İguana Geceleri 1964 ABD yapımı psikolojik dramatik filmdir. Özgün adı The Night of the Iguana olan film 18 Mart 1968'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. Filmin Türkiye'de Ateşli Geceler adıyla da gösterilmiş olduğuna dair bazı kayıtlar vardır.
The Night of the Iguana | |
"İguana Geceleri" (The Night of the Iguana) filminin sinema afişi | |
Yönetmen | John Huston |
---|---|
Yapımcı | John Huston |
Senarist | John Huston Tennessee Williams (oyun) |
Oyuncular | Richard Burton Ava Gardner Deborah Kerr |
Müzik | |
Görüntü yönetmeni | |
Stüdyo | Metro-Goldwyn-Mayer MGM
|
Dağıtıcı | MGM WB |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram |
Renk | Siyah-beyaz |
Yapım yılı | 1964 |
Çıkış tarih(ler)i | 6 Ağustos 1964, ABD 18 Mart 1968, İstanbul (Kent Sineması) |
Süre | 125 dakika |
Ülke | ABD |
Dil | İngilizce,yer yer İspanyolca |
Bütçe | 3 milyon $ |
Hasılat | 12 milyon $ (1970'e kadar) |
Diğer adları | İguana Geceleri (Türkiye) Ateşli Geceler (Türkiye) La nuit de l'iguane (Fransa) La notte dell'iguana (İtalya) La noche de la iguana (İspanya) Die Nacht des Leguan (Batı Almanya) |
Senaryosunu 'in John Huston'la birlikte, Tennessee Williams'ın 1961'de yazdığı aynı adlı uyarlayıp yazdıkları filmi John Huston yönetmiş, önemli rollerinde Richard Burton, Ava Gardner, Deborah Kerr, ve oynamışlardır. Müzikleri 'e ait olan filmin yapımcısı da John Huston'dır.
Film 1965 yılında "en iyi yardımcı kadın oyuncu", "en iyi sanat yönetimi" ve "en iyi sinematografi" dallarında Oscar'a aday gösterilmiş, "en iyi kostüm - siyah beyaz" dalında bu ödülü almıştı.
Giriş
Film, 1940'ların Meksika'sında geçer. Filmin baş karakteri, eski papaz, yeni turist rehberi Dr. T.Lawrance Shannon (Richard Burton)'dır. ABD'nin Virginia eyaletinde görevli iken kendi deyimi ile "çok çok genç yaşta bir papaz okulu öğretmeni" ile uygunsuz ilişki kurduğu için aforoz edilmiştir. Artık Texas'ta bulunan "Blake Tours" için turist rehberliği yapan Shannon bir grup din okulu öğretmenini Meksika'nın Puerto Vallarta bölgesine getirir. Bu yolculuk sırasında grubun başkanı Judith Fellows (Grayson Hall) tarafından on yedi yaşındaki yeğeni Charlotte Goodall (Sue Lyon)'ı baştan çıkarmaya çalışmakla suçlanır -gerçekte durum tam tersinedir- ve işten kovulur. Bir umutsuzluk anında da Shannon tur otobüsünün içindeki yolcularla birlikte kaçırarak dobra bir kadın olan Maxine Faulk (Ava Gardner)'un sahibi olduğu Mismaloya'daki Costa Verde Oteli'ne getirir. Kadınlara ve alkole olan zaafı yüzünden Shannon adeta bir ipin ucunda debelenmektedir, tıpkı Maxin'in yardımcılarının yakalayıp boyunlarından iple bağladıkları iguanaların debelendikleri gibi. Shannon alkol, umutsuzluk ve cinnet dolu bir geceyi, önce gezgin ressam Hannah Jelkes (Deborah Kerr)'in öğütleri ve himayesi, sonra Jelkes'in büyükbabası Nonno (Cyril Delevanti)'nun şiirleri, nihayetinde de Maxine'in göstermekten esirgemediği dostluğu sayesinde atlatmayı bilir.
