Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Paranthropus robustus, Güney Afrika'daki, İnsanlığın Beşiği'de Erken Pleistosen ve muhtemelen Orta Pleistosen döneminde yaklaşık 2,27 ila 0,87 (veya daha muhafazakar olarak 2 ila 1) milyon yıl önce yaşamış bir australopithecine türüdür. Kromdraai, Swartkrans, Sterkfontein, Gondolin, Cooper's ve Drimolen Mağaralarında tespit edilmiştir. İlk olarak 1938'de keşfedildi, tanımlanan ilk erken homininler arasındaydı ve Paranthropus cinsi için tip tür haline geldi. Bununla birlikte, bazıları tarafından Paranthropus'un geçersiz bir gruplama olduğu ve Australopithecus ile eşanlamlı olduğu iddia edilmiştir, bu nedenle tür genellikle Australopithecus robustus olarak da sınıflandırılır.
| Paranthropus robustus | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Güney Afrika'da keşfedilen 1,8 milyon yıllık Paranthropus robustus'un () orijinal tam kafatası (çene kemiği olmadan). Transvaal Müzesi Koleksiyonu, Kuzey Amiral Gemisi Enstitüsü, Pretoria Güney Afrika. | |||||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||||||||||
| †Paranthropus robustus Broom, 1938 | |||||||||||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
Anatomi
Paranthropus'un tip türü olan P. robustus, muazzam yanak dişleri, ancak insan boyutunda kesici dişleri ve köpek dişleri ile köpek sonrası megadonti sergiler. Premolarlar azı dişleri şeklindedir.Yanak dişlerindeki mine kalınlığı, modern insanınkiyle nispeten eşittir, ancak australopithecine yanak dişi minesi, özellikle başlangıç çizgilerinin uçlarında kalınlaşırken, insanlarda tüberküllerin tabanında kalınlaşır.
SK 46 ve SK 47'nin iç kulağındaki arka yarım daire kanalları, kuyruksuz maymun benzeri Australopithecus veya Homo'nunkinden farklıdır ve iç kulak anatomisi vestibüler sistemi (denge duygusu) etkilediğinden, farklı hareket ve kafa hareket paternleri olduğunu düşündürür. Modern insanın arka yarım daire kanallarının, koşarken stabilizasyona yardımcı olduğu düşünülmektedir, bu da P. robustus'un bir dayanıklılık koşucusu olmadığı anlamına gelebilir.
Beyin
Broom, türleri tanımladıktan sonra, TM ve o, Güney Afrikalı antropolog Gerrit Willem Hendrik Schepers ile birlikte 1946'da kafatası hacmini 575-680 cc olarak belirledi. Karşılaştırma için, çağdaş Homo'nun beyin hacmi 500 ila 900 cc arasında değişiyordu. Bir yıl sonra, İngiliz primatolog Wilfrid Le Gros Clark, bir taraftaki temporal kemiğin sadece bir kısmı bilindiği için, bu örnek için beyin hacminin doğru bir şekilde ölçülemeyeceğini söyledi. 2001'de Polonyalı antropolig Katarzyna Kaszycka, Broom'un erken homininlerde beyin boyutunu oldukça sık yapay olarak şişirdiğini ve gerçek değerin muhtemelen çok daha düşük olduğunu söyledi.
2020 yılında neredeyse tamamlanmış kafatası keşfedildi ve beyin hacminin 450 cc olduğu ölçüldü.
