Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fatma Esma Nayman (1899, İstanbul – 7 Aralık 1967), Türk öğretmen, siyasetçi ve çevirmen.
| Esma Nayman | |
|---|---|
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 5. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 1 Mart 1935 - 27 Ocak 1939 | |
| Seçim bölgesi | 1935 – Adana (Seyhan) |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Fatma Esma Nayman 1899 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 7 Aralık 1967 (68 yaşında) |
| Vatandaşlığı | Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
| Milliyeti | Türk |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) |
| Evlilik(ler) | Süleyman Zihni Bey (e. 1927; ö. 1960) |
| Akraba(lar) | Mustafa Naili Paşa (dedesi) |
| Mesleği | Öğretmen, siyasetçi, tercüman |
Türkiye'de kadınların katıldığı ilk yerel seçimler olan 1930 yerel seçimleri'nde Adana belediye meclisi üyesi; kadınların katıldığı ilk genel seçimler olan 1935 genel seçimlerinde milletvekili seçildi. V. dönem TBMM'de Seyhan (Adana) milletvekili olarak bir dönem görev yaptı.
Yaşamı
1899 yılında İstanbul'da doğdu. Halkalı Yüksek Ziraat Okulu'nu kuran uzun yıllar bu okulda öğretmenlik yapmış olan Hasip Bey ile Giritli Mustafa Naili Paşa'nın kızı Melek Hanım'ın beş çocuğundan birisidir.
Fransız mektebinde özel hocalar ile öğrenim gördü. İngilizce, Fransızca ve Rumca bilmekteydi.Bezmialem Kız Lisesi’nde yedi yıl Fransızca öğretmenliği yaptı. Adanalı avukat Süleyman Zihni Bey ile evlenerek Adana'ya yerleşti. Bir çocuk sahibi oldu.
1930 yılında kabul edilen Belediye Kanunu ile kadınların belediye seçimlerinde seçme ve aday olma hakkını kazanması üzerine 1930 yerel seçimlerine katıldı, belediye meclisi üyeliğine seçildi.
Anayasa ve Seçim Kanununda değişiklikle ülkede kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasından sonra 8 Şubat 1935 günü gerçekleşen genel seçime katıldı. 751 ikinci seçmenin (121’i kadın, 630’u erkek) oylarıyla Seyhan (Adana) milletvekili olarak V. dönem TBMM'ye girdi. Milletvekilliği dönemi boyunca İktisat ve Maliye Encümeni’nde üye ve katip olarak görev yaptı. Milletvekilliği sırasında suçlu çocuklar, çocuk ıslah evleri ve çocuk mahkemeleri oluşturulması konularını meclis gündemine taşıdı.
1936 yılında gerçekleştirilen Üçüncü Türk Dil Kurultayı’nda da sekreter olarak görev yaptı; Güneş-Dil Teorisi ve Dil Karşılaştırmaları Komisyonu’nda görev aldı. 1938'de Cenevre'de gerçekleşen Milletler Cemiyeti 19. Asamble Toplantısı'nda Türkiye'yi temsil eden heyette yer aldı.
Bir dönem milletvekilliğinin ardından siyaset yaşamından ayrıldı.1946 yılında Anadolu Ajansı’nda Fransızca ve İngilizce mütercimliği yaptı.
Milletvekilliği seçildiği sırada İstanbul’da gerçekleşen 12. Uluslararası Kadın Kongresi’ne katılıp Türkiye'nin barış çabaları üzerine bir konuşma yapan Nayman, 1952’de Lahor’da düzenlenen Bütün Pakistan Kadınlar Birliği’nin senelik toplantısına Süreyya Ağaoğlu ile birlikte; aynı yıl Napoli’de gerçekleşen 16. Milletlerarası Kadınlar Birliği Kongresi’ne Afet İnan, , İffet Halim Oruz, Sabiha Göreyman, ile birlikte katıldı. 1959'da Ankara'da kurulan 'nin genel sekreterliğini üstlendi.
7 Aralık 1967 tarihinde 68 yaşında öldü.
Ailesi
Esma Nayman'ın annesi Melek Hanım, Girit valiliği ve sadrazamlık yapmış olan Giritli Mustafa Naili Paşa'nın kızıdır.
Esma Hanım'ın kardeşlerinden Leyla Devrimel'in büyük kızı Nilüfer Gülek, uzun yıllar Adana milletvekilliği, bakanlık ve CHP genel sekreterliği yapan Kasım Gülek'in eşi; küçük kızı Aylin ise yaşamı Ayşe Kulin'in çok geniş kitleler tarafından okunan Adı: Aylin (1997) adlı kitabına konu olan Aylin Devrimel (Radomisli)'dir.
Kaynakça
- ^ Duroğlu, Sibel (2007). "Türkiye'de İlk Kadın Milletvekilleri" (PDF). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Yüksek Lisans Tezi). ss. 107-108. 7 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 10 Mart 2016.
- ^ a b c d e Konya Öztürk, Didem (28 Haziran 2021). . Atatürk Ansiklopedisi. 23 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023.
- ^ "TBMM Albümü 1. Cilt (1920-1950)" (PDF). TBMM Basın ve Halkla İlişkiler Müdürlüğü. 6 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF).
- ^ Işık, Şeyda (2019). . Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Çanak, Erdem (27 Ocak 2016). "TBMM'deki İlk Kadın Milletvekillerinden Esma Nayman ve Meclis^teki Faaliyetleri". Asia Minor Studies. 4 (7): 27-42. doi:10.17067/ams.47874. ISSN 2147-1673. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ocak 2023.
