Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Ağustos 2021) () |
Pomaklar (Bulgarca: Помаци Pomatsi, Yunanca: Πομάκοι Pomákoi), başta Balkanlar'da Rodop Dağları, Kuzey Bulgaristan ile Aşağı Trakya, Makedonya, Batı Anadolu'da ve dünyanın değişik yerlerinde yaşayan, dilleri Slavca; çoğunluğu Müslüman kökenli olan bir halktır. Müslümanlığı seçen Bulgarlara da verilen bir isimdir.
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Türkiye | 346.000 (2010) - 600.000 |
 Bulgaristan | 67.350 (2011) 268.971 (1990) |
 Yunanistan | 30.000 (1981) 30.000 (1998) |
| Diller | |
| Din | |
Osmanlı’nın Balkanlar’a yaptığı akınlarda Müslümanlığı seçen bir topluluktur.Mübadele anlaşmaları sonucu Yunanistan’da ikamet eden Pomakların bir bölümü; Trakya’da boşaltılan Rum köylerine yerleştirilmiştir.
Müslüman olmalarından dolayı Bulgarlar milliyetçileri tarafından sürekli baskıya, ve katliama maruz kalmışlardır.
Balkan Savaşlarıyla Pomaklar üzerindeki baskı artmış, savaş sırasında Bulgaristan Genelkurmay Harekât Dairesi Başkanı Orgenaral Sarafov’un emriyle, Rodop ve Pirin bölgelerinde bütün Müslüman Pomakların resmen Hristiyanlaştırılması ve Bulgarlaştırılması, kabul etmeyenlerin ise imha edilmesi kararı alınmıştır. Balkan Savaşları ve sonrasında Bulgarların, Pomaklar ve diğer unsurlar üzerinde izledikleri Hristiyanlaştırma politikaları daha sistematik şekilde sürmüştür. 1912 ve 1942 tarihleri arasında sırasında Bulgar yöneticilileri tarafından Pomak köylerine papazlar gönderilerek zorla Hristiyanlaşmaları yönünde çaba sarf etmişlerdir.
Balkan Savaşı’nın bitmesiyle birlikte Pomaklara uygulanan baskı ve asimilasyon politikası daha da şiddetlenince, Osmanlı Devleti’nin Sofya Elçisi Fethi Bey (Okyar), Sofya Ateşemiliteri Mustafa Kemal Paşa ile birlikte Bulgar Hükûmeti’nin bu uygulamalarından vazgeçmesi, uyguladıkları asimilasyon ve soykırımı engellemek ve farkındalık oluşturmak için çalışma başlatmışlardır.Fethi Bey, Osmanlı Devleti’nin Pomak köylerinde Hristiyan din adamlarının uzaklaştırılması dışında herhangi bir önemli adım atmadığını, gerekli önlemlerin biran önce alınmasını istemiştir.
Tarih
93 Harbi'nin sonunda, Vǎča vadisinde bulunan yaklaşık 20 Pomak köyünde çıkmış, Osmanlı İmparatorluğu Doğu Rumeli vilayetinden özerklik elde edilmesiyle sonuçlandı. Büyük bir köy olan Timraş'ı yönetim merkezi alarak kurulan özerk Pomak Timraş Cumhuriyeti 8 yıl kadar sürebilmiş, 1886'da Bulgaristan egemen olmuştur.
Dil
Pomakların ana dili; Güney Slav dillerinden Pomakçadır. Bulgarca ile oldukça benzerlik taşır.
Bazı Pomakça örnekler
| Türkçe | Rodop Pomak Lehçesi (İskeçe, Gümülcine) |
|---|---|
| Merhaba | Zdravey |
| Ben Pomak'ım | Ya sam Pomak |
| Ben Pomakça konuşuyorum | Ya dumam pomaşki |
| Nasılsın? | Kak si? |
| Teşekkürler | Blagodarya |
| İyi günler! | Dobar den! |
| Çocuklar | Detsa |
| Bu kitap | Tazi kitap |
| Bu teyze | Tazi Tetya |
| İbrahim benim dayım | İbrahim e moy dayço |
| Hatice benim kız kardeşim | Hatice e moya sestra |
| Benim Babam | Moy bubayko |
| Ne yapıyorsun? | Kina praviş? |
| Biliyordum | Ya znayeh |
| Billiyor musun? | Ti znayeş li? |
| O iyi bir adamdı | Toy beşe dobar çılak |
| Ben İskeçeliyim | Ya sam ot Skeça |
| Yeni köyden bir kadın | Enna jena ot novoto selo |
| Bir gün ve bir gece | Edin den i enna noşt |
| Seni seviyorum | Milovam te |
- Znayete li pomaşki? - Pomakça bilir misiniz?