Sosyal yapı
2007'de antropolog Charles Lockwood ve meslektaşları, P. robustus'un, erkeklerin kadınlardan belirgin şekilde daha büyük olduğu, cinsel dimorfizmi telaffuz ettiğine dikkat çekti. Bu genellikle, bir erkeğin bir grup dişi üzerinde münhasır üreme haklarına sahip olduğu, modern ormanda yaşayan gümüş sırtlı gorillerin harem toplumu gibi, erkek egemen çok eşli bir toplumla ilişkilidir. P. robustus'taki tahmini erkek-dişi boyut eşitsizliği gorillerle karşılaştırılabilir (yüz boyutlarına göre) ve daha genç erkekler yaşlı erkeklere göre daha az sağlamdı (gecikmiş olgunluk gorillerde de sergileniyor). Cinsiyetli P. robustus örneklerinin çoğunluğu erkek (ya da en azından erkek olduğu varsayılan) olduğundan, erkeklerin kadınlardan daha yüksek bir ölüm oranına sahip olduğu görülüyor. Bir harem toplumunda, erkekler kadınlara göre daha yüksek erkek-erkek rekabeti göz önüne alındığında gruptan tahliye edilme olasılığı daha yüksektir ve yalnız erkekler daha yüksek bir yırtıcı riske maruz bırakılmış olabilir. Bu hipoteze göre, doğum grubundan ayrılan bir dişi, yalnız başına çok az zaman geçirmiş ve hemen başka bir yerleşik gruba transfer olmuş olabilir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . Oxford Research Encyclopedia of Anthropology (İngilizce). 29 Mayıs 2020. doi:10.1093/acrefore/9780190854584.013.194. ISBN . 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2021.
- ^ The Human Lineage. John Wiley and Sons. 2009. ss. 152-157. ISBN . 10 Eylül 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ekim 2022.
- ^ Olejniczak (2008). "Three-dimensional molar enamel distribution and thickness in Australopithecus and Paranthropus". Biology Letters. 4 (4): 406-410. doi:10.1098/rsbl.2008.0223. (PMC) 2610159 $2. (PMID) 18522924.
- ^ Beaudet (2019). "The bony labyrinth of StW 573 ("Little Foot"): Implications for early hominin evolution and paleobiology". Journal of Human Evolution. 127: 67-80. doi:10.1016/j.jhevol.2018.12.002. (PMID) 30777359.
- ^ Broom (1938). "The Pleistocene Anthropoid Apes of South Africa". Nature. 142 (3591): 377-339. doi:10.1038/142377a0.
- ^ F. Spoor (2015). "Reconstructed Homo habilis type OH 7 suggests deep-rooted species diversity in early Homo". Nature. 519 (7541): 83-86. doi:10.1038/nature14224. (PMID) 25739632.
- ^ Le Gros Clark (1947). "Observations on the anatomy of the fossil Australopithecinae". Journal of Anatomy. 81 (Pt 3): 321. (PMC) 1272827 $2. (PMID) 17105037.
- ^ Kaszycka (2001). "A new graphic reconstruction of the type specimen of Australopithecus robustus from Kromdraai, South Africa - TM 1517". South African Journal of Science. 91.
- ^ Martin (2020). "Drimolen cranium DNH 155 documents microevolution in an early hominin species". Nature Ecology and Evolution. 5 (1): 38-45. doi:10.1038/s41559-020-01319-6. (PMID) 33168991.
- ^ Kaszycka (2016). "Australopithecus robustus societies - one-male or multimale?". South African Journal of Science. 112 (1–2): 124-131. doi:10.17159/sajs.2016/20150165.
- ^ Lockwood (2007). "Extended male growth in a fossil hominin species". Science. 318 (5855): 1443-1446. doi:10.1126/science.1149211. (PMID) 18048687.
Konuyla ilgili yayınlar
- The South African Fossil Ape-Men - The Australopithecinae. The Transvaal Museum. 1946.
- Early Hominid Posture and Locomotion. University of Chicago Press. 1972. ISBN .
- Evolutionary History of the "Robust" Australopithecines. Aldine de Gruyter. 1988. ISBN .
- Kromdraai: A Birthplace of Paranthropus in the Cradle of Humankind. African Sun Media. 2017. ISBN .
