışkanlıklarında meydana gelen değişiklikler davranışsal alandaki değişiklikleri temsil etmektedir. Bu değişiklikler genelde kültürleşmenin ilk aşamalarında gerçekleşir ve hızlıdır. Davranışlarda meydana gelen değişikliklere kolay uyum sağlanır.Kültürleşme sürecinde yaşanan depresyon ve kaygı değişiklikler psikolojik değişikliklerdir. Bu tür psikolojik değişikliklere uyum sağlamak ise davranış değişikliğiyle kıyaslandığında daha zordur.
Psikolojik kültürleşme Süreci
Berry’e göre kültürleşen bireyin deneyimlediği değişiklikler farklı süreçlerin birer ürünüdür. Bu süreçler davranış ve psikolojik değişikliklerde ayrı ayrı ele alınmaktadır. Davranışta yaşanan değişiklikler (culturalshedding), (culturelearning) ve (culturalconflict) olarak adlandırılan üç alt kültürleşme süreci ile açıklanmaktadır. Kültürel dökülme ve kültür öğrenme sürecinde birey yeni kültüre uyum sağlayabilmek için tesadüfi ya da kasıtlı olarak yeni kültüre uymayan davranışlarını terk etme ya da yenisiyle değiştirme yoluna gitmektedir. Bu değişimler kolay değişimlerdir ve az strese neden olur. Kültürel çatışmada ise birey ve yeni kültür arasında uyuşmayan davranışlar bir problem olarak görülmekte uyum zorlaşmaktadır. Kültürel çatışma kültürleşmenin stresli olan kısmıdır. Genellikle psikolojik bir değişiklik olan (acculturativestress) ile sonuçlanmaktadır.
Kültürleşme stratejileri
Her bireyin kültürleşme süreci aynı değildir.Kültürleşme süreci kişiler arası farklılıklar gösterebilmektedir. Bireylerin birbirinden farklılaşan kültürleşme süreci kültürleşme stratejileri (acculturationstrategies) ile açıklanmaktadır. Kültürleşme stratejileri iki bileşenden oluşmaktadır. Bu bileşenler kültürlerin birbirleriyle olan etkileşimleri sırasında bireylerin gün gün sergiledikleri tutum ve davranışlardır. En temel şekliyle bu stratejiler bireylerin gerçekte neyi tercih ettiklerini (tutumlar) ve gerçekte nasıl davrandıklarını (davranışlar) temsil etmektedir. Kültürleşme stratejilerini belirleyen iki mesele vardır. İlki kendi ve özelliklerini ne derece sürdürmek istediğidir. İkincisi ise yeni kültüre ne derecede katılmak ve bu kültürün üyeleriyle ne derecede etkileşime geçmek istediğidir. Bu meselelere verilen olumlu ya da olumsuz cevaplar dört kültürleşme stratejisini oluşturmaktadır. Baskın olmayan grup açısından bakıldığı zaman dört stratejiden bahsedilmektedir. Eğer bireyler kendi kimliklerini sürdürmek istemez ve yeni kültür ile etkileşim içinde olmaya gönüllü olurlarsa asimilasyon (Assimilation), tam tersi olursa (kendi kimliklerini sürdürmek isteyip yeni kültürü reddetmek) (Separation)stratejisinden bahsedilmektedir. Kültürleşen birey hem kendi kültürünün özelliklerini sürdürmek isteyip hem de iki kültürden bireylerle etkileşime devam ederse (Integration), tam tersi olarak her iki kültürü de reddederse (Marginalisation) stratejisi ortaya çıkmaktadır. Kültürleşen bireyler seçecekleri strateji açısından özgürdür ve tercih ettikleri stratejiye göre yeni kültüre uyumları değişmektedir
Kültürleşme Stresi