- Da, ubavu znayem - Evet, güzel (iyi) bilirim
- Ya samo malku pomaşki znayem - Ben sadece biraz Pomakça bilirim
- Koy ste vie? - Siz kimsiniz?
- Kak ste vie? - Nasılsınız?
- Ya sam Pomak - Ben Pomak'ım
- Kolku ste gudini? - Kaç yaşındasınız?
- Na tridesat gudini sam - Otuz yaşındayım
- Va den vremetu mlogu ubavu - Bu gün hava çok güzeldir
- Ti dyeka vodiş? - Sen nereye gidiyorsun?
- Ya vodam na seloto - Ben köye gidiyorum
- Ya şe vorvam na kasabota - Ben kasabaya döneceğim
Pomak yerleşimleri
Türkiye
Pomakların Türkiye Trakya'sı ve Anadolu'ya ilk gelişleri 93 Harbinin hemen ertesidir. Bu sebeple halk arasında 93 mâcırı olarak da bilinirler. Kırklareli'den Samsun'a, Samsun'dan Eskişehir'e, Eskişehir'den İzmir'e kadar geniş bir bölgede çoğunlukla yaşarlar.
Bafra, Çarşamba, Balıkesir, Bursa, Karacabey, Gönen, Manyas, Darıca, Şevketiye, Erdek, Edincik, Yenice, Çan, Biga, Edirne, İpsala, Keşan, Uzunköprü, Beykoz, Beylikdüzü, Çatalca, Silivri, Adapazarı, Söğütlü, Ferizli, Babaeski, Demirköy, İğneada, Vize, Soğucak, Soma.
Aydın
Kırklareli
Lüleburgaz, Babaeski, Kofçaz, Saray, Karaağaç, Pehlivanköy, Eskitaşlı, Alpullu, Katranca, Büyük Mandıra, Kuştepe köyü, Alacaoğlu köyü, Kocahıdır beldesi, Beğendik, Üsküp, Kırıkköy, Yenice, Poyralı
Sivas
Divriği, Zara, Suşehri, Akıncılar ve İmranlı ilçeleri başta olmak üzere azınlık bir şekilde yayılmışlardır.
Edirne
Merkeze bağlı Musabeyli köyü, Karahamza köyü, Havsa, Azatlı köyü, Abalar Köyü, , Orhaniye köyü Küplü beldesi, Hasırcıarnavut köyü, Kavaklı köyü, Subaşı beldesi, ile Uzunköprü'nün, Sipahi,Uzunköprü|Kurtbey]], Hasanpınar, Çöpköy, Kırcasalih, Yağmurca, Sazlımalkoç, Başağıl, Kadı, Kadıgebren ve Yağmurca köyleri. Keşan'ın Koruklu köyü, Yeşil, Orhaniye, Suluca, Çobançeşmesi köyü, İpsala (Esetçe) beldesi, Aliçopehlivan köyü, Enez'in Sultaniçe, Hacı ve Pazardere İbrikte köyleri.Sipahi\Turnacı\Sultanşah Uzun köprü (Gazihalil)
Tekirdağ
Süleymanpaşa 'nın Barbaros Kasabası, Şarköy'ün Yayaağaç, Kocaali ve Yeniköy köylerinde. Hayrabolu,Saray, Şalgamlı beldesi, Çerkezmüsellim kasabası, Büyük Danişment köyü, Malkara'da Prafça (Çınaraltı köyü), Hayrabolu ve Popköy (Kabahöyük).
Çanakkale
Bigada 22 köyde Gelibolu Çeşmealtı köyü, Yeniköy, Değirmendüzü, Tayfurlar ile İlyağa köyleri.
