Francesc Ferrer ve Guardia (14 Ocak 1859 - 13 Ekim 1909), daha çok Francisco Ferrer ismiyle bilinir. Barselona ve çevresindeki laik, özel, özgürlükçü okullar ağının arkasındaki İspanyol radikal özgür düşünceyi savunan, anarşist ve eğitimciydi. Barselona'daki bir isyanın ardından idam edilmesi, Ferrer'i yoldaşları tarafından şehit statüsüne getirdi. Onun modeline göre okullar kuran ve onun eğitim yaklaşımını destekleyen uluslararası Ferrer hareketi radikaller ve libeteryenizm hareketini büyüttü.
Francisco Ferrer | |
---|---|
Doğum | 14 Ocak 1859 Alella, Barselona, İspanya |
Ölüm | 13 Ekim 1909 (50 yaşında) Barselona, İspanya |
Tanınma nedeni | Ferrer hareketi |
İmza | |
Ferrer, Barselona yakınlarındaki bir çiftlikte büyüdü ve burada cumhuriyetçi ve din karşıtı görüşler geliştirdi. Bir tren makinisti olarak, Fransa'da sürgünde bulunan cumhuriyetçi lider Manuel Ruiz Zorrilla için mesaj iletti. 1885'teki başarısız cumhuriyetçi ayaklanmadan sonra Ferrer ailesiyle birlikte Paris'e taşındı ve burada 16 yıl kaldı. Ferrer anarşizmi ve eğitimi incelemeye başladı. Yüzyılın başında Ferrer, Paul Robin'in Prévost yetimhanesi okulundan esinlenerek özgürlükçü bir eğitim kurumu açmaya karar vermiştir. Parisli öğretmeninden kalan büyük bir miras, bunun için gerekli kaynakları sağlamıştı.
Ferrer, 1901 yılında Barselona'ya döndükten sonra, İspanyol okullarındaki dini dogma ve zorunlu derslere bir alternatif olarak seküler, özgürlükçü bir müfredat sunmayı amaçlayan Barselona Modern Okulu'nu Escuela Moderna'yı kurdu. Ferrer'in pedagojisi 18. yüzyıl rasyonalizmi ve 19. yüzyıl romantizmi geleneğinden ödünç alınmıştır. Çocukların uygunluk, düzenleme ve disiplin yerine özgürce hareket etmeleri gerektiğine inanıyordu. Okulunda cezalardan, ödüllerden ve sınavlardan kaçındı ayrıca akademik çalışma yerine pratik deneyimi teşvik etmeyi tercih etti. Okulda yetişkinler için dersler, öğretmen yetiştiren bir okul ve ders kitapları ile okulun dergisini basan liberal bir matbaa bulunuyordu. Okulun yaklaşık 120 şubesi İspanya'nın dört bir tarafına yayıldı. Ferrer'in yükselişindeki hız, okulu isyancı faaliyetlerin paravanı olarak gören İspanyol kilise ve devlet yetkililerini endişelendirdi. Ferrer, 1906'da İspanyol Kralı XIII. Alfonso'ya düzenlenen suikast girişimiyle bağlantılı olarak tutuklandı; bu girişim, okulun kapatılması için bahane olarak kullanıldı, ancak bir yıl sonra uluslararası baskı altında Ferrer serbest bırakıldı. Ferrer, İspanyol devrim mücadelesinin savunucusu olarak Avrupa'yı dolaştı, özgürlükçü bir eğitimi savunma örgütü kurdu ve matbaasını yeniden açtı.
1909'un ortalarında Ferrer tutuklandı ve Barselona'nın Trajik Hafta olarak bilinen bir haftalık ayaklanmayı düzenlemekle suçlandı. Ferrer'in olaya karışması muhtemelen meslektaşları tarafından söylendiği kadar suçsuz olmamakla birlikte, suçlandığı gibi olayların planlayıcısı da olmamıştır. Bir tarafından göstermelik bir duruşma olarak hatırlanan sonraki dava, Ferrer'in idam edilmesiyle sonuçlandı ve Ferrer'in öldüğü sırada masum olduğuna yaygın olarak inanıldığından uluslararası tepkiyi geliştirdi. Üç kıtada yazılarla, anıtlarla ve gösterilerle belirgin bir şekilde anıldı. Protesto, eğitim konusundaki fikirlerini yaymak için bir harekete dönüştü ve onun adını taşıyan Modern Okullar Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa'da filizlendi, Brezilya ve Asya'ya kadar ulaştı.
