Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Gürpınar, İstanbul ilinin Beylikdüzü ilçesinde bir semt ve semtte bulunan bir mahalle.
| Gürpınar | |
|---|---|
 Gürpınar Plajı'ndan bir görünüm (Şubat 2013) | |
| Ülke |  Türkiye |
| Bölge | Marmara |
| İl | İstanbul |
| İlçe | Beylikdüzü |
| Nüfus (2019) | |
| • Toplam | 20,833 |
| Zaman dilimi | (UDAS) |
| Posta kodu | 34528 |
| Alan kodu | 0212 |
| Plaka kodu | 34 |
Genel bilgiler
Gürpınar Topkapı’ya 40, Esenler Otogarı'na 30, Atatürk Havalimanı'na ise 18 kilometre uzaklıktadır. Semt; Büyükçekmece ilçesi, Kavaklı semti ve Marmara Denizi ile çevrili 1800 hektar alana sahiptir. 7 km sahil şeridi olan semt, 3 muhtarlıktan ibaret olup 2007 yılında yapılan sayımla kışlık nüfus 42.001 olarak tespit edilmiştir. Yazlık nüfusun ise 100.000 dolaylarında olduğu tahmin edilmektedir.
Semt; Edirne-Ankara karayoluna sınır, TEM otoyoluna ise 10 kilometre uzaklıkta olup Tüyap Fuar Merkezi, Fatih ve Beykent Üniversiteleri, Beylikdüzü Endem Televizyon Kulesi, , Carium, Perla Vista, Outlet Park, Marka City, Beylicium ve Marmara Park gibi alışveriş merkezleri, ilk 5M Migros, CarrefourSA, Real, Metro, Bauhaus ve Koçtaş gibi çeşitli hipermarketler, Autopia ve Otoport gibi otomotiv satış merkezleri, Kaya Ramada Otel, Medicana ve Kolan gibi özel hastaneler, bankalar, iş merkezleri ve spor kompleksleri ile çevrili olan bir yerde bulunmaktadır. Alışveriş merkezleri ve hipermarketlere semte içerisinden geçen ücretsiz müşteri servisleriyle ulaşılmaktadır. Beylikdüzü ilçesi polis merkezi de Gürpınar'dadır.
Tarihçe
Bizans dönemi
Gürpınar’ın tarihi, Bizans İmparatorluğu dönemine kadar uzanmaktadır. Gürpınar'ın bu dönemdeki adı, Avusturya Bilimler Akademisi'nin yayınlamış olduğu Tabula Imperii Byzantini adlı kitap serisinin Bizans dönemindeki Doğu Trakya'yı anlatan 12. cildinin 249. sayfasında "Anô Arsoú", 269. sayfasında ise "Aresoú" olarak geçmektedir.
Osmanlı dönemi
Bizans döneminden Yunanistan ile yapılan mübadele yıllarına kadarki süreçte, yerli halkı oluşturan Gürpınarlılar tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlar ve yaşamlarını birbirlerinden ayrı yerlerde dağınık yerleşim biçiminde sürdürmüşlerdir. Mezra şeklindeki bu eski yerleşimlerden birkaçı, bugünkü Ketengölü ve Pırafça mevkiilerinde idiler. Gürpınar'da meyve ve sebze tarımının yanı sıra bağcılık oldukça gelişmiş durumdaydı. Mübadele sonrası itibarıyla, bugünkü köy merkezinden güney sahiline kadarlık bir alan, neredeyse tamamen bağla kaplıydı.
Çok eski dönemlerde köyün arazisine dağınık yerleşmiş bulunan yöre insanına deniz eşkiyaları rahat vermiyordu. Mübadele öncesinden kalan yaygın söylenceye göre, bu duruma bir çare olarak, yardımseverliğiyle meşhur Ana Ayşe adıyla anılan bir kadın, köy halkının günümüzdeki yerleşim merkezinde toplanmasını sağladı. Böylece yöreye giden insanlar "Ana Ayşe'ye gidiyorum" der olmuşlardı. Zamanla Ana Ayşe sözcüklerinin, "Anarşe" halini aldığı rivayet edilir.
Cumhuriyet öncesi dönemde Marmara sahillerinin büyük bir kısmında Rum halk yaşıyordu. Bu dönemde Gürpınar'da Müslüman bir azınlık da yaşamaktaydı. 1'i Roman, 6'sı Türk olmak üzere 7 hane oldukları rivayet edilir. Köyde daha sonra çoğunluğu oluşturacak mübadiller, bu Türkleri "gacal" olarak adlandırmaktadırlar.
