Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi (veya İngilizce kısaltılmış adıyla PIPA), yaklaşık olarak orta Avustralya ile Hawaii arasında Pasifik'te Kiribati Cumhuriyeti sınırları içerisinde yer alan okyanus ulusudur. PIPA, Kiribati sitesinin Münhasır Ekonomik Bölge (MEB) sınırlarının %11,34'ünü oluşturmaktadır ve 408.250 km2 (157.630 sq mi) büyüklüğü ile Pasifik Okyanusu'ndaki deniz koruma alanıdır.
Phoenix Adaları Korunmuş Bölgesi | |
---|---|
Phoenix Islands Protected Area | |
Ana hatlarıyla Phoenix Adaları Koruma Alanı sınırı | |
Alan türü | Doğa koruma alanı |
Devlet | Kiribati |
Bölge | Phoenix Adaları |
Kapladığı alan | 408,250 km2 |
Karasal alanı | 25 km2 |
Su(lak) alanı | 383,25 km2 |
Kuruluş tarihi | Ocak 2008 |
Yönetici | Kiribati Cumhuriyeti |
Ziyaretçi sayısı | |
PIPA, dünyanın en son bozulmamış okyanus mercan adaları ekosistemlerinden birini temsil eder ve resif, bin yıl önce bir resifin benzeyeceği hali gözler önüne serer. | |
Konum | Kiribati |
(Kriter) | Doğal: vii, ix |
Referans | 1325 |
Tescil | 2010 (34. oturum) |
Bölge | Asya-Pasifik |
İnternet sitesi http://www.phoenixislands.org/index.php |
Tarih ve yönetim
Karasal alanı yalnızca 25 km2 olsa da, su alanı ile birlikte toplam büyüklük bakımından ABD'de Kaliforniya eyaletinin büyüklüğüne eşittir. Kiribati Cumhuriyeti ve New England Aquarium ile işbirliği içerisinde, Phoenix Island Protected Area Conservation Trust (PIPA Trust)'u kurmuşlardır. Bu sayede deniz koruma alanının değerlerinin korunması için gerekli olan yöntemlerin ve geçici önlemlerin zamanında alınmasını sağlayan bir yönetim planlaması oluşturulmuştur. Bu yönetim yalnızca zonasyon (bölgeleme) veya izinleri vermekle kalmaz. Ancak yönetim son zamanlarda, rezerv dışında balıkçılık izni verdiği için eleştirilmektedir.
Doğal miras
Resifte birçok yeni türde dahil olmak üzere 514 tür canlı bulunmaktadır. Ayrıca PIPA'nın sekiz adasından beşi BirdLife International tarafından Önemli Kuş Alanı olarak belirlenmiştir. Günümüzde bu adalarda yaşayan 19 tür bulunmaktadır. Diğer birçok deniz kuşları ise Avustralya ve Yeni Zelanda'dan gelerek PIPA üzerinden göç ederler. Buradaki tanınmış endemik türlerden birisi de, nesli tükenme tehlikesi altında bulunan Phoenix kırlangıcı'dır.
UNESCO Dünya Mirası
30 Ocak 2009 tarihinde, Kiribati Cumhuriyeti Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü diğer adıyla UNESCO'ya Phoenix Adaları'nın Dünya Mirası Listesi hakkında görüşülmesi ve sit alanı ilan edilmesi için başvuru yaptı. Bu 2000 yılından bu yana sözleşmeye imza atmamış ülkelerden olan Kiribati Cumhuriyeti'nin ilk adaylık başvurusuydu. 1 Ağustos 2010 tarihinde Brezilya'da yapılan Dünya Mirası Komitesi'nin 34. oturumunda PIPA'nın Dünya Mirası listesine alınması kararı oylandı ve kabul edildi. Böylece PIPA dünyanın en büyük ve en derin Dünya Mirası oldu.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Resmî sitesi3 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Phoenix Adaları - Smithsonian Okyanus Portalı 9 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kiribati Turizm sayfası23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Conservation International PIPA sayfası 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- National Geographic dergisi makalesi Ocak 2004 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- PIPA kuruluşunun hikayesi 30 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Phoenix Adalari Korunmus Bolgesi veya Ingilizce kisaltilmis adiyla PIPA yaklasik olarak orta Avustralya ile Hawaii arasinda Pasifik te Kiribati Cumhuriyeti sinirlari icerisinde yer alan okyanus ulusudur PIPA Kiribati sitesinin Munhasir Ekonomik Bolge MEB sinirlarinin 