Mirası
Ferrer'in idamı, özgür düşünce ve rasyonel eğitim davası uğruna "şehitlik" olarak bilinmeye başlandı. Ferrer'in öldüğü sırada masum olduğuna inanılıyordu. Onun infazı dünya çapında protestolara ve öfkeye yol açtı. Anarşizmin ötesinde, toplumun her kesiminden liberaller Ferrer'i kindar bir kilise ve gelenekçi bir devletin gizli işbirliğinin şehidi olarak görüyorlardı. Avrupa'nın büyük şehirlerinin çoğunda Amerika, Avrupa ve Asya'daki yüzlerce mitingde aynı anda protestolar düzenlendi. 15.000 kişilik bir kalabalık Paris'in İspanyol büyükelçiliğine akın etti ve Milano Katedrali'ne anarşist siyah bayrak çekildi. Anarşistler Kropotkin, Errico Malatesta ve Tarrida'nın yanı sıra George Bernard Shaw, HG Wells ve Arthur Conan Doyle'un da aralarında bulunduğu İngiliz aydınları bu olaya öfke kustu. Ferrer'in ölümü The New York Times'ın ilk sayfasından birçok kitaba kadar geniş bir şekilde ele alındı.
Dünya çapındaki protesto, onun onuruna Ferrer eğitim hareketine dönüştü. Onun idam edilmesi, Ferrer'in en ünlü özgürlükçü eğitimci olarak ününü hızlandırdı. Rasyonalist eğitim hareketinin dünya çapında yayılması konusundaki eserleri birçok dile çevrildi. New Jersey, Stelton'daki uzun ömürlü okul da dahil olmak üzere Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde Modern Okullar açıldı, ancak çoğu 1920'lerin ortasını geçemedi. Onun adını taşıyan okullar Arjantin, Brezilya, Çin, Japonya, Meksika, Polonya ve Yugoslavya'ya kadar uzandı. Onun yöntemleri Gustav Landauer (1919 Bavyera Devrimi ) ve Nestor Makhno (1917 Rus Devrimi ) tarafından benimsendi.
Gruplar, Avrupa çapında Ferrer adına halka açık anıtlar dikti. Brüksel, 1910 yılının ortalarında Grand-Place'de Ferrer için mermer bir anma töreni düzenledi ve ayrıca 1911 yılında Ferrer'in aydınlanma meşalesini tutan çıplak bir adamdan yapılmış ilk heykelini dikti. Bu heykel 1915 yılında Alman işgali sırasında yıkılmış ve 1926 yılında uluslararası özgür düşünce hareketi tarafından onarılmıştır. Fransa ve İtalya'daki kamusal alanlarda Ferrer'in adı saygı amacıyla anılmaya başlamıştır..
Ferrer'in idamının uluslararası etkisi, İspanyol yönetiminin çöküşüne yol açtı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h i j Avrich 1980.
- ^ * Holguin, Sandie Eleanor (2002). Creating Spaniards: Culture and National Identity in Republican Spain. University of Wisconsin Press. s. 29. ISBN . 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2018.
- Avrich 1980, s. 32.
- Cooke, Bill (28 Haziran 2010). A Rebel to His Last Breath: Joseph Mccabe and Rationalism. Prometheus Books. s. 217. ISBN .
- Hughes, Robert (2011). Barcelona. Knopf Doubleday. s. 523. ISBN .
- ; García Queipo de Llano, Genoveva (2002) [2001]. Alfonso XIII. El rey polémico (2ª bas.). Madrid: Taurus. ss. 185-186. ISBN .
- ^ a b c d Veysey 1973.
- ^ a b c Fidler 1985.
- ^ Buffery, Helena; Marcer, Elisenda (2010). "Ferrer i Guàrdia, Francesc (1859–1909)". Historical Dictionary of the Catalans. Historical Dictionaries of Peoples and Cultures. Scarecrow Press. s. 169. ISBN .
- Avrich, Paul (1980). "The Martyrdom of Ferrer". The Modern School Movement: Anarchism and Education in the United States. Princeton: Princeton University Press. ss. 3-33. ISBN . OCLC 489692159. 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: October 17, 2017.
- Fidler, Geoffrey C. (1985). "The Escuela Moderna Movement of Francisco Ferrer: 'Por la Verdad y la Justicia'". . 25 (1/2). ss. 103-132. doi:10.2307/368893. ISSN 0018-2680. JSTOR 368893.
- (1973). "The Ferrer Colony and Modern School". The Communal Experience: Anarchist and Mystical Counter-Cultures in America. New York: . ss. 77-177. ISBN . 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Nisan 2018.