Özet
Küçük bir din okulunun çalışanları olan bir grup orta yaşlı kadının tur rehberliğini yapan rahip Shannon (Richard Burton), grubun lideri Bayan Fellowes'in (Grayson Hall) sorumluluğuna verilmiş olan alımlı, seksi bir lolita olan yeğeni Charlotte'un (Sue Lyon) ısrarlı sataşmaları sonucunda başı iyice belaya girer. Örtülü bir lezbiyen olan Bn.Fellowes bu duruma öfkelenerek Shannon'u mahvedeceğini açıkça ilan eder. Shannon, Bn.Fellowes'in patronunu arayarak kendisini kovdurmasını önlemek için otobüsü Meksika körfezinde Fred isminde eski bir arkadaşının işlettiği ucuz ve telefonu olmayan (ki yanılıyordur, telefonu vardır) bir otele kaçırır. Buraya geldiklerinde Shannon, arkadaşı Fred'in ölmüş olduğunu ve otelin şimdi Fred'in güzel ve seksi dul eşi Maxine Faulk (Ava Gardner) tarafından işletildiğini öğrenir. Bir sinir krizinin eşiğinde, bir yandan kendisinden nefret eden turistleri diğer yandan da Maxine'i idare etmeye çalışırken otele şair büyükbabası Nonno (Cyril Delevanti) ile gelen bakire güzel, gezgin ressam Nantucketli Hannah Jelkes'e (Deborah Kerr) tutulur. Hannah ve büyükbabasının paraları yoktur fakat Shannon, Maxin'i yine de onlara bir oda vermesi için ikna eder. Zorlu geçen buhranlı bir gecede genç kız Shannon'a yine zor anlar yaşatır. Cinnet geçiren Shannon'u Maxine'in yardımcıları hamağa bağlarlar. Hamağa bağlı iken Hannah'ın ona içirdiği haşhaş çayı ve bir vaiz gibi içten nasihatleri onu sakinleştirir. Shannon ve Hannah arasında oluşan bağ Maxine'i umutsuzluğa sürükler. Şimşeklerle dolu fırtınalı bir gecede büyükbaba ölür. Ertesi gün her şey aniden durulur.
Oyuncu kadrosu
Aktör/Aktris | Rolü |
---|---|
Richard Burton | Peder T. Lawrence Shannon |
Ava Gardner | Maxine Faulk |
Deborah Kerr | Hannah Jelkes |
Charlotte Goodall | |
Hank Prosner | |
Grayson Hall | Judith Fellowes |
Nonno |
Film hakkında notlar
- Tennessee Williams bu oyunu 1961'de yazmıştı (Penguin Yayınları'ndan o yıl çıktı). Aynı yılın 28 Aralığında da sahnelenmişti. O zaman Shannon rolünü , Maxine rolünü de Bette Davis üstlenmişlerdi.
- Orijinal piyeste'ki Nazi turist karakterler film versiyonundan çıkarılmışlar.
- Film Meksika 'nın körfezinde Puerto Vallarta20°40′K 105°16′B / 20.667°K 105.267°B'nın hemen güneyinde çekilmişti. O yıllarda (1963) filmin aktörü Richard Burton ile aktris Elizabeth Taylor arasında ateşli bir aşk yaşandığı için film setine sayısız paparazzi akın etmişti, bu da filmin çekildiği Puerto Vallarta'nın dünya çapında tanınmasını sağlamıştı(O sırada Elizabeth Taylor Eddie Fisher'le 4. evliliğini sürdürmekte idi, zaten bu yılda da (1964) Richard Burton ile 5. evliliğini yapacaktır.)
- Filmin çekildiği küçük tenha körfez şimdilerde Mismaloya köyü olmuştur ve yerliler turistik amaçla film setine dokunmayıp restoran haline getirmişlerdir.
- Yörenin yöneticileri,şimdiki şöhretlerini borçlu oldukları Yönetmen John Huston'un bir heykelini Puerto Vallarta'ya dikmişlerdir.