Kültürleşme stresi kaynağını kültürleşme sürecinde yaşanan deneyimlerin problemli olarak algılanmasından alan bir stres türü olarak tanımlanmakta ve kültürleşme sürecinde meydana gelen psikolojik değişikliklerden biri olarak ele alınmaktadır. Berry ve meslektaşları kültürleşme sürecinde deneyimlenen stres ve sonrasındaki uyumu kültürleşme stresi modelinde (AcculturativeStress Model) ele almaktadır. Bu modelde kültürleşme stresinin sonucu olarak kaygı ve depresyon gibi ruhsal problemler, psikosomatik belirtiler ve kimlik kargaşasını kapsayan bir takım stres davranışlarından bahsedilmektedir. Modele göre kültürleşme sürecinde yaşanan değişimler kolay olduğu zaman ve birey bu değişimleri bir problem olarak görmediği zaman bireyin deneyimlediği düşmekte ve yeni kültüre uyum kolaylaşmaktadır. Birey kültürleşme sürecinde stresli durumlar deneyimledikçe ve meydana gelen değişimleri problem olarak algıladıkça iki durumla karşılaşma ihtimali var demektir. İlk olarak eğer bu problemli durumla yeterince baş edebilirse olumlu uyumu başarabilmektedir. Öte yandan birey stresli durumların üstesinden başarılı bir şekilde gelemez ise stres düzeyi yükselmekte, sonucu psikolojik rahatsızlıklara kadar dayanabilen olumsuz sonuçlar deneyimlemektedir.
Uyum
Bireyin uyumu kültürleşme sürecinin bir sonucu olarak değerlendirilmektedir. Kültürleşen bireyin uyumu olumlu ve olumsuz olmak üzere iki uçta farklılaşan düzeylerde olabilir. Bazı kişiler yeni kültürün talep ettiği farklılıkları benimseyebilir ve olumlu bir uyum sergileyebilir. Bazı kişiler ise yeni çevrenin değişme talebine direnç göstererek olumsuz deneyimler yaşayabilir. Kültürleşmenin bir sonucu olarak temelde psikolojik ve sosyokültürel olmak üzere iki alanda uyum gerçekleşir. (psychologicaladaptation) bireyin yeni kültürde kendini nasıl hissettiği ile ilgilidir. Dolayısıyla psikolojik ve fiziksel iyi oluş bireyin yeni kültürde psikolojik olarak uyum sağlayabildiğine işaret etmektedir. (socioculturaladaptation) ise bireyin yeni kültürde günlük işlerini sürdürmedeki başarısını ifade eder. Başka bir ifadeyle günlük hayatında karşılaştığı problemlerle baş edebilme kapasitesi olarak görülmektedir. Örnek vermek gerekirse bireyin yeni kültürde yaşadığı psikolojik problemler psikolojik uyum, iş yerindeki başarısı ise sosyokültürel uyum ile ilişkilidir. Bu iki uyum alanına sonradan Aycan ve Berry tarafından yeni kültürde iş ve finansal açılardan memnun olmayı karşılayan (economicadaptation) eklenmiştir.
Kaynakça
Aycan, Z. veBerry, J. W. (1996). Impact of employment-related experiences on immigrants' psychological well-being and adaptation to Canada. Canadian Journal of Behavioural Science, 28(3), 240.
Berry, J. W. (1997). Immigration, acculturation, and adaptation. Applied psychology, 46(1), 5-34.
Berry, J. W. (2005). Acculturation: Living successfully in two cultures. International journal of intercultural relations, 29(6), 697-712.
Berry, J. W., Kim, U., Minde, T. veMok, D. (1987). Comparative studies of acculturative stress. International migration review, 491-511.
Sam, D.L. (2006). Acculturation: Conceptual background and corecomponents. In D. L. Sam & J. W. Berry (Eds.), The Cambridge handbook of acculturation psychology (11-26). Cambridge University Press, New York.
Sam, D.L. andBeryy, J. W. (2006). Introduction.InD. L. Sam and J. W. Berry (Eds.),Cambridge handbook of acculturation psychology(1-7). Cambridge University Press, New York.