Mübadele
1924 yılında Yunanistan ile Türkiye arasında imzalanan Lozan Anlaşması'nın ek protokolü çerçevesinde Gürpınar halkının Rum kökenli olanları Yunanistan’a göç ederken Türk kökenli Selanikliler de Yunanistan’dan da bu bölgeye gelmiştir. Mübadele, 1924 yılının ilk aylarında başladı. Dönemin en büyük gemisi olan Gülcemal adlı gemi ile Türkiye'ye getirilen çevre köylere iskan edilecek mübadiller, o dönemki adı Kalikratiya, şimdiki adı ise Mimarsinan olan yere indirildiler. Ancak kıyıda bir liman olmaması çeşitli zorluklar çıkardı. İskân sırasında Selanik vilâyetinin; Merkez sancağının Merkez ve Langaza (Lagkadas) kazalarından, Drama sancağının Merkez ve Sarışaban kazalarından, Serez (Serres) sancağından olmak üzere üç sancağı ile, Koçan (Kozana) kazası ve Nasliç (Nasiliç veya Neapoli) kasabası ve ile Saltıklı gibi çeşitli yerleşimlerden getirilen mübadiller, Gürpınar'a yerleştirilmişlerdir. Mübadele sonucunda Gürpınar'dan yaklaşık 950 Rum ayrılırken; getirilen Türk, az sayıda Arnavut, 10-15 hane Patriyot ve bir hane Pomak'ın toplam sayısı yaklaşık 650 idi. Getirilen göçmenlere gemiye binmeden önce verilen pasaport niteliğindeki belgeler, Türkiye'de kendilerinden alındı ve karşılığında her haneye 5 dönüm tarla, yarım dönüm bağ; ayrıca nüfus başına yarımşar dönüm daha tarla verildi. Köye devletçe ayrıca 30 öküz ve 30 saban verildi. Gürpınar'a yerleşenlere, ayrılan Rumların evleri taksim edildi. İlk esnada, köyün içinden kuzey-güney doğrultusunda geçen pınarın iki tarafına konumlanmış eski Rum yerleşimine, mübadele sonrasında da sadık kalınmıştır. Buna göre pınarın doğu tarafında Langaza kazasından gelenler, batı tarafında ise Drama kazasından gelenler çoğunluğu oluşturuyorlardı.
Cumhuriyet dönemi
II. Dünya Savaşı'nın Balkanlar'da hararetlendiği dönemde, Büyükçekmece Körfezi'nden gerçekleşecek olası bir Alman taarruzuna karşı İstanbul'un korunması amacıyla yapılan berkitme çalışmalarının bir parçası olarak 1940-1941 yıllarında yaklaşık 1500 kişilik ağır silâhlı bir askerî birlik, Topyeri mevkiine konuşlandırılmıştır. Mevkiinin adı bu yıllardan kalmaktadır. Bölgede kerpiçten bir kışla ve ahırlar inşa edilmiş ve birlik 1949 yılına kadar Gürpınar'da görev yapmıştır. Günümüzde Topyeri mevkii "Siteler" adıyla anılmaktadır ve Gürpınar Mahallesi'nin merkezidir.
Köyün ilk muhtarlarından olan Mümin Çiçek'e göre, Anarşe adı Harf Devrimi sırasındaki bir imla hatasıyla Anarşa'ya dönüştü. Köyün adı, İçişleri Bakanlığı'nca Ankara-Başbakanlık Devlet Matbaası'nda 1946 senesinde basılmış Türkiye'de Meskûn Yerler Kılavuzu adlı kitapta da Anarşa olarak kayıtlıdır. Türkiye'de zaman zaman gerçekleştirilmekte olan yer adlarını değiştirme operasyonlarından biri olan 1961-1965 yılları arasındakinden Gürpınar da nasibini almış; 1961 yılına kadar Anarşa olan adı, o sene Gürpınar olarak değiştirilmiştir. Ancak burada ilgi çekici bir nokta, o dönemde Kıbrıs olaylarından dolayı gelişen Yunan karşıtlığı sebebiyle Yunanca kökenli birçok yer adının, farklı Türkçe isimlerle adlandırılmasıdır. Buna göre, yer adının, yerleşimin Bizans dönemindeki adı olan "Anô Arsoú"dan evrilmiş olması daha muhtemeldir. Ancak Anarşa adının tam olarak nereden geldiği, kesin olarak bilinmemektedir. Öte yandan Gürpınar adının verilmesinin sebebi ise, çevre köylere nazaran Gürpınar'ın pınarlarının bol ve sulak bir yerleşim yeri olmasıdır. En gür pınar ise, bugünkü Atatürk Parkı'nın bulunduğu yerden akmaktaydı. Parkın bugünkü yerinde, köy halkının tahılını öğütebildiği değirmen bulunmaktaydı. Günümüzde, çevrede yapıların çoğalması ve kuyu sondajlarının artması sonucu bu pınar kaybolmuştur.
1980’lere kadar Çatalca ilçesine ve Büyükçekmece bucağına bağlı küçük bir tarım köyü olan Gürpınar, yurt içi göç alan önemli bir merkez haline gelmiştir. Daha çok 1980’li yıllardan sonra Anadolu’nun her bölgesinden insanların, özellikle de Karadenizli ve Orduluların ilgi odağı olmuştur. 1988 yılında Büyükçekmece'nin ilçe olmasıyla beraber, Gürpınar da bu ilçeye bağlanmıştır. Gürpınar, 30 Aralık 1987 tarihinde belediye statüsü alarak beldeye dönüşmüştür. İlk belediye binası olarak Merkez Camii'nin karşısındaki; o dönemde alt katında muhtarlık, bir lokanta ve çeşitli dükkânlar; üst katında ise kahvehane ve postahane bulunan iki katlı bina kullanılmaya başlanmıştır. 1999 yılında, artan nüfusun ihtiyaçlarını giderebilecek Kuruçeşme mevkiindeki yeni binaya geçilmiştir. Eski bina ise İçişleri Bakanlığı'na verilmiş ve karakol olarak kullanılmaya başlanmıştır.