- 3 Milyon dolarlık film bütçesinin yarısı oyuncuların ücretleri olarak ödenmiştir.
- Filmin tek Oscar ödülünü kostüm tasarımı dalında almıştır
- Filmin lolitası Sue Lyon bu filmden iki yıl önce Stanley Kubrick'in, Vladimir Nabokov'un ünlü romanından uyarlayıp çektiği Lolita adlı filmde ünlenmişti (1962)
- Ücra bir mekanda yapılan çekimlerin yarattığı gerilimi hafifletmek için çekimler başlamadan yönetmen John Huston tüm oyunculara birer altın kaplama tabanca ve üzerinde oyuncuların isimlerinin yazıldığı kurşunlardan vermiştir. Böylelikle oyuncular birbirlerini öldürmeye karar verirlerse adlarının yazılı olduğu kurşunları kullanabileceklerdir. Film bittiğinde bu yöntemin işe yaradığı anlaşılmış, ekip arasında önemli bir sürtüşme yaşanmamıştır.
- Deborah Kerr'ın de 16 Ekim 2007'de ölmesi ile dört başrol oyuncusundan bugün için (Haziran 2009) sadece 1946 doğumlu Sue Lyon hayattadır.
Filmin karakterleri
Tennessee Williams'ın sinemaya uyarlanmamış eseri yok gibidir. Adeta Freud'un tiyatrodaki takipçisi olan Williams'ın karakterlerinin ortak özellikleri cinsel saplantlarının esiri, sinirli, gergin, dengesiz kişiler olmalarıdır. Eserleri de genellikle bir "karakter çalışması" özelliği taşır. "İguana Geceleri" de bu kalıplara uyar. Aslında sinemaya uyarlanmaya uygun olmayan eserin dramatik bir yapısı yoktur. Bu nedenle film bir 'karakterler tahlili' şeklinde devam eder. Filmin karakterleri Williams'ın her zamanki dengesiz ve patolojik karakterleri birtakım simgelerle (iguanalar gibi) desteklenmişlerdir. Bu filmdeki başlıca karakterler şöyle sıralanabilir;
- Genç kızlara olan düşkünlüğü yüzünden işinden uzaklaştırılmış alkolik bir rahip (Richard Burton).
- Issız bir köydeki tenha otelinde 2 yerli uşağı ile alem yapan dul bir kadın (Ava Gardner).
- Çok yaşlı şair büyük babası ile dünyayı dolaşan evde kalmış kız kurusu (Deborah Kerr).
- Dişiliğini erkekleri etkilemek için cömertçe kullanan şımarık zengin kızı ().
- Lezbiyen bir öğretmen (Grayson Hall).
- Esrarkeş Çinli aşçı.
Adlandırma
Oyuna ve oyundan yapılan sinema uyarlamasına Türkiye'de verilen değişik adlar topluca gösterilmiştir:
Verilen ad | Notlar |
---|---|
The Night of the Iguana | 1961 tarihli Tennessee Williams oyununun özgün adı |
The Night of the Iguana | 1964 tarihli sinema uyarlamasının özgün adı (ABD) |
İguana Gecesi | 1966'da Türkiye'de 'ın verdiği Türkçe ad |
İguananın Gecesi | 1990'da Türkiye'de Can Yayınları'nın verdiği Türkçe ad |
İguana Geceleri | Filmin Türkiye'deki adı |
Ateşli Geceler | Filmin Türkiye'deki alternatif adı |
Kaynakça
- ^ Mitos ve Kuşku, Atilla Dorsay, 1977. Görsel Yayınlar s. 292 Türkçe isim için referans 1
- ^ 100 Yılın 100 Yönetmeni, Atilla Dorsay, 1995. Remzi Kitabevi s. 247 Türkçe isim için referans 2
- ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Mart 2010.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Haziran 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2009.
- ^ http://www.digiturk.gen.tr/tvProgram/progDetail.aspx?contentID=6052[]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Haziran 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Haziran 2009.