- ^ . Milliyet. 8 Şubat 2015. 30 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023.
- ^ Tan, Nail (17 Kasım 2020). . Kastamonu gazetesi. 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Fatma Esma Nayman 1899 Istanbul 7 Aralik 1967 Turk ogretmen siyasetci ve cevirmen Esma NaymanTurkiye Buyuk Millet Meclisi 5 Donem MilletvekiliGorev suresi 1 Mart 1935 27 Ocak 1939Secim bolgesi 1935 Adana Seyhan Kisisel bilgilerDogum Fatma Esma Nayman 1899 Istanbul Osmanli ImparatorluguOlum 7 Aralik 1967 68 yasinda Vatandasligi Osmanli Imparatorlugu TurkiyeMilliyeti TurkPartisi Cumhuriyet Halk Partisi CHP Evlilik ler Suleyman Zihni Bey e 1927 o 1960 Akraba lar Mustafa Naili Pasa dedesi Meslegi Ogretmen siyasetci tercuman Turkiye de kadinlarin katildigi ilk yerel secimler olan 1930 yerel secimleri nde Adana belediye meclisi uyesi kadinlarin katildigi ilk genel secimler olan 1935 genel secimlerinde milletvekili secildi V donem TBMM de Seyhan Adana milletvekili olarak bir donem gorev yapti Yasami1899 yilinda Istanbul da dogdu Halkali Yuksek Ziraat Okulu nu kuran uzun yillar bu okulda ogretmenlik yapmis olan Hasip Bey ile Giritli Mustafa Naili Pasa nin kizi Melek Hanim in bes cocugundan birisidir Fransiz mektebinde ozel hocalar ile ogrenim gordu Ingilizce Fransizca ve Rumca bilmekteydi Bezmialem Kiz Lisesi nde yedi yil Fransizca ogretmenligi yapti Adanali avukat Suleyman Zihni Bey ile evlenerek Adana ya yerlesti Bir cocuk sahibi oldu 1930 yilinda kabul edilen Belediye Kanunu ile kadinlarin belediye secimlerinde secme ve aday olma hakkini kazanmasi uzerine 1930 yerel secimlerine katildi belediye meclisi uyeligine secildi Anayasa ve Secim Kanununda degisiklikle ulkede kadinlara secme ve secilme hakkinin taninmasindan sonra 8 Subat 1935 gunu gerceklesen genel secime katildi 751 ikinci secmenin 121 i kadin 630 u erkek oylariyla Seyhan Adana milletvekili olarak V donem TBMM ye girdi Milletvekilligi donemi boyunca Iktisat ve Maliye Encumeni nde uye ve katip olarak gorev yapti Milletvekilligi sirasinda suclu cocuklar cocuk islah evleri ve cocuk mahkemeleri olusturulmasi konularini meclis gundemine tasidi 1936 yilinda gerceklestirilen Ucuncu Turk Dil Kurultayi nda da sekreter olarak gorev yapti Gunes Dil Teorisi ve Dil Karsilastirmalari Komisyonu nda gorev aldi 1938 de Cenevre de gerceklesen Milletler Cemiyeti 19 Asamble Toplantisi nda Turkiye yi temsil eden heyette yer aldi Bir donem milletvekilliginin ardindan siyaset yasamindan ayrildi 1946 yilinda Anadolu Ajansi nda Fransizca ve Ingilizce mutercimligi yapti Milletvekilligi secildigi sirada Istanbul da gerceklesen 12 Uluslararasi Kadin Kongresi ne katilip Turkiye nin baris cabalari uzerine bir konusma yapan Nayman 1952 de Lahor da duzenlenen Butun Pakistan Kadinlar Birligi nin senelik toplantisina Sureyya Agaoglu ile birlikte ayni yil Napoli de gerceklesen 16 Milletlerarasi Kadinlar Birligi Kongresi ne Afet Inan Iffet Halim Oruz Sabiha Goreyman ile birlikte katildi 1959 da Ankara da kurulan nin genel sekreterligini ustlendi 7 Aralik 1967 tarihinde 68 yasinda oldu AilesiEsma Nayman in annesi Melek Hanim Girit valiligi ve sadrazamlik yapmis olan Giritli Mustafa Naili Pasa nin kizidir Esma Hanim in kardeslerinden Leyla Devrimel in buyuk kizi Nilufer Gulek uzun yillar Adana milletvekilligi bakanlik ve CHP genel sekreterligi yapan Kasim Gulek in esi kucuk kizi Aylin ise yasami Ayse Kulin in cok genis kitleler tarafindan okunan Adi Aylin 1997 adli kitabina konu olan Aylin Devrimel Radomisli dir Kaynakca Duroglu Sibel 2007 Turkiye de Ilk Kadin Milletvekilleri PDF Ankara Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Yuksek Lisans Tezi ss 107 108 7 Subat 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 10 Mart 2016 a b c d e Konya Ozturk Didem 28 Haziran 2021 Ataturk Ansiklopedisi 23 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2023 TBMM Albumu 1 Cilt 1920 1950 PDF TBMM Basin ve Halkla Iliskiler Mudurlugu 6 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Isik Seyda 2019 Bolu Abant Izzet Baysal Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi 30 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Canak Erdem 27 Ocak 2016 TBMM deki Ilk Kadin Milletvekillerinden Esma Nayman ve Meclis teki Faaliyetleri Asia Minor Studies 4 7 27 42 doi 10 17067 ams 47874 ISSN 2147 1673 30 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ocak 2023 Milliyet 8 Subat 2015 30 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2023 Tan Nail 17 Kasim 2020 Kastamonu gazetesi 4 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2023