Balıkesir
Gönen'in Dumanalan, Kocapınar, Hafızhüseyinbey, Hodul, Hasan Bey, Atıcıoba köyleri. Erdek, Yukarıyapıcı, Belkıs, Ballıpınar, Düzler, Ocaklar, Narlı, İlhanlar, Gölyaka, (Simavlı köyü), Doğanlar, Turanlar, Çakıl köyü, Manyas, İvrindi'nin Aşağıkaleoba köyü, Sındırgı'ya bağlı Şahinkaya köyü.
İzmir
İzmir, Gaziemir, Bayındır, Dikili ve Kemalpaşa'nın çeşitli köylerinde.
Manisa
Manisa'nın Soma İlçesindeki Turgutalp Mahallesi (Kasaba), Karaağaçlı köyü. Demirci ilçesinde Bardakçı köyü.
Bursa
Mudanya'nın Dere köyü ve Yalıçiftlik köyü,Çanakkale'nin Çal köyü, Çan (Yaykın köyü), Irbaalan, İlyasağa köyü, Havdan köyü. Gemlik'in Benlik köyü. İnegöl.
Bilecik
Bilecik'in Şükraniye köyü, Küplü köyü ve Vezirhan köyü. Bozüyük ilçesinin Saraycık köyü. Osmaneli ilçesinin Orhaniye köyü
Eskişehir
Eskişehir Osmaniye Beldesi,Karakamış Mahallesi Beylikova İlçesi, Uzunburun köyü Bağçecik köyü
Kocaeli
Karamürsel'in Yalakdere köyü (Moglena bölgesinden mübâdil)
Sakarya
Konya
- Konya, Ilgın ilçesinin Boğazkent köyü, Çumra ilçesinin Gökhüyük köyü.
- Goranlar
- Boşnaklar
- Çitaklar
Kaynakça
- ^ Turkey “People Groups” 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Joshua Project (İngilizce)
- ^ "Türkiye'deki Kürtlerin sayısı!". 6 Haziran 2008. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Ağustos 2010.
- ^ 2011 Bulgaristan genel nüfus sayımı raporunda “Müslüman inancına sahip Bulgar etnik grubu” ("българската етническа група 67 350 - с мюсюлманско вероизповедание") ibaresi altında bu rakam belirtilmiştir. bk.: Преброяване 2011 27 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Bulgarca)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ H. Poulton, The Balkans, Minorities and Governments in Conflict, (1993)
- ^ “Also spoken in: Greece” 16 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ethnologue (İngilizce)
- ^ "Ethnologue, Languages of Greece.Bulgarian". 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015.
- ^ "Ethnologue: Languages of the World Fourteenth Edition.Bulgarian". 16 Ocak 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Nisan 2011.
- ^ "Encyclopaedia Britannica, Pomak People". 2 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Ocak 2015.
- ^ (PDF). 26 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2015.
- ^ a b . POMAKLAR. İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ Selian, Edouard. "From Christian Sect and Social Movement to Paulician State and Nation of Muslim, Catholic, and Orthodox Paulicians". Academia.edu (İngilizce). 9 Mart 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ağustos 2020.
- ^ . 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Garabet K Moumdjian, Ph D. "The Young Ataturk: From Ottoman Soldier to statesman of Turkey, George Gawrych". 15 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ekim 2022.
- ^ Gawrych, George W. (2013). The young Atatürk : from Ottoman soldier to statesman of Turkey. Londra: I.B. Tauris. ISBN . OCLC 839527835.
- ^ Pinar, Mehmet. "TEK PARTİ DÖNEMİNDE POMAKLAR (1923-1946) The Pomaks in the Single-Party Era (1923-1946". 14 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Ekim 2022.
- ^ . Yerel halk. Beylikdüzü Belediyesi. 2016. 11 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Pomak Tarihi - Erdem Yılmazlar 2015
- ^ Steinke, Voss, Klaus, Christian (2007). The Pomaks in Greece and Bulgaria: a model case for borderland minorities in the Balkans. Verlag Otto Sagner. ISBN . 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2020.