24 Eylül 2000 tarihine kadar Merkez Mahallesi Muhtarlığı adı ile tek muhtarlıkla yönetilen Gürpınar, bu tarihte belediye meclisinin almış olduğu bir kararla; Merkez Mahallesi, Adnan Kahveci Mahallesi, Dereağzı Mahallesi ve Pınartepe Mahallesi olmak üzere 4 mahalleye ayrılmıştır. 22 Temmuz 2004 tarihinde ise Resmi Gazete'de yayımlanan 52116 sayılı kanun ile büyükşehir sınırları, İzmit ve İstanbul büyükşehir belediyeleri için il mülkî sınırları olarak değiştirildiğinden, Gürpınar da büyükşehir sınırları içerisine girmiştir.
Mart 2008'de hükûmet tarafından yapılan son düzenlemelerle belediyenin kapatılması ve Merkez, Adnan Kahveci ve Dereağzı mahallelerinin yeni bir ilçe haline getirilen Beylikdüzü'ne, Pınartepe Mahallesi'nin ise Büyükçekmece ilçesine bağlanması kararlaştırılmıştır. Bu uygulama, 2009 yılındaki yerel seçim ile beraber yürürlüğe konmuştur. Bu durumda adı Gürpınar olan bir yer kalmadığından Merkez Mahallesi'nin adı Gürpınar Mahallesi olarak değiştirilmiştir. Ancak Beylikdüzü Belediyesi tarafından, Gürpınar'ın bütünlüğünün bozulduğu gerekçesiyle Pınartepe Mahallesi'nin de Beylikdüzü ilçesine katılması istemiyle dava açılmıştır. Beylikdüzü'ne bağlandıktan sonra Merkez Mahallesi'nin adı Gürpınar Mahallesi olarak değiştirilmiştir. Yine bu uygulamayla birlikte Gürpınar Karakolu, Beylikdüzü Polis Merkezi olarak hizmet vermeye başlamıştır.
Gürpınarlı mübadillerin torunları, 2007 yılında "Gürpınar Trakyalılar ve Rumelililer Eğitim, Kültür, Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği"'ni kurmuşlardır.
1983 yılından beri Kumkapı'da hizmet veren İstanbul balık hâlinin, Büyükşehir Belediyesi'nin isteğiyle Gürpınar'a taşınmasına karar verilmiştir. Dereağzı mevkiindeki, doldurularak yenilenen limana kurulacak hâl, İstanbul'un gelecek 50 yıllık ihtiyacı düşünülerek 240.000 metrekare alan üzerine planlanmıştır. Alan üzerinde; balıkçı barınağı, su ürünleri tesisi, mendirek, çekek yeri, iskele, yanaşma yeri, dalgakıran, kayıkhane, depo, otopark gibi yapılar kurulacaktır. Hâlin kapasitesinin 100.000 ton olması planlanmaktadır.
Belde, Beylikdüzü Belediyesi'ne bağlandıktan sonra, Mandataşı ve Pekmez mevkiilerine sahil yolu açılmış ve sahil düzenlenmiştir.
Popüler kültürde semt
Popüler kültürde Gürpınar, ilk kez eski adı ile, Cem Yılmaz'ın 2004 yılında yazdığı ve oynadığı G.O.R.A. filminde geçmiştir. Annesinin babası bir Lozan mübadili Gürpınarlı olan Cem Yılmaz, filmde Erdal Tosun'un canlandırdığı Rendroy karakterinin memleketi olan gezegene "Anarşa" adını vermiştir ve Tosun bir sahnede "Anarşalılar asla yalan söylemez." demektedir. Ayrıca Yılmaz filmdeki Ceku, Amir Toça, Enverina ve Mulu gibi bazı adlarla çeşitli akrabalarına atıfta bulunmaktadır. Ceku, Yılmaz'ın anneannesinin adı olan Hatice'nin yöredeki kısa söyleniş şeklidir. Mulu ve Enverina, Yılmaz'ın annesinin halası ve amcasının; Toça ise annesinin komşularından birinin lakâbıdır.
Türkiye'de 2002 yılında gösterime giren Hong Kong filmi Te wu mi cheng (Altın Yumruk İstanbul'da)'nın son bölümleri, 2001 yazında semtte çekilmiştir.
