Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fatma Tiraje Dikmen (21 Eylül 1923, İstanbul – 1 Eylül 2014, İstanbul), Türk ressam. Türk modern resim sanatının ülke sınırları ötesinde ün kazanmış temsilcilerindendir Renk, figür ve soyut üzerine çalışmaları ile tanınır.
| Tiraje Dikmen | |
|---|---|
| Doğum adı | Fatma Tiraje Dikmen |
| Doğum | 21 Eylül 1923 Büyükada, İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 1 Eylül 2014 (90 yaşında) İstanbul, Türkiye |
| Defin yeri | Büyükada Mezarlığı |
| Yakınları | Şükriye Dikmen (ablası) |
| Ebeveyni | Emine Halide Dikmen Cafer Fahri Dikmen |
| Alanı | Resim |
Yaşamı
1925 yılında İstanbul’da, Büyükada’da dünyaya geldi. (Ancak Dikmen'in doğum yılına dair farklı bilgiler de mevcut.) Babası, Türkiye'nin ilk mikrobiyologlarından Batum muhaciri Gürcü asıllı Cafer Fahri Bey'dir. İki çocuklu ailenin ikinci çocuğu olan Tiraje Dikmen’in ablası ressam Şükriye Dikmen’dir.
Tiraje Dikmen, babasının isteği nedeniyle ablasıyla birlikte erken yaşta Fransızca öğrendi. Namık İsmail, Feyhaman Duran gibi ressamların Dikmen ailesini yakından tanıması nedeniyle sanatla ilgili bir ortamda yetişti. Işık Lisesi'ni bitirdikten sonra (1940), İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi'nden mezun oldu (1946). Aynı fakültede doktorasını tamamladı. “İstanbul’da Kadın İşçilerin Çalışma Koşulları” başlığını taşıyan doktora tezi için 1946-1949 yılları arasında İstanbul’un Cibali, Eyüpsultan, Tophane ve Üsküdar semtlerinde geniş kapsamlı anketler yaptı. 1943- 1948 arasında bir yandan da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde özel öğrenci olarak Léopold Lévy'nin atölyesine devam etmekteydi.
1949 yılında Fransız hükümetinden aldığı burs ile Paris’e gitti; Hukuk ve İktisadi Bilimler Fakültelerine devam etti Bir yandan da o dönemde Paris'e dönen Leopold Lévy'nin atölyesinde resim çalışmalarını sürdürdü. Paris’teki ilk beş yılında Louvre Müzesi ile Halk Sanatları ve Gelenekleri Müzesi’nde sanat tarihi, müzeoloji stajları yaptı; aralarında Max Ernst, Yves Bonnefoy, Man Ray, gibi isimlerin bulunduğu çevreyle ilişkiler kurdu; figür olgusunu irdeleyen resimler yaptı. İlk kişisel sergisini 1956 yılında Galerie Edouard Loeb’da açtı. Bu sergide sadece desenlerini sergiledi. Marx Ernst, sergiden bir desen alarak ve olumlu eleştiriler yazarak onu desteklemiştir.
Sanatçı, Paris’teki ikinci beş yılında “renk olgusu” üzerine çalıştı. İkinci kişisel sergisini yine Galerie Edouard Loeb’da açtı ve yağlı boya çalışmalarını sergiledi.
1961’de İstanbul’da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde yapılan “Paris’te Türk Sanatçıları” başlıklı sergiye katıldı. 1963'te Paris’te Musée d’Art Moderne’de düzenlenen “Çağdaş Türk Sanatı” sergisine katıldı.
Çalışmaları o yılların sanat ortamında gerçeküstücü olarak değerlendirilen Tiraje Dikmen, 1964 yılında, Paris’in o dönemde en ünlü galerisi Charpentier'de açılan ve günümüzde gerçeküstücülük tarihinin en önemli sergilerinden biri sayılanSürrealizmin Kökenleri ve Tarihi (Le Surrealisme Source-Histoire-Affinites ) adlı sergiye davet edildi Aynı yıl Paris’te Galerie Birtschansky’de bir sergi açtı.
1966’da ölen Leopold Levy’nin onu resmî mirasçısı atayıp resimlerini ve atölyesini kendisine bırakması üzerine Levy’e karşı duyduğu sorumluluk gereği tüm çalışmalarının ayrıntılı bir arşivini hazırladıktan sonra, 1967 yılından itibaren çalışmalarını bu atölyede sürdürdü.
Fransa'daki Mayıs 1968 olayları’na tanıklık etmek onu derinden etkiledi. Bu döneme dair izlenimlerini Mai 1968 isimli dizisinde yorumladı. Paris’ten getirmiş olduğu bu çalışmalarla 1970 yılında İstanbul’daki ilk kişisel sergisini açtı. 1980’lerden itibaren ağırlıklı olarak İstanbul’da yaşamaya başladı; Büyükada’da doğduğu köşke yerleşti. Ancak Paris’teki atölyesini hiç kapamamış ve biyografisine “Paris’ten ayrılmadı” notu düşmüştür.
Dikmen, 1985'te Ankara Galeri Nev’de Zamanların Hafızası isimli dördüncü kişisel sergini açtı. 1990’larda ağırlıklı olarak göç temasını izleyen çalışmalar üretti. Sergi etkinliklerinden özellikle uzak durarak deneysel çalışmaları tercih etti.
1 Eylül 2014’te öldü. Büyükada’da Tepeköy Mezarlığı’nda defnedildi.
Dikmen'in Büyükada'daki evi ve sanat arşivi uzun süre hukuki anlaşmazlıklar nedeniyle bakımsız kaldı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Rektörü Handan İnci, Dikmen'in eserlerinin üniversitenin yedieminliğinde bulunduğunu ve korunduğunu açıkladı.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Ressam Tiraje Dikmen’in Sağlığı kaygılandırıyor, Gazete Vatan, 07.12.2012, Erişim tarihi:05.09.2014
- ^ a b "Evrim Altuğ, Büyükadalı bir avangart, Radikal gazetesi, 21.11.2002". 28 Kasım 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ağustos 2012.
- ^ a b Abıyeva, Nergis. . 5 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2021.
- ^ Murat Kasap (20 Şubat 2012). "Cafer Fahri Dikmen". Osmanlı Gürcüleri. Gdd. 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Şubat 2015.
- ^ Kasap, Murat (2015). "Muhacerat Sonrasında Gürcülerin Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyetinde Rolleri Üzerine". Actual Problems of Kartvelology N4. St. Andrew the First-Called Georgian University of Patriarchate of Georgia. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022. Diğer özet (PDF).
- ^ Basaran, Bulent Hasan (6-7 Kasım 2015). "CAFER FAHRİ DIKMEN'in Hayatı, Başarıları ve Türk Kinolojisi'ndeki Yeri ve Önemi". Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Derneği. 18 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Mayıs 2022.
- ^ a b c d e f g h i "Necmi Sönmez, Tiraje Dikmen, Skop Bülten, 26.03.2014, Erişim tarihi:05.09.2014". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.
- ^ a b c . 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.
- ^ "Necmi Sönmez, Kelimenin tam anlamıyla sıra dışı, Radikal gazetesi, 02.09.2014". 5 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Eylül 2014.
Dış bağlantılar
- Zamanların Hafızası[]
- Ressam Tiraje Dikmen’in sağlığı kaygılandırıyor[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fatma Tiraje Dikmen 21 Eylul 1923 Istanbul 1 Eylul 2014 Istanbul Turk ressam Turk modern resim sanatinin ulke sinirlari otesinde un kazanmis temsilcilerindendir Renk figur ve soyut uzerine calismalari ile taninir Tiraje DikmenDogum adiFatma Tiraje DikmenDogum21 Eylul 1923 1923 09 21 Buyukada Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum1 Eylul 2014 90 yasinda Istanbul TurkiyeDefin yeriBuyukada MezarligiYakinlariSukriye Dikmen ablasi EbeveyniEmine Halide Dikmen Cafer Fahri DikmenAlaniResimYasami1925 yilinda Istanbul da Buyukada da dunyaya geldi Ancak Dikmen in dogum yilina dair farkli bilgiler de mevcut Babasi Turkiye nin ilk mikrobiyologlarindan Batum muhaciri Gurcu asilli Cafer Fahri Bey dir Iki cocuklu ailenin ikinci cocugu olan Tiraje Dikmen in ablasi ressam Sukriye Dikmen dir Tiraje Dikmen babasinin istegi nedeniyle ablasiyla birlikte erken yasta Fransizca ogrendi Namik Ismail Feyhaman Duran gibi ressamlarin Dikmen ailesini yakindan tanimasi nedeniyle sanatla ilgili bir ortamda yetisti Isik Lisesi ni bitirdikten sonra 1940 Istanbul Universitesi Iktisat Fakultesi nden mezun oldu 1946 Ayni fakultede doktorasini tamamladi Istanbul da Kadin Iscilerin Calisma Kosullari basligini tasiyan doktora tezi icin 1946 1949 yillari arasinda Istanbul un Cibali Eyupsultan Tophane ve Uskudar semtlerinde genis kapsamli anketler yapti 1943 1948 arasinda bir yandan da Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nde ozel ogrenci olarak Leopold Levy nin atolyesine devam etmekteydi 1949 yilinda Fransiz hukumetinden aldigi burs ile Paris e gitti Hukuk ve Iktisadi Bilimler Fakultelerine devam etti Bir yandan da o donemde Paris e donen Leopold Levy nin atolyesinde resim calismalarini surdurdu Paris teki ilk bes yilinda Louvre Muzesi