11 34 unu olusturmaktadir ve 408 250 km2 157 630 sq mi buyuklugu ile Pasifik Okyanusu ndaki deniz koruma alanidir Phoenix Adalari Korunmus BolgesiPhoenix Islands Protected AreaAna hatlariyla Phoenix Adalari Koruma Alani siniriAlan turu Doga koruma alaniDevlet KiribatiBolge Phoenix AdalariKapladigi alan 408 250 km2Karasal alani 25 km2Su lak alani 383 25 km2Kurulus tarihi Ocak 2008Yonetici Kiribati CumhuriyetiZiyaretci sayisiPIPA dunyanin en son bozulmamis okyanus mercan adalari ekosistemlerinden birini temsil eder ve resif bin yil once bir resifin benzeyecegi hali gozler onune serer UNESCO Dunya MirasiKonum KiribatiKriterDogal vii ixReferans1325Tescil2010 34 oturum BolgeAsya PasifikInternet sitesi http www phoenixislands org index phpTarih ve yonetimPhoenix Adalari Korunmus Bolgesi icerisinde cogunlukla issiz mercan adalari yer almaktadir ve kuresel biyolojik onemi olan bu alanlar Polinezya Mikronezya sicak noktalari olarak adlandirilir Karasal alani yalnizca 25 km2 olsa da su alani ile birlikte toplam buyukluk bakimindan ABD de Kaliforniya eyaletinin buyuklugune esittir Kiribati Cumhuriyeti ve New England Aquarium ile isbirligi icerisinde Phoenix Island Protected Area Conservation Trust PIPA Trust u kurmuslardir Bu sayede deniz koruma alaninin degerlerinin korunmasi icin gerekli olan yontemlerin ve gecici onlemlerin zamaninda alinmasini saglayan bir yonetim planlamasi olusturulmustur Bu yonetim yalnizca zonasyon bolgeleme veya izinleri vermekle kalmaz Ancak yonetim son zamanlarda rezerv disinda balikcilik izni verdigi icin elestirilmektedir Orona lagunundeki dev istiridyeler Dogal mirasPIPA resifleri dunyanin son bozulmamis okyanus mercan adalari ekosistemlerinden birisidir Resifte bircok yeni turde dahil olmak uzere 514 tur canli bulunmaktadir Ayrica PIPA nin sekiz adasindan besi BirdLife International tarafindan Onemli Kus Alani olarak belirlenmistir Gunumuzde bu adalarda yasayan 19 tur bulunmaktadir Diger bircok deniz kuslari ise Avustralya ve Yeni Zelanda dan gelerek PIPA uzerinden goc ederler Buradaki taninmis endemik turlerden birisi de nesli tukenme tehlikesi altinda bulunan Phoenix kirlangici dir UNESCO Dunya MirasiPIPA restorasyonu kapsaminda kus populasyonunu tehdit eden ve Orona Adasi nda bulunan dogal olmayan kedilerin kaldirilmasi da bulunmaktadir 30 Ocak 2009 tarihinde Kiribati Cumhuriyeti Birlesmis Milletler Egitim Bilim ve Kultur Orgutu diger adiyla UNESCO ya Phoenix Adalari nin Dunya Mirasi Listesi hakkinda gorusulmesi ve sit alani ilan edilmesi icin basvuru yapti Bu 2000 yilindan bu yana sozlesmeye imza atmamis ulkelerden olan Kiribati Cumhuriyeti nin ilk adaylik basvurusuydu 1 Agustos 2010 tarihinde Brezilya da yapilan Dunya Mirasi Komitesi nin 34 oturumunda PIPA nin Dunya Mirasi listesine alinmasi karari oylandi ve kabul edildi Boylece PIPA dunyanin en buyuk ve en derin Dunya Mirasi oldu Kaynakca Massive marine protected area is an even bigger sham Ingilizce salon com 1 Eylul 2013 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2014 Pterodroma alba Ingilizce iucnredlist 23 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Mart 2014 Dis baglantilarResmi sitesi3 Aralik 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Phoenix Adalari Smithsonian Okyanus Portali 9 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kiribati Turizm sayfasi23 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Conservation International PIPA sayfasi 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde National Geographic dergisi makalesi Ocak 2004 4 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde PIPA kurulusunun hikayesi 30 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde