Goglieti (Gürcüce: გოგლიეთი; okunuşu: "goglieti"), tarihsel Klarceti bölgesinde, Murgul Vadisi'ndeki yerleşim yerlerinden biridir. Murgul Çayı'nın sol kıyısında yer alır ve günümüzde Başköy'ün bir mahallesidir.
Goglieti (გოგლიეთი), Gürcüce bir yer adıdır ve Goglidze (გოგლიძე) ailesinin yaşadığı yer olarak bilinmektedir. Bu yer adı Türkçeye Gogliyet (كوكلیت) biçimde girmiştir.93 Harbi’nin (1877-1878) ardından Artvin bölgesini ele geçiren Ruslar da köyü 1886 yılında Gogliet (Гоглиет) adıyla kaydetmiştir.
Tarihçe
Goglieti'nin eski tarihine ilişkin bilgi yoktur. Bu yerleşmeyi Osmanlılar 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirdi. Çıldır Eyaleti içinde yer alan Goglieti, 1835 tarihli nüfus tespiti sırasında Livana livasının Murgul kazasına bağlıydı. Köyde 21 hanede 77 erkek tespit edilmişti. Osmanlı idaresinin askere alma ve vergi belirleme amacıyla yaptığı bu tarihteki tespitte sadece erkek nüfusu sayıldığından köyün toplam nüfusunu elde etmek için erkek sayısı kadar kadın eklemek gerekir. Bunun sonucunda köyde yaklaşık 144 kişinin yaşadığı ortaya çıkar.
Goglieti, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon Vilayeti'nde Lazistan sancağına bağlı Livana kazası köylerinden biriydi. 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine göre köyde 15 hanede 57 kişi yaşıyordu. Salnamede belirtilmemiş olsa da bu tarihte de Osmanlı idaresinin sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bilinmektedir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 114 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. 1835 sayısıyla kıysalandığında köyün nüfusunun azaldığı görülmektedir
Goglieti, 93 Harbi'nin ardından kurulan Rus idaresi sırasında, 1886 nüfus tespitine göre Artvin sancağına (okrug) bağlı Artvin kazasının (uçastok) bir köyüydü. Bu kaza içinde Çhaleti nahiyesine bağlıydı. Köyde 28 hanede 103 kişi yaşıyordu ve nüfusun tamamı Gürcülerden oluşuyordu. 1835 ve 1876 yıllarında belirtilmemiş olmakla birlikte, Goglieti köyünün bir Gürcü yerleşmesi olduğu bu tespitten de anlaşılmaktadır.
Goglieti, Rus idaresinin ardından bir süre bağımsız olan Gürcistan'ın sınırları içinde kaldı. Moskova Antlaşması'yla Türkiye'ye bırakılmasından bir yıl sonra, 1922 yılında Artvin livasında yapılan nüfus tespiti sırasında Goglieti'de 4 hanede sadece 11 kişi yaşıyordu. Bu tarihte de köyün nüfusu Gürcü olarak kaydedilmiştir. Rus idaresi sırasında köyün nüfusunun Osmanlı ülkesine göç etmiş olduğu bu kayıtlardan da anlaşılmaktadır. Bu sırada Goglieti, Borçka kazasının Murgul nahiyesine bağlıydı.
Goglieti Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Göklü olarak değiştirildi. Ertesi yılki nüfus tespitinde köyde 7 hanede 28 kişi yaşıyordu. Goglieti, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde "Köklü" adıyla Murgul nahiyesinin bir köyü olarak geçer. Ancak 1935 genel nüfus sayımında adının geçmemesi, Göklü veya Köklü'nün bu iki tarih arasından bir mahalle olarak Başköy'e bağlandığını göstermektedir.
Goglieti’de bugün de kullanılmakta olan tek kemerli taş köprü harç kullanılarak inşa edilmiştir. Köprünün uzunluğu 7,2 metre, genişliği 2 metre, yüksekliği 4 metredir. Köylülerin verdiği bilgiye göre Goglieti’de bir adet daha kemerli taş köprü ile eski bir kilise bulunuyordu.
Kaynakça
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 122, .
- ^ Eter Beridze, Nigali (Gürcüce), Tiflis, 2009, s. 332 24 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ a b Roland Topçişvili- İnga Ğutidze, XIX. Yüzyıl ve XX. Yüzyıl Başlarındaki Rus Belgelerinde Şavşeti ve Klarceti Yer Adları (Gürcüce-Türkçe-İngilizce), Tiflis, 2019, s. 24. 7 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ISBN 978-9941- 485-24-4.
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 354, .
- ^ a b . 25 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020.
- ^ Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 355, .
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 2010 (Birinci basımı 1927), s. 144, .
- ^ Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 79.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 145, 251" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Kasım 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 143 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Goglieti Gurcuce გოგლიეთი okunusu goglieti tarihsel Klarceti bolgesinde Murgul Vadisi ndeki yerlesim yerlerinden biridir Murgul Cayi nin sol kiyisinda yer alir ve gunumuzde Baskoy un bir mahallesidir Goglieti გოგლიეთი Gurcuce bir yer adidir ve Goglidze გოგლიძე ailesinin yasadigi yer olarak bilinmektedir Bu yer adi Turkceye Gogliyet كوكلیت bicimde girmistir 93 Harbi nin 1877 1878 ardindan Artvin bolgesini ele geciren Ruslar da koyu 1886 yilinda Gogliet Gogliet adiyla kaydetmistir TarihceGoglieti nin eski tarihine iliskin bilgi yoktur Bu yerlesmeyi Osmanlilar 16 yuzyilin ortalarinda Gurculerden ele gecirdi Cildir Eyaleti icinde yer alan Goglieti 1835 tarihli nufus tespiti sirasinda Livana livasinin Murgul kazasina bagliydi Koyde 21 hanede 77 erkek tespit edilmisti Osmanli idaresinin askere alma ve vergi belirleme amaciyla yaptigi bu tarihteki tespitte sadece erkek nufusu sayildigindan koyun toplam nufusunu elde etmek icin erkek sayisi kadar kadin eklemek gerekir Bunun sonucunda koyde yaklasik 144 kisinin yasadigi ortaya cikar Goglieti 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon Vilayeti nde Lazistan sancagina bagli Livana kazasi koylerinden biriydi 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesine gore koyde 15 hanede 57 kisi yasiyordu Salnamede belirtilmemis olsa da bu tarihte de Osmanli idaresinin sadece erkek nufusunu tespit ettigi bilinmektedir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusunun yaklasik 114 kisiden olustugu ortaya cikar 1835 sayisiyla kiysalandiginda koyun nufusunun azaldigi gorulmektedir Goglieti 93 Harbi nin ardindan kurulan Rus idaresi sirasinda 1886 nufus tespitine gore Artvin sancagina okrug bagli Artvin kazasinin ucastok bir koyuydu Bu kaza icinde Chaleti nahiyesine bagliydi Koyde 28 hanede 103 kisi yasiyordu ve nufusun tamami Gurculerden olusuyordu 1835 ve 1876 yillarinda belirtilmemis olmakla birlikte Goglieti koyunun bir Gurcu yerlesmesi oldugu bu tespitten de anlasilmaktadir Goglieti Rus idaresinin ardindan bir sure bagimsiz olan Gurcistan in sinirlari icinde kaldi Moskova Antlasmasi yla Turkiye ye birakilmasindan bir yil sonra 1922 yilinda Artvin livasinda yapilan nufus tespiti sirasinda Goglieti de 4 hanede sadece 11 kisi yasiyordu Bu tarihte de koyun nufusu Gurcu olarak kaydedilmistir Rus idaresi sirasinda koyun nufusunun Osmanli ulkesine goc etmis oldugu bu kayitlardan da anlasilmaktadir Bu sirada Goglieti Borcka kazasinin Murgul nahiyesine bagliydi Goglieti Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Goklu olarak degistirildi Ertesi yilki nufus tespitinde koyde 7 hanede 28 kisi yasiyordu Goglieti 1928 tarihli Osmanlica koy listesinde Koklu adiyla Murgul nahiyesinin bir koyu olarak gecer Ancak 1935 genel nufus sayiminda adinin gecmemesi Goklu veya Koklu nun bu iki tarih arasindan bir mahalle olarak Baskoy e baglandigini gostermektedir Goglieti de bugun de kullanilmakta olan tek kemerli tas kopru harc kullanilarak insa edilmistir Koprunun uzunlugu 7 2 metre genisligi 2 metre yuksekligi 4 metredir Koylulerin verdigi bilgiye gore Goglieti de bir adet daha kemerli tas kopru ile eski bir kilise bulunuyordu Kaynakca Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 122 ISBN 978 605 5708 85 6 Eter Beridze Nigali Gurcuce Tiflis 2009 s 332 24 Kasim 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 409 02 8 a b Roland Topcisvili Inga Gutidze XIX Yuzyil ve XX Yuzyil Baslarindaki Rus Belgelerinde Savseti ve Klarceti Yer Adlari Gurcuce Turkce Ingilizce Tiflis 2019 s 24 7 Mayis 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 485 24 4 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 354 ISBN 975 7871 07 9 a b 25 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Nisan 2020 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 39 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 355 ISBN 9789157871117 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Kasim 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye 2010 Birinci basimi 1927 s 144 ISBN 978 9944 197 52 6 Son Teskilat i Mulkiyede Koylerimizin Adlari Osmanlica Istanbul 1928 s 79 1935 Genel Nufus Sayimi Istanbul 1937 s 145 251 PDF 16 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Kasim 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 143 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9