Dış bağlantılar
![image]()
Wikimedia Commons'ta Paranthropus robustus ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur![image]()
Vikitür'de Paranthropus robustus ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.- Australopithecus robustus ile tanışın 10 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — John D. Hawks'ın web sitesi
- Paranthropus robustus 17 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Smithsonian'ın İnsan Kökenleri Programı
- İnsan Zaman Çizelgesi (Etkileşimli) 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . – Smithsonian
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Paranthropus robustus Guney Afrika daki Insanligin Besigi de Erken Pleistosen ve muhtemelen Orta Pleistosen doneminde yaklasik 2 27 ila 0 87 veya daha muhafazakar olarak 2 ila 1 milyon yil once yasamis bir australopithecine turudur Kromdraai Swartkrans Sterkfontein Gondolin Cooper s ve Drimolen Magaralarinda tespit edilmistir Ilk olarak 1938 de kesfedildi tanimlanan ilk erken homininler arasindaydi ve Paranthropus cinsi icin tip tur haline geldi Bununla birlikte bazilari tarafindan Paranthropus un gecersiz bir gruplama oldugu ve Australopithecus ile esanlamli oldugu iddia edilmistir bu nedenle tur genellikle Australopithecus robustus olarak da siniflandirilir Paranthropus robustus Yasadigi donem araligi 2 1 myo Kuvaterner Cibanyen PreYeYeOSDCPTJKPgN Guney Afrika da kesfedilen 1 8 milyon yillik Paranthropus robustus un orijinal tam kafatasi cene kemigi olmadan Transvaal Muzesi Koleksiyonu Kuzey Amiral Gemisi Enstitusu Pretoria Guney Afrika Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim PrimatesAlt takim HaplorhiniInfra takim SimiiformesFamilya HominidaeAlt familya HomininaeOymak HomininiAlt oymak AustralopithecinaCins ParanthropusTur P robustusIkili adlandirma Paranthropus robustusBroom 1938SinonimlerP crassidens Broom amp 1948Australopithecus robustus amp Patterson 1951P robustus un holotip ornegi olan TM 1517 nin yuzunun dokumuOH 5 yukarida yeniden yapilandirilmis kafatasi 2 Paranthropus turu P boisei nin holotip ornegi AnatomiParanthropus un tip turu olan P robustus muazzam yanak disleri ancak insan boyutunda kesici disleri ve kopek disleri ile kopek sonrasi megadonti sergiler Premolarlar azi disleri seklindedir Yanak dislerindeki mine kalinligi modern insaninkiyle nispeten esittir ancak australopithecine yanak disi minesi ozellikle baslangic cizgilerinin uclarinda kalinlasirken insanlarda tuberkullerin tabaninda kalinlasir SK 46 ve SK 47 nin ic kulagindaki arka yarim daire kanallari kuyruksuz maymun benzeri Australopithecus veya Homo nunkinden farklidir ve ic kulak anatomisi vestibuler sistemi denge duygusu etkilediginden farkli hareket ve kafa hareket paternleri oldugunu dusundurur Modern insanin arka yarim daire kanallarinin kosarken stabilizasyona yardimci oldugu dusunulmektedir bu da P robustus un bir dayaniklilik kosucusu olmadigi anlamina gelebilir Beyin Broom turleri tanimladiktan sonra TM ve o Guney Afrikali antropolog Gerrit Willem Hendrik Schepers ile birlikte 1946 da kafatasi hacmini 575 680 cc olarak belirledi Karsilastirma icin cagdas Homo nun beyin hacmi 500 ila 900 cc arasinda degisiyordu Bir yil sonra Ingiliz primatolog Wilfrid Le Gros Clark bir taraftaki temporal kemigin sadece bir kismi bilindigi icin bu ornek icin beyin hacminin dogru bir sekilde olculemeyecegini soyledi 2001 de Polonyali antropolig Katarzyna Kaszycka Broom un erken homininlerde beyin boyutunu oldukca sik yapay olarak sisirdigini ve gercek degerin muhtemelen cok daha dusuk oldugunu soyledi 2020 yilinda neredeyse tamamlanmis kafatasi kesfedildi ve beyin hacminin 450 cc oldugu olculdu Sosyal yapiP robustus Hamadiras babunlari Direnpark Emmen deki birligin ustunde gibi cok erkekli gruplarda yasayabilirdi 2007 de antropolog Charles Lockwood ve meslektaslari P robustus un erkeklerin kadinlardan belirgin sekilde daha buyuk oldugu cinsel dimorfizmi telaffuz ettigine dikkat cekti Bu genellikle bir erkegin bir grup disi uzerinde munhasir ureme haklarina sahip oldugu modern ormanda yasayan gumus sirtli gorillerin harem toplumu gibi erkek egemen cok esli bir toplumla iliskilidir P robustus taki tahmini erkek disi boyut esitsizligi gorillerle karsilastirilabilir yuz boyutlarina gore ve daha genc erkekler yasli erkeklere gore daha az saglamdi gecikmis olgunluk gorillerde de sergileniyor Cinsiyetli P robustus orneklerinin cogunlugu erkek ya da en azindan erkek oldugu varsayilan oldugundan erkeklerin kadinlardan daha yuksek bir olum oranina sahip oldugu goruluyor Bir harem toplumunda erkekler kadinlara gore daha yuksek erkek erkek rekabeti goz onune alindiginda gruptan tahliye edilme olasiligi daha yuksektir ve yalniz erkekler daha yuksek bir yirtici riske maruz birakilmis olabilir Bu hipoteze gore dogum grubundan ayrilan bir disi yalniz basina cok az zaman gecirmis ve hemen baska bir yerlesik gruba transfer olmus olabilir Ayrica bakinizInsanin evrimi Paranthropus boisei Paranthropus Insanligin besigiKaynakca Oxford Research Encyclopedia of Anthropology Ingilizce 29 Mayis 2020 doi 10 1093 acrefore 9780190854584 013 194 ISBN 9780190854584 19 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Nisan 2021 The Human Lineage John Wiley and Sons 2009 ss 152 157 ISBN 978 0 471 21491 5 10 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ekim 2022 Olejniczak 2008 Three dimensional molar enamel distribution and thickness in Australopithecus and Paranthropus Biology Letters 4 4 406 410 doi 10 1098 rsbl 2008 0223 PMC 2610159 2 PMID 18522924 Beaudet 2019 The bony labyrinth of StW 573 Little Foot Implications for early hominin evolution and paleobiology Journal of Human Evolution 127 67 80 doi 10 1016 j jhevol 2018 12 002 PMID 30777359 Broom 1938 The Pleistocene Anthropoid Apes of South Africa Nature 142 3591 377 339 doi 10 1038 142377a0 F Spoor 2015 Reconstructed Homo habilis type OH 7 suggests deep rooted species diversity in early Homo Nature 519 7541 83 86 doi 10 1038 nature14224 PMID 25739632 Le Gros Clark 1947 Observations on the anatomy of the fossil Australopithecinae Journal of Anatomy 81 Pt 3 321 PMC 1272827 2 PMID 17105037 Kaszycka 2001 A new graphic reconstruction of the type specimen of Australopithecus robustus from Kromdraai South Africa TM 1517 South African Journal of Science 91 Martin 2020 Drimolen cranium DNH 155 documents microevolution in an early hominin species Nature Ecology and Evolution 5 1 38 45 doi 10 1038 s41559 020 01319 6 PMID 33168991 Kaszycka 2016 Australopithecus robustus societies one male or multimale South African Journal of Science 112 1 2 124 131 doi 10 17159 sajs 2016 20150165 Lockwood 2007 Extended male growth in a fossil hominin species Science 318 5855 1443 1446 doi 10 1126 science 1149211 PMID 18048687 Konuyla ilgili yayinlarThe South African Fossil Ape Men The Australopithecinae The Transvaal Museum 1946 Early Hominid Posture and Locomotion University of Chicago Press 1972 ISBN 978 0 226 72230 6 Evolutionary History of the Robust Australopithecines Aldine de Gruyter 1988 ISBN 978 0 202 02031 0 Kromdraai A Birthplace of Paranthropus in the Cradle of Humankind African Sun Media 2017 ISBN 978 1 928355 06 9 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Paranthropus robustus ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Paranthropus robustus ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Australopithecus robustus ile tanisin 10 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde John D Hawks in web sitesi Paranthropus robustus 17 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian in Insan Kokenleri Programi Insan Zaman Cizelgesi Etkilesimli 17 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Smithsonian