- Avilés Farré, Juan (2006). Francisco Ferrer y Guardia: pedagogo, anarquista y mártir. Marcial Pons Ediciones de Historia. ISBN .
- Martínez Olmedilla, Augusto (1960). Cien años y un día. Londra: Aguilar.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Francesc Ferrer ve Guardia 14 Ocak 1859 13 Ekim 1909 daha cok Francisco Ferrer ismiyle bilinir Barselona ve cevresindeki laik ozel ozgurlukcu okullar aginin arkasindaki Ispanyol radikal ozgur dusunceyi savunan anarsist ve egitimciydi Barselona daki bir isyanin ardindan idam edilmesi Ferrer i yoldaslari tarafindan sehit statusune getirdi Onun modeline gore okullar kuran ve onun egitim yaklasimini destekleyen uluslararasi Ferrer hareketi radikaller ve libeteryenizm hareketini buyuttu Francisco FerrerDogum14 Ocak 1859 1859 01 14 Alella Barselona IspanyaOlum13 Ekim 1909 50 yasinda Barselona IspanyaTaninma nedeniFerrer hareketiImza Ferrer Barselona yakinlarindaki bir ciftlikte buyudu ve burada cumhuriyetci ve din karsiti gorusler gelistirdi Bir tren makinisti olarak Fransa da surgunde bulunan cumhuriyetci lider Manuel Ruiz Zorrilla icin mesaj iletti 1885 teki basarisiz cumhuriyetci ayaklanmadan sonra Ferrer ailesiyle birlikte Paris e tasindi ve burada 16 yil kaldi Ferrer anarsizmi ve egitimi incelemeye basladi Yuzyilin basinda Ferrer Paul Robin in Prevost yetimhanesi okulundan esinlenerek ozgurlukcu bir egitim kurumu acmaya karar vermistir Parisli ogretmeninden kalan buyuk bir miras bunun icin gerekli kaynaklari saglamisti Ferrer 1901 yilinda Barselona ya dondukten sonra Ispanyol okullarindaki dini dogma ve zorunlu derslere bir alternatif olarak sekuler ozgurlukcu bir mufredat sunmayi amaclayan Barselona Modern Okulu nu Escuela Moderna yi kurdu Ferrer in pedagojisi 18 yuzyil rasyonalizmi ve 19 yuzyil romantizmi geleneginden odunc alinmistir Cocuklarin uygunluk duzenleme ve disiplin yerine ozgurce hareket etmeleri gerektigine inaniyordu Okulunda cezalardan odullerden ve sinavlardan kacindi ayrica akademik calisma yerine pratik deneyimi tesvik etmeyi tercih etti Okulda yetiskinler icin dersler ogretmen yetistiren bir okul ve ders kitaplari ile okulun dergisini basan liberal bir matbaa bulunuyordu Okulun yaklasik 120 subesi Ispanya nin dort bir tarafina yayildi Ferrer in yukselisindeki hiz okulu isyanci faaliyetlerin paravani olarak goren Ispanyol kilise ve devlet yetkililerini endiselendirdi Ferrer 1906 da Ispanyol Krali XIII Alfonso ya duzenlenen suikast girisimiyle baglantili olarak tutuklandi bu girisim okulun kapatilmasi icin bahane olarak kullanildi ancak bir yil sonra uluslararasi baski altinda Ferrer serbest birakildi Ferrer Ispanyol devrim mucadelesinin savunucusu olarak Avrupa yi dolasti ozgurlukcu bir egitimi savunma orgutu kurdu ve matbaasini yeniden acti 1909 un ortalarinda Ferrer tutuklandi ve Barselona nin Trajik Hafta olarak bilinen bir haftalik ayaklanmayi duzenlemekle suclandi Ferrer in olaya karismasi muhtemelen meslektaslari tarafindan soylendigi kadar sucsuz olmamakla birlikte suclandigi gibi olaylarin planlayicisi da olmamistir Bir tarafindan gostermelik bir durusma olarak hatirlanan sonraki dava Ferrer in idam edilmesiyle sonuclandi ve Ferrer in oldugu sirada masum olduguna yaygin olarak inanildigindan uluslararasi tepkiyi gelistirdi Uc kitada yazilarla anitlarla ve gosterilerle belirgin bir sekilde anildi Protesto egitim konusundaki fikirlerini yaymak icin bir harekete donustu ve onun adini tasiyan Modern Okullar Amerika Birlesik Devletleri ve Avrupa da filizlendi Brezilya ve Asya ya kadar ulasti MirasiFerrer in idami ozgur dusunce ve rasyonel egitim davasi ugruna sehitlik olarak bilinmeye baslandi Ferrer in oldugu sirada