Dış bağlantılar
- IMDb'de İguana Geceleri
- Allmovie.com'da "The Night of the Iguana" 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- filmdenfotoğraflar 2 Mayıs 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- LIFE MAGAZINE fotoğraf arşivinde Richard Burton
- Richard Burton Official website2 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Alman afiş 29 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Sountrack albümü kapağı[]
- Filmin lobi kartları
- Filmin değişik bir afişi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Iguana Geceleri 1964 ABD yapimi psikolojik dramatik filmdir Ozgun adi The Night of the Iguana olan film 18 Mart 1968 de Turkiye de sinemalarda gosterime girmisti Filmin Turkiye de Atesli Geceler adiyla da gosterilmis olduguna dair bazi kayitlar vardir Iguana GeceleriThe Night of the Iguana Iguana Geceleri The Night of the Iguana filminin sinema afisiYonetmenJohn HustonYapimciJohn HustonSenaristJohn Huston Tennessee Williams oyun OyuncularRichard Burton Ava Gardner Deborah KerrMuzikGoruntu yonetmeniStudyoMetro Goldwyn Mayer MGMDagiticiMGM WBCinsiSinema filmiTuruDramRenkSiyah beyazYapim yili1964Cikis tarih ler i6 Agustos 1964 ABD 18 Mart 1968 Istanbul Kent Sinemasi Sure125 dakikaUlkeABDDilIngilizce yer yer IspanyolcaButce3 milyon Hasilat12 milyon 1970 e kadar Diger adlariIguana Geceleri Turkiye Atesli Geceler Turkiye La nuit de l iguane Fransa La notte dell iguana Italya La noche de la iguana Ispanya Die Nacht des Leguan Bati Almanya Senaryosunu in John Huston la birlikte Tennessee Williams in 1961 de yazdigi ayni adli uyarlayip yazdiklari filmi John Huston yonetmis onemli rollerinde Richard Burton Ava Gardner Deborah Kerr ve oynamislardir Muzikleri e ait olan filmin yapimcisi da John Huston dir Film 1965 yilinda en iyi yardimci kadin oyuncu en iyi sanat yonetimi ve en iyi sinematografi dallarinda Oscar a aday gosterilmis en iyi kostum siyah beyaz dalinda bu odulu almisti GirisFilm 1940 larin Meksika sinda gecer Filmin bas karakteri eski papaz yeni turist rehberi Dr T Lawrance Shannon Richard Burton dir ABD nin Virginia eyaletinde gorevli iken kendi deyimi ile cok cok genc yasta bir papaz okulu ogretmeni ile uygunsuz iliski kurdugu icin aforoz edilmistir Artik Texas ta bulunan Blake Tours icin turist rehberligi yapan Shannon bir grup din okulu ogretmenini Meksika nin Puerto Vallarta bolgesine getirir Bu yolculuk sirasinda grubun baskani Judith Fellows Grayson Hall tarafindan on yedi yasindaki yegeni Charlotte Goodall Sue Lyon i bastan cikarmaya calismakla suclanir gercekte durum tam tersinedir ve isten kovulur Bir umutsuzluk aninda da Shannon tur otobusunun icindeki yolcularla birlikte kacirarak dobra bir kadin olan Maxine Faulk Ava Gardner un sahibi oldugu Mismaloya daki Costa Verde Oteli ne getirir Kadinlara ve alkole olan zaafi yuzunden Shannon adeta bir ipin ucunda debelenmektedir tipki Maxin in yardimcilarinin yakalayip boyunlarindan iple bagladiklari iguanalarin debelendikleri gibi Shannon alkol umutsuzluk ve cinnet dolu bir geceyi once gezgin ressam Hannah Jelkes Deborah Kerr in ogutleri ve himayesi sonra Jelkes in buyukbabasi Nonno Cyril Delevanti nun siirleri nihayetinde de Maxine in gostermekten esirgemedigi dostlugu sayesinde atlatmayi