Doğu Türkistan Millî Ordusu (Uygurca: شەرقىي تۈركىستان مىللىي ئارمىيىسى Sherqiy Türkistan Milli Armiyisi; Çince: 伊犁民族军) veya İli Millî Ordusu, İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti'nin silahlı kuvvetleriydi.
Doğu Türkistan Millî Ordusu شەرقىي تۈركىستان مىللىي ئارمىيىسى | |
---|---|
Etkin | 8 Nisan 1945-20 Aralık 1949 |
Ülke | İkinci Doğu Türkistan Cumhuriyeti |
Tipi | Ordu |
Büyüklük | 50.000 piyade 100.000 düzensiz |
Karargâh | Gulca |
Takma Adı | Milli Armiye (Millî Ordu) |
Renkleri | Mavi ve beyaz |
Marş | Kozğal! (Yüksel!) |
Teçhizat | 12 topçu bataryası 42 avcı uçağı |
Savaşları | İli İsyanı Çin İç Savaşı |
Komutanlar | |
Genelkurmay başkanı | Alihan Töre |
Siyasi komiser | Abdülkerim Abbas |
Ünlü komutanları | İshak Bey Munonov Delilhan Sugurbayoglu Berat Hacı |
Tarihçe
Doğu Türkistan Millî Ordusu, 8 Nisan 1945 tarihinde kuruldu. Başlangıçta Suidun Piyade Alayı, Gulca Alayı, Kensai Alayı, Gulca Yedek Alayı, Kazak Süvari Alayı, Dungan Alayı olmak üzere altı alaydan oluşmakta iken daha sonra Topçu Alt Bölümü, Sibo Alt Bölümü ve Moğol Alt Bölümü'de alay düzeyine çıkarıldı. Tüm alaylar, Sovyetler Birliği tarafından Josef Stalin'in emriyle sağlanan çoğunlukla Alman ve Sovyet yapımı silahlarla donatıldı ve personeli Sovyetler Birliği'nde eğitildi. Hava kuvvetleri ise, Gulca Kuomintang hava üssünde yakalanan ve Sovyet askerî personeli tarafından tamir edilen 42 avcı uçağı içeriyordu.Alihan Töre, Sovyetler Birliği'ne sürgüne gönderilinceye kadar Doğu Türkistan Millî Ordusu'nun genelkurmay başkanıydı.Abdülkerim Abbas ise ordunun siyasi komiseri olarak görev yaptı.
M.Kutlukov'a göre, Eylül 1945'te Doğu Türkistan Millî Ordusu, Amerikan yapımı silahlarla donanmış yaklaşık 25.000 askerlik yeni oluşturulmuş iki tam boyutlu Kuomintang tümeninin tuzağa düşürüldüğü ve tamamen imha edildiği Çungarya'daki yüksek müstahkem Usu-Shihezi bölgesinde savaşlarda Kuomintang birliklerine karşı kesin zaferler elde etti. Bu kısmen, Doğu Türkistan Millî Ordusu'nun asker ve subaylarının cesareti, askeri operasyonlara doğrudan katılan çok sayıda Sovyet askerî personeli ve danışmanının deneyimleri ve ağır topçu ateşi ve Kuomintang'ın elindeki stratejik petrol zengini bölgelerinin hava bombardımanlarının kullanılması sayesindedir.
20 Aralık 1949'da Doğu Türkistan Millî Ordusu, Sincan 5. Kolordusu olarak Çin Halk Kurtuluş Ordusu'na katıldı, ancak daha sonra yeniden düzenlendi. Tümenleri ele geçirilmiş tüm silahlarla birlikte yeni oluşturulan Sincan Üretim ve İnşaat Kolordusu'na transfer edildi. Daha sonra bu ulusal bölümler dağıtıldı ve personelinin çoğu hapsedildi, idam edildi ya da Sovyetler Birliği'ne kaçtı.
Kaynakça
- ^ "East Turkestan Republic (1944–1949) in Xinjiang as part of Uyghur independence ." M. Kutlukov, Tashkent, 1958, Academy of Sciences of USSR
- ^ Millward, James A. (2007). Eurasian Crossroads: A History of Xinjiang. Columbia University Press. ISBN . 19 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Mayıs 2021.
- ^ 哈吉娅•阿巴斯, 宣传党的民族政策——我的父亲阿不都克里木·阿巴索夫 (2) 24 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . 中直育英同学会 2014-03-14. (Çince)
Konuyla ilgili yayınlar
- William W. Whitson, with Chen-hsia Huang. (1973) The Chinese high command – A history of Communist military politics, 1927–71. Foreword by Lucian W. Pye.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dogu Turkistan Milli Ordusu Uygurca شەرقىي تۈركىستان مىللىي ئارمىيىسى Sherqiy Turkistan Milli Armiyisi Cince 伊犁民族军 veya Ili Milli Ordusu Ikinci Dogu Turkistan Cumhuriyeti nin silahli kuvvetleriydi Dogu Turkistan Milli Ordusu شەرقىي تۈركىستان مىللىي ئارمىيىسىEtkin8 Nisan 1945 20 Aralik 1949UlkeIkinci Dogu Turkistan CumhuriyetiTipiOrduBuyukluk50 000 piyade 100 000 duzensizKarargahGulcaTakma AdiMilli Armiye Milli Ordu RenkleriMavi ve beyazMarsKozgal Yuksel Techizat12 topcu bataryasi 42 avci ucagiSavaslariIli Isyani Cin Ic SavasiKomutanlarGenelkurmay baskaniAlihan ToreSiyasi komiserAbdulkerim AbbasUnlu komutanlariIshak Bey Munonov Delilhan Sugurbayoglu Berat HaciDogu Turkistan Milli Ordusu na bagli kadin askerlerTarihceDogu Turkistan Milli Ordusu 8 Nisan 1945 tarihinde kuruldu Baslangicta Suidun Piyade Alayi Gulca Alayi Kensai Alayi Gulca Yedek Alayi Kazak Suvari Alayi Dungan Alayi olmak uzere alti alaydan olusmakta iken daha sonra Topcu Alt Bolumu Sibo Alt Bolumu ve Mogol Alt Bolumu de alay duzeyine cikarildi Tum alaylar Sovyetler Birligi tarafindan Josef Stalin in emriyle saglanan cogunlukla Alman ve Sovyet yapimi silahlarla donatildi ve personeli Sovyetler Birligi nde egitildi Hava kuvvetleri ise Gulca Kuomintang hava ussunde yakalanan ve Sovyet askeri personeli tarafindan tamir edilen 42 avci ucagi iceriyordu Alihan Tore Sovyetler Birligi ne surgune gonderilinceye kadar Dogu Turkistan Milli Ordusu nun genelkurmay baskaniydi Abdulkerim Abbas ise ordunun siyasi komiseri olarak gorev yapti M Kutlukov a gore Eylul 1945 te Dogu Turkistan Milli Ordusu Amerikan yapimi silahlarla donanmis yaklasik 25 000 askerlik yeni olusturulmus iki tam boyutlu Kuomintang tumeninin tuzaga dusuruldugu ve tamamen imha edildigi Cungarya daki yuksek mustahkem Usu Shihezi bolgesinde savaslarda Kuomintang birliklerine karsi kesin zaferler elde etti Bu kismen Dogu Turkistan Milli Ordusu nun asker ve subaylarinin cesareti askeri operasyonlara dogrudan katilan cok sayida Sovyet askeri personeli ve danismaninin deneyimleri ve agir topcu atesi ve Kuomintang in elindeki stratejik petrol zengini bolgelerinin hava bombardimanlarinin kullanilmasi sayesindedir 20 Aralik 1949 da Dogu Turkistan Milli Ordusu Sincan 5 Kolordusu olarak Cin Halk Kurtulus Ordusu na katildi ancak daha sonra yeniden duzenlendi Tumenleri ele gecirilmis tum silahlarla birlikte yeni olusturulan Sincan Uretim ve Insaat Kolordusu na transfer edildi Daha sonra bu ulusal bolumler dagitildi ve personelinin cogu hapsedildi idam edildi ya da Sovyetler Birligi ne kacti Kaynakca East Turkestan Republic 1944 1949 in Xinjiang as part of Uyghur independence M Kutlukov Tashkent 1958 Academy of Sciences of USSR Millward James A 2007 Eurasian Crossroads A History of Xinjiang Columbia University Press ISBN 978 0231139243 19 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Mayis 2021 哈吉娅 阿巴斯 宣传党的民族政策 我的父亲阿不都克里木 阿巴索夫 2 24 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde 中直育英同学会 2014 03 14 Cince Konuyla ilgili yayinlarWilliam W Whitson with Chen hsia Huang 1973 The Chinese high command A history of Communist military politics 1927 71 Foreword by Lucian W Pye