masum olduguna inaniliyordu Onun infazi dunya capinda protestolara ve ofkeye yol acti Anarsizmin otesinde toplumun her kesiminden liberaller Ferrer i kindar bir kilise ve gelenekci bir devletin gizli isbirliginin sehidi olarak goruyorlardi Avrupa nin buyuk sehirlerinin cogunda Amerika Avrupa ve Asya daki yuzlerce mitingde ayni anda protestolar duzenlendi 15 000 kisilik bir kalabalik Paris in Ispanyol buyukelciligine akin etti ve Milano Katedrali ne anarsist siyah bayrak cekildi Anarsistler Kropotkin Errico Malatesta ve Tarrida nin yani sira George Bernard Shaw HG Wells ve Arthur Conan Doyle un da aralarinda bulundugu Ingiliz aydinlari bu olaya ofke kustu Ferrer in olumu The New York Times in ilk sayfasindan bircok kitaba kadar genis bir sekilde ele alindi Dunya capindaki protesto onun onuruna Ferrer egitim hareketine donustu Onun idam edilmesi Ferrer in en unlu ozgurlukcu egitimci olarak ununu hizlandirdi Rasyonalist egitim hareketinin dunya capinda yayilmasi konusundaki eserleri bircok dile cevrildi New Jersey Stelton daki uzun omurlu okul da dahil olmak uzere Avrupa ve Amerika Birlesik Devletleri nde Modern Okullar acildi ancak cogu 1920 lerin ortasini gecemedi Onun adini tasiyan okullar Arjantin Brezilya Cin Japonya Meksika Polonya ve Yugoslavya ya kadar uzandi Onun yontemleri Gustav Landauer 1919 Bavyera Devrimi ve Nestor Makhno 1917 Rus Devrimi tarafindan benimsendi Gruplar Avrupa capinda Ferrer adina halka acik anitlar dikti Bruksel 1910 yilinin ortalarinda Grand Place de Ferrer icin mermer bir anma toreni duzenledi ve ayrica 1911 yilinda Ferrer in aydinlanma mesalesini tutan ciplak bir adamdan yapilmis ilk heykelini dikti Bu heykel 1915 yilinda Alman isgali sirasinda yikilmis ve 1926 yilinda uluslararasi ozgur dusunce hareketi tarafindan onarilmistir Fransa ve Italya daki kamusal alanlarda Ferrer in adi saygi amaciyla anilmaya baslamistir Ferrer in idaminin uluslararasi etkisi Ispanyol yonetiminin cokusune yol acti Kaynakca a b c d e f g h i j Avrich 1980 Holguin Sandie Eleanor 2002 Creating Spaniards Culture and National Identity in Republican Spain University of Wisconsin Press s 29 ISBN 978 0 299 17634 1 21 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2018 Avrich 1980 s 32 Cooke Bill 28 Haziran 2010 A Rebel to His Last Breath Joseph Mccabe and Rationalism Prometheus Books s 217 ISBN 978 1 61592 749 4 Hughes Robert 2011 Barcelona Knopf Doubleday s 523 ISBN 978 0 307 76461 4 Garcia Queipo de Llano Genoveva 2002 2001 Alfonso XIII El rey polemico 2ª bas Madrid Taurus ss 185 186 ISBN 978 84 306 0449 4 a b c d Veysey 1973 a b c Fidler 1985 Buffery Helena Marcer Elisenda 2010 Ferrer i Guardia Francesc 1859 1909 Historical Dictionary of the Catalans Historical Dictionaries of Peoples and Cultures Scarecrow Press s 169 ISBN 978 0 8108 5483 3 Avrich Paul 1980 The Martyrdom of Ferrer The Modern School Movement Anarchism and Education in the United States Princeton Princeton University Press ss 3 33 ISBN 978 0 691 04669 3 OCLC 489692159 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi October 17 2017 Fidler Geoffrey C 1985 The Escuela Moderna Movement of Francisco Ferrer Por la Verdad y la Justicia 25 1 2 ss 103 132 doi 10 2307 368893 ISSN 0018 2680 JSTOR 368893 1973 The Ferrer Colony and Modern School The Communal Experience Anarchist and Mystical Counter Cultures in America New York ss 77 177 ISBN 978 0 06 014501 9 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Nisan 2018 Aviles Farre Juan 2006 Francisco Ferrer y Guardia pedagogo anarquista y martir Marcial Pons Ediciones de Historia ISBN 9788496467194 Martinez Olmedilla Augusto 1960 Cien anos y un dia Londra Aguilar