- ^ "Mübadil torunları Yalakdere'de buluştu". kocaeligazetesi. kocaeligazetesi.com.tr. 2 Ekim 2022. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ Capidan, Theodor. Meglenoromânii, istoria şi graiul lor, vol. I, Bucureşti, 1925, s.5, 19, 21-22. 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rumence)
Wikimedia Commons'ta Pomaks ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Dış bağlantılar
- Pomak.eu Forum20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Sercan Ahincanov - Kıpçaklar & Türk Halklarının Katalizör Boyu, Selenge Yayınları, 2014, s.150
- TRAKYA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ Edirne: 2008 / Prof.Dr. İlker Alp Pomak Türkleri
- BALKANLARDA POMAK TÜRKLERİ / Prof.Dr. Hüseyin Memişoğlu.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Pomaklar haber gazete kitap akademik JSTOR Agustos 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Pomaklar Bulgarca Pomaci Pomatsi Yunanca Pomakoi Pomakoi basta Balkanlar da Rodop Daglari Kuzey Bulgaristan ile Asagi Trakya Makedonya Bati Anadolu da ve dunyanin degisik yerlerinde yasayan dilleri Slavca cogunlugu Musluman kokenli olan bir halktir Muslumanligi secen Bulgarlara da verilen bir isimdir Pomaklar Pomaci okunusu Pomatsi Pomaci PomakoiOnemli nufusa sahip bolgelerTurkiye346 000 2010 600 000Bulgaristan67 350 2011 268 971 1990 Yunanistan30 000 1981 30 000 1998 DillerPomakca Bulgarca Yunanca TurkceDinSunni Islam Alevilik Osmanli nin Balkanlar a yaptigi akinlarda Muslumanligi secen bir topluluktur Mubadele anlasmalari sonucu Yunanistan da ikamet eden Pomaklarin bir bolumu Trakya da bosaltilan Rum koylerine yerlestirilmistir Musluman olmalarindan dolayi Bulgarlar milliyetcileri tarafindan surekli baskiya ve katliama maruz kalmislardir Balkan Savaslariyla Pomaklar uzerindeki baski artmis savas sirasinda Bulgaristan Genelkurmay Harekat Dairesi Baskani Orgenaral Sarafov un emriyle Rodop ve Pirin bolgelerinde butun Musluman Pomaklarin resmen Hristiyanlastirilmasi ve Bulgarlastirilmasi kabul etmeyenlerin ise imha edilmesi karari alinmistir Balkan Savaslari ve sonrasinda Bulgarlarin Pomaklar ve diger unsurlar uzerinde izledikleri Hristiyanlastirma politikalari daha sistematik sekilde surmustur 1912 ve 1942 tarihleri arasinda sirasinda Bulgar yoneticilileri tarafindan Pomak koylerine papazlar gonderilerek zorla Hristiyanlasmalari yonunde caba sarf etmislerdir Balkan Savasi nin bitmesiyle birlikte Pomaklara uygulanan baski ve asimilasyon politikasi daha da siddetlenince Osmanli Devleti nin Sofya Elcisi Fethi Bey Okyar Sofya Atesemiliteri Mustafa Kemal Pasa ile birlikte Bulgar Hukumeti nin bu uygulamalarindan vazgecmesi uyguladiklari asimilasyon ve soykirimi engellemek ve farkindalik olusturmak icin calisma baslatmislardir Fethi Bey Osmanli Devleti nin Pomak koylerinde Hristiyan din adamlarinin uzaklastirilmasi disinda herhangi bir onemli adim atmadigini gerekli onlemlerin biran once alinmasini istemistir Tarih93 Harbi nin sonunda Vǎca vadisinde bulunan yaklasik 20 Pomak koyunde cikmis Osmanli Imparatorlugu Dogu Rumeli vilayetinden ozerklik elde edilmesiyle sonuclandi Buyuk bir koy olan Timras i yonetim merkezi alarak kurulan ozerk Pomak Timras Cumhuriyeti 8 yil kadar surebilmis 1886 da Bulgaristan egemen olmustur DilPomaklarin ana dili Guney Slav dillerinden Pomakcadir Bulgarca ile oldukca benzerlik tasir Bazi Pomakca ornekler Turkce Rodop Pomak Lehcesi Iskece Gumulcine