Nüfus
| Yıllara göre nüfus verileri | |
|---|---|
| 2019 | 20.833 |
| 2018 | 20.305 |
| 2017 | 19.557 |
| 2016 | 18.936 |
| 2015 | 18.288 |
| 2014 | 17.496 |
| 2013 | 16.705 |
| 2012 | 16.216 |
| 2011 | 15.918 |
| 2010 | 15.301 |
| 2009 | 14.417 |
| 2008 | 14.047 |
| 2007 | 12.902 |
| 2000 | 25.479 |
| 1990 | 10.191 |
| 1985 | 3.584 |
| 1980 | 2.812 |
| 1975 | 1.578 |
| 1970 | 1.305 |
| 1965 | 1.207 |
| 1960 | 350 hane |
Semtteki bazı önemli yerler
Aşıklar Çeşmesi veya günümüzdeki adıyla Malik Ağa Çeşmesi'nin Rumlardan kaldığı bilinmekle beraber, inşa tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Dönemin genç kızları ilgi duyduğu gençleri bu çeşme başında görebiliyorlarmış. Bu özelliği ile Aşıklar Çeşmesi adını alan tarihi çeşme, birçok birlikteliğe şahit olmuştur. Suyu, içme amaçlı olarak artık kullanılmayan çeşmenin kendi kaynağı kurumuştur. Çeşmenin hemen yanı başında köyün yaşlıları tarafından yaklaşık üç yüz yaşında olduğu tahmin edilen bir çınar ağacı vardır. Çeşmenin bulunduğu sokağa adını veren bu heybetli çınar, köyün yaşlılarının en çok rağbet ettiği dinlenme yeri ve sohbet yerleri arasında yer alıyor. Günümüzde, çeşmeye adını veren Malik Ağa'nın torunu Malik Bey'in işlettiği kahvehanenin bahçesinde bulunan ağaç ve tarihi çeşme arasında hiçbir boşluk olmamakla birlikte, ikisi birbirinden ayrılmaz bir bütün görünümündedirler. Ağacının iri gövdesinde oldukça büyük bir oyuk vardır. Buna rağmen çok geniş ve yüksek dalları ve yemyeşil yaprakları ile oldukça sağlıklı görünmektedir.
Fener: Bulunduğu yere adını veren fenerin Cumhuriyet dönemi öncesi geçmişini bilen bulunmamaktadır. Araştırmalar sonucu 1921 yılından önce inşa edildiği belirtilen fener günümüzde de sağlamlığını korumaktadır. Ziyaret etmek isteyenler için, çeşme Armuttarla Dubai Evleri'nden 400 metre sonra sağdadır.
Ayşe Nine Çeşmesi: Armuttarla'ya giderken sağ tarafta Şahintepe mevkiindedir. Uzun bir yaslası vardır. Çeşme, kışın daha fazla su akıtmaktadır.
Kilise: Bugün Gürpınar Erkek Kur'an Kursu yanındaki çocuk parkının olduğu arsada inşa edilmiş bulunan kilise, yaklaşık 10 metre yüksekliğindeydi. Yine günümüzde parkın içinde bulunan yaşı bilinmeyen çitlembik ağacı da, mübadeleden sonra yıkılan kilisenin bahçesinden kalan son bir anıdır.
Rumlardan kalan ilkokul: Günümüzde Beylikdüzü Polis Karakolu'na ev sahipliği yapan binanın hemen arkasındaydı. 1926 yılından 1932 yılına dek kullanılmıştır.
Eski ilkokul: Bugünkü erkek Kur'an kursunun bulunduğu yerdeydi. 1932 yılında inşa edilen ilkokul, 1960'lı yıllara kadar kullanılmıştır. Bina 2 katlı ve 3 sınıflıydı, üst katındaki iki oda öğretmenlerin barınmasına ayrılmıştı.
Ulaşım
Özel Halk Otobüsleri ile:
- 458 Gürpınar - Yenibosna Metro
İETT otobüsleri ile:
- 76G Gürpınar - Avcılar Metrobüs
- 400A Beykent Hasbahçe - Yenibosna Metro
- 142F Yeşilkent - Avcılar Metrobüs
- 76C Büyükçekmece - Bakırköy
Yöneticileri
Belediye başkanları
- Mustafa Göçküncü, Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1989-1994)
- Velittin Küçük, Anavatan Partisi (1994-2009)
Eğitim kurumları
Anaokulları
Özel
İlkokullar
Devlet
- Gürpınar Azime Yılmaz İlkokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 1932)
- Adem Çelik İlkokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 1990)
- Gürpınar 75. Yıl İlkokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 1998)
- Neşe Sever İlkokulu
- Baki Gündüz İlkokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 2007)
- Gürpınar Yeşilkent İlkokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 2007)
Özel
Ortaokullar
Devlet
- Gürpınar Ortaokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 1994) (Geçici olarak Baki Gündüz İlkokulu'nda eğitim vermektedir.)
- Pınarkule Ortaokulu
- Gürpınar 75. Yıl Ortaokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 1998)
- Adem Çelik Ortaokulu (İlk eğitim-öğretim yılı: 1990)
Özel
Liseler
Devlet
- Gürpınar İMKB Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi (2002)
- Gürpınar Aşık Veysel Güzel Sanatlar Lisesi
- Gürpınar Lisesi (2009)
Özel
- Beylikdüzü Fatih Fen ve Anadolu Lisesi
- Beykent Anadolu Lisesi
- Beykent Fen Lisesi
- Beykent Sosyal Bilimler Lisesi
Üniversite
Özel
- Beykent Üniversitesi (1997)
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Gürpınar, Beylikdüzü ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ http://www.oeaw.ac.at/byzanz/tib012.htm 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . TIB 12 (2008): Ostthrakien (Europe).
- ^ http://www.lozanmubadilleri.com/haberdetay.asp?ID=2117 [] Memalik-i Osmaniye'nin Tarih ve Coğrafya Lugatı'na göre Sarışaban (1897).
- ^ (PDF). Resmî Gazete. 31 Aralık 1987. 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2020.