bilir OzetKucuk bir din okulunun calisanlari olan bir grup orta yasli kadinin tur rehberligini yapan rahip Shannon Richard Burton grubun lideri Bayan Fellowes in Grayson Hall sorumluluguna verilmis olan alimli seksi bir lolita olan yegeni Charlotte un Sue Lyon israrli satasmalari sonucunda basi iyice belaya girer Ortulu bir lezbiyen olan Bn Fellowes bu duruma ofkelenerek Shannon u mahvedecegini acikca ilan eder Shannon Bn Fellowes in patronunu arayarak kendisini kovdurmasini onlemek icin otobusu Meksika korfezinde Fred isminde eski bir arkadasinin islettigi ucuz ve telefonu olmayan ki yaniliyordur telefonu vardir bir otele kacirir Buraya geldiklerinde Shannon arkadasi Fred in olmus oldugunu ve otelin simdi Fred in guzel ve seksi dul esi Maxine Faulk Ava Gardner tarafindan isletildigini ogrenir Bir sinir krizinin esiginde bir yandan kendisinden nefret eden turistleri diger yandan da Maxine i idare etmeye calisirken otele sair buyukbabasi Nonno Cyril Delevanti ile gelen bakire guzel gezgin ressam Nantucketli Hannah Jelkes e Deborah Kerr tutulur Hannah ve buyukbabasinin paralari yoktur fakat Shannon Maxin i yine de onlara bir oda vermesi icin ikna eder Zorlu gecen buhranli bir gecede genc kiz Shannon a yine zor anlar yasatir Cinnet geciren Shannon u Maxine in yardimcilari hamaga baglarlar Hamaga bagli iken Hannah in ona icirdigi hashas cayi ve bir vaiz gibi icten nasihatleri onu sakinlestirir Shannon ve Hannah arasinda olusan bag Maxine i umutsuzluga surukler Simseklerle dolu firtinali bir gecede buyukbaba olur Ertesi gun her sey aniden durulur Oyuncu kadrosuSaturday Evening Post dergisinin filmle ilgili Temmuz 1964 sayisinin kapagi Kapakta Richard Burton in filmden alinmis bir goruntusu kullanilmistir Aktor Aktris RoluRichard Burton Peder T Lawrence ShannonAva Gardner Maxine FaulkDeborah Kerr Hannah JelkesCharlotte GoodallHank ProsnerGrayson Hall Judith FellowesNonnoFilm hakkinda notlarTennessee Williams bu oyunu 1961 de yazmisti Penguin Yayinlari ndan o yil cikti Ayni yilin 28 Araliginda da sahnelenmisti O zaman Shannon rolunu Maxine rolunu de Bette Davis ustlenmislerdi Orijinal piyeste ki Nazi turist karakterler film versiyonundan cikarilmislar Film Meksika nin korfezinde Puerto Vallarta20 40 K 105 16 B 20 667 K 105 267 B 20 667 105 267 nin hemen guneyinde cekilmisti O yillarda 1963 filmin aktoru Richard Burton ile aktris Elizabeth Taylor arasinda atesli bir ask yasandigi icin film setine sayisiz paparazzi akin etmisti bu da filmin cekildigi Puerto Vallarta nin dunya capinda taninmasini saglamisti O sirada Elizabeth Taylor Eddie Fisher le 4 evliligini surdurmekte idi zaten bu yilda da 1964 Richard Burton ile 5 evliligini yapacaktir Filmin cekildigi kucuk tenha korfez simdilerde Mismaloya koyu olmustur ve yerliler turistik amacla film setine dokunmayip restoran haline getirmislerdir Yorenin yoneticileri simdiki sohretlerini borclu olduklari Yonetmen John Huston un bir heykelini Puerto Vallarta ya dikmislerdir 3 Milyon dolarlik film butcesinin yarisi oyuncularin ucretleri olarak odenmistir Filmin tek Oscar odulunu kostum tasarimi dalinda almistir Filmin lolitasi Sue Lyon bu filmden iki yil once Stanley Kubrick in Vladimir Nabokov un unlu romanindan uyarlayip cektigi Lolita adli filmde unlenmisti 