Merhaba ZdraveyBen Pomak im Ya sam PomakBen Pomakca konusuyorum Ya dumam pomaskiNasilsin Kak si Tesekkurler BlagodaryaIyi gunler Dobar den Cocuklar DetsaBu kitap Tazi kitapBu teyze Tazi TetyaIbrahim benim dayim Ibrahim e moy daycoHatice benim kiz kardesim Hatice e moya sestraBenim Babam Moy bubaykoNe yapiyorsun Kina pravis Biliyordum Ya znayehBilliyor musun Ti znayes li O iyi bir adamdi Toy bese dobar cilakBen Iskeceliyim Ya sam ot SkecaYeni koyden bir kadin Enna jena ot novoto seloBir gun ve bir gece Edin den i enna nostSeni seviyorum Milovam teZnayete li pomaski Pomakca bilir misiniz Da ubavu znayem Evet guzel iyi bilirim Ya samo malku pomaski znayem Ben sadece biraz Pomakca bilirim Koy ste vie Siz kimsiniz Kak ste vie Nasilsiniz Ya sam Pomak Ben Pomak im Kolku ste gudini Kac yasindasiniz Na tridesat gudini sam Otuz yasindayim Va den vremetu mlogu ubavu Bu gun hava cok guzeldir Ti dyeka vodis Sen nereye gidiyorsun Ya vodam na seloto Ben koye gidiyorum Ya se vorvam na kasabota Ben kasabaya donecegimPomak yerlesimleriTurkiye Pomaklarin Turkiye Trakya si ve Anadolu ya ilk gelisleri 93 Harbinin hemen ertesidir Bu sebeple halk arasinda 93 maciri olarak da bilinirler Kirklareli den Samsun a Samsun dan Eskisehir e Eskisehir den Izmir e kadar genis bir bolgede cogunlukla yasarlar Bafra Carsamba Balikesir Bursa Karacabey Gonen Manyas Darica Sevketiye Erdek Edincik Yenice Can Biga Edirne Ipsala Kesan Uzunkopru Beykoz Beylikduzu Catalca Silivri Adapazari Sogutlu Ferizli Babaeski Demirkoy Igneada Vize Sogucak Soma Aydin Didim Kirklareli Luleburgaz Babaeski Kofcaz Saray Karaagac Pehlivankoy Eskitasli Alpullu Katranca Buyuk Mandira Kustepe koyu Alacaoglu koyu Kocahidir beldesi Begendik Uskup Kirikkoy Yenice Poyrali Sivas Divrigi Zara Susehri Akincilar ve Imranli ilceleri basta olmak uzere azinlik bir sekilde yayilmislardir Edirne Merkeze bagli Musabeyli koyu Karahamza koyu Havsa Azatli koyu Abalar Koyu Orhaniye koyu Kuplu beldesi Hasirciarnavut koyu Kavakli koyu Subasi beldesi ile Uzunkopru nun Sipahi Uzunkopru Kurtbey Hasanpinar Copkoy Kircasalih Yagmurca Sazlimalkoc Basagil Kadi Kadigebren ve Yagmurca koyleri Kesan in Koruklu koyu Yesil Orhaniye Suluca Cobancesmesi koyu Ipsala Esetce beldesi Alicopehlivan koyu Enez in Sultanice Haci ve Pazardere Ibrikte koyleri Sipahi Turnaci Sultansah Uzun kopru Gazihalil Tekirdag Suleymanpasa nin Barbaros Kasabasi Sarkoy un Yayaagac Kocaali ve Yenikoy koylerinde Hayrabolu Saray Salgamli beldesi Cerkezmusellim kasabasi Buyuk Danisment koyu Malkara da Prafca Cinaralti koyu Hayrabolu ve Popkoy Kabahoyuk Canakkale Bigada 22 koyde Gelibolu Cesmealti koyu Yenikoy Degirmenduzu Tayfurlar ile Ilyaga koyleri Balikesir Gonen in Dumanalan Kocapinar Hafizhuseyinbey Hodul Hasan Bey Aticioba koyleri Erdek Yukariyapici Belkis Ballipinar Duzler Ocaklar Narli Ilhanlar Golyaka Simavli koyu Doganlar Turanlar Cakil koyu Manyas Ivrindi nin Asagikaleoba koyu Sindirgi ya bagli Sahinkaya koyu Izmir Izmir Gaziemir Bayindir Dikili ve Kemalpasa nin cesitli koylerinde Manisa Manisa nin Soma Ilcesindeki Turgutalp Mahallesi Kasaba Karaagacli koyu Demirci ilcesinde Bardakci koyu Bursa Mudanya nin Dere koyu ve Yaliciftlik koyu Canakkale nin Cal koyu Can Yaykin koyu Irbaalan Ilyasaga koyu Havdan koyu Gemlik in Benlik koyu Inegol Bilecik Bilecik in Sukraniye koyu Kuplu koyu ve Vezirhan koyu Bozuyuk ilcesinin Saraycik koyu Osmaneli ilcesinin Orhaniye