- ^ http://www.ibb.gov.tr/tr-TR/Kurumsal/YetkiAlani/ 16 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . İBB yetki alanı
- ^ http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=1200765 27 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Kumkapı Balık Hâli Gürpınar'a taşınıyor, Zaman, 11.11.2011
- ^ a b c d e f g h i j k l m "İstanbul Beylikdüzü Gürpınar Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 30 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mart 2020.
- ^ Türkiye İstatistik Kurumu. . TÜİK.gov.tr. 16 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2012.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1981). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1977). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1973). (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ AK Bülten Beylikdüzü Sayı:1 (Nisan 2012), Sayfa 2.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gurpinar Istanbul ilinin Beylikduzu ilcesinde bir semt ve semtte bulunan bir mahalle GurpinarMahalleGurpinar Plaji ndan bir gorunum Subat 2013 UlkeTurkiyeBolgeMarmaraIlIstanbulIlceBeylikduzuNufus 2019 Toplam20 833Zaman dilimiUTC 03 00 UDAS Posta kodu34528Alan kodu0212Plaka kodu34Genel bilgilerGurpinar Topkapi ya 40 Esenler Otogari na 30 Ataturk Havalimani na ise 18 kilometre uzakliktadir Semt Buyukcekmece ilcesi Kavakli semti ve Marmara Denizi ile cevrili 1800 hektar alana sahiptir 7 km sahil seridi olan semt 3 muhtarliktan ibaret olup 2007 yilinda yapilan sayimla kislik nufus 42 001 olarak tespit edilmistir Yazlik nufusun ise 100 000 dolaylarinda oldugu tahmin edilmektedir Semt Edirne Ankara karayoluna sinir TEM otoyoluna ise 10 kilometre uzaklikta olup Tuyap Fuar Merkezi Fatih ve Beykent Universiteleri Beylikduzu Endem Televizyon Kulesi Carium Perla Vista Outlet Park Marka City Beylicium ve Marmara Park gibi alisveris merkezleri ilk 5M Migros CarrefourSA Real Metro Bauhaus ve Koctas gibi cesitli hipermarketler Autopia ve Otoport gibi otomotiv satis merkezleri Kaya Ramada Otel Medicana ve Kolan gibi ozel hastaneler bankalar is merkezleri ve spor kompleksleri ile cevrili olan bir yerde bulunmaktadir Alisveris merkezleri ve hipermarketlere semte icerisinden gecen ucretsiz musteri servisleriyle ulasilmaktadir Beylikduzu ilcesi polis merkezi de Gurpinar dadir TarihceBizans donemi Gurpinar in tarihi Bizans Imparatorlugu donemine kadar uzanmaktadir Gurpinar in bu donemdeki adi Avusturya Bilimler Akademisi nin yayinlamis oldugu Tabula Imperii Byzantini adli kitap serisinin Bizans donemindeki Dogu Trakya yi anlatan 12 cildinin 249 sayfasinda Ano Arsou 269 sayfasinda ise Aresou olarak gecmektedir Osmanli donemi Bizans doneminden Yunanistan ile yapilan mubadele yillarina kadarki surecte yerli halki olusturan Gurpinarlilar tarim ve hayvancilikla ugrasmislar ve yasamlarini birbirlerinden ayri yerlerde daginik yerlesim biciminde surdurmuslerdir Mezra seklindeki bu eski yerlesimlerden birkaci bugunku Ketengolu ve Pirafca mevkiilerinde idiler Gurpinar da meyve ve sebze tariminin yani sira bagcilik oldukca gelismis durumdaydi Mubadele sonrasi itibariyla bugunku koy merkezinden guney sahiline kadarlik bir alan neredeyse tamamen bagla kapliydi Cok eski donemlerde koyun arazisine daginik yerlesmis bulunan yore insanina deniz eskiyalari rahat vermiyordu Mubadele oncesinden kalan yaygin soylenceye gore bu duruma bir care olarak yardimseverligiyle meshur Ana Ayse adiyla anilan bir kadin koy halkinin gunumuzdeki yerlesim merkezinde toplanmasini sagladi Boylece yoreye giden insanlar Ana Ayse ye gidiyorum der olmuslardi Zamanla Ana Ayse sozcuklerinin Anarse halini aldigi rivayet edilir Cumhuriyet oncesi donemde Marmara sahillerinin buyuk bir kisminda Rum halk yasiyordu Bu donemde Gurpinar da Musluman bir azinlik da yasamaktaydi 1 i Roman 6 si Turk olmak uzere 7 hane olduklari rivayet edilir Koyde daha sonra cogunlugu olusturacak mubadiller bu Turkleri gacal olarak adlandirmaktadirlar Mubadele 1924 yilinda Yunanistan ile Turkiye arasinda imzalanan Lozan Anlasmasi nin ek protokolu cercevesinde Gurpinar halkinin Rum kokenli olanlari Yunanistan a goc ederken Turk kokenli Selanikliler de Yunanistan dan da bu bolgeye gelmistir