1962 Ucra bir mekanda yapilan cekimlerin yarattigi gerilimi hafifletmek icin cekimler baslamadan yonetmen John Huston tum oyunculara birer altin kaplama tabanca ve uzerinde oyuncularin isimlerinin yazildigi kursunlardan vermistir Boylelikle oyuncular birbirlerini oldurmeye karar verirlerse adlarinin yazili oldugu kursunlari kullanabileceklerdir Film bittiginde bu yontemin ise yaradigi anlasilmis ekip arasinda onemli bir surtusme yasanmamistir Deborah Kerr in de 16 Ekim 2007 de olmesi ile dort basrol oyuncusundan bugun icin Haziran 2009 sadece 1946 dogumlu Sue Lyon hayattadir Filmin karakterleriTennessee Williams in sinemaya uyarlanmamis eseri yok gibidir Adeta Freud un tiyatrodaki takipcisi olan Williams in karakterlerinin ortak ozellikleri cinsel saplantlarinin esiri sinirli gergin dengesiz kisiler olmalaridir Eserleri de genellikle bir karakter calismasi ozelligi tasir Iguana Geceleri de bu kaliplara uyar Aslinda sinemaya uyarlanmaya uygun olmayan eserin dramatik bir yapisi yoktur Bu nedenle film bir karakterler tahlili seklinde devam eder Filmin karakterleri Williams in her zamanki dengesiz ve patolojik karakterleri birtakim simgelerle iguanalar gibi desteklenmislerdir Bu filmdeki baslica karakterler soyle siralanabilir Genc kizlara olan duskunlugu yuzunden isinden uzaklastirilmis alkolik bir rahip Richard Burton Issiz bir koydeki tenha otelinde 2 yerli usagi ile alem yapan dul bir kadin Ava Gardner Cok yasli sair buyuk babasi ile dunyayi dolasan evde kalmis kiz kurusu Deborah Kerr Disiligini erkekleri etkilemek icin comertce kullanan simarik zengin kizi Lezbiyen bir ogretmen Grayson Hall Esrarkes Cinli asci AdlandirmaEserin Penguin Yayinevinden cikan bir baskisi Oyuna ve oyundan yapilan sinema uyarlamasina Turkiye de verilen degisik adlar topluca gosterilmistir Verilen ad NotlarThe Night of the Iguana 1961 tarihli Tennessee Williams oyununun ozgun adiThe Night of the Iguana 1964 tarihli sinema uyarlamasinin ozgun adi ABD Iguana Gecesi 1966 da Turkiye de in verdigi Turkce adIguananin Gecesi 1990 da Turkiye de Can Yayinlari nin verdigi Turkce adIguana Geceleri Filmin Turkiye deki adiAtesli Geceler Filmin Turkiye deki alternatif adiKaynakca Mitos ve Kusku Atilla Dorsay 1977 Gorsel Yayinlar s 292 Turkce isim icin referans 1 100 Yilin 100 Yonetmeni Atilla Dorsay 1995 Remzi Kitabevi s 247 Turkce isim icin referans 2 Milliyet Gazetesi Arsivi gazetearsivi milliyet com tr 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Mart 2010 Arsivlenmis kopya 13 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2009 http www digiturk gen tr tvProgram progDetail aspx contentID 6052 olu kirik baglanti Arsivlenmis kopya 19 Haziran 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Haziran 2009 Dis baglantilarIMDb de Iguana Geceleri Allmovie com da The Night of the Iguana 19 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde filmdenfotograflar 2 Mayis 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde LIFE MAGAZINE fotograf arsivinde Richard Burton Richard Burton Official website2 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alman afis 29 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Sountrack albumu kapagi olu kirik baglanti Filmin lobi kartlari Filmin degisik bir afisi