Searle, W. ve Ward, C. (1990). Theprediction of psychological and sociocultural adjustment during cross-cultural transitions. International Journal of Intercultural Relations, 14(4), 449-464.
Notlar
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kulturlesme iki farkli kulturun karsilasmasiyla baslayan ve uyum ile sonuclanan kulturel ve psikolojik degisim surecidir Soz konusu degisikliklerin gerceklesmesi yillar hatta kusaklar boyu suren zaman alici bir surectir Bireylerin bu degisiklikleri yonetmesi ise uyum adaptation olarak ifade edilmektedir Kulturlemenin dort temel formu 1 Ayrisma 2 Butunlesme 3 Asimilasyon 4 MarjinallestirmeKulturlesme GruplariYuz yillardir yasanan insan gocleri sonucunda farkli kulturel arka plana sahip bireyler bir araya gelerek beraber yasamaya baslamis ve bazi toplumlar kulturel olarak cok kulturlu culturalyplural hale gelmistir Ayni kulturde bir araya gelen bu farkli kulturel gecmise sahip gruplarin kulturlesmesini ve cesitlenmesini Berry uc temel faktore dayandirmaktadir Bunlar gonulluluk voluntariness hareket mobility ve sureklilik permanence olarak adlandirilmaktadir Bu uc faktore gore degerlendirildiginde kulturel gruplar gocmenler multeciler konuklar etnik kulturel gruplar ve yerliler olarak gruplandirilir Ilk olarak gonulluluk esasi acisindan degerlendirildiginde bu gruplardan bazilarinin goc surecine kendi istekleriyle katildigi ve yeni kulturle iletisime acik oldugu gorulurken bazilarinin ise zorunlu olarak goc ettigi gorulmektedir Ornegin gocmenler ve etnik kulturel gruplar yeni kulturun uyeleriyle iletisim kurmak konusunda istekli iken multeciler ve yerliler bu konuda gonulsuzdur Ikinci esas olan hareketlilik acisindan bakildiginda gocmenler gibi bazi gruplarin goc ederek yeni kulturle karsilastigi yerliler gibi bazi gruplarin ise hareket soz konusu olmadan kulturlesme surecine zorunlu olarak dahil oldugu belirtilmektedir Son olarak bazi gocmenlerin kalici olarak yer degisikligi yaparken ogrenciler ya da konuk isciler gibi bazi gruplarin ise gecici sureligine yeni kulturde ikamet etmesi sureklilik esasina dayanmaktadir Kulturlesme SureciKulturlesme surecinde yasanan degisimler grup duzeyinde ve bireysel duzeyde olabilmektedir Grup duzeyinde yasanan degisimler sosyal yapi ve kurumlardaki degisimlerle bireysel duzeydeki degisimler ise bireylerde meydana gelen psikolojik ve davranissal degisimlerle karakterize edilmektedir Grup duzeyinde kulturlesme Farkli kulturlerin karsilasmasi sonucunda sosyal yapi kurum ve kulturel pratiklerde gozlenen degisimler grup duzeyinde kulturlesme olarak ele alinmaktadir Kulturel ve toplumsal gruplarda meydana gelen degisimler sehirlesme ya da grup nufusunun artmasi gibi fiziksel degisiklikler physicalchanges yeni kulturun getirdigi yeni yeme aliskanliklari ya da farkli hastaliklara maruz kalmak gibi biyolojik temelli degisiklikler biologicalchanges gocun getirdigi statu degisikliginden kaynaklanan ekonomik ve sosyal degisiklikler economicandsocialchanges ve dil ve din gibi bazi koklu kulturel degisiklikler culturalchanges olabilir Birey duzeyinde kulturlesme Kulturlesme surecinin bireylerde yarattigi degisikliklere birey duzeyinde kulturlesme ya da psychologicalacculturation denmektedir Psikolojik kulturlesme surecinde degisim davranislarda ve ruh sagliginda gerceklesmektedir Konusma giyim ya da yeme icme aliskanliklarinda meydana gelen degisiklikler davranissal alandaki degisiklikleri temsil etmektedir Bu degisiklikler genelde kulturlesmenin ilk asamalarinda gerceklesir ve hizlidir Davranislarda meydana gelen degisikliklere kolay uyum saglanir Kulturlesme surecinde yasanan depresyon ve kaygi degisiklikler psikolojik degisikliklerdir Bu tur psikolojik degisikliklere uyum saglamak ise davranis degisikligiyle kiyaslandiginda daha zordur Psikolojik kulturlesme Sureci Berry e gore kulturlesen bireyin deneyimledigi degisiklikler farkli sureclerin birer urunudur Bu surecler davranis ve psikolojik degisikliklerde ayri ayri ele alinmaktadir Davranista yasanan degisiklikler culturalshedding culturelearning ve culturalconflict olarak adlandirilan uc alt kulturlesme sureci ile aciklanmaktadir Kulturel dokulme ve kultur ogrenme surecinde birey yeni kulture uyum saglayabilmek icin tesadufi ya da kasitli olarak yeni kulture uymayan davranislarini terk etme ya da yenisiyle degistirme yoluna gitmektedir Bu degisimler kolay degisimlerdir ve az strese neden olur Kulturel catismada ise birey ve yeni kultur arasinda uyusmayan davranislar bir problem olarak gorulmekte uyum zorlasmaktadir Kulturel catisma kulturlesmenin stresli olan kismidir Genellikle psikolojik bir degisiklik olan acculturativestress ile sonuclanmaktadir Kulturlesme stratejileriHer bireyin kulturlesme sureci ayni degildir Kulturlesme sureci kisiler arasi farkliliklar gosterebilmektedir Bireylerin birbirinden farklilasan kulturlesme sureci kulturlesme stratejileri acculturationstrategies ile aciklanmaktadir Kulturlesme stratejileri iki bilesenden olusmaktadir Bu bilesenler kulturlerin birbirleriyle olan etkilesimleri sirasinda bireylerin gun gun sergiledikleri tutum ve davranislardir En temel sekliyle bu stratejiler bireylerin gercekte neyi tercih ettiklerini tutumlar ve gercekte nasil davrandiklarini davranislar temsil etmektedir Kulturlesme stratejilerini belirleyen iki mesele vardir Ilki kendi ve ozelliklerini ne derece surdurmek istedigidir Ikincisi ise yeni kulture ne derecede katilmak ve bu kulturun uyeleriyle ne derecede etkilesime gecmek istedigidir Bu meselelere verilen olumlu ya da olumsuz cevaplar dort kulturlesme stratejisini olusturmaktadir Baskin olmayan grup acisindan bakildigi zaman dort stratejiden bahsedilmektedir Eger bireyler kendi kimliklerini surdurmek istemez ve yeni kultur ile etkilesim icinde olmaya gonullu olurlarsa asimilasyon Assimilation tam tersi olursa kendi kimliklerini surdurmek isteyip yeni kulturu reddetmek Separation stratejisinden bahsedilmektedir Kulturlesen birey hem kendi kulturunun ozelliklerini surdurmek isteyip hem de iki kulturden bireylerle etkilesime devam ederse Integration tam tersi olarak her iki kulturu de reddederse Marginalisation stratejisi ortaya cikmaktadir Kulturlesen bireyler sececekleri strateji acisindan ozgurdur ve tercih ettikleri stratejiye gore yeni kulture uyumlari degismektedirKulturlesme StresiKulturlesme stresi kaynagini kulturlesme surecinde yasanan deneyimlerin problemli olarak algilanmasindan alan bir stres turu olarak tanimlanmakta ve kulturlesme surecinde meydana gelen psikolojik degisikliklerden biri olarak ele alinmaktadir Berry ve meslektaslari kulturlesme surecinde deneyimlenen stres ve sonrasindaki uyumu kulturlesme stresi modelinde AcculturativeStress Model ele almaktadir Bu modelde kulturlesme stresinin sonucu olarak kaygi ve depresyon gibi ruhsal problemler psikosomatik belirtiler ve kimlik kargasasini kapsayan bir takim stres davranislarindan bahsedilmektedir Modele gore kulturlesme surecinde yasanan degisimler kolay oldugu zaman ve birey bu degisimleri bir problem olarak gormedigi zaman bireyin deneyimledigi dusmekte ve yeni kulture uyum kolaylasmaktadir Birey kulturlesme surecinde stresli durumlar deneyimledikce ve meydana gelen degisimleri problem olarak algiladikca iki durumla karsilasma ihtimali var demektir Ilk olarak eger bu problemli durumla yeterince bas edebilirse olumlu uyumu basarabilmektedir Ote yandan birey stresli durumlarin ustesinden basarili bir sekilde gelemez ise stres duzeyi yukselmekte sonucu psikolojik rahatsizliklara kadar dayanabilen olumsuz sonuclar deneyimlemektedir UyumBireyin uyumu kulturlesme surecinin bir sonucu olarak degerlendirilmektedir Kulturlesen bireyin uyumu olumlu ve olumsuz olmak uzere iki ucta farklilasan duzeylerde olabilir Bazi kisiler yeni kulturun talep ettigi farkliliklari benimseyebilir ve olumlu bir uyum sergileyebilir Bazi kisiler ise yeni cevrenin degisme talebine direnc gostererek olumsuz deneyimler yasayabilir Kulturlesmenin bir sonucu olarak temelde psikolojik ve sosyokulturel olmak uzere iki alanda uyum gerceklesir psychologicaladaptation bireyin yeni kulturde kendini nasil hissettigi ile ilgilidir Dolayisiyla psikolojik ve fiziksel iyi olus bireyin yeni kulturde psikolojik olarak uyum saglayabildigine isaret etmektedir socioculturaladaptation ise bireyin yeni kulturde gunluk islerini surdurmedeki basarisini ifade eder Baska bir ifadeyle gunluk hayatinda karsilastigi problemlerle bas edebilme kapasitesi olarak gorulmektedir Ornek vermek gerekirse bireyin yeni kulturde yasadigi psikolojik problemler psikolojik uyum is yerindeki basarisi ise sosyokulturel uyum ile iliskilidir Bu iki uyum alanina sonradan Aycan ve Berry tarafindan yeni kulturde is ve finansal acilardan memnun olmayi karsilayan economicadaptation eklenmistir KaynakcaAycan Z veBerry J W 1996 Impact of employment related experiences on immigrants psychological well being and adaptation to Canada Canadian Journal of Behavioural Science 28 3 240 Berry J W 1997 Immigration acculturation and adaptation Applied psychology 46 1 5 34 Berry J W 2005 Acculturation Living successfully in two cultures International journal of intercultural relations 29 6 697 712 Berry J W Kim U Minde T veMok D 1987 Comparative studies of acculturative stress International migration review 491 511 Sam D L 2006 Acculturation Conceptual background and corecomponents In D L Sam amp J W Berry Eds The Cambridge handbook of acculturation psychology 11 26 Cambridge University Press New York Sam D L andBeryy J W 2006 Introduction InD L Sam and J W Berry Eds Cambridge handbook of acculturation psychology 1 7 Cambridge University Press New York Searle W ve Ward C 1990 Theprediction of psychological and sociocultural adjustment during cross cultural transitions International Journal of Intercultural Relations 14 4 449 464 Notlar Berry 1997 Sam ve Berry 2006 a b c d e f g h i Berry 1997 Sam ve Berry 2006 a b Berry 2005 a b Berry Kim Minde ve Mok 1987 Sam 2006 Searle ve Ward 1990 1996