Mubadele 1924 yilinin ilk aylarinda basladi Donemin en buyuk gemisi olan Gulcemal adli gemi ile Turkiye ye getirilen cevre koylere iskan edilecek mubadiller o donemki adi Kalikratiya simdiki adi ise Mimarsinan olan yere indirildiler Ancak kiyida bir liman olmamasi cesitli zorluklar cikardi Iskan sirasinda Selanik vilayetinin Merkez sancaginin Merkez ve Langaza Lagkadas kazalarindan Drama sancaginin Merkez ve Sarisaban kazalarindan Serez Serres sancagindan olmak uzere uc sancagi ile Kocan Kozana kazasi ve Naslic Nasilic veya Neapoli kasabasi ve ile Saltikli gibi cesitli yerlesimlerden getirilen mubadiller Gurpinar a yerlestirilmislerdir Mubadele sonucunda Gurpinar dan yaklasik 950 Rum ayrilirken getirilen Turk az sayida Arnavut 10 15 hane Patriyot ve bir hane Pomak in toplam sayisi yaklasik 650 idi Getirilen gocmenlere gemiye binmeden once verilen pasaport niteligindeki belgeler Turkiye de kendilerinden alindi ve karsiliginda her haneye 5 donum tarla yarim donum bag ayrica nufus basina yarimsar donum daha tarla verildi Koye devletce ayrica 30 okuz ve 30 saban verildi Gurpinar a yerlesenlere ayrilan Rumlarin evleri taksim edildi Ilk esnada koyun icinden kuzey guney dogrultusunda gecen pinarin iki tarafina konumlanmis eski Rum yerlesimine mubadele sonrasinda da sadik kalinmistir Buna gore pinarin dogu tarafinda Langaza kazasindan gelenler bati tarafinda ise Drama kazasindan gelenler cogunlugu olusturuyorlardi Cumhuriyet donemi II Dunya Savasi nin Balkanlar da hararetlendigi donemde Buyukcekmece Korfezi nden gerceklesecek olasi bir Alman taarruzuna karsi Istanbul un korunmasi amaciyla yapilan berkitme calismalarinin bir parcasi olarak 1940 1941 yillarinda yaklasik 1500 kisilik agir silahli bir askeri birlik Topyeri mevkiine konuslandirilmistir Mevkiinin adi bu yillardan kalmaktadir Bolgede kerpicten bir kisla ve ahirlar insa edilmis ve birlik 1949 yilina kadar Gurpinar da gorev yapmistir Gunumuzde Topyeri mevkii Siteler adiyla anilmaktadir ve Gurpinar Mahallesi nin merkezidir Koyun ilk muhtarlarindan olan Mumin Cicek e gore Anarse adi Harf Devrimi sirasindaki bir imla hatasiyla Anarsa ya donustu Koyun adi Icisleri Bakanligi nca Ankara Basbakanlik Devlet Matbaasi nda 1946 senesinde basilmis Turkiye de Meskun Yerler Kilavuzu adli kitapta da Anarsa olarak kayitlidir Turkiye de zaman zaman gerceklestirilmekte olan yer adlarini degistirme operasyonlarindan biri olan 1961 1965 yillari arasindakinden Gurpinar da nasibini almis 1961 yilina kadar Anarsa olan adi o sene Gurpinar olarak degistirilmistir Ancak burada ilgi cekici bir nokta o donemde Kibris olaylarindan dolayi gelisen Yunan karsitligi sebebiyle Yunanca kokenli bircok yer adinin farkli Turkce isimlerle adlandirilmasidir Buna gore yer adinin yerlesimin Bizans donemindeki adi olan Ano Arsou dan evrilmis olmasi daha muhtemeldir Ancak Anarsa adinin tam olarak nereden geldigi kesin olarak bilinmemektedir Ote yandan Gurpinar adinin verilmesinin sebebi ise cevre koylere nazaran Gurpinar in pinarlarinin bol ve sulak bir yerlesim yeri olmasidir En gur pinar ise bugunku Ataturk Parki nin bulundugu yerden akmaktaydi Parkin bugunku yerinde koy halkinin tahilini ogutebildigi degirmen bulunmaktaydi Gunumuzde cevrede yapilarin cogalmasi ve kuyu sondajlarinin artmasi sonucu bu pinar kaybolmustur 1980 lere kadar Catalca ilcesine ve Buyukcekmece bucagina bagli kucuk bir tarim koyu olan Gurpinar yurt ici goc alan onemli bir merkez haline gelmistir Daha cok 1980 li yillardan sonra Anadolu nun her bolgesinden insanlarin ozellikle de Karadenizli ve Ordulularin ilgi odagi olmustur 1988 yilinda Buyukcekmece nin ilce olmasiyla beraber Gurpinar da bu ilceye baglanmistir Gurpinar 30 Aralik 1987 tarihinde belediye statusu alarak beldeye donusmustur Ilk belediye binasi olarak Merkez Camii nin karsisindaki o donemde alt katinda muhtarlik bir lokanta ve cesitli dukkanlar ust katinda ise kahvehane ve postahane bulunan iki katli bina kullanilmaya baslanmistir 1999 yilinda artan nufusun ihtiyaclarini giderebilecek Kurucesme mevkiindeki yeni binaya gecilmistir Eski bina ise Icisleri Bakanligi na verilmis ve karakol olarak kullanilmaya baslanmistir 24 Eylul 2000 tarihine kadar Merkez Mahallesi