ile Halk Sanatlari ve Gelenekleri Muzesi nde sanat tarihi muzeoloji stajlari yapti aralarinda Max Ernst Yves Bonnefoy Man Ray gibi isimlerin bulundugu cevreyle iliskiler kurdu figur olgusunu irdeleyen resimler yapti Ilk kisisel sergisini 1956 yilinda Galerie Edouard Loeb da acti Bu sergide sadece desenlerini sergiledi Marx Ernst sergiden bir desen alarak ve olumlu elestiriler yazarak onu desteklemistir Sanatci Paris teki ikinci bes yilinda renk olgusu uzerine calisti Ikinci kisisel sergisini yine Galerie Edouard Loeb da acti ve yagli boya calismalarini sergiledi 1961 de Istanbul da Devlet Guzel Sanatlar Akademisi nde yapilan Paris te Turk Sanatcilari baslikli sergiye katildi 1963 te Paris te Musee d Art Moderne de duzenlenen Cagdas Turk Sanati sergisine katildi Calismalari o yillarin sanat ortaminda gercekustucu olarak degerlendirilen Tiraje Dikmen 1964 yilinda Paris in o donemde en unlu galerisi Charpentier de acilan ve gunumuzde gercekustuculuk tarihinin en onemli sergilerinden biri sayilanSurrealizmin Kokenleri ve Tarihi Le Surrealisme Source Histoire Affinites adli sergiye davet edildi Ayni yil Paris te Galerie Birtschansky de bir sergi acti 1966 da olen Leopold Levy nin onu resmi mirascisi atayip resimlerini ve atolyesini kendisine birakmasi uzerine Levy e karsi duydugu sorumluluk geregi tum calismalarinin ayrintili bir arsivini hazirladiktan sonra 1967 yilindan itibaren calismalarini bu atolyede surdurdu Tiraje Dikmen in Buyukada Mezarligi ndaki mezari Buyukada Istanbul Fransa daki Mayis 1968 olaylari na taniklik etmek onu derinden etkiledi Bu doneme dair izlenimlerini Mai 1968 isimli dizisinde yorumladi Paris ten getirmis oldugu bu calismalarla 1970 yilinda Istanbul daki ilk kisisel sergisini acti 1980 lerden itibaren agirlikli olarak Istanbul da yasamaya basladi Buyukada da dogdugu koske yerlesti Ancak Paris teki atolyesini hic kapamamis ve biyografisine Paris ten ayrilmadi notu dusmustur Dikmen 1985 te Ankara Galeri Nev de Zamanlarin Hafizasi isimli dorduncu kisisel sergini acti 1990 larda agirlikli olarak goc temasini izleyen calismalar uretti Sergi etkinliklerinden ozellikle uzak durarak deneysel calismalari tercih etti 1 Eylul 2014 te oldu Buyukada da Tepekoy Mezarligi nda defnedildi Dikmen in Buyukada daki evi ve sanat arsivi uzun sure hukuki anlasmazliklar nedeniyle bakimsiz kaldi Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Rektoru Handan Inci Dikmen in eserlerinin universitenin yedieminliginde bulundugunu ve korundugunu acikladi Ayrica bakinizSukriye DikmenKaynakca a b Ressam Tiraje Dikmen in Sagligi kaygilandiriyor Gazete Vatan 07 12 2012 Erisim tarihi 05 09 2014 a b Evrim Altug Buyukadali bir avangart Radikal gazetesi 21 11 2002 28 Kasim 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Agustos 2012 a b Abiyeva Nergis 5 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2021 Murat Kasap 20 Subat 2012 Cafer Fahri Dikmen Osmanli Gurculeri Gdd 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Subat 2015 Kasap Murat 2015 Muhacerat Sonrasinda Gurculerin Osmanli ve Turkiye Cumhuriyetinde Rolleri Uzerine Actual Problems of Kartvelology N4 St Andrew the First Called Georgian University of Patriarchate of Georgia 18 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 Diger ozet PDF Basaran Bulent Hasan 6 7 Kasim 2015 CAFER FAHRI DIKMEN in Hayati Basarilari ve Turk Kinolojisi ndeki Yeri ve Onemi Kucuk Hayvan Veteriner Hekimleri Dernegi 18 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Mayis 2022 a b c d e f g h i Necmi Sonmez Tiraje Dikmen Skop Bulten 26 03 2014 Erisim tarihi 05 09 2014 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2014 a b c 14 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2014 Necmi Sonmez Kelimenin tam anlamiyla sira disi Radikal gazetesi 02 09 2014 5 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Eylul 2014 Dis baglantilarZamanlarin Hafizasi olu kirik baglanti Ressam Tiraje Dikmen in sagligi kaygilandiriyor olu kirik baglanti