koyu Eskisehir Eskisehir Osmaniye Beldesi Karakamis Mahallesi Beylikova Ilcesi Uzunburun koyu Bagcecik koyu Kocaeli Karamursel in Yalakdere koyu Moglena bolgesinden mubadil Sakarya Sakarya Ahmediye koyu Konya Konya Ilgin ilcesinin Bogazkent koyu Cumra ilcesinin Gokhuyuk koyu Goranlar Bosnaklar CitaklarKaynakca Turkey People Groups 19 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Joshua Project Ingilizce Turkiye deki Kurtlerin sayisi 6 Haziran 2008 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Agustos 2010 2011 Bulgaristan genel nufus sayimi raporunda Musluman inancina sahip Bulgar etnik grubu blgarskata etnicheska grupa 67 350 s myusyulmansko veroizpovedanie ibaresi altinda bu rakam belirtilmistir bk Prebroyavane 2011 27 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bulgarca Arsivlenmis kopya 14 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 H Poulton The Balkans Minorities and Governments in Conflict 1993 Also spoken in Greece 16 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ethnologue Ingilizce Ethnologue Languages of Greece Bulgarian 5 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2015 Ethnologue Languages of the World Fourteenth Edition Bulgarian 16 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Nisan 2011 Encyclopaedia Britannica Pomak People 2 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Ocak 2015 PDF 26 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Ocak 2015 a b POMAKLAR Islam Ansiklopedisi 14 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Agustos 2020 Selian Edouard From Christian Sect and Social Movement to Paulician State and Nation of Muslim Catholic and Orthodox Paulicians Academia edu Ingilizce 9 Mart 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Agustos 2020 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi 14 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Garabet K Moumdjian Ph D The Young Ataturk From Ottoman Soldier to statesman of Turkey George Gawrych 15 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Ekim 2022 Gawrych George W 2013 The young Ataturk from Ottoman soldier to statesman of Turkey Londra I B Tauris ISBN 978 1 78076 322 4 OCLC 839527835 Pinar Mehmet TEK PARTI DONEMINDE POMAKLAR 1923 1946 The Pomaks in the Single Party Era 1923 1946 14 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Ekim 2022 Yerel halk Beylikduzu Belediyesi 2016 11 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Pomak Tarihi Erdem Yilmazlar 2015 Steinke Voss Klaus Christian 2007 The Pomaks in Greece and Bulgaria a model case for borderland minorities in the Balkans Verlag Otto Sagner ISBN 3876909635 5 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2020 Mubadil torunlari Yalakdere de bulustu kocaeligazetesi kocaeligazetesi com tr 2 Ekim 2022 1 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Ocak 2023 Capidan Theodor Meglenoromanii istoria si graiul lor vol I Bucuresti 1925 s 5 19 21 22 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rumence Wikimedia Commons ta Pomaks ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunurDis baglantilarPomak eu Forum20 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sercan Ahincanov Kipcaklar amp Turk Halklarinin Katalizor Boyu Selenge Yayinlari 2014 s 150 TRAKYA UNIVERSITESI SOSYAL BILIMLER ENSTITUSU Edirne 2008 Prof Dr Ilker Alp Pomak Turkleri BALKANLARDA POMAK TURKLERI Prof Dr Huseyin Memisoglu