Muhtarligi adi ile tek muhtarlikla yonetilen Gurpinar bu tarihte belediye meclisinin almis oldugu bir kararla Merkez Mahallesi Adnan Kahveci Mahallesi Dereagzi Mahallesi ve Pinartepe Mahallesi olmak uzere 4 mahalleye ayrilmistir 22 Temmuz 2004 tarihinde ise Resmi Gazete de yayimlanan 52116 sayili kanun ile buyuksehir sinirlari Izmit ve Istanbul buyuksehir belediyeleri icin il mulki sinirlari olarak degistirildiginden Gurpinar da buyuksehir sinirlari icerisine girmistir Mart 2008 de hukumet tarafindan yapilan son duzenlemelerle belediyenin kapatilmasi ve Merkez Adnan Kahveci ve Dereagzi mahallelerinin yeni bir ilce haline getirilen Beylikduzu ne Pinartepe Mahallesi nin ise Buyukcekmece ilcesine baglanmasi kararlastirilmistir Bu uygulama 2009 yilindaki yerel secim ile beraber yururluge konmustur Bu durumda adi Gurpinar olan bir yer kalmadigindan Merkez Mahallesi nin adi Gurpinar Mahallesi olarak degistirilmistir Ancak Beylikduzu Belediyesi tarafindan Gurpinar in butunlugunun bozuldugu gerekcesiyle Pinartepe Mahallesi nin de Beylikduzu ilcesine katilmasi istemiyle dava acilmistir Beylikduzu ne baglandiktan sonra Merkez Mahallesi nin adi Gurpinar Mahallesi olarak degistirilmistir Yine bu uygulamayla birlikte Gurpinar Karakolu Beylikduzu Polis Merkezi olarak hizmet vermeye baslamistir Gurpinarli mubadillerin torunlari 2007 yilinda Gurpinar Trakyalilar ve Rumelililer Egitim Kultur Yardimlasma ve Dayanisma Dernegi ni kurmuslardir 1983 yilindan beri Kumkapi da hizmet veren Istanbul balik halinin Buyuksehir Belediyesi nin istegiyle Gurpinar a tasinmasina karar verilmistir Dereagzi mevkiindeki doldurularak yenilenen limana kurulacak hal Istanbul un gelecek 50 yillik ihtiyaci dusunulerek 240 000 metrekare alan uzerine planlanmistir Alan uzerinde balikci barinagi su urunleri tesisi mendirek cekek yeri iskele yanasma yeri dalgakiran kayikhane depo otopark gibi yapilar kurulacaktir Halin kapasitesinin 100 000 ton olmasi planlanmaktadir Belde Beylikduzu Belediyesi ne baglandiktan sonra Mandatasi ve Pekmez mevkiilerine sahil yolu acilmis ve sahil duzenlenmistir Populer kulturde semtPopuler kulturde Gurpinar ilk kez eski adi ile Cem Yilmaz in 2004 yilinda yazdigi ve oynadigi G O R A filminde gecmistir Annesinin babasi bir Lozan mubadili Gurpinarli olan Cem Yilmaz filmde Erdal Tosun un canlandirdigi Rendroy karakterinin memleketi olan gezegene Anarsa adini vermistir ve Tosun bir sahnede Anarsalilar asla yalan soylemez demektedir Ayrica Yilmaz filmdeki Ceku Amir Toca Enverina ve Mulu gibi bazi adlarla cesitli akrabalarina atifta bulunmaktadir Ceku Yilmaz in anneannesinin adi olan Hatice nin yoredeki kisa soylenis seklidir Mulu ve Enverina Yilmaz in annesinin halasi ve amcasinin Toca ise annesinin komsularindan birinin lakabidir Turkiye de 2002 yilinda gosterime giren Hong Kong filmi Te wu mi cheng Altin Yumruk Istanbul da nin son bolumleri 2001 yazinda semtte cekilmistir NufusYillara gore nufus verileri2019 20 8332018 20 3052017 19 5572016 18 9362015 18 2882014 17 4962013 16 7052012 16 2162011 15 9182010 15 3012009 14 4172008 14 0472007 12 9022000 25 4791990 10 1911985 3 5841980 2 8121975 1 5781970 1 3051965 1 2071960 350 haneSemtteki bazi onemli yerlerAsiklar Cesmesi veya gunumuzdeki adiyla Malik Aga Cesmesi nin Rumlardan kaldigi bilinmekle beraber insa tarihi kesin olarak bilinmemektedir Donemin genc kizlari ilgi duydugu gencleri bu cesme basinda gorebiliyorlarmis Bu ozelligi ile Asiklar Cesmesi adini alan tarihi cesme bircok birliktelige sahit olmustur Suyu icme amacli olarak artik kullanilmayan cesmenin kendi kaynagi kurumustur Cesmenin hemen yani basinda koyun yaslilari tarafindan yaklasik uc yuz yasinda oldugu tahmin edilen bir cinar agaci vardir Cesmenin bulundugu sokaga adini veren bu heybetli cinar koyun yaslilarinin en cok ragbet ettigi dinlenme yeri ve sohbet yerleri arasinda yer aliyor Gunumuzde cesmeye adini veren Malik Aga nin torunu Malik Bey in islettigi kahvehanenin bahcesinde bulunan agac ve tarihi cesme arasinda hicbir bosluk olmamakla birlikte ikisi birbirinden ayrilmaz bir butun gorunumundedirler Agacinin iri govdesinde oldukca buyuk bir oyuk vardir Buna ragmen cok genis ve yuksek dallari ve yemyesil yapraklari ile oldukca saglikli gorunmektedir Fener Bulundugu yere adini veren fenerin Cumhuriyet donemi oncesi gecmisini bilen bulunmamaktadir Arastirmalar sonucu 1921 yilindan once insa edildigi belirtilen fener gunumuzde de saglamligini korumaktadir Ziyaret etmek isteyenler icin cesme Armuttarla Dubai Evleri nden 400 metre sonra sagdadir Ayse Nine Cesmesi Armuttarla ya giderken sag tarafta Sahintepe mevkiindedir Uzun bir yaslasi vardir Cesme kisin daha fazla su akitmaktadir Kilise Bugun Gurpinar Erkek Kur an Kursu yanindaki cocuk parkinin oldugu arsada insa edilmis bulunan kilise yaklasik 10 metre yuksekligindeydi Yine gunumuzde parkin icinde bulunan yasi bilinmeyen citlembik agaci da mubadeleden sonra yikilan kilisenin bahcesinden kalan son bir anidir Rumlardan kalan ilkokul Gunumuzde Beylikduzu Polis Karakolu na ev sahipligi yapan binanin hemen arkasindaydi 1926 yilindan 1932 yilina dek kullanilmistir Eski ilkokul Bugunku erkek Kur an kursunun bulundugu yerdeydi 1932 yilinda insa edilen ilkokul 1960 li yillara kadar kullanilmistir Bina 2 katli ve 3 sinifliydi ust katindaki iki oda ogretmenlerin barinmasina ayrilmisti UlasimOzel Halk Otobusleri ile 458 Gurpinar Yenibosna Metro IETT otobusleri ile 76G Gurpinar Avcilar Metrobus 400A Beykent Hasbahce Yenibosna Metro 142F Yesilkent Avcilar Metrobus 76C Buyukcekmece BakirkoyYoneticileriBelediye baskanlari Mustafa Gockuncu Sosyaldemokrat Halkci Parti 1989 1994 Velittin Kucuk Anavatan Partisi 1994 2009 Egitim kurumlariAnaokullari Ozel Beykent Anaokulu Beylikduzu Fatih AnaokuluIlkokullar Devlet Gurpinar Azime Yilmaz Ilkokulu Ilk egitim ogretim yili 1932 Adem Celik Ilkokulu Ilk egitim ogretim yili 1990 Gurpinar 75 Yil Ilkokulu Ilk egitim ogretim yili 1998 Nese Sever Ilkokulu Baki Gunduz Ilkokulu Ilk egitim ogretim yili 2007 Gurpinar Yesilkent Ilkokulu Ilk egitim ogretim yili 2007 Ozel Beykent Fatih Ilkokulu Beykent IlkokuluOrtaokullar Devlet Gurpinar Ortaokulu Ilk egitim ogretim yili 1994 Gecici olarak Baki Gunduz Ilkokulu nda egitim vermektedir Pinarkule Ortaokulu Gurpinar 75 Yil Ortaokulu Ilk egitim ogretim yili 1998 Adem Celik Ortaokulu Ilk egitim ogretim yili 1990 Ozel Beykent Fatih Ortaokulu Beykent OrtaokuluLiseler Devlet Gurpinar IMKB Teknik ve Endustri Meslek Lisesi 2002 Gurpinar Asik Veysel Guzel Sanatlar Lisesi Gurpinar Lisesi 2009 Ozel Beylikduzu Fatih Fen ve Anadolu Lisesi Beykent Anadolu Lisesi Beykent Fen Lisesi Beykent Sosyal Bilimler LisesiUniversite Ozel Beykent Universitesi 1997 KaynakcaWikimedia Commons ta Gurpinar Beylikduzu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir http www oeaw ac at byzanz tib012 htm 21 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde TIB 12 2008 Ostthrakien Europe http www lozanmubadilleri com haberdetay asp ID 2117 olu kirik baglanti Memalik i Osmaniye nin Tarih ve Cografya Lugati na gore Sarisaban 1897 PDF Resmi Gazete 31 Aralik 1987 13 Temmuz 2018 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Temmuz 2020 http www ibb gov tr tr TR Kurumsal YetkiAlani 16 Nisan 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde IBB yetki alani http www zaman com tr haber do haberno 1200765 27 Nisan 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kumkapi Balik Hali Gurpinar a tasiniyor Zaman 11 11 2011 a b c d e f g h i j k l m Istanbul Beylikduzu Gurpinar Mahalle Nufusu Nufusune com 30 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mart 2020 Turkiye Istatistik Kurumu TUIK gov tr 16 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2012 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1991 1990 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 19 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1986 1985 Genel Nufus Sayimi Idari Bolunus PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1981 PDF kutuphane tuik gov tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1977 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1973 PDF sehirhafizasi sakarya edu tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 Basbakanlik Devlet Istatistik Enstitusu 1968 PDF kutuphane tuik gov tr 18 Subat 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2020 AK Bulten Beylikduzu Sayi 1 Nisan 2012 Sayfa 2